IPTPP2/443-157/11-6/JN - Możliwość zwolnienia żłobków z obowiązku ewidencjonowania obrotów przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2011 r. (data wpływu 18 maja 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 lipca 2011 r. (data wpływu 1 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z ewidencjonowania obrotów przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 18 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z ewidencjonowania obrotów przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Pismem z dnia 29 lipca 2011 r. przedmiotowy wniosek został uzupełniony o kwestie związane z reprezentacją.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową, wykonuje zadania publiczne będące zadaniem własnym gminy. Świadczy usługi opieki nad dziećmi do lat 3 w 30 placówkach (PKWiU 88.91) - zwolnione od podatku VAT oraz usługi najmu niewykorzystanych pomieszczeń w żłobkach - opodatkowane.

Przed dniem 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawca nie rozpoczął ewidencjonowania świadczonych przez siebie usług za pomocą kas rejestrujących.

Wpłaty rodziców za pobyt dziecka w żłobku podlegają dokumentowaniu kwitariuszami przychodowo-ewidencyjnymi K-104, które są dowodami stwierdzającymi dokonanie sprzedaży i pobranie opłaty od rodziców za pobyt dziecka w żłobku - za wyżywienie i tzw. opłatę stałą. W dowodzie K-104 zawarte są szczegółowe informacje dotyczące m.in. imienia i nazwiska dziecka, adresu zamieszkania, tytułu opłaty, okresu za który jest pobierana, kwoty opłaty. W dowodzie znajduje się również informacja o odpisach z tytułu nieobecności dziecka dokonywanych zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej.

Wnioskodawca nadmienił, że dowody te są drukami ścisłego zarachowania (posiadają wydrukowane serię i numer), wydawanymi z kasy jednostki za pokwitowaniem osobie upoważnionej do pobierania opłat w żłobku - kierownikowi. Sporządzane są w 3 egzemplarzach: 1 - dla księgowości (rejestr sprzedaży), 2 - dla wpłacającego (potwierdzenie dokonanej wpłaty), 3 - pozostaje w grzbiecie bloku, który po wykorzystaniu zwracany jest do kasy jednostki w celu rozliczenia i kontroli.

Pobrana od rodziców gotówka odprowadzana jest do banku na rachunek bankowy jednostki przez kierownika żłobka w dniu pobrania lub w dniu następnym. Wpłata potwierdzona jest bankowym dowodem wpłaty, w którym określone są tytuł wpłaty oraz numery dowodów K-104. Dzięki temu możliwe jest ustalenie ile z ogólnej kwoty wpłacanej do banku przypada na poszczególne dziecko.

Dowody K-104 wydawane są w każdym przypadku pobrania od rodzica należności, bez konieczności wykazywania jakiejkolwiek inicjatywy ze strony płacącego. Procedura ta zapewnia realizację ochrony praw konsumenta w zakresie przywileju otrzymania bez specjalnych życzeń lub żądań dowodu dokumentującego nabycie usługi.

Wnioskodawca zwrócił uwagę, że ww. ewidencja jest prowadzona w celu rozliczenia opłat na każde dziecko z osobna bez względu na obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy pomocy kas rejestrujących.

Dowody K-104 wraz z wystawianymi dla najemców fakturami VAT ujmowane są w rejestrach sprzedaży. Ewidencja księgowa prowadzona jest techniką komputerową, umożliwia ustalenie prawidłowości obliczenia podatku VAT według obowiązujących stawek.

Jednocześnie Wnioskodawca zwrócił uwagę, że ten sam rodzaj usług świadczonych przez przedszkola (PKWiU 85) został zwolniony z ewidencji obrotu przy użyciu kas fiskalnych.

Ponadto zakup 30 kas fiskalnych i kas zapasowych, szkolenia pracowników, przeglądy i konserwacje pomniejszy i tak skromne środki publiczne przeznaczone na działalność żłobków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisany sposób zapłaty dokonywanej przez kierowników poszczególnych żłobków na rachunek bankowy podatnika za pośrednictwem banku i zasady prowadzonej ewidencji dowodów dokumentujących transakcję oraz fakt nieprowadzenia przed dniem 1 stycznia 2011 r. ewidencji transakcji za pomocą kas rejestrujących spełniają przesłanki przepisu zawartego w poz. 37 załącznika rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930) i dają prawo zwolnienia Wnioskodawcy z obowiązku rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, spełnia on konieczne warunki uprawniające do korzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

I tak:

Interpretowany przepis poz. 37 nie zabrania stosowania poza dowodami wpłaty uczynionej za pośrednictwem banku, innych dowodów dokumentujących zapłaty za usługę. Nie wymaga również, aby dowód wpłaty bankowej obejmował jedynie jedną transakcję sprzedaży usług. Wymaga natomiast aby prowadzona ewidencja; dowody (rozumiane jako wszystkie stosowane u podatnika tj. bankowy i K-104) dokumentujące transakcje pozwalały na identyfikację każdej dokonanej sprzedaży. W ocenie Wnioskodawcy ten warunek jest spełniony. W zakresie prowadzonej dokumentacji przez Wnioskodawcę opisany stan faktyczny jest powtórzeniem opisu złożonego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 4 lutego 2011 r., nr sprawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Z przepisu art. 111 ust. 1 ustawy wynika ponadto, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.

Jak wynika z art. 111 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa.

Od 1 stycznia 2011 r. obowiązują w tym zakresie przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Zwolnienie z obowiązku instalowania kas rejestrujących określone zostało w § 2 i § 3 rozporządzenia.

Powyższe zwolnienia wskazują na dwojakiego rodzaju zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, mianowicie: zwolnienie dla określonych grup podatników (zwolnienie podmiotowe) i zwolnienie dla konkretnych czynności (zwolnienie przedmiotowe).

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. - sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. dotyczącym niektórych czynności wykonywanych przed podatnika.

W poz. 37 ww. załącznika wymienione zostało świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła ²⁾.

Aby zatem Wnioskodawca miał prawo do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

* zapłata za usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* Wnioskodawca nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Niewystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową, wykonuje zadania publiczne będące zadaniem własnym gminy. Świadczy usługi opieki nad dziećmi do lat 3 w 30 placówkach (PKWiU 88.91) zwolnione od podatku VAT oraz usługi najmu niewykorzystanych pomieszczeń w żłobkach - opodatkowane. Przed dniem 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawca nie rozpoczął ewidencjonowania świadczonych usług za pomocą kas rejestrujących.

Wpłaty rodziców za pobyt dziecka w żłobku podlegają dokumentowaniu kwitariuszami przychodowo-ewidencyjnymi K-104, które są dowodami stwierdzającymi dokonanie sprzedaży i pobranie opłaty od rodziców za pobyt dziecka w żłobku - za wyżywienie i tzw. opłatę stałą. W dowodzie K-104 zawarte są szczegółowe informacje dotyczące m.in. imienia i nazwiska dziecka, adresu zamieszkania, tytułu opłaty, okresu za który jest pobierana, kwoty opłaty. W dowodzie znajduje się również informacja o odpisach z tytułu nieobecności dziecka dokonywanych zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej. Jak wskazał Wnioskodawca, dowody te są drukami ścisłego zarachowania (posiadają wydrukowane serię i numer), wydawanymi z kasy jednostki za pokwitowaniem osobie upoważnionej do pobierania opłat w żłobku - kierownikowi.

Pobrana od rodziców gotówka odprowadzana jest do banku na rachunek bankowy jednostki przez kierownika żłobka w dniu pobrania lub w dniu następnym. Wpłata potwierdzona jest bankowym dowodem wpłaty, w którym określone są tytuł wpłaty oraz numery dowodów K-104. Dzięki temu możliwe jest ustalenie ile z ogólnej kwoty wpłacanej do banku przypada na poszczególne dziecko. Dowody te wydawane są w każdym przypadku pobrania od rodzica należności. Dowody K-104 wraz z wystawianymi dla najemców fakturami VAT ujmowane są w rejestrach sprzedaży. Ewidencja księgowa prowadzona jest techniką komputerową, umożliwia ustalenie prawidłowości obliczenia podatku VAT według obowiązujących stawek.

Powołane przepisy rozporządzenia nie wskazują wprost jakie wymogi oraz dane ma spełniać ewidencja, o której mowa w poz. 37 załącznika do rozporządzenia, w celu skorzystania ze zwolnienia z obowiązku rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej.

Obowiązek prowadzenia ewidencji to jeden z podstawowych wymogów, jakie ustawodawca nałożył na podatników VAT, a dane, jakie powinny zawierać ewidencje prowadzone przez podatników, mają przede wszystkim umożliwić prawidłowe sporządzenie przez nich deklaracji dla podatku od towarów i usług. Podatnik winien prowadzić przede wszystkim ewidencję sprzedaży i ewidencję zakupów, a ponieważ ustawodawca nie określił wymogów, co do formy prowadzenia ewidencji, podatnik sam powinien zaplanować taki sposób jej prowadzenia, który ułatwi terminowe sporządzenie deklaracji podatkowej na podstawie zgromadzonych w ewidencjach danych. Dane, które podatnik wpisuje do deklaracji składanej w urzędzie skarbowym, stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonych przez niego ewidencji. Całość ewidencji powinna być dostosowana do potrzeb podatnika.

Ponadto ważne jest, aby z prowadzonej ewidencji jednoznacznie wynikało, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Reasumując stwierdzić należy, że zarówno przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie nakładają formy i sposobu prowadzenia ewidencji, o której mowa w poz. 37 załącznika do rozporządzenia ani też nie wskazują na dane, jakie ona powinna zawierać. Ważne jest, aby z tej ewidencji jednoznacznie wynikało, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz okoliczności stanu faktycznego przedstawione we wniosku stwierdzić należy, iż Wnioskodawca spełnia wszystkie wymienione wyżej warunki i tym samym świadczone przez niego usługi opieki nad dziećmi w żłobkach korzystają ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących do dnia 31 grudnia 2012 r., na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, w powiązaniu z poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia, o ile w tym okresie nie wystąpią przesłanki ograniczające to prawo.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, interpretacja dotyczy tylko kwestii będącej przedmiotem zapytania. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.