IPTPP2/443-149/14-5/PR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2014 r. (data wpływu 26 lutego 2014 r.), uzupełniony pismem z dnia 31 marca 2014 r. (data wpływu 31 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych z tytułu Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie - jest prawidłowe.

W dniu 26 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych z tytułu Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 31 marca 2014 r. poprzez kwestie związane z reprezentacją.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

S.A. bank z siedzibą w X, wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy" pod numerem KRS, o kapitale zakładowym w pełni opłaconym w wysokości 55.498.700,00 PLN, ("A") udzielił swoim klientom kredytów hipotecznych w CHF, EUR oraz USD wchodzących w skład Portfela Walutowych Kredytów Hipotecznych ("Portfel"). Dotychczasowe finansowanie kredytów hipotecznych, wchodzących w skład Portfela, oparte jest na instrumentach finansowych, w tym lokatach i pożyczkach, udzielanych przez podmioty z grupy B z siedzibą w Y" wpisanego do rejestru prowadzonego przez urząd ds. rejestracji spółek pod numerem, o kapitale zakładowym wynoszącym 4.042.542.751,00 EUR ("B"), tj. akcjonariusza A. Finansowanie takie nie będzie możliwe do utrzymania przez A z chwilą dokonania przez B planowanej sprzedaży akcji A na rzecz banku Powszechna Kasa Oszczędności., wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy za numerem KRS, o kapitale zakładowym w pełni opłaconym w wysokości 1.250.000.000,00, ("PKO").

Stąd, w celu zapewnienia wystarczających środków pieniężnych na finansowanie Portfela, B oraz PKO zamierzają zawrzeć Umowę Wielowalutowego Kredytu Terminowego ("Umowa Kredytu Wielowalutowego"), na podstawie której B zobowiąże się udostępnić PKO kredyty na warunkach określonych w Umowie Kredytu Wielowalutowego.

Jednocześnie PKO zobowiąże się wykorzystać całość środków z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego w ten sposób, że udzieli finansowania A na podstawie umowy kredytowej, która zostanie zawarta pomiędzy PKO a A w dniu lub niezwłocznie po dniu podpisania Umowy Kredytu Wielowalutowego. Na podstawie tej umowy kredytowej A uzyska środki niezbędne dla utrzymania finansowania istniejących umów kredytów hipotecznych wchodzących w skład Portfela ("Umowy Kredytowe").

Ponieważ A ma istotny interes gospodarczy w pozyskaniu środków na potrzeby finansowania Portfela, A zgodził się udzielić zabezpieczenia wierzytelności B w stosunku do PKO z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego. W tym celu planowane jest zawarcie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ("Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie") pomiędzy A a B (działającym przez oddział w Polsce), na podstawie której A zobowiąże się nieodpłatnie przenieść na zabezpieczenie na rzecz B wszystkie wierzytelności przysługujące A na podstawie Umów Kredytowych istniejące na dzień zawarcia Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie (z wyłączeniem jedynie wierzytelności znajdujących się w egzekucji lub w stosunku do których został wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny albo nastąpił przypadek naruszenia określony w Umowach Kredytowych).

Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ma charakter fiducjarny (powierniczy). Jest to umowa powierniczego przeniesienia wierzytelności przysługujących A z tytułu Umów Kredytowych na zabezpieczenie wierzytelności B wobec PKO z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego.

W zamian za zabezpieczenie ustanowione mocą Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, PKO zapłaci A wynagrodzenie ustalone na podstawie umowy kredytowej zawartej między PKO a A.

Na fiducjarny (powierniczy) charakter Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie wskazują w szczególności opisane poniżej warunki i postanowienia tej umowy, tj.:

a. B będzie uprawniony do otrzymywania świadczeń (raty kapitałowe i odsetki) z tytułu Umów Kredytowych oraz ich egzekucji dopiero po wystąpieniu Przypadku Wypowiedzenia (Termination Event) (tekst jedn.: Przypadku Naruszenia Umowy Kredytu Wielowalutowego, o którym B poinformuje A wraz z zawiadomieniem o zamiarze dochodzenia swoich roszczeń wynikających z Umowy Kredytu Wielowalutowego).

b. Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie stanowić będzie, że w przypadku otrzymania przez A jakiegokolwiek świadczenia (w tym odsetek oraz kwoty głównej) z tytułu wierzytelności przeniesionych na rzecz B, następuje automatyczna modyfikacja dokonanego na podstawie tej umowy przelewu wierzytelności w celu wyłączenia takiego świadczenia z zakresu przelewu.

c. Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie przewiduje obowiązek zwrotnego przeniesienia wierzytelności po całkowitej spłacie wierzytelności z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego.

d. W przypadku wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia, B będzie mógł dochodzić zaspokojenia z wierzytelności wynikających z Umów Kredytowych jedynie w zakresie i do wysokości zabezpieczonej wierzytelności z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego.

e. Do momentu wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia A będzie miał prawo do otrzymywania wszelkich świadczeń z tytułu Umów Kredytowych, w tym w szczególności z tytułu spłat przelewanych wierzytelności (rat kapitałowych i odsetek) oraz do wykonywania wszelkich praw kredytodawcy na podstawie Umów Kredytowych, w tym do egzekucji wierzytelności. W szczególności, zgodnie z art. 2.2 Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie " (...) do dnia wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia Zbywca (A), (...), będzie uprawniony i upoważniony do:

f. Zgodnie z art. 3.1 Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, do czasu wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia i wysłania odpowiednich zawiadomień do dłużników z tytułu Umów Kredytowych ("Dłużnicy"), kwoty należne od każdego z Dłużników z tytułu Umów Kredytowych będą nadal wpłacane przez Dłużników na rachunek bankowy określony w Umowie Kredytowej lub w inny sposób wskazany Dłużnikowi przez A. Po zawarciu Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie Dłużnicy zostaną zawiadomieni o przeniesieniu przez A wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych na rzecz B. Zgodnie z projektem zawiadomienia o przeniesieniu wierzytelności, stanowiącym załącznik nr 2 do Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, dopóki Dłużnicy nie otrzymają odrębnej instrukcji od B, A "pozostanie upoważniony do wykonywania praw i uprawnień kredytodawcy w stosunku do (danego Dłużnika), w tym do otrzymywania i pobierania wszelkich kwot płatnych przez (danego Dłużnika) na podstawie Umowy Kredytu na dotychczasowych zasadach i warunkach", a" umer rachunku bankowego do dokonywania spłat z tytułu Umowy Kredytowej pozostanie bez zmian".

g. W świetle Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, do dnia wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia, A będzie uprawniony i zobowiązany do dokonywania wszelkich czynności zachowawczych w odniesieniu do wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych oraz do obsługiwania ich zgodnie z przepisami Polskiego Prawa Bankowego i zasadami dobrej praktyki bankowej, w szczególności w zakresie kontaktowania się z Dłużnikami oraz zmiany Umów Kredytowych lub restrukturyzacji wierzytelności, o ile będzie to konieczne. B upoważni A do dokonywania powyższych czynności do dnia wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia. Zważywszy, że przeniesienie wierzytelności na podstawie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ma na celu zabezpieczenie wierzytelności z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego, B zobowiązany będzie do współpracy z A w zakresie dokonywania czynności zachowawczych w odniesieniu do wierzytelności. W szczególności, na żądanie A, B zobowiązany będzie do wystawienia w stosunku do Dłużnika lub innej osoby, która udzieliła zabezpieczenia wierzytelności z tytułu Umowy Kredytowej, bankowego tytułu egzekucyjnego oraz do złożenia takich oświadczeń woli, jakie B będzie uprawniony złożyć jako wierzyciel na podstawie odpowiednich przepisów prawa, w tym prawa bankowego, a odnoszących się do wykonania zobowiązań wynikających z Umów Kredytowych lub innych umów albo dokumentów związanych z Umowami Kredytowymi (art. 6.7 Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie).

h. Ponadto zgodnie z postanowieniami Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, A będzie miał również prawo do przeprowadzania restrukturyzacji wierzytelności i zmieniania Umów Kredytowych, w tym, między innymi, w zakresie poziomu marży, terminów spłaty wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych oraz harmonogramu spłat, przewalutowania kredytu, zmiany stopy referencyjnej oraz marży, zastąpienia kredytobiorcy nowym kredytobiorcą oraz wszelkich innych zmian wynikających z wymogów polskiego prawa. Ponadto, na podstawie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie oraz udzielonych zgodnie z tą umową pełnomocnictw, A będzie upoważniony, między innymi, do uzgadniania i dokonywania - w zakresie określonym w art. 6.8 Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie - zmian do innych dokumentów związanych z Umowami Kredytowymi, takich jak dokumenty prawnego zabezpieczenia wierzytelności, a także do składania oświadczeń niezbędnych do wykreślenia hipotek ustanowionych na nieruchomościach Dłużników z Ksiąg Wieczystych w przypadku pełnej spłaty wierzytelności zabezpieczonej daną hipoteką.

i. W myśl art. 14 Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, po całkowitej spłacie wierzytelności z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego każda z wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych będzie podlegała przeniesieniu zwrotnemu na A (o ile takie wierzytelności będą istniały). W tym celu B zobowiązany będzie zawrzeć z A umowę zwrotnego przeniesienia wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych, zwolnienia A ze zobowiązań wynikających z Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie oraz nieodwołalnego umocowania A do złożenia oświadczeń, zawiadomień i wniosków wymaganych do pełnej skuteczności przeniesienia zwrotnego każdej wierzytelności. Ponadto Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie przewiduje również obowiązek "częściowego" przeniesienia zwrotnego wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych w przypadku dokonania przez PKO przedterminowych spłat Umowy Kredytu Wielowalutowego, tak aby wartość zabezpieczenia utrzymywała się na poziomie 110-112% kredytu udzielonego przez B na rzecz PKO na podstawie Umowy Kredytu Wielowalutowego.

j. B będzie dochodzić spłaty przeniesionych wierzytelności (po wystąpieniu Przypadku Wypowiedzenia) wyłącznie w zakresie w jakim będzie to uzasadnione spłatą wymagalnych roszczeń z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego. Ponadto, zgodnie z treścią Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie wszelkie wpływy z tytułu Umów Kredytowych, które po wystąpieniu Przypadku Wypowiedzenia nie zostaną przeznaczone na spłatę wymagalnych roszczeń z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego, zostaną zwrócone A.

k. Wreszcie, do momentu wystąpienia Przypadku Wypowiedzenia (i) wszelkie ryzyka, w tym ryzyko kredytowe dłużników (ii) a także pożytki z tytułu Umów Kredytowych "pozostaną" przy A. W konsekwencji, wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych będą uwzględnione w bilansie A.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy powierniczy charakter Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, będzie determinował konsekwencje na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług po stronie Wnioskodawcy... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, samo zawarcie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie nie będzie kreowało obowiązku podatkowego zarówno w podatku dochodowym od osób prawnych, jak i podatku od towarów i usług po stronie Wnioskodawcy, ze względu na powierniczy charakter transakcji.

W ustawie p.d.o.p. nie zdefiniowano pojęcia przychodu, podano jedynie ich przykładowe kategorie pozostawiając ustawowy katalog otwartym. W przypadku podatników p.d.o.p. pojęcie przychodu należy traktować szeroko, jako wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, rzeczywiście otrzymane w roku podatkowym (Małecki P., Mazurkiewicz M., CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz do art. 12 Ustawy o p.d.o.p., Lex, 2013). Mimo braku ustawowej definicji, nie ulega wątpliwości, iż o przychodzie można mówić wtedy, gdy następuje trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2003 r.; sygn. III SA 3382/02). Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika. Otrzymane świadczenie może zatem być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi. Takie stanowisko prezentowanie jest zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i interpretacjach organów podatkowych (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 marca 2011 r.; sygn. IBPB1/2/423-1916/10/MS; Wyrok NSA z dnia 27 listopada 2003 r.). Stan przeniesienia tytułu prawnego wierzytelności na Wnioskodawcę na podstawie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ma w niniejszym przypadku charakter warunkowy i tymczasowy. Z podatkowego punktu widzenia w opisanej sprawie nie dochodzi do jakiejkolwiek formy odpłatnego zbycia wierzytelności przez A, co z kolei oznacza, iż zarówno Wnioskodawca, jak i A nie osiąga z tego tytułu przychodu podlegającego opodatkowaniu p.d.o.p.

Konstrukcja Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie polega na przesunięciu tytułu prawnego do wierzytelności z A na Wnioskodawcę. Jednakże, beneficjentem ekonomicznym tegoż procesu nadal pozostanie A, która na podstawie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie będzie zarządzać Umowami Kredytowymi.

Również to na rachunek A będą przelewane spłaty tychże kredytów wraz z odsetkami, tak jak dotychczas. Z faktycznego i ekonomicznego punktu widzenia nic się zatem nie zmieni. Umowy Kredytowe, udzielone przez A, nadal będą przez nią rozporządzane. Tytuł prawny do wpływów ze wspomnianych wierzytelności będzie w sposób ostateczny przysługiwał Wnioskodawcy tylko i wyłącznie na okoliczność zaistnienia Przypadku Wypowiedzenia, do czasu całkowitej spłaty Umowy Kredytu Wielowalutowego. W związku z powyższym, po stronie Wnioskodawcy, z tytułu zawarcia Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, nie nastąpi przysporzenie majątkowe, nie dojdzie również do transferu tychże środków pomiędzy A a Wnioskodawcę. A nie otrzyma również od Wnioskodawcy zapłaty za przeniesione wierzytelności w jakiejkolwiek formie. Resumując, powierniczy charakter Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie determinuje nieodpłatne przeniesienie tytułu prawnego do wierzytelności, a następnie zwrot nabytego tytułu bez wynagrodzenia. W efekcie zawarcie takiej umowy nie rodzi po stronie Wnioskodawcy, ani A przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Analogiczne stanowisko przedstawione zostało w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 listopada 2012 r. sygn. ITPB3/423-453/12/MT), która co prawda odnosiła się do przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy zlecenia powierniczego, jednakże sama konstrukcja transakcji jest zbliżona do opisanej w niniejszym wniosku. Organ podatkowy zgodził się z wnioskodawcą wskazując, iż " (...) czynność ta nie będzie skutkować po jego stronie powstaniem przychodu. Przedstawiona czynność nie ma bowiem charakteru przysparzającego - nie wiąże się z uzyskaniem jakichkolwiek wartości majątkowych przez Wnioskodawcę. W szczególności, skoro przeniesienie własności nieruchomości stanowić będzie realizację świadczenia nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości w ramach realizacji umowy powierniczej, nie będzie generować przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości. Opisana sytuacja nie mieści się zatem w zakresie zastosowania art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie, Wnioskodawcy nie przysługuje wynagrodzenie z tytułu realizacji umowy powiernictwa. Nie ma zatem podstaw do traktowania przeniesienia własności nieruchomości jako momentu powstania przychodu należnego w rozumieniu art. 12 ust. 3 omawianej ustawy z tytułu realizacji umowy powiernictwa." Tym bardziej nie może być mowy o zaistnieniu dochodu po stronie A, która de facto przenosi jedynie tymczasowo i warunkowo wierzytelności ze swojego majątku w zamian nie otrzymując zapłaty.

W konsekwencji, jako, że samo zawarcie umowy nie rodzi dochodów dla A, nie będzie ono podlegało opodatkowaniu w rozumieniu ustawy p.d.o.p.

Wnioskodawca ponadto zauważył, że na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 13 ustawy p.d.o.p. do przychodów nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu - do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy. Na gruncie tego przepisu, w przypadku odpłatnego przewłaszczenia na zabezpieczenie przychód powstaje dopiero w momencie gdy wskutek niezaspokojenia zabezpieczonej wierzytelności dochodzi do ostatecznego (nieodwracalnie) przejścia przedmiotu zabezpieczenia na podmiot uprawniony (na gruncie podatku dochodowego zostało to zatem zrównane z sytuacją odpłatnego zbycia przedmiotu zabezpieczenia). W doktrynie prawa podatkowego oraz w interpretacjach organów podatkowych (por. W. Dmoch, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 4, 2013 r. czy Aleksandra Obońska, Adam Wacławczyk, Agnieszka Walter, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 3, 2013 r. oraz interpretacje - nr ITPB3/423-503/11/PS z 2011.12.14 Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, nr IBPB1/2/423-334/09/MS z 2009.06.10 Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach czy nr IP-PB3-423-730/08-2/JG z 2008.07.16 Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie) podkreśla się, że art. 12 ust. 4 pkt 13 ustawy p.d.o.p. zakłada, iż w momencie zawarcia umowy odpłatnego przewłaszczenia na zabezpieczenie nie dochodzi jeszcze do "ostatecznego" przeniesienia własności przewłaszczanej rzeczy/prawa. Celem takiej umowy jest bowiem wyłącznie wzmocnienie pewności wierzyciela, że jego dług zostanie spełniony w przyszłości. Do momentu, w którym istnieje potencjalna możliwość powrotnego przeniesienia przedmiotu zabezpieczenia, przychód zatem nie może powstać, gdyż nie istnieje jeszcze definitywność przysporzenia. Co prawda w opisanym zdarzeniu przyszłym powierniczy przelew wierzytelności z A na Wnioskodawcę następuje nieodpłatnie jednak nawet gdyby strony przewidziały wynagrodzenie dla A z tego tytułu, nie stanowiłoby ono dla A przychodu podatkowego w momencie przelewu wierzytelności na Wnioskodawcę, bowiem zastosowanie znalazłoby wyłączenie, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 13 ustawy p.d.o.p. Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczeni przewidywać będzie obowiązek zwrotnego przeniesienia wierzytelności po całkowitej spłacie wierzytelności z tytułu umowy Kredytu Wielowalutowego. Ponadto Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie przewidywać będzie również mechanizm "częściowego" przeniesienia zwrotnego wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych w przypadku dokonania przez PKO przedterminowych spłat Umowy Kredytu Wielowalutowego. W konsekwencji, A nie przeniesie w drodze Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie "ostatecznie" swoich wierzytelności z tytułu Umów Kredytowych na rzecz Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz regulacje ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177 poz. 1054, z późn. zm. "Ustawa o VAT") zawarcie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie nie będzie rodziło po stronie Wnioskodawcy konsekwencji w VAT. Jak już zostało wskazane, Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie nie powoduje uzyskania żadnego rzeczywistego świadczenia (przysporzenia) przez Wnioskodawcę, który z kolei nie będzie także zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz A, w tym w szczególności do zapłaty wynagrodzenia na rzecz A. Brak elementu odpłatności uniemożliwia tym samym przypisanie A wykonywania na rzecz Wnioskodawcy odpłatnej usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT. Wreszcie, skoro na podstawie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, ani A ani Wnioskodawca nie otrzymają od żadnych świadczeń wzajemnych, brak będzie również związku przyczynowego jaki musi istnieć pomiędzy usługą a otrzymanym wynagrodzeniem aby doszło do odpłatnego świadczenia usług podlegającego VAT.

Powyższe regulacje jednoznacznie wskazują zatem, że zarówno ustawa p.d.o.p., jak i ustawa o VAT, nie wiążą z powierniczym przeniesieniem wierzytelności skutków podatkowych takich jak w przypadku sprzedaży czy innej formy odpłatnego i definitywnego zbycia rzeczy czy praw majątkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż S.A. bank udzielił swoim klientom kredytów hipotecznych w CHF, EUR oraz USD wchodzących w skład Portfela Walutowych Kredytów Hipotecznych ("Portfel"). Dotychczasowe finansowanie kredytów hipotecznych, wchodzących w skład Portfela, oparte jest na instrumentach finansowych, w tym lokatach i pożyczkach, udzielanych przez podmioty z grupy B, tj. akcjonariusza A. Finansowanie takie nie będzie możliwe do utrzymania przez A z chwilą dokonania przez B planowanej sprzedaży akcji A na rzecz banku Powszechna Kasa Oszczędności.

Stąd, w celu zapewnienia wystarczających środków pieniężnych na finansowanie Portfela, B oraz PKO zamierzają zawrzeć Umowę Wielowalutowego Kredytu Terminowego ("Umowa Kredytu Wielowalutowego"), na podstawie której B zobowiąże się udostępnić PKO kredyty na warunkach określonych w Umowie Kredytu Wielowalutowego.

Jednocześnie PKO zobowiąże się wykorzystać całość środków z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego w ten sposób, że udzieli finansowania A na podstawie umowy kredytowej, która zostanie zawarta pomiędzy PKO a A w dniu lub niezwłocznie po dniu podpisania Umowy Kredytu Wielowalutowego. Na podstawie tej umowy kredytowej A uzyska środki niezbędne dla utrzymania finansowania istniejących umów kredytów hipotecznych wchodzących w skład Portfela ("Umowy Kredytowe").

Ponieważ A ma istotny interes gospodarczy w pozyskaniu środków na potrzeby finansowania Portfela, A zgodził się udzielić zabezpieczenia wierzytelności B w stosunku do PKO z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego. W tym celu planowane jest zawarcie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ("Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie") pomiędzy A a B (działającym przez oddział w Polsce), na podstawie której A zobowiąże się nieodpłatnie przenieść na zabezpieczenie na rzecz B wszystkie wierzytelności przysługujące A na podstawie Umów Kredytowych istniejące na dzień zawarcia Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie (z wyłączeniem jedynie wierzytelności znajdujących się w egzekucji lub w stosunku do których został wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny albo nastąpił przypadek naruszenia określony w Umowach Kredytowych).

Umowa Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie ma charakter fiducjarny (powierniczy). Jest to umowa powierniczego przeniesienia wierzytelności przysługujących A z tytułu Umów Kredytowych na zabezpieczenie wierzytelności B wobec PKO z tytułu Umowy Kredytu Wielowalutowego.

W zamian za zabezpieczenie ustanowione mocą Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, PKO zapłaci A wynagrodzenie ustalone na podstawie umowy kredytowej zawartej między PKO a A.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie ma miejsce dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ustawy. W związku z zawarciem Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, nie dojdzie także do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy przez Wnioskodawcę, gdyż nie będzie występował pomiędzy Zainteresowanym a A żaden element tworzący stosunek zobowiązaniowy, który można byłoby uznać za świadczenie usług.

Zatem zawarcie Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie, która - jak wskazał Wnioskodawca - ma charakter powierniczy, nie będzie dla Zainteresowanego stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W konsekwencji nie będzie rodziło skutków podatkowych po stronie Wnioskodawcy w zakresie ww. podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Należy zwrócić uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przedstawionego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych z tytułu Umowy Przeniesienia Wierzytelności na Zabezpieczenie. Natomiast w części dotyczącej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.