IPTPP2/4512-267/15-2/KK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2015 r. (data wpływu 6 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług pośrednictwa finansowego - jest prawidłowe.

W dniu 6 maja 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług pośrednictwa finansowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Podatniczka jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie pośrednictwa finansowego przy zawieraniu kredytów (PKD 64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne). Podatniczka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Z podmiotami, które powierzają jej pośrednictwo przy zawarciu kredytu (Klientami) Podatniczka (Pośrednik) zawiera umowy o pośrednictwo finansowe.

Na mocy ww. umów Klient zleca Podatniczce (Pośrednikowi) wykonanie na jego rzecz usługi pośrednictwa finansowego polegającej na pośredniczeniu, które obejmuje wskazanie Klientowi danej okazji do zawarcia umowy kredytowej, przy czym celem usługi jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony (Klient - Bank) zawarły umowę, a Pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Strony umowy zgodnie wskazują, że usługa, o której wyżej mowa, obejmuje czynności faktyczne wykonywane przez Pośrednika na rzecz Klienta, które obejmują usługę pośrednictwa finansowego i nie stanowią czynności bankowych w rozumieniu ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

Za zrealizowaną usługę Strony określają w umowie konkretną kwotę, która należna jest Pośrednikowi od Klienta wyłącznie w razie pozytywnego skutku usługi pośrednictwa - tj. przyznania przez Bank Klientowi kredytu. Jednocześnie Klient upoważnia Bank do uiszczenia w jego imieniu ww. wynagrodzenia i jednocześnie wyraża zgodę na doliczenie wynagrodzenia należnego Pośrednikowi za pośrednictwo finansowe od Klienta do kwoty kredytu udzielanego Klientowi przez Bank na podstawie umowy kredytowej zawartej w wyniku czynności pośrednictwa wykonywanych na rzecz Banku przez Pośrednika.

Realizacja przez Pośrednika umowy szczegółowo polega na:

* wskazaniu Klientowi okazji do zawarcia umowy kredytowej z danym bankiem poprzez udzielenie pomocy w wyborze banku, który zapewni finansowanie inwestycji danemu Klientowi - w tym celu Pośrednik przedstawia informacje o aktualnej ofercie banków i warunkach udzielania przez nie kredytów;

* pomocy w przygotowaniu wniosku kredytowego Klienta (kompletowanie dokumentów niezbędnych do złożenia wniosku, badaniu ich autentyczności, prawidłowości wypełnienia formularzy i ich zgodności z wymogami określonymi przez dany bank) i jego weryfikacji;

* kontaktowaniu się z bankiem w imieniu Klienta w celu należytego złożenia bankowi wniosku kredytowego Klienta (przekazywanie dodatkowych informacji i dokumentów wskazanych przez bank);

* pomocy Klientowi w prowadzeniu negocjacji z bankiem i czynienie wszystkiego co niezbędne, aby Klient i bank zawarły umowę kredytową - jednocześnie, należy podkreślić, że Pośrednik nie jest umocowany do zawierania w imieniu Klienta umów lub zaciągania jakichkolwiek innych zobowiązań;

* zebraniu i przedłożeniu Bankowi kompletu dokumentów niezbędnych do wypłaty kredytu (w formie i trybie wymaganym przez bank);

* przestrzeganiu tajemnicy co do czynności i działań podjętych celem realizacji umowy oraz przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

Pośrednik posiada również zawarte umowy pośrednictwa finansowego z Bankami - w wyniku których otrzymuje niezależnie od umowy z Klientem prowizje za pośrednictwa od zawartych umów kredytu od Banków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy usługa świadczona przez Podatniczkę (Pośrednika) na rzecz Klienta z tytułu realizacji umowy pośrednictwa finansowego korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z podatku VAT, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w związku z brzmieniem art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku VAT - zwalnia się z podatku (#38) usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Jak stanowi art. 43 ust. 13 ww. ustawy - zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37 - 41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37 - 41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37 - 41 (art. 43 ust. 14 ww. ustawy).

W ocenie Podatniczki, świadczone przez Nią na rzecz Klientów usługi pośrednictwa w uzyskaniu kredytów stanowią klasyczne usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku VAT - do których ma zastosowanie przedmiotowe zwolnienie z podatku VAT.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, iż wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), gdzie Trybunał stwierdził iż "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem. Konkludując można stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa" warto w tym celu odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05 gdzie TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy".

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenia słowa "negocjacje", w kontekście art. 13B (d) (5), odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że wskazany w stanie faktycznym zakres świadczeń realizowanych przez Podatniczkę na rzecz Klientów odpowiada definicji pośrednictwa sformułowanej m.in. w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w sprawie C-235/00, CSC Financial Services, z której wynika, że pojęcie to obejmuje działalność polegającą na m.in. wskazywaniu stronie umowy okazji do zawarcia umowy, kontakt i negocjowanie z drugą stroną, gdzie pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy - przy czym celem takiej działalności ma być doprowadzenie do zawarcia umowy.

Jednocześnie, usługi Pośrednika na rzecz Klienta, o których traktuje niniejszy wniosek, nie stanowią usług doradztwa kredytowego choćby z tego względu, że wynagrodzenie za usługi Pośrednika jest uzależnione od faktu przyznania kredytu Klientowi przez bank (na tą istotną okoliczność odróżniającą pośrednictwo od doradztwa wskazał m.in. TSUE w sprawie C-435/05, Volker Ludwig).

W tym miejscu należy przenieść rozważania na grunt polskich regulacji - zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, zwolnione od podatku VAT są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Warto zwrócić uwagę, że art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), na podstawie, którego zwalnia się z VAT usługi udzielania kredytów i pośrednictwa kredytowego, a także usługi zarządzania kredytami przez kredytodawcę.

Mając na względzie dyrektywę wykładni polskich przepisów podatkowych w zgodzie z regulacjami Unii Europejskiej (tak np.: Dyrektywa VAT 2006/112/WE. Komentarz 2009 pod red. J. Martini, Wrocław 2009, wydanie 1, str. 26; "VAT 2010" J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Warszawa 2010, wydanie 2, str. 22 lub "Dyrektywa VAT. Komentarz" pod red. K. Sachsa i Romana Namysłowskiego, Warszawa 2008. str. 62) należałoby stwierdzić, że zakres usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów powinien być definiowany ze względu na charakter usługi pośrednictwa kredytowego, tj. doprowadzenia do zawarcia umowy kredytowej między bankiem a kredytobiorcą, a nie ze względu na osobę ją świadczącą lub jej odbiorcę. Ponieważ w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT w odniesieniu do usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów nie wskazuje się na ich odbiorcę, tym samym, przy identyfikowaniu tego rodzaju pośrednictwa nie powinno mieć znaczenia, czy odbiorcą usługi Pośrednika Klient czy Bank - istotne jest, że usługa pośrednictwa dotyczy sytuacji zawarcia umowy kredytowej.

Ponadto, zdaniem Podatniczki, usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez Nią w przedstawionym stanie faktycznym nie stanowią usług pomocniczych w rozumieniu art. 43 ust. 13 ustawy o podatku VAT, tj. nie stanowią elementu usług udzielania kredytów, a tym bardziej elementu usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów (gdyż to właśnie usługi pośrednictwa są podstawowym przedmiotem działalności Podatniczki, które same stanowią odrębną całość).

Końcowo Wnioskodawca zauważa, iż analogiczne stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2011 r., znak: IPPP1/443-1304/11-2/PR (argumentacja zawarta w uzasadnieniu).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.