IPTPP2/443-40/14-4/AW - Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek gruntu stanowiących majątek prywatny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2014 r. (data wpływu 15 stycznia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 marca 2014 r. (data wpływu 13 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek - jest prawidłowe.

W dniu 15 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek. Pismem z dnia 12 marca 2014 r. wniosek został uzupełniony poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 28 lipca 2008 r. oraz w dniu 29 lipca 2008 r. Wnioskodawca nabył w formie umowy sprzedaży udziały wynoszące łącznie #189; w nieruchomości, stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem 773 o obszarze 1,3849 ha.

Z opisu i mapy oraz wypisu z rejestru gruntów oznaczona jest ta działka symbolami grunty orne, pastwiska trwałe, użytki rolne zabudowane, sad, nieużytki i rowy.

Przy akcie zakupu okazane zostało pismo z Urzędu Gminy zawierające wypis z planu zagospodarowania przestrzennego z gminy, uchwalonego uchwałą numer. Rady Gminy z dnia 20 października 2005 r., z którego to planu wynika, że działka nr 733 znajduje się na terenie o przeznaczeniu mieszkaniowym jednorodzinnym, z utrzymaniem istniejącego zagospodarowania terenu, z prawem przebudowy, rozbudowy i nadbudowy.

Wnioskodawca nabył ową nieruchomość ze środków własnych z zamiarem wybudowania na niej domu, a nie dalszej odsprzedaży. Na działce tej nie prowadził nigdy działalności gospodarczej. Nieruchomość ta podzielona została sądownie (w wyniku braku porozumienia z drugim właścicielem) w dniu 18 grudnia 2012 r. na dziesięć działek. Dla każdej ze stron po pięć działek. Podział ten był wynikiem żądania strony przeciwnej spowodowanej chęcią posiadania przez każdą z osób po działce. W wyniku podziału przypadło Wnioskodawcy pięć działek 773/6, 773/7, 773/8, 773/9, 773/10. Działka 773/10 stanowi wydzielony pas drogi, której Wnioskodawca jest współwłaścicielem (w załączeniu mapa).

Celem nabycia nieruchomości było wybudowanie domu. Plany te uległy jednak zmianie w związku ze zmianą sytuacji ekonomicznej. Aktualnie Wnioskodawca jest osobą bezrobotną i sytuacja zmusza go do sprzedaży dwóch działek 773/8 oraz 773/9. Sprzedaż ta ma charakter wyłącznie sporadyczny, jednorazowy bez cech działalności gospodarczej. Zainteresowany nie podejmował dotychczas żadnych aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami i nie zamierza ingerować w infrastrukturę nieruchomości i angażować środków wykorzystywanych w marketingu. Nie zamierza w przyszłości dokonywać podobnych transakcji.

W piśmie z dnia 12 marca 2014 r. Wnioskodawca wskazał, iż nigdy nie prowadził działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami i developerskiej. Nie prowadził działalności gospodarczej mającej związek z działką 773/8, jak i 773/9. Zainteresowany nie prowadził w przeszłości sprzedaży działek. Nie udostępniał i nie udostępnia innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innych umów działki 773/8 oraz działki 773/9. Wnioskodawca nie ponosił żadnych nakładów w celu przygotowania działek 773/8 oraz 773/9 do sprzedaży. Działki 773/8 i 773/9 nadal są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Z planu wynika, że działka 773/8 i 773/9 znajdują się na terenie o przeznaczeniu mieszkaniowym jednorodzinnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż działki 773/8, 773/9, podzielonej postanowieniem Sądu Rejonowego, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż nie nosi znamion działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Dokonując zakupu nieruchomości Wnioskodawca planował ją wykorzystywać do celów osobistych (miał zamiar wybudować dom) i nie miał zamiaru jej sprzedaży, ale nie jest w stanie finansowym oraz organizacyjnym zapobiec jej dewastacji i zaśmiecaniu. Sprzedaż ta to działanie jednorazowe i Wnioskodawca nie ma zamiaru dokonywać jej wielokrotnie, a to właśnie wykonywanie podobnych transakcji w sposób częstotliwy, według polskiego ustawodawcy, wskazuje na opodatkowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, "Mienie", "Komentarz do art. 44-553 Kodeksu cywilnego", Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Piasecki Kazimierz, "Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz", Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Zgodnie zatem z ww. przepisami ustawy, sprzedaż gruntu jest dostawą towarów.

Stwierdzić należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu cywilnego, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Wskazać należy, że rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Wymaga również podkreślenia, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższego wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż dniu 2008 r. Wnioskodawca nabył w formie umowy sprzedaży udziały wynoszące łącznie #189; w nieruchomości, stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem 773 o obszarze 1,3849 ha. Z opisu i mapy oraz wypisu z rejestru gruntów oznaczona jest ta działka symbolami grunty orne, pastwiska trwałe, użytki rolne zabudowane, sad, nieużytki i rowy. Przy akcie zakupu okazane zostało pismo z Urzędu Gminy zawierające wypis z planu zagospodarowania przestrzennego z dnia 20 października 2005 r., z którego to planu wynika, że działka nr 733 znajduje się na terenie o przeznaczeniu mieszkaniowym jednorodzinnym, z utrzymaniem istniejącego zagospodarowania terenu, z prawem przebudowy, rozbudowy i nadbudowy. Wnioskodawca nabył ową nieruchomość ze środków własnych z zamiarem wybudowania na niej domu, a nie dalszej odsprzedaży. Na działce tej nie prowadził nigdy działalności gospodarczej. Nieruchomość ta podzielona została sądownie (w wyniku braku porozumienia z drugim właścicielem) w dniu 18 grudnia 2012 r. na dziesięć działek. Dla każdej ze stron po pięć działek. Podział ten był wynikiem żądania strony przeciwnej spowodowanej chęcią posiadania przez każdą z osób po działce. W wyniku podziału przypadło Wnioskodawcy pięć działek 773/6, 773/7, 773/8, 773/9, 773/10. Działka 773/10 stanowi wydzielony pas drogi, której Wnioskodawca jest współwłaścicielem. Celem nabycia nieruchomości było wybudowanie domu. Plany te uległy jednak zmianie w związku ze zmianą sytuacji ekonomicznej. Aktualnie Wnioskodawca jest osobą bezrobotną i sytuacja zmusza go do sprzedaży dwóch działek 773/8 oraz 773/9. Sprzedaż ta ma charakter wyłącznie sporadyczny, jednorazowy bez cech działalności gospodarczej. Nie podejmował dotychczas żadnych aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami i nie zamierza ingerować w infrastrukturę nieruchomości i angażować środków wykorzystywanych w marketingu. Zainteresowany nie zamierza w przyszłości dokonywać podobnych transakcji. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż nigdy nie prowadził działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami i developerskiej. Nie prowadził działalności gospodarczej mającej związek z działką 773/8 jak i 773/9. Zainteresowany nie prowadził w przeszłości sprzedaży działek. Nie udostępniał i nie udostępnia innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innych umów przedmiotowych działek. Wnioskodawca nie ponosił również żadnych nakładów w celu przygotowania działek 773/8 oraz 773/9 do sprzedaży. Ww. działki nadal są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Z planu wynika, że działka 773/8 i 773/9 znajdują się na terenie o przeznaczeniu mieszkaniowym jednorodzinnym.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych regulacji stwierdzić należy, że pomimo, iż grunty spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, to z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby Wnioskodawca - dokonując sprzedaży przedmiotowych działek-wykonywał działalność gospodarczą. Wnioskodawca nabył nieruchomość ze środków własnych z zamiarem wybudowania na niej domu, a nie dalszej odsprzedaży. Plany te uległy zmianie w wyniku pogorszenia sytuacji ekonomicznej, która zmusza Zainteresowanego do sprzedaży dwóch działek. Ponadto, z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika, by Wnioskodawca podejmował jakiekolwiek aktywne działania odnoszące się do sprzedaży, które można uznać za charakterystyczne do profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Wskazać w tym miejscu należy, że Wnioskodawca nie ponosił żadnych nakładów w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży ani nie podejmował żadnych działań o charakterze marketingowym.

Zatem, Wnioskodawca dokonując sprzedaży działek, o których mowa we wniosku, będzie korzystał z prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie będzie stanowiło wykonywania działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Zainteresowanego cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. działek, a dostawę tych nieruchomości - cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując należy uznać, iż Wnioskodawca w wyniku sprzedaży działek nr 773/8 i 773/9 nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż przedmiotowych działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Końcowo należy wskazać, iż analiza załączników dołączonych do wniosku o wydanie interpretacji w indywidualnej sprawie nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem tut. Organ w związku z § 5a ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest uprawniony do oceny załączników dołączonych do wniosku, a niniejszą interpretację wydano jedynie w oparciu o opis sprawy w nim przedstawiony.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.