IPTPP2/443-870/13-5/IR - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaży udziału w nieruchomości.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPP2/443-870/13-5/IR Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaży udziału w nieruchomości.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2013 r. (data wpływu 6 listopada 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 stycznia 2014 r. (data wpływu 24 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania udziału w nieruchomości za towar - jest prawidłowe,

* uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości oraz opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania udziału w nieruchomości za towar, uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości, opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży oraz niekorzystania ze zwolnienia przedmiotowej sprzedaży.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 stycznia 2014 r. poprzez doprecyzowanie przedmiotu wniosku, opisu sprawy, pytania oznaczonego we wniosku jako nr 4 oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Interpretacja dotyczy sprzedaży nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy dla......w.... Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze.......Nieruchomość położona jest w.......o powierzchni 0.4895 ha (obręb...., działka numer 27/9). W dacie złożenia niniejszego wniosku nieruchomość jest własnością Gminy i oddana została w użytkowanie wieczyste na rzecz.............. Każdemu z użytkowników wieczystych, będących zarazem wnioskodawcami przysługuje udział w wysokości #189; w prawie.

Powyższe użytkowanie ma zostać w krótkim czasie przekształcone we własność i dopiero własność powyższej nieruchomości ma zostać zbyta. Z zapisów w księdze wieczystej wynika, że nieruchomość ma charakter działki zabudowanej, jako przeznaczenie budynków wpisano jedynie "budynki". Z informacji uzyskanych przez Pełnomocnika od Wnioskodawcy wynika jednak, że na nieruchomości znajdują się jedynie budynki gospodarcze (garaże), które nie są trwale związane z gruntem, a dla opiniowanego terenu nie został sporządzony plan zagospodarowania przestrzennego ani studium. Kilka lat temu użytkownicy wieczyści uzyskali decyzję o warunkach zabudowy na usytuowanie na terenie nieruchomości budynku lub budynków usługowo-gospodarczych. Nie doszło jednak do realizacji inwestycji.

Pomimo, że użytkownikami nieruchomości są dwie osoby fizyczne, to jest ona wykorzystywana na cele prowadzonej przez jedną z nich działalności gospodarczej (z zapisów ewidencji gruntów wynika, że nieruchomość przy ul....... jest wskazana jako dodatkowe miejsce wykonywania działalności gospodarczej przez Pana......).

Wnioskodawca wskazał, że w rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją gdy niezwłocznie po przekształceniu użytkowania wieczystego (wykorzystywanego do celów prowadzonej działalności przez jednego z użytkowników wieczystych) ma dojść do sprzedaży tak nabytej nieruchomości.

W piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca wskazał, że:

1. Jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Prowadzi działalność gospodarczą od października 1994 r. Jest to działalność usługowa, porządkowa tereny zewnętrzne z usługami towarzyszącymi transportowi lądowemu, usługami ogrodniczymi.

3. Nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.

4. Nieruchomość (działka nr 27/9), o której mowa we wniosku została oddana Wnioskodawcy w użytkowanie wieczyste w dniu 1 września 1994 r. do 5 grudnia 2089 r.

5. Z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla nieruchomości (działki), objętej zakresem pytania zadanego we wniosku wystąpił..........

6. Decyzja została wydana i uprawomocniła się w 2003 r.

7. Wnioskodawca dotychczas nie prowadził działalności gospodarczej, mającej związek z nieruchomością (działką) objętą zakresem pytania zadanego we wniosku.

8. Budynki gospodarcze (garaże), znajdujące się na nieruchomości będącej przedmiotem planowanej sprzedaży, nie będą w ogóle wykorzystywane na cele działalności gospodarczej - zostaną rozebrane.

9. Wnioskodawcy ani z tytułu nabycia ani wytworzenia ww. budynków gospodarczych (garaży) nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

10. Okres używania przez Wnioskodawcę ww. budynków gospodarczych (garaży) wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi garażami jak właściciel.

11. Nieruchomość objętą wnioskiem wykorzystuje w charakterze parkingu dla prywatnego samochodu, a w jednym z garaży przechowuje prywatne rzeczy o większych gabarytach.

12. Nie udostępnia nieruchomości w celach zarobkowych, użycza ją jedynie nieodpłatnie...... na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

13. Nieruchomość nie była nigdy przygotowywana do sprzedaży, nie poniesiono ani nie zostaną poniesione w przyszłości żadne nakłady w tym celu.

14. Nie podejmował ani nie planuje podjąć działań marketingowych w związku z planowaną sprzedażą działki nr 27/9, zgłosił jedynie chęć sprzedaży licencjonowanej agencji zajmującej się pośrednictwem sprzedaży nieruchomości.

15. Dotychczas dokonywał sprzedaży jednej działki (był to fragment działki rolnej o powierzchni 2000 m2), a transakcja miała miejsce w 2000 r.

16. Nie posiada innych niż wskazane we wniosku nieruchomości gruntowych przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku sprzedaży nieruchomości powstaje obowiązek sprzedającego do uiszczenia podatku od towarów i usług.

2. Czy sama nieruchomość jest towarem lub jej sprzedaż usługą na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

3. Czy Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT.

4. Czy właściciel #189; nieruchomości, który prowadzi działalność gospodarczą i nie wykorzystuje nieruchomości w tym celu zostanie uznany za osobę prowadzącą działalność gospodarczą, a tym samym za podatnika podatku VAT w zakresie sprzedaży nieruchomości... (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r.)

5. Czy przyszła sprzedaż nieruchomości korzysta z ulg, bądź zwolnień podatkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1 (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Dla ustalenia czy powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT istotne znaczenie ma okoliczność czy sprzedaż dokonana będzie w ramach działalności gospodarczej. Istnieją dwie możliwości sprzedaży nieruchomości, uznane za działalność gospodarczą:

* sprzedaż składników majątku wprowadzonych do działalności i uznawanych w niej za środki trwałe,

* potraktowanie zbywanej nieruchomości jako towar, a w konsekwencji rozliczenie przychodu ze zbycia jako przychodu z działalności.

Wyprzedaż własnego prywatnego majątku nie stanowi prowadzenia działalności. Dla uznania, że mamy do czynienia z działalnością liczy się również cel zakupu oraz kwestia wykorzystywania jej prywatnie lub celem uzyskiwania przychodów z prowadzonej firmy. Nieruchomość traktowana jako środek trwały powinna być wprowadzona przez podatnika do ewidencji środków trwałych, a przez podatnika rozliczającego się ryczałtem - do wykazu środków trwałych. W ocenie Zainteresowanego, co jednak istotne - nawet jeśli podatnik nie dopełni tego obowiązku, to nieruchomość wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej zostanie potraktowana jako środek trwały - a jej zbycie pozostanie rozliczone w ramach działalności. Wprowadzenie do ewidencji środków trwałych jest dodatkowym obowiązkiem, nie zmieniającym kwalifikacji składnika majątku jako prywatny lub przeznaczony do celów prowadzonej działalności.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatnik, który nabędzie nieruchomość celem jej sprzedaży powinien zostać potraktowany za prowadzącego działalność gospodarczą w powyższym zakresie. W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją gdy niezwłocznie po przekształceniu użytkowania wieczystego (niewykorzystywanego do celów prowadzonej działalności przez Wnioskodawcę) ma dojść do sprzedaży tak nabytej nieruchomości. Przekształcenie dokonane zostanie zapewne w oparciu o ustawę o gospodarce nieruchomościami, która przewiduje sprzedaż nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego. Powoduje to, w ocenie Zainteresowanego, że zakup nieruchomości przez dotychczasowego użytkownika wieczystego powinien zostać potraktowany jako dokonany w celu jej dalszej odsprzedaży, a sprzedaż za dokonaną w ramach działalności gospodarczej. To wiąże się natomiast z powstaniem po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT.

Ad. 2

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega miedzy innymi odpłatna dostawa towarów. Dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Za towary ustawa o podatku od towarów i usług uznaje także "rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii" (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy, po zmianie ustawy o VAT z 1 stycznia 2011 r. w doktrynie i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że ustawodawca zrezygnował z pewnych warunków, które musiały być spełnione, aby daną rzecz uznać za towar, by objąć tym pojęciem wszelkie rzeczy i ich części (tak ruchome, jak i nieruchomości - w tym budynki, budowle lub ich części, jak również grunty). Tym samym co do zasady sprzedaż nieruchomości jest odpłatną dostawą towarów.

Ad. 3 (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Sprzedający nieruchomość będzie podatnikiem podatku VAT dopiero po ustaleniu, że działał w charakterze podatnika. Podatnikiem jest między innymi osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o podatku VAT).

"Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych" (art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT).

Definicja ustawowa pojęcia działalności gospodarczej, w ocenie Zainteresowanego, uległa zmianie począwszy od 1 kwietnia 2013 r. Dotychczasowe brzmienie przepisu to: "Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".

Zdaniem Wnioskodawcy, w uzasadnieniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 805) czytamy jednak, że "zaproponowany projekt ustawy zawiera równocześnie szereg zmian upraszczających stosowanie przepisów dotyczących podatku VAT dla przedsiębiorców, zapewniających pewność prawną oraz zmierzających do odbiurokratyzowania wielu obowiązków nałożonych obecnie na podatników. (...) Do najważniejszych z nich należą: (...) uproszczenie definicji działalności gospodarczej, poprzez jednoznaczne wskazanie, że nie obejmuje ona czynności okazjonalnych związanych z działalnością gospodarczą".

Dalej czytamy: "Proponuje się wprowadzanie zmiany w art. 15 ustawy o VAT (zmiana ust. 2), która w sposób ściślejszy odwzorowuje pojęcie podatnika i działalności gospodarczej, przyjęte na gruncie dyrektywy 2006/112/WE. Zmiana ta uwzględnia również wnioski płynące z tez wyroku w sprawie C-180/10 i C-181/10. Należy wskazać, że nowe brzmienie art. 15 ust. 2 jednoznacznie wskazuje, że nie jest realizowana opcja uznania za podatnika każdego, kto dokonuje określonych transakcji związanych z działalnością gospodarczą w sposób okazjonalny. W konsekwencji doprecyzowanie definicji działalności gospodarczej pozwoli łatwiej ocenić podmiotowi, czy wykonując określone czynności staje się on podatnikiem VAT. Wprowadzana zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem od towarów i usług podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję".

W ocenie Zainteresowanego, przy takim uzasadnieniu wprowadzonych zmian należy przyjąć, że dotychczasowa definicja działalności gospodarczej nie będzie miała zastosowania do transakcji jednorazowych i okazjonalnych dokonywanych przez osoby fizyczne będące przedsiębiorcami. Uwzględniając jednak okoliczność, że w zaprezentowanym stanie faktycznym dojdzie do dwóch transakcji w krótkich odstępach czasu (niezwłocznie po przekształceniu użytkowania wieczystego we własność dojdzie do jej sprzedaży), to Wnioskodawca posiada status podatnika podatku VAT w zakresie sprzedaży nieruchomości.

Ad. 4 (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 22 stycznia 2014 r.)

Popierając powyższy wywód w zakresie przedstawienia własnego stanowiska do ostatecznie sformułowanego pytania "Czy właściciel #189; nieruchomości, który prowadzi działalność gospodarczą, a nie wykorzystuje nieruchomości w tym celu, zostanie uznany za osobę prowadzącą działalność gospodarczą, a tym samym za podatnika podatku VAT w zakresie sprzedaży" Zainteresowany wskazał, że w Jego ocenie zostanie uznany za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą #189; udziału w nieruchomości.

Ad. 5

Wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje zwolnienia od podatku między innymi w przypadku dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane (art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.).

W zapisach księgi wieczystej znajdują, się informacje, że jest to nieruchomość zabudowana budynkiem (bez wskazania jego charakteru). Usytuowane na nieruchomości budynki mają charakter gospodarczy i nie są trwale związane z gruntem.

Pojęcie terenów budowlanych zostało zdefiniowane w art. 2 ustawy. Są to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dla nieruchomości na ul....... brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W ocenie Zainteresowanego, w sytuacji, w której dany teren nie jest objęty planem miejscowym (bądź nigdy dla danego terenu planu nie było, bądź też stary plan wygasł), przeznaczenie terenu może wynikać z innych aktów. W szczególności grunt (teren) będzie przeznaczony pod zabudowę, jeśli została dla niego wydana decyzja o warunkach zabudowy.

Jak wynika z art. 59 ust. 1 u.p.z.p., zmiana zagospodarowania terenu w przypadku braku planu miejscowego, polegająca na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, z zastrzeżeniem art. 50 ust. 1 i art. 86 u.p.z.p., wymaga ustalenia w drodze decyzji warunków zabudowy. Jeśli dla danego gruntu została wydana decyzja o warunkach zabudowy, grunt staje się gruntem przeznaczonym pod budowę, nawet jeśli adresatem tej decyzji nie był ówczesny właściciel gruntu będący podatnikiem sprzedającym dany grunt.

Dla nieruchomości przy ul....... kilka lat wcześniej została wydana decyzja o warunkach zabudowy na usytuowanie na terenie nieruchomości budynku lub budynków usługowo-gospodarczych. Nie doszło jednak do realizacji inwestycji. Tym samym jeśli nie doszło do stwierdzenia wygaśnięcia wydanej decyzji o warunkach zabudowy, to nawet gdyby nieruchomość miałaby charakter niezabudowany, to jej sprzedaż nie zostałaby objęta zwolnieniem ustawowym z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy VAT.

Dalej, zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje zwolnienia od podatku także w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a.

dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b.

pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata (art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT).

Niezależnie od konieczności ustalenia daty pierwszego zasiedlenia, powstaje wątpliwość czy budynki znajdujące się na nieruchomości są trwale związane z gruntem (co w okolicznościach sprawy jest wątpliwe). Nawet gdyby uznać, że do budynków i budowli znajdujących się na nieruchomości ma zastosowanie norma art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, to w ocenie Zainteresowanego, w sposób dalece ostrożny rozważałby "rozciągnięcie" tegoż zwolnienia na całą nieruchomość.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

* uznania udziału w nieruchomości za towar - jest prawidłowe,

* uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości oraz opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży - jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, iż stosownie do art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), a zatem niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie skutków prawnopodatkowych dla Wnioskodawcy, będącego właścicielem udziału wynoszącego #189; w prawie własności nieruchomości.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie zatem z ww. przepisami ustawy, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowaniu wieczystym nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a.

określone udziały w nieruchomości,

b.

prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

c.

udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 ww. Kodeksu cywilnego).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy - Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 cytowanego Kodeksu cywilnego, jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli, na podstawie art. 199 ww. Kodeksu cywilnego, stanowi odpłatną dostawę towarów.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast przejawem aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że "osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby". Trybunał zwrócił uwagę, iż inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem - zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zamierza po przekształceniu użytkowania wieczystego (wykorzystywanego do celów prowadzonej działalności przez jednego z użytkowników wieczystych) sprzedać tak nabytą nieruchomość oznaczoną jako działka nr 27/9. W dacie złożenia wniosku nieruchomość jest własnością Gminy i oddana została w użytkowanie wieczyste na rzecz...... i Wnioskodawcy. Każdemu z użytkowników wieczystych, przysługuje udział w wysokości #189; w prawie. Powyższe użytkowanie ma zostać w krótkim czasie przekształcone we własność i dopiero własność powyższej nieruchomości ma zostać zbyta. Z zapisów w księdze wieczystej wynika, że nieruchomość ma charakter działki zabudowanej, jako przeznaczenie budynków wpisano jedynie "budynki". Na nieruchomości znajdują się jedynie budynki gospodarcze (garaże), które nie są trwale związane z gruntem, a dla opiniowanego terenu nie został sporządzony plan zagospodarowania przestrzennego ani studium. Kilka lat temu użytkownicy wieczyści uzyskali decyzję o warunkach zabudowy na usytuowanie na terenie nieruchomości budynku lub budynków usługowo-gospodarczych. Nie doszło jednak do realizacji inwestycji. Pomimo, że użytkownikami nieruchomości są dwie osoby fizyczne, to jest ona wykorzystywana na cele prowadzonej przez jedną z nich działalności gospodarczej (z zapisów ewidencji gruntów wynika, że nieruchomość jest wskazana jako dodatkowe miejsce wykonywania działalności gospodarczej przez Pana..........).

Nadto Wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą od października 1994 r. w zakresie - działalność usługowa, porządkowa tereny zewnętrzne z usługami towarzyszącymi transportowi lądowemu, usługami ogrodniczymi. Nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Nieruchomość (działka nr 27/9), o której mowa we wniosku została oddana Wnioskodawcy w użytkowanie wieczyste w dniu 1 września 1994 r. do 5 grudnia 2089 r. Z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla nieruchomości (działki), objętej zakresem pytania zadanego we wniosku wystąpił.... Decyzja została wydana i uprawomocniła się w 2003 r. Wnioskodawca dotychczas nie prowadził działalności gospodarczej, mającej związek z nieruchomością (działką) objętą zakresem pytania zadanego we wniosku. Budynki gospodarcze (garaże), znajdujące się na nieruchomości będącej przedmiotem planowanej sprzedaży, nie będą w ogóle wykorzystywane na cele działalności gospodarczej - zostaną rozebrane. Nieruchomość objętą wnioskiem Zainteresowany wykorzystuje w charakterze parkingu dla prywatnego samochodu, a w jednym z garaży przechowuje prywatne rzeczy o większych gabarytach. Nie udostępnia nieruchomości w celach zarobkowych, użycza ją jedynie nieodpłatnie......... na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nieruchomość nie była nigdy przygotowywana do sprzedaży, nie poniesiono ani nie zostaną poniesione w przyszłości żadne nakłady w tym celu. Wnioskodawca nie podejmował ani nie planuje podjąć działań marketingowych w związku z planowaną sprzedażą działki nr 27/9, zgłosił jedynie chęć sprzedaży licencjonowanej agencji zajmującej się pośrednictwem sprzedaży nieruchomości. Dotychczas dokonywał sprzedaży jednej działki (był to fragment działki rolnej o powierzchni 2000 m2), a transakcja miała miejsce w 2000 r. Nie posiada innych niż wskazane we wniosku nieruchomości gruntowych przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Odnosząc się do powyższego podkreślić należy, że posiadanie statusu podatnika podatku od towarów i usług nie przesądza o tym, że każda czynność dokonana przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z okoliczności przedstawionych we wniosku - wynika, że Zainteresowany dokonując sprzedaży udziału w nieruchomości nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż sprzedaż przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości, stanowi - wbrew twierdzeniu Zainteresowanego-zwykłe wykonywanie prawa własności. Wnioskodawca bowiem dotychczas nie prowadził działalności gospodarczej, mającej związek z przedmiotową nieruchomością (działką), w szczególności nie udostępnia jej w celach zarobkowych, użycza ją jedynie nieodpłatnie...... na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nadto nieruchomość objętą wnioskiem Zainteresowany wykorzystuje w charakterze parkingu dla prywatnego samochodu. Nieruchomość nie była nigdy przygotowywana do sprzedaży, nie poniesiono ani nie zostaną poniesione w przyszłości żadne nakłady w tym celu. Wnioskodawca nie podejmował ani nie planuje podjąć działań marketingowych w związku z planowaną sprzedażą udziału w nieruchomości oznaczonej nr 27/9, zgłosił jedynie chęć sprzedaży licencjonowanej agencji zajmującej się pośrednictwem sprzedaży nieruchomości. Tym samym wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie Zainteresowany, zbywając udział w nieruchomość stanowiącą jego majątek prywatny, korzysta z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Bez wpływu na powyższe pozostaje okoliczność, że Wnioskodawca dokona sprzedaży udziału w nieruchomości po uprzednim przekształceniu prawa użytkowania wieczystego we własność.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz okoliczności przedstawione we wniosku należy stwierdzić, że pomimo, iż grunt, a także udział w prawie własności gruntu spełnia definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, to z okoliczności sprawy nie wynika, aby Wnioskodawca dokonujący sprzedaży udziału w nieruchomości działał w charakterze handlowca.

Zatem sprzedaż przez Zainteresowanego przedmiotowego udziału w nieruchomości będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Skutkiem powyższego, z uwagi na fakt, że Wnioskodawca z tytułu transakcji zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym oceniając stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości i opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży, należało uznać je za nieprawidłowe, natomiast w zakresie uznania udziału w nieruchomości za towar, należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że z uwagi na fakt, że Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, rozważenie czy przyszła sprzedaż udziału w nieruchomości korzysta z ulg, bądź zwolnień podatkowych, jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl