IPTPP2/443-435/11-2/IR - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży gruntów na rzecz ich użytkowników wieczystych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Powiatu, przedstawione we wniosku z dnia 26 lipca 2011 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Łodzi 1 sierpnia 2011 r., do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim 3 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów na rzecz ich użytkowników wieczystych - jest prawidłowe.

W dniu 1 sierpnia 2011 r. do Izby Skarbowej w Łodzi (data wpływu do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim - 3 sierpnia 2011 r.) został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów na rzecz ich użytkowników wieczystych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Z wniosków użytkowników wieczystych nastąpić ma sprzedaż własności nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkami na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych w trybie art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) co w istocie stanowi przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Spółka "A" wieczyste użytkowanie nieruchomości nabywała aktami notarialnymi w latach 1996-2011, kolejny użytkownik nabył prawo użytkowania wieczystego na podstawie decyzji administracyjnej w 1996 r., oraz małżonkowie "S" jako osoba fizyczna nabyli prawo użytkowania wieczystego aktem notarialnym w 2005 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż własności nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego będzie podlegała podatkowi VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nie będzie podlegała podatkowi VAT, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. W uchwale 7 sędziów NSA, I FPS l/06 wskazano, że użytkowanie wieczyste daje użytkownikowi prawo do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do praw właściciela. W świetle tego poglądu uzasadnione jest przekonanie, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Samo oddanie w użytkowanie wieczyste stanowi już dostawę towarów i dlatego sprzedaż własności nieruchomości gruntowej nie podlega podatkowi VAT, gdyż ten sam towar podlegałby wówczas dwukrotnej dostawie na rzecz tego samego podmiotu. Towar ten jest już przeniesiony i podlega swobodnemu rozporządzeniu przez użytkownika wieczystego jak właściciel, któremu z chwilą oddania gruntu w użytkowanie wieczyste towar wydano. W momencie przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności użytkownik nie nabywa prawa do rozporządzania gruntem jak właściciel, ponieważ takie prawo już nabył, w momencie gdy uzyskał status użytkownika wieczystego. Zatem sprzedaż nieruchomości jej dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu nie można traktować jako dostawę towaru.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przedstawionych okoliczności należy wskazać, iż ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie "dostawa towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nią jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie "dostawa towarów" oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

A zatem, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel", ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Według przepisów art. 11 i art. 12 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 powyższej ustawy, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Według ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego (...).

W myśl art. 37 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że na wniosek użytkowników wieczystych nastąpić ma sprzedaż własności nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkami na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych w trybie art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami co w istocie stanowi przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Spółka "A" wieczyste użytkowanie nieruchomości nabywała aktami notarialnymi w latach 1996-2011, kolejny użytkownik nabył prawo użytkowania wieczystego na podstawie decyzji administracyjnej w 1996 r. oraz małżeństwo "S" jako osoba fizyczna nabyli prawo użytkowania wieczystego aktem notarialnym w 2005 r.

Odnosząc przedstawione okoliczności do powołanych przepisów należy stwierdzić, że przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomościami jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz użytkowników prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości. Użytkownicy wieczyści przedmiotowych nieruchomości nabyli prawo do dysponowania gruntem jak właściciel na podstawie umów sprzedaży oraz w wyniku decyzji administracyjnej. Zatem w świetle przepisów o podatku od towarów i usług (art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7) doszło już do dostawy gruntu na rzecz tych wieczystych użytkowników.

W związku z tym, sprzedaż nieruchomości na rzecz użytkowników wieczystych, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru. Sprzedaż nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na "władztwo do rzeczy", które użytkownicy wieczyści uzyskali już w dacie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego gruntu. W konsekwencji, zbycie nieruchomości na rzecz jej dotychczasowych użytkowników wieczystych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.