IPTPP2/443-434/13-2/KW - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2013 r. (data wpływu 31 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków - jest prawidłowe.

W dniu 31 maja 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina rozpoczęła realizację zadania inwestycyjnego pn. "...". Inwestycja polegać będzie na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców Gminy na ich prywatnych posesjach. Na realizację zadania Gmina podpisała umowę o dofinansowanie ze środków NFOŚiGW w.... W ramach umowy dofinansowanie zadania nastąpi w formie dotacji - 45% zadania i pożyczki - 45% zadania. Pozostałe 10% zadania sfinansowane zostanie ze środków mieszkańców, na posesji których będą wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Przedsięwzięcie polegać będzie na wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków oraz przekazaniu ich w nieodpłatne użytkowanie mieszkańcom Gminy. Gmina będzie realizowała to zadanie, bo pozwala ono na zastosowanie optymalnych rozwiązań wynikających z prowadzonej gospodarki wodno - ściekowej (w tych miejscach nie ma możliwości i nie planuje się budowy zbiorczego systemu kanalizacji). Wybudowanie oczyszczalni znaczy wykonanie usługi (wraz z materiałem na oczyszczalnię) przez wykonawcę wybranego zgodnie z ustawą - Prawo Zamówień Publicznych. Realizacja tego celu zaspokoi oczekiwania mieszkańców Gminy.

Wnioskodawca nie będzie ponosić kosztów utrzymania i użytkowania oczyszczalni. Całkowity koszt eksploatacji ponosić będą właściciele, na terenie których zostaną wybudowane oczyszczalnie. Gmina, która będzie właścicielem wybudowanej infrastruktury, będzie ją wykorzystywać do odpłatnej działalności opodatkowanej, ponieważ będzie świadczyć usługi np. systematycznego usuwania osadów ściekowych. Gmina bowiem sama bezpośrednio prowadzi na swoim terenie gospodarkę wodno - ściekową, prowadzi w tym zakresie sprzedaż, świadczy w tym zakresie usługi, ustala taryfy i pobiera opłaty za wodę i ścieki oraz wykonuje inne czynności wynikające z ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.).

Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną wybudowane na poszczególnych nieruchomościach na podstawie umów zawartych z właścicielem nieruchomości. Umowa zobowiązuje właściciela nieruchomości do wniesienia opłaty w określonej wysokości. Wpłaty są obowiązkowe i od ich wniesienia zależy wybudowanie oczyszczalni. Na tą okoliczność zostały zawarte umowy pomiędzy Gminą a poszczególnymi mieszkańcami, które regulują wzajemne rozliczenia i obowiązki:

W 2012 r. Gmina wykonała prace projektowe i geologiczne związane z przedmiotową inwestycją oraz przyjęła od mieszkańców część wpłaty w kwocie 300 zł. Natomiast w 2013 r. po wybudowaniu i po pozyskaniu pomocy ze środków NFOŚiGW w... przyjmie od mieszkańców pozostałą kwotę zadeklarowaną w umowie oraz wykona prace budowlane i zakończy inwestycję.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, faktury dokumentujące poniesione wydatki w ramach wyżej wymienionego zadania będą wystawiane na Gminę jako beneficjenta pomocy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (do 2.000 zł) będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, realizując zadania nałożone przepisami ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) - art. 7 ust. 1 pkt 3 Gmina rozpoczęła realizację inwestycji pn. "...". Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków odbędzie się w miejscowościach, gdzie budowa sieci kanalizacyjnej sanitarnej jest nieuzasadniona, zwłaszcza z przyczyn ekonomicznych. Gmina rozpoczynając to zadanie zaplanowała jego budżet, ustalając planowane wydatki i źródła ich finansowania. Jednym ze źródeł finansowania są środki pieniężne samych mieszkańców, tj. 2.000 zł od jednostki.

Przedsięwzięcie będzie polegało na wybudowaniu oczyszczalni ścieków na poszczególnych nieruchomościach na podstawie umów zawartych z właścicielami nieruchomości. Umowa zobowiązuje właściciela do wniesienia opłaty w określonej wysokości tytułem współfinansowania. Wpłaty są obowiązkowe. Wybudowanie przydomowej oczyszczalni ścieków jest uzależnione od wniesienia opłat od poszczególnych przyszłych użytkowników tych oczyszczalni. Wprawdzie właścicielem oczyszczalni będzie Gmina, ale oddając je w nieodpłatne użyczenie, nie będzie ponosiła kosztów ich eksploatacji. Całkowite koszty eksploatacji ponosić będzie właściciel nieruchomości, na którego posesji oczyszczalnia zostanie wybudowana. Korzystający z przydomowej oczyszczalni ścieków będzie zobowiązany do jej eksploatacji zgodnie z instrukcją wykonawcy, w tym m.in. do systematycznego usuwania osadów ściekowych. Usługi wynikające z usuwania osadów ściekowych będzie mógł zlecić za odpłatnością Gminie.

Wnioskodawca uznał, iż wnoszone przez przyszłych indywidualnych użytkowników wpłaty stanowią w istocie zapłatę za budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, bowiem po upływie 5-letniego okresu staną się one ich własnością. Mamy więc do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym. Zainteresowany stwierdził zatem, iż wymienione czynności stanowić będą odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W ocenie Gminy wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowić będą czynność podlegającą opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do treści § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2013 r. poz. 247, z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo - przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

* dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

* odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozpoczął realizację zadania inwestycyjnego p.n. "...". Inwestycja polegać będzie na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców Gminy na ich prywatnych posesjach. Na realizację zadania Gmina podpisała umowę o dofinansowanie ze środków NFOŚiGW. W ramach umowy dofinansowanie zadania nastąpi w formie dotacji - 45% zadania i pożyczki - 45% zadania. Pozostałe 10% zadania sfinansowane zostanie ze środków mieszkańców, na posesji których będą wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków. Przedsięwzięcie polegać będzie na wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków oraz przekazaniu ich w nieodpłatne użytkowanie mieszkańcom Gminy. Wnioskodawca nie będzie ponosić kosztów utrzymania i użytkowania oczyszczalni. Całkowity koszt eksploatacji ponosić będą właściciele, na terenie których zostaną wybudowane oczyszczalnie. Gmina, która będzie właścicielem wybudowanej infrastruktury, będzie ją wykorzystywać do odpłatnej działalności opodatkowanej, ponieważ będzie świadczyć usługi np. systematycznego usuwania osadów ściekowych. Gmina bowiem sama bezpośrednio prowadzi na swoim terenie gospodarkę wodno - ściekową, prowadzi w tym zakresie sprzedaż, świadczy w tym zakresie usługi, ustala taryfy i pobiera opłaty za wodę i ścieki oraz wykonuje inne czynności.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną wybudowane na poszczególnych nieruchomościach na podstawie umów zawartych z właścicielem nieruchomości. Umowa zobowiązuje właściciela nieruchomości do wniesienia opłaty w określonej wysokości. Wpłaty są obowiązkowe i od ich wniesienia zależy wybudowanie oczyszczalni. Na tą okoliczność zostały zawarte umowy pomiędzy Gminą a poszczególnymi mieszkańcami, które regulują wzajemne rozliczenia i obowiązki, m.in. ustala się, że na realizację zadania inwestycyjnego, realizowanego przez Gminę w latach 2012-2013 właściciel posesji ponosić będzie koszty w kwocie do 2.000 zł wartości inwestycji brutto za indywidualną oczyszczalnię przydomową, montowaną w gospodarstwie właściciela, każdy właściciel, który podpisał umowę w 2012 r. dokonał wpłaty w wysokości 300 zł w ciągu siedmiu dni od daty podpisania umowy, natomiast pozostałą kwotę wpłaci przed rozpoczęciem inwestycji w ciągu 14 dni od pisemnego zawiadomienia przez Gminę. Zgodnie z umową po wybudowaniu oczyszczalnia przydomowa będzie własnością Gminy, którą Gmina użyczy nieodpłatnie właścicielowi posesji na okres 5 lat od daty jej przekazania. Umowa użyczenia sporządzona zostanie po podpisaniu przez wykonawcę, przedstawiciela Gminy i właściciela protokołu odbioru wykonanej oczyszczalni. Po upływie okresu użyczenia oczyszczalnia stanie się własnością mieszkańca.

Odnosząc się do przedstawionych okoliczności sprawy przede wszystkim należy zaznaczyć, iż określony w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy zakres opodatkowania tym podatkiem obejmuje odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług. Jak już uprzednio zauważono, przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie "dostawy towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

Podkreślenia wymaga, iż zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności". Idąc dalej należy wskazać, iż czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż oderwanie pojęcia "dostawa towarów" oraz ekonomicznych aspektów transakcji od skutków konwencjonalnych powstających na gruncie prawa podatkowego pozwala także na uznanie danej czynności za dostawę towarów nawet mimo pewnych nałożonych na nabywcę ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę (osobę fizyczną) korzyści i ciężarów związanych z towarem jest, co do zasady, wydanie towaru.

Należy podkreślić, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Odnosząc się do okoliczności przedmiotowej sprawy należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

W przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca, będzie wybudowanie przydomowej oczyszczalni ścieków, na poczet wykonania której Gmina pobiera określoną opłatę, zgodnie z zawartą z mieszkańcem umową cywilnoprawną.

Z powyższego wynika więc, że obowiązkowe kwoty uiszczane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji stanowią wynagrodzenia, w związku z otrzymaniem których po stronie Gminy powstaje obowiązek podatkowy.

W tym kontekście, należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców pozostają w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców. Nie można uznać, że wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz konkretnego mieszkańca, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni ścieków podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, wykonywanych przez Zainteresowanego będącego w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Reasumując, czynności, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach zadania inwestycyjnego, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - stanowią czynności podlegające opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.