IPTPP2/443-420/12-4/PR - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji w zakresie budowy, rozbudowy, modernizacji oraz remontów kapitalnych sieci i urządzeń wodociągowych, przekazanych następnie spółce z o.o. na podstawie umowy do eksploatacji i zarządzania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2012 r. (data wpływu 14 maja 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 lipca 2012 r. (data wpływu 6 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn.- jest nieprawidłowe.

W dniu 14 maja 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 2 lipca 2012 r. o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca zdolność prawną i zdolność do wykonywania czynności prawnych, będzie występować o udzielenie dofinansowania w formie pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację zadania inwestycyjnego pn.

Jednym z obligatoryjnych załączników do wniosku o udzielenie pożyczki jest złożenie interpretacji indywidualnej w sprawie możliwości odzyskania podatku od towarów i usług (VAT) w związku z realizacją tego zadania inwestycyjnego.

Zadaniem własnym Gminy, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (art. 7 ust. 1 pkt 3) oraz zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (art. 3 ust. 1), są sprawy związane ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę.

Na terenie Gminy działaniami w zakresie eksploatacji i utrzymania sieci i urządzeń wodociągowych zajmuje się spółka prawa handlowego (spółka z o.o.), która wykonuje czynności na podstawie zawartej umowy w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego. Planowanie oraz realizacja w zakresie budowy, rozbudowy, modernizacji oraz remontów kapitalnych sieci i urządzeń wodociągowych jest obowiązkiem Gminy i stanowi koszt Gminy.

Wybudowana sieć wodociągowa i urządzenia wodociągowe stanowią własność Gminy. Spółka prawa handlowego, świadczy jedynie usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz obsługi urządzeń wodociągowych. Spółka ma jedynie prawo do korzystania z sieci i urządzeń wodociągowych.

Spółka płaci Gminie, w każdym roku trwania umowy, opłatę za korzystanie z gminnych sieci i urządzeń wodociągowych w wysokości 0,18% wartości księgowej środków trwałych. Spółka korzysta z urządzeń wodociągowych na podstawie zawartej umowy, a zapłatą za świadczenie tych usług jest przychód uzyskany z poboru należności za zużytą wodę od wszystkich odbiorców usług wodociągowych według obowiązujących taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę. Spółka ta jest więc operatorem i pobiera opłaty od indywidualnych odbiorców wody. Wybudowana sieć w ramach zadania inwestycyjnego będzie stanowiła własność Gminy i będzie na stanie środków trwałych Gminy.

W piśmie z dnia 2 lipca 2012 r. stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wskazał, iż jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dokonane zakupy towarów i usług w ramach realizacji zadania inwestycyjnego nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Dokonane zakupy towarów i usług w ramach realizacji ww. zadania nie będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktury VAT dokumentujące poniesione wydatki w ramach realizacji ww. zadania inwestycyjnego, będą wystawione na Wnioskodawcę.

Spółka wykonująca usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę mieszkańców Gminy oraz obsługi urządzeń wodociągowych, tj. usługi w zakresie eksploatacji i utrzymania sieci i urządzeń wodociągowych, wykonuje te usługi na podstawie umowy zawartej z Gminą. Podstawą zawarcia umowy na świadczenie ww. usług jest zamówienie z wolnej ręki udzielone na podstawie art. 66 i 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. z 2007 r. Dz. U. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.). Umowa ma charakter umowy na świadczenie usług, gdzie zapłatą dla Spółki za czynności wynikające z zawartej umowy jest przychód uzyskany z poboru należności za wodę od wszystkich odbiorców usług wodociągowych, według obowiązującej taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę. Ponadto spółka, w czasie trwania umowy, zobowiązana jest zapłacić Gminie, opłatę za korzystanie z gminnych urządzeń wodociągowych wynikającą z wydanego na dany rok kalendarzowy Zarządzenia Wójta Gminy w sprawie ustalenia opłat za korzystanie z gminnych urządzeń wodociągowych na terenie Gminy, w wysokości 0,18% liczonej od wartości księgowej środków trwałych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina ma możliwość prawną odzyskania podatku od towaru i usług (VAT) w związku z realizacją zadania inwestycyjnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie posiada możliwości prawnej odzyskania podatku od towarów i usług (VAT) w związku z realizacją inwestycji. Wnioskodawca uważa, że nie może skorzystać z możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim nabywane towary lub usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Zrealizowane zadanie inwestycyjne nie będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem Gmina, nie będzie miała możliwości dokonania odliczenia podatku VAT i przy ubieganiu się o pożyczkę z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podatek VAT będzie kosztem kwalifikowalnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 (niewystępujących w przedmiotowej sprawie).

Z powyższych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko w przypadku, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy dokonywane zakupy towarów i usług mają związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zamierza wystąpić o udzielenie dofinansowania w formie pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację zadania inwestycyjnego pn. Zadaniem własnym Gminy, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (art. 7 ust. 1 pkt 3) oraz zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (art. 3 ust. 1), są sprawy związane ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę. Na terenie Gminy działaniami w zakresie eksploatacji i utrzymania sieci i urządzeń wodociągowych zajmuje się spółka prawa handlowego (spółka z o.o.), która wykonuje czynności na podstawie zawartej umowy w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego. Podstawą zawarcia umowy na świadczenie ww. usług jest zamówienie z wolnej ręki udzielone na podstawie art. 66 i 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. z 2007 r. Dz. U. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.). Umowa ma charakter umowy na świadczenie usług, gdzie zapłatą dla Spółki za czynności wynikające z zawartej umowy jest przychód uzyskany z poboru należności za wodę od wszystkich odbiorców usług wodociągowych, według obowiązującej taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę. Spółka prawa handlowego, świadczy jedynie usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz obsługi urządzeń wodociągowych. Spółka płaci Gminie, w każdym roku trwania umowy, opłatę za korzystanie z gminnych sieci i urządzeń wodociągowych w wysokości 0,18% wartości księgowej środków trwałych. Spółka ta jest więc operatorem i pobiera opłaty od indywidualnych odbiorców wody. Wybudowana sieć w ramach zadania inwestycyjnego będzie stanowiła własność Gminy i będzie na stanie środków trwałych Gminy. Ponadto, Wnioskodawca wskazał, iż dokonane zakupy towarów i usług w ramach realizacji zadania inwestycyjnego nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Faktury VAT dokumentujące wydatki w ramach realizacji zadania będą wystawione na Wnioskodawcę.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy, stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

W związku z tym, że Gmina na podstawie zawartej umowy przekazała Spółce sieci i urządzenia wodociągowe celem ich eksploatacji i utrzymania, natomiast Spółka płaci Gminie, w każdym roku trwania umowy, opłatę za korzystanie z gminnych sieci i urządzeń wodociągowych w wysokości 0,18% wartości księgowej środków trwałych, należy stwierdzić, iż między Gminą i Spółką istnieje określona więź zobowiązaniowa, stanowiąca na gruncie ustawy odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Gmina świadczy na rzecz Spółki usługi podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Ponieważ świadczenie usług odbywa się na podstawie zawartej między stronami umowy cywilnoprawnej, zatem Gmina udostępniając sieci i urządzenia wodociągowe w zakresie tej czynności będzie podatnikiem podatku VAT i nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku wskazanego w § 13 ust. 1 pkt 12 ww. rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego, należy wskazać, iż wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy, efekty powstałe w ramach realizacji przedmiotowego projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będzie spełniony, ponieważ jak wskazano powyżej efekty powstałe w wyniku realizacji przedmiotowego projektu będą służyły wykonywaniu czynności opodatkowanych. Tym samym Wnioskodawcy z tego tytułu będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku od towarów i usług w ramach realizacji projektu, ponieważ w świetle okoliczności przedstawionych we wniosku, wydatki poniesione w ramach realizacji projektu będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek z art. 88 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.