IPTPP2/443-730/11-3/AW - Prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu działek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 25 października 2011 r. (data wpływu 31 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu działek - jest prawidłowe.

W dniu 31 października 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu działek oraz opodatkowania sprzedaży działek niezabudowanych

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina posiada status podatnika VAT czynnego. Jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną nadaną ustawowo przez art. 2 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Zadania gminy określone są w art. 7 tej ustawy. Zgodnie z nim zaspokajanie potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W myśl art. 26 ust. 1 ustawy organem wykonawczym gminy jest wójt, zaś zgodnie z ust. 4 w miastach powyżej 100.000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta. Wójt wykonuje swoje zadania za pośrednictwem urzędu, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Zgodnie z art. 91 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. l592) prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100.000 mieszkańców (...). Miastem takim jest więc Gmina.

Zgodnie z art. 92 ustawy o samorządzie powiatowym funkcje organów powiatu w miastach na prawach powiatu sprawuje:

W związku z powyższym w przypadku miast na prawach powiatu do zadań określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym dochodzą też zadania publiczne określone w art. 4 ustawy o samorządzie powiatowym. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W związku z realizacją Projektu pn.: "...." współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej 2007-2013, Działanie I.3 "Wspieranie innowacji", zachodzi konieczność wystąpienia do Ministra Finansów z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ww. projektu.

Przedmiotem projektu jest kompleksowe przygotowanie i uzbrojenie terenów inwestycyjnych o powierzchni około 44 ha, w tym około 37 ha zostanie udostępnione przedsiębiorcom w formie sprzedaży, pozostały teren przeznaczony będzie pod budowę dróg wraz z infrastrukturą techniczną i pozostanie własnością Gminy.

Tereny przeznaczone pod zabudowę inwestycyjną są terenami typu"green field", bez infrastruktury technicznej i niezabudowane, dotychczas użytkowane rolniczo. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przedmiotowy teren przeznaczony jest pod różnego rodzaju działalność produkcyjno - wytwórczą.

Beneficjentem projektu jest Gmina. W ramach przygotowania projektu Gmina nabyła nieruchomości niezbędne do realizacji projektu - 70 działek, od osób fizycznych (umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, odszkodowania za przejęte z mocy prawa nieruchomości). Tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą zostały włączone do rozszerzonej Podstrefy należącej do Specjalnej Strefy Ekonomicznej którą zarządza Agencja S.A. Porozumienie z dnia 26 października 2007 r. pomiędzy Agencją S.A. Urzędem Miasta określa zasady zarządzania podstrefą. Porozumienie określa między innymi, że Miasto odpowiada za uzbrojenie Podstrefy w infrastrukturę techniczną, natomiast udostępnianie terenów inwestorom odbywa się za pośrednictwem S.A. Właścicielem gruntów objętych projektem jest Gmina.

Tereny inwestycyjne tj. około 37 ha zostaną udostępnione przedsiębiorcom w formie sprzedaży. Udostępnianie terenów inwestycyjnych będących własnością Gminy inwestorom odbywać się będzie za pośrednictwem S.A., według następującego modelu:

6.... informuje Gminę o wpłynięciu Zgłoszenia Inwestora i występuje z wnioskiem o zlecenie przeprowadzenia przetargu.

Realizacja projektu przyczyni się do poprawy warunków do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej oraz rozwoju i dyfuzji przedsięwzięć innowacyjnych.

Nabycie ww. działek przez Gminę nastąpiło dwutorowo:

Przedmiotem ww. wniosku Gminy są kwestie:

* opodatkowania sprzedaży ww. działek w przyszłości,

* ewentualnego prawa do odliczenia podatku VAT przy ich nabyciu.

Z tytułu nabycia ww. działek Gmina nie dysponuje fakturami VAT dokumentującymi ich nabycie. Tereny przeznaczone do sprzedaży jak wyżej zaznaczono mają charakter niezabudowany, przeznaczone są pod inwestycje, które mają prowadzić przedsiębiorcy zainteresowani inwestycjami w Specjalnej Strefie Ekonomicznej.

Etap realizacji projektu obejmuje także budowę uzbrojenia terenu m.in: budowę dróg wraz z infrastrukturą towarzyszącą, sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i deszczowej, oświetlenia ulicznego. Wszystkie media znajdować się będą w pasie drogowym ciągów komunikacyjnych przebiegających wewnątrz i wokół terenów inwestycyjnych dzięki czemu potencjalny przedsiębiorca będzie miał możliwość podłączenia się do wszystkich planowanych sieci. Powstała w ramach projektu infrastruktura pozostanie własnością Gminy i nie będzie przynosić żadnych obrotów opodatkowanych podatkiem VAT. Inwestycje te jednak prowadzić będzie Zarząd Dróg i Mostów, nie zaś Gmina. Uzyskanie interpretacji indywidualnej od Ministra Finansów odnośnie ww. projektu wymagane jest przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, które ma stanowić załącznik do wniosku o płatność. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) jest agencją rządową podlegająca Ministrowi właściwemu ds. gospodarki. Powstała na mocy ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. Nr 109, poz. 1158 z późn. zm.). Zadaniem Agencji jest zarządzanie funduszami z Budżetu Państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi na wspieranie przedsiębiorczości i innowacyjności oraz rozwój zasobów ludzkich. Odnośnie prawa do odliczenia podatku przy nabyciu towarów i usług przy realizowanych w podstrefie ww. inwestycjach infrastrukturalnych wystąpi z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prowadzący je Zarząd Dróg i Mostów - jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej tj. samorządowa jednostka budżetowa, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240) - będąca odrębnym od jednostki samorządu terytorialnego Gminy podatnikiem podatku VAT Przedmiotem niniejszego wystąpienia wnioskodawcy tj. Gminy są wyłącznie kwestie związane z nabyciem i sprzedażą działek - które to czynności są przypisane Gminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przy nabyciu działek opisanych we wniosku - Wnioskodawcy jako podatnikowi VAT czynnemu - przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku nabycia działek Wnioskodawca miał do czynienia z dwoma przypadkami:

Działki te w zdecydowanej części będą przedmiotem odsprzedaży inwestorom, na pozostałych, które pozostaną własnością Gminy przeprowadzone zostaną inwestycje drogowe. Prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje co do zasady podatnikowi o ile zachodzi związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy zakupem a sprzedażą opodatkowaną. Co do zasady więc Gminie przysługiwałoby prawo do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w odniesieniu do nabytych działek, które mają nie pozostać na stanie Gminy, a być przedmiotem opodatkowanej sprzedaży. Jednak w opisanym przypadku Gmina nie nabędzie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z uwagi na niespełnienie drugiej, obok określonej w art. 86 ust. 1 ustawy przesłanki - a mianowicie braku faktury VAT dokumentującej nabycie, o której mowa w art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy. Powyższe wynika z faktu, iż z tytułu zbycia na rzecz Gminy ww. działek dotychczasowi właściciele (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej) nie wystawili faktur VAT gdyż nie działali w charakterze podatników podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy prowadzących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Tak więc zbycie przez nich działek na rzecz Gminy nie było opodatkowaną dostawą towaru na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i art. 7 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 15 ust. 1 i ust. 2 tejże ustawy.

Tak więc Gmina nie nabędzie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z uwagi na:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca wyraźnie określił zatem, na podstawie jakich dokumentów podatnicy mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, odliczenie jest możliwe w sytuacjach, gdy wydatki są udokumentowane fakturami VAT. Należy zauważyć, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług - poza pewnymi wyjątkami wyraźnie w przepisach wskazanymi - nie przewidują innego niż faktura dokumentu, dającego nabywcy towarów i usług możliwość odliczenia podatku z tytułu ich nabycia.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Wymóg posiadania faktury VAT w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego jest całkowicie zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą. Zgodnie z przepisem art. 178 lit. a) Dyrektywy w celu dokonania odliczenia, o którym mowa w art. 168 lit. a), w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, podatnik musi posiadać fakturę sporządzoną zgodnie z art. 220-236 i art. 238, 239 i 240. Tym samym wymóg posiadania faktury określony w przepisie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od towarów i usług stanowi prawidłową implementację przepisów Dyrektywy i zgodny jest z prawem wspólnotowym.

Jednocześnie zauważyć należy, iż ani ustawodawca unijny ani ustawodawca krajowy nie dopuszcza możliwości zastąpienia faktury VAT innymi dokumentami (np. umowami, dokumentami bankowym itp.).

Z powołanych wyżej regulacji wynika zatem, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przy czym kwota podatku naliczonego, która może zostać odliczona, musi wynikać z otrzymanych od sprzedawcy faktur dokumentujących nabycie towarów lub usług.

Analizując powyższe regulacje wskazać należy, iż w przypadku sprzedaży towarów i usług dokonywanej na terytorium kraju jedynym dokumentem uprawniającym do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest faktura. Dla potrzeb odliczenia podatku naliczonego podstawowe znaczenia ma więc otrzymanie faktury, a moment jej otrzymania jest momentem kluczowym dla dokonania odliczenia.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE L Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.) wynika, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przepisu art. 91 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) wynika, że prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100.000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba, że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty.

W myśl art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym funkcje organów powiatu w miastach na prawach powiatu sprawuje rada miasta i prezydent miasta. Miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie (art. 92 ust. 2 tejże ustawy). Ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym (art. 92 ust. 3 powołanej ustawy).

Z powyższego wynika, że miasto na prawach powiatu jest gminą, której ustawodawca dodatkowo przypisał wykonywanie zadań powiatu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Gmina, będąca miastem na prawach powiatu, jest czynnym podatnikiem VAT. W związku z planowaną realizacja projektu pn.: "...." współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej 2007-2013, Działanie I.3 "Wspieranie innowacji", nabyła nieruchomości niezbędne do realizacji projektu. - 70 działek od osób fizycznych (umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, odszkodowania za przejęte z mocy prawa nieruchomości). Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, sprzedając Wnioskodawcy przedmiotowe działki, nie wystawiły faktur VAT dokumentujących transakcje, gdyż nie działały w charakterze podatników podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Zbycie przez nich działek na rzecz Gminy nie było - jak wskazał Wnioskodawca - opodatkowaną dostawą towaru na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i art. 7 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 15 ust. 1 i ust. 2 tejże ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro - jak wskazał Wnioskodawca - dostawa przedmiotowych działek na rzecz Zainteresowanego nie była dokonana w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to oznacza, że na poprzednim etapie obrotu gospodarczego nie wystąpił podatek należny. Tym samym w przedmiotowej nie wystąpił podatek naliczony.

W świetle powyższej okoliczności oraz faktu, że Wnioskodawca nie posiada faktur, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, Zainteresowany nie może dokonać odliczenia podatku naliczonego.

Oceniając stanowisko Wnioskodawcy należy uznać je za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu działek. Natomiast w zakresie opodatkowania sprzedaży działek niezabudowanych została wydana interpretacja indywidualna Nr IPTPP2/443-730/11-2/AW.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.