IPTPP2/4512-13/15-2/PRP - Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2015 r. (data wpływu 8 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 10 kwietnia 2014 r. Gmina złożyła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa. Departament Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 321 "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej" w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Inwestycja będzie polegała na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy. W dniu 18 września 2014 r. została podpisana umowa z Samorządem Województwa... w sprawie przyznania pomocy w wysokości 1.374.925,00 (nie więcej niż 75% poniesionych kosztów kwalifikowalnych).

Gmina złoży do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w... wniosek o dofinansowanie ww. inwestycji w formie dotacji, pożyczki.

Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), art. 7 ust. 1 pkt 3 inwestycja jest realizowana w ramach zadań własnych Gminy. Realizacja inwestycji zaplanowana jest w budżecie Gminy na 2015 r. w ilości 118 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków.

Obsługę finansowo - księgową prowadzić będzie Gmina, która jest czynnym podatnikiem VAT. Przydomowe oczyszczalnie będą stanowiły mienie komunalne Gminy, oddane do eksploatacji użytkownikom przez okres 5 lat, licząc od dnia dokonania przez instytucję płatniczą ostatecznej płatności w ramach realizowanej inwestycji. Przekazanie do eksploatacji indywidualnym użytkownikom przydomowych oczyszczalni po ich wybudowaniu będzie nieodpłatne. Przydomowe oczyszczalnie będą wybudowane na nieruchomościach (posesjach) należących do indywidualnych użytkowników. Całkowity udział finansowy użytkowników w budowie przydomowych oczyszczalni ścieków wyniesie ok. 20% kosztów inwestycji. Wpłaty będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji będzie uzależniona od wpłat dokonanych przez poszczególnych użytkowników. Wnioskodawca nie będzie dokonywał budowy przydomowych oczyszczalni ścieków bez dokonania wpłat w określonej wysokości. Faktury dokumentujące wydatki poniesione na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków będą wystawione na Gminę. Czynności polegające na przekazaniu przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie będzie sprzedaży - zostaną przekazane użytkownikom nieodpłatnie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków przekazanych nieodpłatnie użytkownikom indywidualnym.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, ponieważ inwestycja - budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, po okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy z Samorządu Województwa... będzie przekazana nieodpłatnie użytkownikom indywidualnym, będzie to czynność niezwiązana ze sprzedażą opodatkowaną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do treści art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej i związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem VAT, w dniu 10 kwietnia 2014 r. złożył do Urzędu Marszałkowskiego Województwa. Departament Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 321 "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej" w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Inwestycja będzie polegała na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy. W dniu 18 września 2014 r. została podpisana umowa z Samorządem Województwa... w sprawie przyznania pomocy w wysokości 1.374.925,00 (nie więcej niż 75% poniesionych kosztów kwalifikowalnych). Gmina złoży do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w... wniosek o dofinansowanie ww. inwestycji w formie dotacji, pożyczki. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym inwestycja jest realizowana w ramach zadań własnych Gminy. Realizacja inwestycji zaplanowana jest w budżecie Gminy na 2015 r. w ilości 118 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków. Przydomowe oczyszczalnie będą stanowiły mienie komunalne Gminy, oddane do eksploatacji użytkownikom przez okres 5 lat, licząc od dnia dokonania przez instytucję płatniczą ostatecznej płatności w ramach realizowanej inwestycji. Przekazanie do eksploatacji indywidualnym użytkownikom przydomowych oczyszczalni po ich wybudowaniu będzie nieodpłatne. Przydomowe oczyszczalnie będą wybudowane na nieruchomościach (posesjach) należących do indywidualnych użytkowników. Całkowity udział finansowy użytkowników w budowie przydomowych oczyszczalni ścieków wniesie ok. 20% kosztów inwestycji. Wpłaty będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji będzie uzależniona od wpłat dokonanych przez poszczególnych użytkowników. Wnioskodawca nie będzie dokonywał budowy przydomowych oczyszczalni ścieków bez dokonania wpłat w określonej wysokości. Faktury dokumentujące wydatki poniesione na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków będą wystawione na Gminę. Czynności polegające na przekazaniu przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ nie będzie sprzedaży - zostaną przekazane użytkownikom nieodpłatnie.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii prawa do odliczenia podatku VAT należy stwierdzić, iż - wbrew temu co twierdzi Zainteresowany - nabyte towary i usługi będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Na potwierdzenie ww. stanowiska tut. Organu, należy wskazać co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Jednocześnie wskazać należy, iż czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako "transakcji odpłatnej" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Z powyższego wynika więc, że kwoty uiszczane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji będą stanowić wynagrodzenie Gminy. A zatem okoliczności sprawy nie potwierdzają twierdzenia Wnioskodawcy, że przekazanie użytkownikom przydomowych oczyszczalni ścieków odbędzie się nieodpłatnie.

W związku z opisem sprawy należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców będą pozostawać w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez mieszkańców nie pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą, a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego mieszkańca.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż wpłaty uiszczane przez mieszkańców z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia (kwoty udziału własnego) od mieszkańców. Wobec powyższego, czynności, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca pod warunkiem otrzymania wpłat od mieszkańców, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i w świetle przepisów ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

W konsekwencji oznacza to, iż wydatki dotyczące inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

A zatem, analizując okoliczności przedstawione we wniosku, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy uznać, iż w ww. przypadku zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, ponieważ wydatki poniesione z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków związane będą z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym, Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków. Powyższe prawo będzie przysługiwać pod warunkiem niezaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 88 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, z którego wynika, że nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.