IPTPP4/443-280/14-2/UNR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2014 r. (data wpływu 14 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania czynności obciążenia dostawcy materiałów poniesionymi przez Wnioskodawcę kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady i kosztami złomowania dostarczonego materiału oraz obciążenia Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego wyrobu za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT,

* uznania czynności obciążenia dostawcy materiałów kosztami związanymi z naprawą dostarczonego materiału oraz obciążenia Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z naprawą dostarczonego wyrobu za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i rozpoznania/rozliczenia importu usług - jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania czynności obciążenia dostawcy materiałów poniesionymi przez Wnioskodawcę kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady i kosztami złomowania dostarczonego materiału oraz obciążenia Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego wyrobu za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT,

* uznania czynności obciążenia dostawcy materiałów kosztami związanymi z naprawą dostarczonego materiału oraz obciążenia Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z naprawą dostarczonego wyrobu za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i rozpoznania/rozliczenia importu usług

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (podatku VAT), producentem części do maszyn budowlanych. Wyroby metalowe wytwarzane są z zakupionych materiałów w ramach własnej działalności. Wnioskodawca korzysta także z usług kooperantów (np. w zakresie usług cięcia, spawania, malowania itp.).

Wnioskodawca sprzedaje swoje wyroby na terenie Polski, Unii Europejskiej, a także do krajów trzecich. Czasami zdarza się, że zakupione przez Wnioskodawcę materiały lub usługi są wadliwe, co jest wykrywane na różnych etapach:

1. Etap zakupu materiałów (usługi) W momencie otrzymania materiałów przez Wnioskodawcę następuje wstępna kontrola ich jakości. Jeżeli okaże się, że towar jest wadliwy, najczęściej zwracany jest do dostawcy, co jest dokumentowane fakturą korygującą otrzymaną od dostawcy. Czasami jednakże stwierdzenie wady materiału wymaga dokonania wnikliwego sprawdzenia materiałów, w niektórych przypadkach możliwa jest jego naprawa (np. czyszczenie, śrutowanie). Wówczas Wnioskodawca dokonuje takich działań i obciąża dostawcę poniesionymi kosztami.

2. Etap produkcji. Niektóre wady materiałów są wykrywane dopiero na etapie procesu produkcyjnego. Wówczas taki wadliwy materiał może spowodować uszkodzenie innych materiałów wykorzystywanych w produkcji, uszkodzenie całego półwyrobu czy wyrobu gotowego. Wówczas podjęcie działań naprawczych związanych z materiałem (ale też często równocześnie z całym półproduktem lub wyrobem gotowym) z reguły nie może być wykonywane przez dostawcę materiałów, ale musi być realizowane w zakładzie Wnioskodawcy, albo samodzielnie przez Wnioskodawcę albo przy wykorzystaniu podmiotów zewnętrznych. Efekty wykonywanych napraw są różne, w zależności od stopnia i rodzaju uszkodzeń. Czasami w wyniku tych dodatkowych prac (selekcja, dodatkowa obróbka, spawanie, inne...) można skorygować błąd w 100%, ale najczęściej udaje się go skorygować tylko w jakimś procencie.

3. Etap po wysłaniu wyrobu do klienta. Wady są też wykrywane już po wysłaniu gotowego wyrobu do klienta Wnioskodawcy. W przypadku zwrotu wyrobów wystawiana jest faktura korygująca sprzedaż. Niekiedy podejmowane są działania związane z ich naprawą, np. Wnioskodawca wysyła pracowników w celu dokonania napraw lub klient Wnioskodawcy sam włącza się w proces naprawy w ramach własnych usług albo usług specjalnie nabytych od podmiotów zewnętrznych. Kosztami tych napraw klient obciąża Wnioskodawcę na podstawie wystawionej noty (niekiedy faktury). Jeżeli wada wyrobu gotowego wynikała z wady dostarczonego materiału lub wykonanej usługi, Wnioskodawca obciąża tymi kosztami dostawcę materiałów lub usług. W niektórych przypadkach nabyty przez Wnioskodawcę materiał ma takie wady, że nie nadaje się do wykorzystania w produkcji a zwrot wadliwych materiałów do dostawcy jest nieopłacalny i wówczas dokonywane jest ich złomowanie przez Wnioskodawcę i jednoczesne obciążenie kosztami złomowania dostawcy.

W związku z zakupem materiałów Wnioskodawca nie otrzymuje odrębnego dokumentu gwarancyjnego. Gwarancja wynika z zawartych umów i przepisów kodeksu cywilnego. Gwarancją objęte są wady wynikające z przyczyn tkwiących w rzeczy sprzedanej.

Wnioskodawca jest obciążany przez kontrahenta nabywającego wyrób gotowy: kosztami montażu/demontażu wyrobów, kosztami napraw, koszty złomowania - gdy naprawianie wyrobu nie jest opłacalne, odbiorca ponosi koszty złomowania wyrobu, którymi obciąża Wnioskodawcę, kosztami dodatkowych transportów, kosztami administracyjnymi.

Z drugiej strony Wnioskodawca obciąża ww. kosztami dostawcę materiałów lub usług w przypadku gdy stwierdzone wady wynikały ze złej jakości zakupionych materiałów lub usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy obciążenie dostawcy materiałów lub usług poniesionymi przez Wnioskodawcę kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego materiału (np. delegacji pracowników, działań naprawczych, koszty administracyjne itp.) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

2. Czy obciążenie dostawcy materiałów lub usług poniesionymi przez Wnioskodawcę kosztami złomowania jest czynnością opodatkowaną VAT.

3. Czy obciążenie Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego wyrobu (np. działania naprawcze, transport, koszty administracyjne itp.) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT i w konsekwencji czy Wnioskodawca jest zobowiązany do rozliczenia importu usług (w przypadku gdy obciążenie dokonywane jest przez podatnika z siedzibą w innym kraju)

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Wnioskodawca dokonując obciążenia dostawcy materiałów kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego materiału nie wykonuje czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

2. Obciążenie dostawcy materiałów kosztami złomowania nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT.

3. Obciążenie Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego wyrobu nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu VAT i Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia importu usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej u.p.t.u.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają "odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju". Zgodnie z art. 7 ust. 1 u.p.t.u. przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług rozumie się "każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7".

W niniejszej sprawie istotne jest ustalenie, czy obciążenie kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady oraz kosztami złomowania stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów, a tym samym stanowi czynność opodatkowaną podatkiem VAT. Świadczenie to określone zachowanie się dłużnika, polegające na działaniu lub zaniechaniu, świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W niniejszej sprawie w relacjach między Wnioskodawcą a dostawcami materiałów oraz między Wnioskodawcą a klientami, nie dochodzi do powstania jakiegokolwiek dodatkowego świadczenia ze strony Wnioskodawcy wobec dostawców oraz ze strony klientów wobec Wnioskodawcy. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że jeżeli Wnioskodawca nabywa materiały, to może oczekiwać, iż otrzyma rzeczy wysokiej jakości. Jeśli jednak tak nie jest, co powoduje powstanie u Wnioskodawcy dodatkowych kosztów (sprawdzenie, analizy, naprawy, złomowanie), wówczas Wnioskodawca obciąża nimi dostawcę. Obciążenie to nie stanowi jednak odrębnej usługi (samodzielnego stosunku zobowiązaniowego), ale jest związane z pierwotną dostawą materiałów. Obciążenie to służy jedynie rekompensacie poniesionej przez Wnioskodawcę i nie jest wykonywaniom żadnego świadczenia na rzecz dostawcy. Zgodnie bowiem z przepisami kodeksu cywilnego sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli sprzedana rzecz ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niekompletnym (art. 556 § 1 kodeksu cywilnego). Obciążenie dostawcy kosztami stanowi wyłącznie uregulowanie sytuacji powstałej w związku z dostarczeniem wadliwych materiałów. Zatem pomiędzy Wnioskodawcą a dostawcą nie dojdzie do jakiegokolwiek świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podobnie wygląda sytuacja w przypadku obciążenia Wnioskodawcy kosztami napraw dokonanymi przez klienta. Obciążenie to także nie stanowi usługi opodatkowanej VAT, bowiem nie jest to związane z wykonywaniem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Wnioskodawcy, ale jest jedynie zwrotem kosztów poniesionych w związku z dostarczeniem wadliwego towaru. Zwrot ten stanowi swego rodzaju rekompensatę pokrywającą koszty poniesionych napraw.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych:

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 22 marca 2012 r. (sygn. IPTPP4/443-128/11-5/BM), gdzie stwierdzono: "W związku z otrzymanymi zwrotami kosztów z tytułu napraw gwarancyjnych, z tytułu rękojmi czy w związku z odrębnymi ustaleniami z dostawcą, Wnioskodawca nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług, w rozumieniu przepisów art. 7 ust. 1 art. 8 ust. 1 ustawy. Nie występuje więc w tych przypadkach wzajemność świadczeń. Zatem płatności tych nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem VAT wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy. W związku z powyższym Wnioskodawca nie jest zobowiązany do dokumentowania fakturami VAT zwrotu kosztów z powyższych tytułów. Otrzymywane kwoty może więc dokumentować innymi dokumentami księgowymi np. notami księgowymi";

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15 października 2010 r. (sygn. IBPP1/443-709/10/AW), gdzie stwierdzono: "Powyższe ma charakter rekompensaty, wypłaconej przez nierzetelnego kontrahenta, Wnioskodawcy tj. nabywcy usług, z tytułu świadczenia usług niepełnowartościowych, a zatem wykracza poza zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie wypełnia ona dyspozycji przytoczonych powyżej przepisów, gdyż nie stanowi żadnej z czynności w nich wskazanych. Konieczność poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków w celu usunięcia złej jakości usług ma wyłącznie charakter odszkodowawczy w zamian za poniesione przez Wnioskodawcę koszty i nie łączy się z wykonywaniem żadnej czynności opodatkowanej, żadnego wzajemnego świadczenia. Tym samym Wnioskodawca obciążając swoich podwykonawców kosztami zwrotu wydatków poniesionych w związku z niedopełnieniem przez nich obowiązków i otrzymując od tych podwykonawców kwoty stanowiące zwrot kosztów, nie wykonuje - w świetle cytowanej ustawy o VAT - żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obciążenie swoich podwykonawców kosztami jakie poniósł Wnioskodawca wskutek niewłaściwego wykonania przez nich zobowiązania, wiąże się zwykle z odpowiedzialnością odszkodowawczą (art. 471 k.c.) lub wynika z zawartej umowy. Wobec tego wskazane kwoty, jako stanowiące należności o charakterze odszkodowawczym i nie wiążące się ze świadczeniem usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odnośnie kwestii dokumentowania opisanych w stanie faktycznym zdarzeń poprzez wystawienie not obciążeniowych przez Wnioskodawcę należy stwierdzić, iż brak jest przeciwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT dla takiego sposobu dokumentowania, niemniej należy zauważyć, iż nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarowi usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów";

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 grudnia 2009 r. (sygn. IBPP3/443-711/09/KO), gdzie stwierdzono: "Mając zatem na uwadze przedstawiony powyżej zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz przepisy regulujące kwestię odszkodowań stwierdzić należy, iż w przedmiotowym zakresie nie mieści się przeniesienie kosztów złej jakości materiałów, a co za tym idzie kosztów utraconych korzyści, czy też kosztów złomowania wyrobów, jakimi Wnioskodawca zamierza obciążać swoich dostawców w związku ze złą jakością dostarczonych materiałów. Powyższe ma charakter rekompensaty wypłacanej przez dostawców Wnioskodawcy tj. nabywcy towarów z tytułu dostawy towarów niepełnowartościowych, a zatem wykracza poza zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie wypełniają one dyspozycji przytoczonych powyżej przepisów, gdyż nie stanowią żadnej z czynności w nich wskazanych. Konieczność poniesionych przez dostawców kosztów złej jakości materiałów, czy też złomowania wyrobów ma wyłącznie charakter odszkodowawczy w zamian za straty poniesione przez Wnioskodawcę i nie łączy się z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej, żadnego wzajemnego świadczenia. Tym samym Wnioskodawca obciążając swoich dostawców materiałów kosztami złej jakości i otrzymując od tych dostawców kwoty stanowiące zwrot kosztów nie wykonuje, w świetle cyt. ustawy VAT, żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obciążenie swoich dostawców kosztami jakie poniósł Wnioskodawca (nabywca) niewłaściwego wykonania zobowiązania (dostarczenie surowców złej jakości) wiąże się zwykle z odpowiedzialnością odszkodowawczą (art. 471 k.c.) lub wynika z zawartej umowy. Wobec tego wskazane należności jako stanowiące należności o charakterze odszkodowawczym i nie wiążące się ze świadczeniem usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odnośnie kwestii dokumentowania opisanych wstanie faktycznym zdarzeń poprzez wystawienie not obciążeniowych przez Wnioskodawcę należy stwierdzić, iż brak jest przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT dla takiego sposobu dokumentowania, niemniej należy zauważyć, iż nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów";

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 2 grudnia 2009 r. (sygn. IBPP3/443-711/09/KO), gdzie stwierdzono: "Mając zatem na uwadze przedstawiony powyżej zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz przepisy regulujące kwestię odszkodowań stwierdzić należy, iż w przedmiotowym zakresie nie mieści się przeniesienie kosztów złej jakości materiałów, a co za tym idzie kosztów utraconych korzyści, czy też kosztów złomowania wyrobów, jakimi Wnioskodawca zamierza obciążać swoich dostawców w związku ze złą ja kością dostarczonych materiałów. Powyższe ma charakter rekompensaty wypłacanej przez dostawców Wnioskodawcy tj. nabywcy towarów z tytułu dostawy towarów niepełnowartościowych, a zatem wykracza poza zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie wypełniają one dyspozycji przytoczonych powyżej przepisów, gdyż nie stanowią żadnej z czynności w nich wskazanych. Konieczność poniesionych przez dostawców kosztów złej jakości materiałów, czy też złomowania wyrobów ma wyłącznie charakter odszkodowawczy w zamian za straty poniesione przez Wnioskodawcę i nie łączy się z wykonaniem żadnej czynności opodatkowanej, żadnego wzajemnego świadczenia. Tym samym Wnioskodawca obciążając swoich dostawców materiałów kosztami złej jakości i otrzymując od tych dostawców kwoty stanowiące zwrot kosztów nie wykonuje, w świetle cyt. ustawy VAT, żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obciążenie swoich dostawców kosztami jakie poniósł Wnioskodawca (nabywca) niewłaściwego wykonania zobowiązania (dostarczenie surowców złej jakości) wiąże się zwykle z odpowiedzialnością odszkodowawczą (art. 471 k.c.) lub wynika z zawartej umowy. Wobec tego wskazane należności jako stanowiące należności o charakterze odszkodowawczym i nie wiąże się ze świadczeniem usług nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym dla udokumentowania odszkodowania Wnioskodawcy powinien wystawić notę księgową lub inny dokument księgowy, a nie fakturę VAT, którą nie dokumentuje się czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 31 października 2013 r. (sygn. IPTPP1/443-584/13-5/MW), która zawiera stan faktyczny i tezy zbliżone do zawartych w niniejszym wniosku o interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez świadczenie usług natomiast rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Jak już wcześniej wskazano, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, to jednak z cywilistycznej istoty pojęcia "świadczenia" wynika, że musi ono polegać na działaniu albo na zaniechaniu podmiotu zobowiązanego do spełnienia świadczenia.

Ponadto, aby możliwe było uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonej czynności. Zdarzenie nie może być również uznane za świadczenie usług dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w przypadku niemożliwości ustalenia konsumenta usługi, czyli podmiotu będącego jej beneficjentem.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Zgodnie zaś z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jest producentem części do maszyn budowlanych. Wyroby metalowe wytwarzane są z zakupionych materiałów w ramach własnej działalności. Wnioskodawca korzysta także z usług kooperantów (np. w zakresie usług cięcia, spawania, malowania itp.). Wnioskodawca sprzedaje swoje wyroby na terenie Polski, Unii Europejskiej, a także do krajów trzecich. Czasami zdarza się, że zakupione przez Wnioskodawcę materiały lub usługi są wadliwe, co jest wykrywane na różnych etapach, tj. na etapie zakupu materiałów (usługi), etapie produkcji, etapie po wysłaniu wyrobu do klienta. W związku z zakupem materiałów Wnioskodawca nie otrzymuje odrębnego dokumentu gwarancyjnego. Gwarancja wynika z zawartych umów i przepisów kodeksu cywilnego. Gwarancją objęte są wady wynikające z przyczyn tkwiących w rzeczy sprzedanej. Wnioskodawca jest obciążany przez kontrahenta nabywającego wyrób gotowy: kosztami montażu/demontażu wyrobów, kosztami napraw, koszty złomowania - gdy naprawianie wyrobu nie jest opłacalne, odbiorca ponosi koszty złomowania wyrobu, którymi obciąża Wnioskodawcę, kosztami dodatkowych transportów, kosztami administracyjnymi. Z drugiej strony Wnioskodawca obciąża ww. kosztami dostawcę materiałów lub usług w przypadku gdy stwierdzone wady wynikały ze złej jakości zakupionych materiałów lub usług.

Wskazać należy, iż zapłata za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty jest w świetle regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) odszkodowaniem. Kwestię odszkodowań regulują przepisy art. 361-363 Kodeksu cywilnego.

Na mocy art. 361 § 1 i § 2 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 k.c.).

Na podstawie art. 363 § 1 i § 2 k.c., naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Należy również zauważyć, iż w myśl art. 471 k.c., dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Ponadto w myśl art. 556 § 1 k.c., sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne).

Stosownie do art. 577 § 1 k.c., w wypadku gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że wystawca dokumentu (gwarant) jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji.

Obowiązek wykonania napraw na rzecz klienta z tytułu gwarancji wynika więc wprost z przepisów Kodeksu cywilnego. Źródłem powstania tego obowiązku jest umowa sprzedaży łącząca sprzedającego i kupującego oraz skutki przewidziane w tym zakresie w przepisach tego kodeksu.

Z powyższego wynika, że przysługujące nabywcy uprawnienia z tytułu gwarancji jakości są nierozerwalnie związane z transakcją sprzedaży i jako forma zabezpieczenia interesów nabywcy stanowią element stosunku prawnego, jaki łączy sprzedawcę i kupującego. Oznacza to, że ewentualne świadczenia gwaranta, wykonywane w razie ujawnienia się wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancji, stanowią jedynie realizację jego zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji mających na celu zapewnienie nabywcy rzeczy niezakłóconego korzystania z rzeczy sprzedanej w przypadku, gdy rzecz ta okaże się wadliwa. Świadczenia te nie mogą być więc traktowane jako dodatkowe świadczenia dokonywane na rzecz nabywcy rzeczy w oderwaniu od transakcji sprzedaży rzeczy.

Jak wskazano wyżej, dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (dostawą towarów lub świadczeniem usług) a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług w ramach stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dostawa towarów lub świadczona jest usługa (musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę).

W sytuacji więc, gdy którakolwiek z ww. przesłanek nie jest spełniona, określone zdarzenie nie może być traktowane jako dostawa towarów bądź świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i w rezultacie nie może ono podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Podatek VAT jest z założenia podatkiem nakładanym na konsumpcję towarów i usług, co oznacza, iż zakresem jego opodatkowania mogą być objęte tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów i usług. Tym samym, nie można uznać za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług, czynności, w ramach których jedna ze stron nie uzyskuje świadczenia wzajemnego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż Zainteresowany obciążając kontrahenta - dostawcę materiałów kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem, usunięciem wady czy złomowaniem dostarczonego materiału nie będzie wykonywał żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie wystąpi w tym przypadku wzajemność świadczeń, a przedmiotowe kwoty poniesionych kosztów nie będą stanowiły wynagrodzenia z tytułu jakichkolwiek czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zapłata kwoty stanowiącej zwrot kosztów poniesionych w związku z nabyciem wadliwych materiałów jest przykładem sytuacji, gdy pomimo przepływu środków pieniężnych pomiędzy dwiema stronami nie występuje czynność opodatkowana, ze względu na brak "świadczenia na rzecz kontrahenta". Ma ona charakter sankcyjny i jest konsekwencją spowodowania zdarzenia skutkującego powstaniem szkody, straty, niewykonania lub niewłaściwego wykonania zobowiązania przez jedną ze stron transakcji. Podmiot zobowiązany do zapłaty nie otrzymuje żadnego świadczenia wzajemnego. Tym samym kwoty obciążeń dostawcy, jako stanowiące należności o charakterze odszkodowawczym w okresie obowiązywania gwarancji i niewiążące się ze świadczeniem usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podobnie w sytuacji, gdy klient nabywający od Wnioskodawcy gotowy wyrób, który okazał się wadliwy, obciąża Wnioskodawcę kosztami jego naprawy w okresie objętym gwarancją, nie dochodzi do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy. Wnioskodawca zaś nie może być uznany za usługobiorcę usług świadczonych przez odbiorcę wyrobów gotowych (wadliwych), gdyż nie będzie występował pomiędzy tymi podmiotami żaden element tworzący stosunek zobowiązaniowy, który można byłoby uznać za świadczenie usług. Zatem w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do obowiązku rozpoznania przez Wnioskodawcę importu usług, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Reasumując, Spółka dokonując obciążenia dostawcy materiałów kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady oraz złomowaniem dostarczonego materiału nie będzie wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Również obciążenie Wnioskodawcy przez odbiorcę wyrobów gotowych kosztami związanymi z wykryciem, zminimalizowaniem czy usunięciem wady dostarczonego wyrobu nie będzie stanowiło czynności podlegających opodatkowaniu VAT i Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia importu usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

W związku z wydaniem w podatku od towarów i usług interpretacji w dwóch stanach faktycznych, z uiszczonej na podstawie art. 14f Ordynacji podatkowej opłaty w kwocie 120 zł, kwota 40 zł zostanie zwrócona na numer konta bankowego Wnioskodawcy wskazany w części F. wniosku ORD-IN z dnia 10 kwietnia 2014 r., zgodnie z art. 14f § 2a ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.