IPTPP2/443-223/11-2/JS - Stawka podatku VAT dla robót budowlanych polegających na ułożeniu opaski z kostki brukowej wokół budynku mieszkalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2011 r. (data wpływu 8 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT przy robotach budowlanych polegających na ułożeniu opaski z kostki brukowej wokół bloku mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT przy robotach budowlanych polegających na ułożeniu opaski z kostki brukowej wokół bloku mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi zakład remontowo - budowlany, któremu kontrahent zlecił wykonanie prac budowlanych, polegających na ułożeniu opaski z kostki brukowej wokół bloku mieszkalnego. Opaska będzie złączona z budynkiem bloku, a etapy pracy przy jej wykonaniu będą następujące: zrobienie wykopu wokół bloku, następnie ustawienie obrzeży trawnikowych w odległości 40-50 cm od muru i wsypanie suchego betonu w celu przygotowania twardego podłoża do ułożenia opaski z kostki brukowej wokół bloku. Opaska ma zostać wykonana ze spadkiem co najmniej 5-6%. Tak położona opaska będzie pełniła kilka funkcji. Przede wszystkim zabezpieczy budynek przed skutkami opadów atmosferycznych i odprowadzi je na zewnątrz budynku, odsunie wilgoć od ścian budynku, jak również zabezpieczy elewację budynku przed zabrudzeniami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy roboty budowlane polegające na ułożeniu opaski wokół bloku mieszkalnego, fizycznie z nim złączonej, należy opodatkować stawką VAT w wysokości 8%.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 41 ust. 12 ustawy o VAT stawkę podatku VAT 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Prace polegające na położeniu opaski wokół bloku dotyczą budynku zaliczonego do społecznego programu mieszkaniowego, jak wskazuje na to art. 41 ust. 12a powyższej ustawy. Mówi on, że przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, (...), z zastrzeżeniem ust. 12b. Budynek, przy którym zostanie ułożona opaska zalicza się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych działu 11 grupy 112, czyli do budynków o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowych.

Z kolei art. 146 ust. 3 ustawy o VAT podaje definicję infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. I tak przez infrastrukturę towarzyszącą budownictwu mieszkaniowemu rozumie się sieci rozprowadzające, wraz z urządzeniami, obiektami i przyłączami do budynków mieszkalnych; urządzanie i zagospodarowanie terenu w ramach przedsięwzięć i zadań budownictwa mieszkaniowego, w szczególności drogi, dojścia, dojazdy, zieleń i małą architekturę; urządzenia i ujęcia wody, stacje uzdatniania wody, oczyszczalnie ścieków, kotłownie oraz sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, elektroenergetyczne, gazowe i telekomunikacyjne - jeżeli są one związane z obiektami budownictwa mieszkaniowego.

Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT, w okresie od dnia przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r., preferencyjną stawkę VAT stosowało się m.in. w odniesieniu do robót budowlano - montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą. Jednakże w związku z utratą z dniem 31 grudnia 2007 r., mocy obowiązującej ww. przepisu art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy, od dnia 1 stycznia 2008 r. zastosowanie obniżonej stawki podatku na podstawie ww. przepisów nie jest możliwe.

Wnioskodawca wskazuje, że omawiana opaska z kostki brukowej wokół bloku nie mieści się w definicji infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Po pierwsze opaska wokół bloku ma mieć szerokość 40-50 cm, a zgodnie z § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m. W związku z tym, przedmiotowa opaska o szerokości 40-50 cm nie może stanowić chodnika i tym samym pełnić funkcji komunikacyjnych. Podobne stanowisko zostało przedstawione w wyroku z dnia 26 sierpnia 2009 r., Sygn. akt: KIO/UZP 1045/09 przez Krajową Izbę Odwoławczą, w którym przedmiotem sprawy była stawka VAT dla opaski odwadniającej wokół domu mieszkalnego. W ocenie Izby opaska wokół budynku mieszkalnego o szerokości mniejszej niż 1,5 m nie mieści się w definicji infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu, ponieważ nie jest drogą, dojściem ani dojazdem.

Z kolei interpretacja podatkowa Trzeciego Urzędu Skarbowego w Lublinie z dnia 14 października 2005 r. o sygnaturze: P-1-443/102/05 wskazuje, że"wykonanie opaski wokół budynku stanowi wydatek związany z budową i remontem tego budynku. Według opinii fachowców branży budowlanej jedną z ostatnich robót, jaką należy wykonać przy budowie budynku jest wykonanie opaski, (...), stanowiącej element integralnie związany z budynkiem. Opaska wykonana ze spadkiem co najmniej 1,5-2% powoduje odprowadzenie wody z okolic ścian fundamentowych, a więc odsunięcie wilgoci od ścian budynku. Pełni ona również rolę ochrony izolacji przeciwwilgociowej murów, ścian piwnic lub ścian fundamentowych. Dodatkowo opaska ta zabezpiecza elewacje budynku przed zabrudzeniami. Mając na uwadze powyżej przytoczony stan prawny stwierdzić należy, iż (...) wykonanie opaski (...) jest ściśle związane z budową (remontem) tego budynku (...) i wobec powyższego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 7%. Należy dodać, iż wszelkie prace związane z budynkiem (...), a nie infrastrukturą towarzyszącą, będą, na mocy § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, objęte preferencyjną stawką w wysokości 7%".

Wnioskodawca mając na uwadze przytoczone interpretacje podatkowe w sprawie opaski wokół budynku mieszkalnego uważa, że przedmiotowe wykonanie usługi, polegającej na ułożeniu opaski wokół bloku mieszkalnego, powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 8%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, były identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. został wprowadzony art. 5a ustawy, w myśl którego towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Artykuł 5a ustawy został dodany do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476).

W podatku od towarów i usług mocą art. 41 ust. 1 ustawy, obowiązuje 22% stawka podatku. Jednakże zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Obok stawki podstawowej ustawodawca przewidział także stawki preferencyjne i zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 41 ust. 12 ustawy, obniżoną stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym, w myśl ust. 12a powołanego artykułu, rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Natomiast art. 41 ust. 12b ustawy stanowi, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

Zgodnie z ust. 12c cyt. artykułu, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), obowiązującego od dnia 6 kwietnia 2011 r., stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont.

W myśl art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Ponadto należy wskazać, iż zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy, w okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r., stawkę w wysokości 7% VAT stosowało się m.in. w odniesieniu do robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą. W myśl art. 146 ust. 2 przez roboty związane z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a), rozumie się roboty budowlane dotyczące inwestycji w zakresie obiektów budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury towarzyszącej oraz remontów obiektów budownictwa mieszkaniowego.

Infrastruktura towarzysząca budownictwu mieszkaniowemu, stosownie do zapisu art. 146 ust. 3 ustawy obejmowała:

Jednakże (w związku z utratą z dniem 31 grudnia 2007 r. mocy obowiązującej ww. przepisu art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy) od dnia 1 stycznia 2008 r. zastosowanie stawki podatku na podstawie ww. przepisów nie jest już możliwe.

Zatem preferencyjna, 8% stawka podatku nie znajduje zastosowania do robót budowlano-montażowych, remontów czy też robót konserwacyjnych dotyczących infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Powyższe rozporządzenie wskazuje, iż budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1a i pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budynkiem jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Dla zastosowania obniżonej 8%, stawki podatku od towarów i usług znaczenie ma nie tylko zakres wykonywanych prac, ale także zaklasyfikowanie obiektu budowlanego do obiektów budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym, którego dotyczą te prace.

Przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie definiują pojęć "budowa", "remont", "modernizacja", "przebudowa", "roboty budowlane", należy zatem dokonać ich wykładni w oparciu o przepisy z innych dziedzin.

W myśl art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o:

* budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (pkt 6),

* robotach budowlanych - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego (pkt 7),

* przebudowie - należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; (...) (pkt 7a),

* remoncie - należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych, polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (pkt 8).

W znaczeniu słownikowym ("Współczesny słownik języka polskiego", red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), "remont" oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia, natomiast "montaż" to składanie, łączenie, ustawianie z poszczególnych części maszyn, maszyn, urządzeń, budowli; zakładanie instalacji. Z kolei "instalować" oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne.

Modernizacja oznacza unowocześnienie, uwspółcześnienie produktu, trwałe ulepszenie np. istniejącego obiektu budowlanego prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej (źródło: Wikipedia, wolna encyklopedia).

Zgodnie z przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Wnioskodawca prowadzi zakład remontowo - budowlany, któremu kontrahent zlecił wykonanie prac budowlanych, polegających na ułożeniu opaski z kostki brukowej wokół bloku mieszkalnego. Opaska będzie złączona z budynkiem bloku, a etapy pracy przy jej wykonaniu będą następujące: zrobienie wykopu wokół bloku, następnie ustawienie obrzeży trawnikowych w odległości 40-50 cm od muru i wsypanie suchego betonu w celu przygotowania twardego podłoża do ułożenia opaski z kostki brukowej wokół bloku. Opaska ma zostać wykonana ze spadkiem co najmniej 5-6%. Tak położona opaska będzie pełniła kilka funkcji. Przede wszystkim zabezpieczy budynek przed skutkami opadów atmosferycznych i odprowadzi je na zewnątrz budynku, odsunie wilgoć od ścian budynku, jak również zabezpieczy elewację budynku przed zabrudzeniami.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania stawką podatku VAT w wysokości 8% robót budowlanych polegających na ułożeniu opaski wokół bloku mieszkalnego, fizycznie z nim złączonej.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że 8% stawka podatku od towarów i usług ma zastosowanie dla robót budowlanych wykonywanych w bryle budynku, o ile mieszczą się w czynnościach, dla których ustawodawca przewidział preferencyjną stawkę. Natomiast dla usług wykonywanych poza bryłą budynku (ułożenie opaski z kostki brukowej wokół bloku mieszkalnego) zastosowanie ma podstawowa stawka podatku w wysokości 23%.

Jakkolwiek opaska z kostki brukowej jest funkcjonalnie powiązana z obiektem, ale nie mieści się w bryle budynku, natomiast prawo podatkowe ma charakter autonomiczny i musi podlegać ścisłej interpretacji stanowionych przez siebie przepisów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.