IPTPP2/443-585/14-5/PR - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2014 r. (data wpływu 29 lipca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 sierpnia 2014 r. (data wpływu 1 września 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu tego podatku w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków - jest prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez mieszkańców w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu tego podatku w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 sierpnia 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina... jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Rozlicza między innymi podatek VAT w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Od roku 2014 i w latach następnych planuje realizować zadanie inwestycyjne pn. "...". Jako źródło sfinansowania zadania planuje się środki własne Gminy, środki unijne pochodzące z PROW w zakresie działania "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej", a także udział pieniężny mieszkańców (do 20% wartości brutto oczyszczalni, nie więcej jednak niż 3 000 zł). Udział pieniężny mieszkańców oraz prawa i obowiązki stron określone zostaną w umowach cywilno-prawnych, które zawarte będą z mieszkańcami, u których będą budowane oczyszczalnie. Przydomowe oczyszczalnie budowane będą u mieszkańców niemających możliwości podłączenia się do kanalizacji zbiorczej. Od wpłat mieszkańców zostanie naliczony i odprowadzony podatek VAT.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków po ich wybudowaniu będą stanowiły własność Gminy, a mieszkańcom zostaną przekazane w nieodpłatne użytkowanie. Z tytułu przekazania w nieodpłatne użytkowanie Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat, ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z późniejszą eksploatacją tych oczyszczalni. Wydatki poniesione na realizację zadania zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na rzecz Wnioskodawcy, tj. na Gminę. Realizacja przedmiotowego zadania należy do zadań własnych gminy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Art. 7 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy stanowi, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy - w szczególności zadania te obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Zadaniem własnym gminy, zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.), jest zbiorowe odprowadzanie ścieków.

Gmina realizując zadanie własne na terenach o rozproszonej zabudowie planuje budować przydomowe oczyszczalnie ścieków. W kosztach inwestycji uczestniczyć będą mieszkańcy, dla których budowane będą przydomowe oczyszczalnie ścieków. Z mieszkańcami zawarte zostaną umowy cywilno-prawne, a dokonywane przez nich wpłaty będą dokumentowane fakturami VAT i będą podlegały opodatkowaniu.

W piśmie z dnia 27 sierpnia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż budowa oczyszczalni przydomowych traktowana jest na zasadzie dobrowolności. Mieszkańcy Gminy nie będą przymuszani, że obligatoryjnie na ich posesji ma być wybudowana oczyszczalnia. Oczyszczalnie będą budowane wyłącznie u tych mieszkańców, którzy zadeklarują chęć budowy i dokonają dobrowolnej wpłaty. Jeżeli mieszkańcy nie zadeklarują budowy oczyszczalni i nie dokonają wpłat inwestycja dotycząca budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie będzie realizowana. Realizacja inwestycji będzie uzależniona od wpłat mieszkańców. Wnioskodawca nie będzie budował przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców, którzy nie dokonają wpłaty. Towary i usługi związane z realizacją zadania dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków będą zaliczane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług:

* wpłaty mieszkańców będą dokumentowane fakturami VAT - zostanie naliczony i odprowadzony podatek VAT,

* wydatki związane z budową przydomowych oczyszczalni ścieków zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę,

* oczyszczalnie zostaną przekazane mieszkańcom w nieodpłatne użytkowanie,

* po przekazaniu oczyszczalni poszczególnym mieszkańcom Gmina nie będzie ponosiła wydatków związanych z ich dalszą eksploatacją. Koszty użytkowania będą ponosili mieszkańcy i będą to czynności opodatkowane (np. usługa wozu asenizacyjnego, koszty energii elektrycznej).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowaną do realizacji inwestycją pn. "..." i jego zwrotu... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z planowaną realizacją inwestycji pn. "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków w Gminie... - etap III".

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego zostało uregulowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 tej ustawy. W myśl powyższej regulacji, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa odliczenia podatku naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

W opinii Gminy, powyższe warunki będą w omawianej sytuacji spełnione. Po pierwsze, Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Po drugie, czynności wykonywane przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych - za które Wnioskodawca otrzyma płatność od mieszkańców (tekst jedn.: dofinansowanie kosztów wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków) będą stanowiły odpłatne świadczenie usług, czyli czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Po trzecie, wydatki poniesione przez Gminę na planowaną inwestycję pn. "..." będą związane z czynnościami opodatkowanymi VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 (niewystępujących w przedmiotowej sprawie).

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Rozlicza między innymi podatek VAT w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Od roku 2014 i w latach następnych planuje realizować zadanie inwestycyjne pn. "...". Jako źródło sfinansowania zadania planuje się środki własne Gminy, środki unijne pochodzące z PROW w zakresie działania "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej", a także udział pieniężny mieszkańców (do 20% wartości brutto oczyszczalni, nie więcej jednak niż 3 000 zł). Udział pieniężny mieszkańców oraz prawa i obowiązki stron określone zostaną w umowach cywilno-prawnych, które zawarte będą z mieszkańcami, u których będą budowane oczyszczalnie. Przydomowe oczyszczalnie budowane będą u mieszkańców niemających możliwości podłączenia się do kanalizacji zbiorczej. Od wpłat mieszkańców zostanie naliczony i odprowadzony podatek VAT. Przydomowe oczyszczalnie ścieków po ich wybudowaniu będą stanowiły własność Gminy, a mieszkańcom zostaną przekazane w nieodpłatne użytkowanie. Z tytułu przekazania w nieodpłatne użytkowanie Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat, ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z późniejszą eksploatacją tych oczyszczalni. Wydatki poniesione na realizację zadania zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na rzecz Wnioskodawcy, tj. na Gminę. Realizacja przedmiotowego zadania należy do zadań własnych gminy. Towary i usługi związane z realizacją zadania dotyczącego budowy przydomowych oczyszczalni ścieków będą zaliczane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług:

* wpłaty mieszkańców będą dokumentowane fakturami VAT - zostanie naliczony i odprowadzony podatek VAT,

* wydatki związane z budową przydomowych oczyszczalni ścieków zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę,

* oczyszczalnie zostaną przekazane mieszkańcom w nieodpłatne użytkowanie,

* po przekazaniu oczyszczalni poszczególnym mieszkańcom Gmina nie będzie ponosiła wydatków związanych z ich dalszą eksploatacją. Koszty użytkowania będą ponosili mieszkańcy i będą to czynności opodatkowane (np. usługa wozu asenizacyjnego, koszty energii elektrycznej).

Należy zauważyć, iż - jak zostało rozstrzygnięte w interpretacji indywidualnej Nr IPTPP2/443-585/14-4/PR - wpłaty uiszczane przez mieszkańców z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia od mieszkańców. Wobec powyższego, świadczenia do których zobowiązał się Wnioskodawca, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym w świetle przepisów ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych ww. czynności nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Przypomnieć należy, iż zgodnie z powołanymi wyżej przepisami prawa podatkowego, żeby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, niezbędne jest wykazanie przez niego związku z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Analizując okoliczności przedstawione we wniosku, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - towary i usługi związane z realizacją zadania będą zaliczane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym, Gmina będzie miała prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków, ponieważ wydatki poniesione w ramach realizacji przedmiotowej inwestycji będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Tym samym w przypadku, gdy w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, to Wnioskodawcy będzie przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu tego podatku w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków. Natomiast wniosek w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez mieszkańców w związku budową przydomowych oczyszczalni ścieków, został rozstrzygnięty w interpretacji Nr IPTPP2/443-585/14-4/PR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.