IPTPP2/443-123/14-4/IR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2014 r. (data wpływu 14 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 kwietnia 2014 r. (data wpływu 8 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków oraz stawki podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 lutego 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków oraz stawki podatku VAT.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 kwietnia 2014 r. poprzez doprecyzowanie przedstawionego opisu sprawy, pytania oznaczonego jako nr 1 oraz własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 kwietnia 2014 r.).

Gmina (Wnioskodawca) w ramach wykonywania zadań własnych realizuje inwestycję pn. "....". Inwestycja ta finansowana zostanie z wpłat mieszkańców gminy (darowizn) i środków pozyskanych w ramach pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Aby w pełni zrealizować cel budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, z mieszkańcami gminy zawierane są umowy cywilno-prawne, na podstawie których są oni zobowiązani do dokonania określonych wpłat na rachunek Gminy, w związku z tym partycypują w kosztach budowy oczyszczalni przydomowych (współfinansują).

Po wybudowaniu - przydomowe oczyszczalnie ścieków staną się własnością gminy i stanowić będą element majątku trwałego gminy. Z tytułu dokonanych wpłat mieszkańcy nie uzyskują żadnych ulg ani bonifikat od Gminy.

Na podstawie odrębnych umów dzierżawy urządzeń przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcy płacić będą Gminie czynsz dzierżawny (23% VAT).

Nadto Wnioskodawca wskazał, iż jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Decyzją z dnia 6 grudnia 2004 r. nadano NIP...... W ramach zadań własnych Gmina wykonuje inwestycje w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) oraz zgodnie z art. 14 ustawy o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.).

Wysokość wpłaty (darowizn) zależeć będzie od ukształtowania terenu działki, poziomu wód gruntowych, rodzaju gleby, liczby mieszkańców zamieszkałych na danej posesji oraz od wielkości oczyszczalni i rodzaju. Jest to uzależnione od tego, jaki typ oczyszczalni będzie zainstalowany na danej posesji (tzn. poletko - zbiorniki) itp. Wpłatę tę Wnioskodawca będzie traktował jako wpłatę obowiązkową. Procentowy udział w całości kosztów budowy oczyszczalni dla mieszkańca - posesji to koszt 35%. Realizacja przedmiotowej inwestycji jest uzależniona od wniesionych wpłat z uwagi na niskie dochody własne gminy. Faktury dokumentujące ponoszone wydatki w związku z realizacją ww. inwestycji wystawiane będą na Gminę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 kwietnia 2014 r.).

1. Czy wpłaty dokonywane przez mieszkańców Gminy partycypacji w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2. Jeżeli tak, to wg jakiej stawki: 8% czy 23%.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 7 kwietnia 2014 r.):

Ad. 1

Dokonywane przez mieszkańców wpłaty związane z realizacją przedmiotowej inwestycji mają charakter zwrotu części kosztów realizowanej inwestycji służącej zaspokajaniu zbiorowych potrzeb w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, i nie podlegają podatkiem VAT. Gmina nie prowadzi działalności gospodarczej, dlatego też nie dokonywała obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu ww. wpłat mieszkańców (darowizn).

Naliczenie przez Gminę i odprowadzenie podatku VAT od wpłat mieszkańców, w ocenie Wnioskodawcy jest niezasadne.

Ad. 2

Według stawki 8% zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy od podatku towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054). Budynki mieszkalne o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m² stanowią obiekty budowlane zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W ocenie Gminy, spełnione są więc warunki zastosowania 8% stawki podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel,

Artykuł 8 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi być na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Jednocześnie wskazać należy, iż na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, który ustawą z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw otrzymał brzmienie, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w ramach wykonywania zadań własnych w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz zgodnie z art. 14 ustawy o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) realizuje inwestycję pn. "....". Inwestycja ta finansowana zostanie z wpłat mieszkańców gminy (darowizn) i środków pozyskanych w ramach pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Aby w pełni zrealizować cel budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, z mieszkańcami gminy zawierane są umowy cywilno-prawne, na podstawie których są oni zobowiązani do dokonania określonych wpłat na rachunek Gminy, w związku z tym partycypują w kosztach budowy oczyszczalni przydomowych (współfinansują). Po wybudowaniu - przydomowe oczyszczalnie ścieków staną się własnością Gminy i stanowić będą element majątku trwałego Gminy. Na podstawie odrębnych umów dzierżawy urządzeń przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcy płacić będą Gminie czynsz dzierżawny (23% VAT).

Nadto Wnioskodawca wskazał, iż wysokość wpłaty (darowizn) zależeć będzie od ukształtowania terenu działki, poziomu wód gruntowych, rodzaju gleby, liczby mieszkańców zamieszkałych na danej posesji oraz od wielkości oczyszczalni i rodzaju. Jest to uzależnione od tego, jaki typ oczyszczalni będzie zainstalowany na danej posesji (tzn. poletko - zbiorniki) itp. Przedmiotową wpłatę Wnioskodawca będzie traktował jako wpłatę obowiązkową. Procentowy udział w całości kosztów budowy oczyszczalni dla mieszkańca - posesji to koszt 35%. Realizacja przedmiotowej inwestycji jest uzależniona od wniesionych wpłat z uwagi na niskie dochody własne gminy. Faktury dokumentujące ponoszone wydatki w związku z realizacją ww. inwestycji wystawiane będą na Gminę.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności wskazać należy, że dla czynności świadczonych na podstawie zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych Zainteresowany będzie działał w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i będzie podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem udzielając odpowiedzi na postawione we wniosku pytanie dotyczące kwestii opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków oraz stawki podatku VAT należy zauważyć, iż - jak wskazał Zainteresowany - z mieszkańcami gminy zawierane są umowy cywilno-prawne, na podstawie których są oni zobowiązani do dokonania określonych wpłat na rachunek Gminy, realizacja przedmiotowej inwestycji jest uzależniona od wniesionych wpłat z uwagi na niskie dochody własne gminy, przedmiotowe oczyszczalnie zostaną następnie przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości. W świetle powyższego należy wskazać, iż umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę - określone przepisami obowiązki.

W myśl art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu (opłaty za usługę), będącego wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie przedmiotu dzierżawy. Podstawową usługą świadczoną na rzecz dzierżawcy jest natomiast usługa dzierżawy. W przypadku dzierżawy ustawodawca nie zdefiniował jakie koszty wydzierżawiającego mieszczą się w pojęciu "dzierżawy", a obciążenie nimi dzierżawcy zależy wyłącznie od zawartej umowy.

Zauważyć należy, iż przedmiotowe wpłaty ponoszą wyłącznie osoby fizyczne, które następnie korzystać będą z przydomowych oczyszczalni w ramach umowy dzierżawy. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia - wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy - mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy stronami zaistnieje więź o charakterze zobowiązaniowym. Ponadto pomiędzy podmiotem prawa publicznego (gminą) a mieszkańcami, wystąpi świadczenie wzajemne, tzn. dopiero po wpłacie przez mieszkańca określonej kwoty zostanie wybudowana na terenie jego działki przydomowa oczyszczalnia ścieków, która następnie zostanie przekazana w dzierżawę właścicielowi nieruchomości.

A zatem, skoro Gmina zamierza realizować inwestycję, polegającą na wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków wyłącznie na rzecz mieszkańców, z którymi zostaną zawarte umowy cywilno-prawne dotyczące wybudowania ww. oczyszczalni, które następnie - jak wskazał Wnioskodawca - zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości, to będziemy mieli do czynienia z wykonywaniem przez Gminę czynności na podstawie umów cywilno-prawnych, które jako ujęte w dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednocześnie wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia dla czynności świadczonych przez Wnioskodawcę w ramach zawartych z mieszkańcami ww. umów cywilnoprawnych dotyczących przydomowych oczyszczalni ścieków, które następnie zostaną przekazane w dzierżawę właścicielom nieruchomości, tym samym będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej 23%.

W związku z powyższym, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1 i 2, należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.