IPTPP4/443-138/14-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2014 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Łodzi 24 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 13 maja 2014 r. (data wpływu 15 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wpłat mieszkańców na realizację projektu pn. "..." - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* braku opodatkowania wpłat mieszkańców na realizację projektu pn. "...";

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez podatników wykonujących na zlecenie Gminy inwestycję w części dotyczącej wykonania instalacji solarnych u osób fizycznych, które dokonały wpłaty jako partycypacji w kosztach inwestycji.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 maja 2014 r. w zakresie przeformułowania pytania.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Gmina realizuje Projekt RPO 2007-2013 "...". Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO Województwa.

Inwestycja obejmuje koszty pośrednie (między innymi zarządzania, promocji), wykonanie dokumentacji budowy urządzeń solarnych, montaż kotłów na biomasę, wykonanie instalacji solarnych w budynkach użyteczności publicznej, a także jednym z elementów realizacji tego zadania jest wybudowanie w roku 2014 i 2015 instalacji solarnych dla osób fizycznych - mieszkańców Gminy. Gmina realizuje inwestycję otrzymując za wykonane/zakupione usługi faktury (wystawiane na Gminę).

Wydatki ponoszone przez Gminę na nabycie usług wykorzystywanych do realizacji tej inwestycji - budowy instalacji solarnych związane będą z wykonywaniem zadań własnych gminy. W inwestycji jednym (nie jedynym) ze źródeł finansowych będą wpłaty, w wysokości 14% wartości inwestycji, dokonywane przez mieszkańców Gminy biorących udział w programie budowy. Każdy mieszkaniec, u którego będzie znajdowała się wybudowana instalacja wniesie dobrowolny wkład na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w których określono prawa i obowiązki stron, a także wysokość partycypacji w kosztach. Wnoszone przez mieszkańców wpłaty pieniężne stanowią współfinansowanie budowy inwestycji i są dokonywane na rachunek dochodów budżetu i przyjmowane w dochodach jako pozyskane z innych źródeł.

Inwestycja będzie realizowana tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy (wzór umowy w załączeniu do wniosku) i którzy uiszczą ustaloną w umowach kwotę udziału własnego w przeprowadzonej inwestycji. Jedynie u tych mieszkańców Gminy, którzy wezmą udział w inwestycji na powyższych zasadach (w szczególności dokonają stosownych wpłat) dojdzie do realizacji inwestycji.

Zakończona inwestycja nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych. Inwestycje po wybudowaniu będą stanowiły własność Gminy. Gmina po wybudowaniu inwestycji użyczy ją na okres 5 lat nieodpłatnie (wyposażenie i urządzenia wchodzące w skład zestawu solarnego) mieszkańcowi i w związku z tym nie będzie pobierała dalszych opłat, ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z eksploatacją urządzeń solarnych. To mieszkaniec będzie zobowiązany w zawartej umowie do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z eksploatacją zestawu solarnego.

Zestaw solarny po okresie trwałości projektu (minimum 5 lat) zostanie przekazany mieszkańcowi nieodpłatnie na własność odrębną umową.

Warunki umowy na wykonanie urządzeń solarnych są jednakowe dla wszystkich mieszkańców. Kwota wpłaty udziału finansowego poszczególnych mieszkańców jest uzależniona od ilości kolektorów w zestawie solarnym (zestawy złożone z 2 lub 3 kolektorów). Dla wszystkich mieszkańców, u których zostanie zamontowana instalacja złożona z 2 kolektorów kwota wpłaty udziału finansowego jest taka sama. Analogiczna sytuacja dotyczy mieszkańców, u których nastąpi montaż instalacji złożonej z 3 kolektorów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1).

Czy wpłaty dokonane przez mieszkańców na rzecz Gminy jako udział w projekcie "..." podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonywane przez mieszkańców Gminy wpłaty są związane z realizacją inwestycji, w części kosztów realizowanej inwestycji służącej zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Realizowana inwestycja polegająca na wykonaniu instalacji solarnych dla osób fizycznych należy do zadań własnych Gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1,3 i 5 ustawy z dnia 8 marca 1980 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.). Wynika to z tego, że zgodnie z postanowieniami Konstytucji RP ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem, szczególnie przed wysoką emisją dwutlenku węgla stanowi jeden z podstawowych kierunków polityki ekologicznej Państwa oraz jedno z podstawowych zadań jednostek samorządu terytorialnego. Dążąc do poprawy jakości powietrza, zmniejszenia wykorzystania nieodnawialnych źródeł energii, poprawy jakości życia mieszkańców Gmina przystąpiła do realizacji projektu w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, tj. wykonania urządzeń solarnych.

W myśl artykułu 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie paragrafu 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn.zm) w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zaistnienie czynności opodatkowanej ma miejsce wówczas, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, a wynagrodzeniem. Wpłaty mieszkańców są partycypacją w kosztach inwestycji i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie są to bowiem czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W myśl art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Stosownie do obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina będąc zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT realizuje projekt pn. "...". Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO województwa na lata 2007-2013. Jednym z elementów tego projektu jest wybudowanie w roku 2014 i 2015 instalacji solarnych dla osób fizycznych - mieszkańców Gminy. Faktury w związku z realizacją projektu wystawiane są na Gminę. W inwestycji jednym ze źródeł finansowych będą wpłaty, w wysokości 14% wartości inwestycji, dokonywane przez mieszkańców Gminy. Każdy mieszkaniec, u którego będzie znajdowała się wybudowana instalacja wniesie dobrowolny wkład na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w których określono prawa i obowiązki stron, a także wysokość partycypacji w kosztach. Jedynie u tych mieszkańców, którzy dokonają wpłaty dojdzie do realizacji inwestycji. Inwestycje po wybudowaniu będą stanowiły własność Gminy. Gmina po wybudowaniu inwestycji użyczy ją na okres 5 lat nieodpłatnie (wyposażenie i urządzenia wchodzące w skład zestawu solarnego) mieszkańcowi i w związku z tym nie będzie pobierała dalszych opłat, ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z eksploatacją urządzeń solarnych. To mieszkaniec będzie zobowiązany w zawartej umowie do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z eksploatacją zestawu solarnego. Zestaw solarny po okresie trwałości projektu (minimum 5 lat) zostanie przekazany mieszkańcowi nieodpłatnie na własność odrębną umową. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nie sama wpłata, ale czynność, na poczet której ta wpłata jest uiszczana.

Mając zatem na uwadze opis sprawy i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że wpłaty uiszczane przez osoby fizyczne (mieszkańców) z tytułu montażu instalacji solarnych, stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji polegającej na montażu instalacji solarnych. Wobec powyższego, świadczenia, do których zobowiązał się Wnioskodawca, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że wpłaty dokonywane przez mieszkańców nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania dla usług, do których zobowiązał się Wnioskodawca, związku z czym usługi te stanowią czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej braku opodatkowania wpłat mieszkańców na realizację projektu pn. "...".

Natomiast wniosek w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez podatników wykonujących na zlecenie Gminy inwestycję w części dotyczącej wykonania instalacji solarnych u osób fizycznych, które dokonały wpłaty jako partycypacji w kosztach inwestycji został załatwiony interpretacją Nr IPTPP4/443-138/14-5/MK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.