IPTPP2/443-274/12-4/IR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2012 r. (data wpływu 26 marca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 czerwca 2012 r. (data wpływu 6 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców za wykonane przyłącze do sieci kanalizacyjnej - jest prawidłowe.

W dniu 26 marca 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców za wykonane przyłącze do sieci kanalizacyjnej.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 1 czerwca 2012 r. poprzez doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego oraz własnego stanowiska.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w piśmie z dnia 1 czerwca 2012 r.).

Wnioskodawca zrealizował w latach 2005-2007 projekt "........". W ramach przedmiotowego projektu wybudowano oczyszczalnię ścieków w......, 28899 mb sieci kanalizacyjnej, 16 przepompowni ścieków, podłączono do wykonanej sieci kanalizacyjnej 435 budynków oraz 494 gospodarstwa domowe, wybudowano przepompownie wody, sieć kanalizacyjną o długości 2371 mb, drogę dojazdową do oczyszczalni o długości 435 mb.

Całkowita wartość projektu wyniosła 13.095.819,23 zł z tego dofinansowanie z EFRR 8.973.500,94 zł. Podatek VAT od nabytych towarów i usług był kosztem kwalifikowalnym projektu i nie był odzyskiwany w ramach deklaracji VAT-7.

Ponadto Gmina poza ww. projektem wykonywała przyłącza do wybudowanej sieci kanalizacyjnej do budynków mieszkalnych.

Z art. 15 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków wynika, że to osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia na własny koszt realizację budowy przyłącz do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego. Tym samym budowa przyłącza kanalizacyjnego nie mieści się w ramach zadań własnych Gminy. Dlatego też aby móc realizować tę inwestycję w takim zakresie Wnioskodawca zawarł z mieszkańcami umowy cywilno-prawne.

Zgodnie z umową Gmina zobowiązała się do wykonania na rzecz właściciela nieruchomości przyłącza i w konsekwencji przyłączenia do sieci kanalizacyjnej danej nieruchomości. Natomiast druga strona w zamian za wykonanie świadczenia zobowiązała się do dokonania wpłat w określonej wysokości. Gmina nie pobierała opłat za przyłączenie się do sieci kanalizacyjnej.

Mienie powstałe w wyniku realizacji zadania jest związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Właścicielem wybudowanego przyłącza jest właściciel nieruchomości. Wpłaty za wykonane przyłącza kanalizacyjne do dnia 31 marca 2011 r. jak i od dnia 1 kwietnia 2011 r. dokonywane były i nadal są na rachunek bankowy Gminy z dopiskiem w tytule "wpłata na kanalizację etap I". Z ewidencji księgowej wpłat wynika za co dokonywana jest zapłata, dochody te ujęte były w budżecie Gminy.

Z dniem 31 marca 2011 r. zlikwidowano Zakład Gospodarki Komunalnej w..... na mocy uchwały Rady Gminy.... Nr... z dnia 26 stycznia 2011 r. od 1 kwietnia 2011 r. Do podstawowego zakresu działania Zakładu Gospodarki Komunalnej należało między innymi:

* zapewnienie prawidłowego funkcjonowania i modernizacja systemów infrastruktury komunalnej, usług komunalnych i utrzymania zieleni,

* zaspokojenie potrzeb społecznych w sferze usług komunalnych, a w szczególności odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków oraz zaopatrzenia w wodę.

Gmina przejęła obowiązki Zakładu Gospodarki Komunalnej i jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę należą do zadań własnych Gminy w świetle ustawy z dnia 8 marca 1990 r. - art. 7 ust. 1 pkt 3.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 1 czerwca 2012 r.):

Ad.1)

Na podstawie art. 29 ust. 2, art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku, dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. W ocenie Wnioskodawcy, na podstawie powyższych artykułów powinien opodatkować podatkiem VAT wpłaty mieszkańców za przyłącza kanalizacyjne do 31 marca 2011 r.

Ad.2)

Na podstawie art. 29 ust. 2, art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. W ocenie Wnioskodawcy, na podstawie powyższych artykułów powinien opodatkować podatkiem VAT wpłaty mieszkańców za przyłącza kanalizacyjne przed 1 kwietnia 2011 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie świadczenia usług zostało określone w art. 8 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższego wynika, iż zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca będąc zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zrealizował w latach 2005-2007 projekt "...". W ramach przedmiotowego projektu wybudowano oczyszczalnię ścieków w...., 28899 mb sieci kanalizacyjnej, 16 przepompowni ścieków, podłączono do wykonanej sieci kanalizacyjnej 435 budynków oraz 494 gospodarstwa domowe, wybudowano przepompownie wody, sieć kanalizacyjną o długości 2371 mb, drogę dojazdową do oczyszczalni o długości 435 mb. Ponadto Wnioskodawca poza ww. projektem wykonywał przyłącza do wybudowanej sieci kanalizacyjnej do budynków mieszkalnych. Budowa przyłącza kanalizacyjnego nie mieści się w ramach zadań własnych Gminy. Dlatego też aby móc realizować tę inwestycję w takim zakresie Wnioskodawca zawarł z mieszkańcami umowy cywilno-prawne. Zgodnie z umową zobowiązał się do wykonania na rzecz właściciela nieruchomości przyłącza i w konsekwencji przyłączenia do sieci kanalizacyjnej danej nieruchomości. Natomiast druga strona w zamian za wykonanie świadczenia zobowiązała się do dokonania wpłat w określonej wysokości. Mienie powstałe w wyniku realizacji zadania jest związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Właścicielem wybudowanego przyłącza jest właściciel nieruchomości. Z dniem 31 marca 2011 r. zlikwidowano Zakład Gospodarki Komunalnej w.... na mocy uchwały Rady Gminy i Wnioskodawca przejął obowiązki zakładu. Wpłaty za wykonane przyłącza kanalizacyjne do dnia 31 marca 2011 r. jak i od dnia 1 kwietnia 2011 r. dokonywane były i nadal są na rachunek bankowy Zainteresowanego z dopiskiem w tytule "wpłata na kanalizację etap I". Z ewidencji księgowej wpłat wynika za co dokonywana jest zapłata, dochody te ujęte były w budżecie Gminy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy wpłaty dokonywane przez mieszkańców do 31 marca 2011 r. i po 1 kwietniu 2011 r. winny być opodatkowane podatkiem VAT.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy na art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.), który stanowi że, zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Na podstawie art. 15 ust. 1 tej ustawy, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych.

Natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 ww. ustawy, na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika zatem, że gmina w ramach zadań własnych zobowiązana jest do zapewnienia budowy urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, czyli tzw. sieci rozprowadzających. Nie jest natomiast zobowiązana do realizacji budowy przyłączy do sieci, gdyż powyższe zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci.

Zatem wpłaty dokonywane przez mieszkańców stanowią zapłatę za budowę przyłączy do sieci kanalizacyjnych, których koszt zobowiązana jest ponieść osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Mając na uwadze cytowane przepisy oraz przedstawiony opis stanu faktycznego należy stwierdzić, iż pomiędzy otrzymywaną przez Gminę płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności tj. mieszkańca Gminy, zachodzi związek bezpośredni, bowiem płatność następuje w zamian za to świadczenie tj. wykonanie przyłącza.

Z powyższego wynika bowiem, iż pomiędzy podmiotem prawa publicznego (gminą) a mieszkańcami gminy, wystąpi świadczenie wzajemne, gdyż gmina na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych zobowiązała się do wykonania na rzecz właściciela nieruchomości przyłącza i w konsekwencji przyłączenia do sieci kanalizacyjnej danej nieruchomości. Natomiast druga strona w zamian za wykonanie świadczenia zobowiązała się do dokonania wpłat w określonej wysokości

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie występuje usługodawca (Gmina), który wykonuje usługi na rzecz innego podmiotu (mieszkańców gminy). Tym samym przekazywane na rzecz Wnioskodawcy wpłaty pieniężne przez mieszkańców z tytułu wykonania przyłączy do wybudowanej sieci kanalizacyjnej stanowią zatem zapłatę za świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę, oceniając stanowisko Wnioskodawcy, w którym stwierdza, iż powinien opodatkować podatkiem VAT wpłaty mieszkańców za przyłącza kanalizacyjne, należy uznać je za prawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku dotyczące podstawy opodatkowania oraz momentu powstania obowiązku podatkowego, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Końcowo podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.