IPTPP2/443-854/12-3/15-S/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 23 maja 2013 r. sygn. akt..., uprawomocnionym w dniu 3 listopada 2014 r. oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2014 r. sygn. akt I FSK 1643/13, stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2012 r. (data wpływu 4 października 2012 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania usługi pomocniczej do usługi ubezpieczeniowej świadczonej na rzecz i w imieniu firmy ubezpieczeniowej - jest prawidłowe.

W dniu 4 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania usługi pomocniczej do usługi ubezpieczeniowej świadczonej na rzecz i w imieniu firmy ubezpieczeniowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat, zgodnie z PKWiU 66.21.10.0. W ramach umów ubezpieczenia zawieranych z ubezpieczycielem w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem Zainteresowany wykonuje na podstawie udzielonych zleceń i pełnomocnictw w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela czynności w zakresie likwidacji powstałych szkód. Czynności te obejmują: inspekcje weryfikujące stan przedmiotu szkody; zbieranie i przekazywanie ubezpieczycielowi dokumentacji potwierdzających fakt powstania szkody; badanie zgodności podanych we wniosku danych; lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, której celem jest ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego istotnych z punktu widzenia umowy ubezpieczeniowej; opis zakresu uszkodzeń; sporządzanie dokumentacji fotograficznej przedstawiającej rozmiar szkody ewentualnie miejsce jej powstania; ustalanie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań i innych świadczeń należnych ubezpieczonym i poszkodowanym. Za wykonywane czynności Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie ryczałtowe od każdego zlecenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od 1 stycznia 2011 r. usługa pomocnicza do usługi ubezpieczeniowej stanowiąca element usługi ubezpieczeniowej szczegółowo opisanej i wyspecyfikowanej w opisie stanu faktycznego podlega zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 tj. wykonywaniem jej na rzecz i w imieniu firmy ubezpieczeniowej świadczącej usługi ubezpieczeniowe związane z likwidacją zaistniałej szkody.

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność stanowiąca element usługi ubezpieczeniowej związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat w imieniu i na rzecz firm ubezpieczeniowych, przedstawiona w opisie stanu faktycznego jest zwolniona od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponieważ art. 43 ustawy o VAT nie powołuje się na klasyfikację PKWiU, a usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie zostały zdefiniowane w ustawie, posiłkowo (wykładnia systemowa) należy zastosować regulacje zawarte w ustawie o działalności ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 r. (Dz. U. Nr 11, poz. 66).

Regulacje zawarte w artykule 3 ust. 3-6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej wskazują, że usługi inspekcji wykonywane przez inne niż zakład ubezpieczeń podmioty, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zakład, mieszczą się w czynnościach ubezpieczeniowych wymienionych w art. 3 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 pkt 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czyli w czynnościach oceny ryzyka w ubezpieczeniach majątkowych oraz ustalania wartości ubezpieczenia. Poza tym, usługi te stanowią element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej polegającej na zawarciu i wykonaniu umowy ubezpieczenia (art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), czyli zawierają się w czynnościach ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych. Usługi wykonywane w ramach zleceń otrzymywanych od firm ubezpieczeniowych stanowią element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy i niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej polegającej na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych oraz polegającej na składaniu oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania (art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej) i wypłacaniu odszkodowań (art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej). Bez uprzednio wykonanych czynności lustracji powyższe czynności ubezpieczeniowe nie mogą być wykonane. Ponadto usługi likwidacji szkód wykonywane przez inne niż zakład ubezpieczeń podmioty gospodarcze na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zakład ubezpieczeń mieszczą się w czynnościach ubezpieczeniowych wymienionych w art. 3 ust. 5 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czyli w czynnościach ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych oraz ustalania wysokości szkód oraz rozmiarów odszkodowań.

W związku z powyższym usługi inspekcji, lustracji i likwidacji szkody wykonywane na podstawie pełnomocnictwa w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń należy traktować jako usługę stanowiącą element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej, podlegającej zwolnieniu podatkowemu z mocy art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W dniu 27 grudnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działający na podstawie przepisu § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), w imieniu Ministra Finansów - wydał interpretację indywidualną IPTPP2/443-854/12-2/JS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 15 stycznia 2013 r. (data wpływu 18 stycznia 2013 r.) Wnioskodawca wystąpił z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidulanej nr IPTPP2/443-854/12-2/JS z dnia 27 grudnia 2012 r.

Dyrektor Izby Skarbowej pismem z dnia 13 lutego 2013 r. udzielił odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, stwierdzając, że brak jest podstaw do zmiany ww. interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Powyższa interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 grudnia 2012 r. została zaskarżona przez Wnioskodawcę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, który wyrokiem z dnia 23 maja 2013 r. sygn. akt I SA/Lu 307/13 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

Z przedmiotowego wyroku wynika, że tutejszy Organ dokonał błędnej wykładni art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).

Minister Finansów działający przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 3 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1643/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wniesioną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

W dniu 8 maja 2015 r. do tutejszego Organu wpłynął prawomocny wyrok WSA w Lublinie z dnia 23 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Lu 307/13 uchylający ww. interpretację.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Lublinie z dnia 23 maja 2013 r. sygn. akt I SA/Lu 307/13 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2014 r. sygn. akt I FSK 1643/13, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, że niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o przepisy prawa podatkowego w zakresie podatku VAT obowiązujące w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, w myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z zapisami art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Wskazać należy, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112, zgodnie z którym zwolnieniu od VAT podlegają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat, zgodnie z PKWiU 66.21.10.0. W ramach umów ubezpieczenia zawieranych z ubezpieczycielem w przypadku wystąpienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem Zainteresowany wykonuje na podstawie udzielonych zleceń i pełnomocnictw w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela czynności w zakresie likwidacji powstałych szkód. Czynności te obejmują: inspekcje weryfikujące stan przedmiotu szkody; zbieranie i przekazywanie ubezpieczycielowi dokumentacji potwierdzających fakt powstania szkody; badanie zgodności podanych we wniosku danych; lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, której celem jest ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego istotnych z punktu widzenia umowy ubezpieczeniowej; opis zakresu uszkodzeń; sporządzanie dokumentacji fotograficznej przedstawiającej rozmiar szkody ewentualnie miejsce jej powstania; ustalanie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań i innych świadczeń należnych ubezpieczonym i poszkodowanym. Za wykonywane czynności Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie ryczałtowe od każdego zlecenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 23 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Lu 307/13 uznał, że analizując warunki przewidziane w art. 43 ust. 13 ustawy należy stwierdzić, że usługi likwidacji szkód świadczone przez Wnioskodawcę (weryfikacja stanu przedmiotu szkody, zbiór dokumentacji, lustracje miejsca zdarzenia, opis zakresu uszkodzeń; sporządzenie dokumentacji fotograficznej itp.) stanowią element usługi ubezpieczeniowej, czyli są one czynnościami, które wchodzą w skład usług ubezpieczeniowych świadczonych przez zakład ubezpieczeń na rzecz ubezpieczonego i mają charakter właściwy (typowy) dla usług ubezpieczenia oraz niezbędny (konieczny) dla usługi ubezpieczenia. Bez usług świadczonych przez Wnioskodawcę nie byłoby bowiem możliwe świadczenie usług ubezpieczeniowych przez zakład ubezpieczeń, a wykonywane usługi są nierozerwalnie i ściśle związane z zapewnianą przez ubezpieczycieli ochroną ubezpieczeniową i pozwalają ubezpieczycielom na wywiązanie się z ich zobowiązań wynikających z zawartych umów ubezpieczenia.

W ocenie WSA nie sposób nie dostrzec, że aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody i wysokości świadczenia. Zdaniem WSA usługi te stanowią również odrębną całość i mogą być oferowane na rynku jako samodzielny produkt dla klientów indywidualnych.

Także NSA w wyroku z dnia 3 listopada 2014 r., sygn. akt I FSK 1643/13 potwierdził, że opisane we wniosku o interpretację usługi likwidacji szkód stanowią część usługi ubezpieczeniowej, jako niezbędny, specyficzny i istotny element do właściwego jej wykonania, wpisujący się w ciąg czynności, które - z perspektywy klienta - są postrzegane jako fragment świadczonej przez zakład ubezpieczeń usługi ubezpieczeniowej. Przeprowadzenie procesu likwidacyjnego określonego w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 60 z późn. zm.) jest bowiem obowiązkiem ubezpieczyciela (który może powierzyć innym podmiotom - art. 3 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), stanowiąc jedno ze świadczeń, do jakich zobowiązany jest ubezpieczyciel w ramach stosunku ubezpieczenia. Nie może być zatem wątpliwości, że usługi opisane przez podatnika we wniosku o interpretację są właściwe dla usługi ubezpieczeniowej, w rozumieniu art. 43 ust. 13 u.p.t.u.

Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz ich wykładnię dokonaną przez WSA i NSA w ww. orzeczeniach, należy stwierdzić, że usługa pomocnicza do usługi ubezpieczeniowej, w zakresie likwidacji zaistniałej szkody, wykonywana na rzecz i w imieniu firmy ubezpieczeniowej, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.