IPTPP2/443-12/11-6/BM - Miejsce świadczenia usług związanych z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych uczelni w konferencjach naukowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2011 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 czerwca 2011 r. (data wpływu 17 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług związanych z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych:

* gdy uczestnictwo ma charakter "bierny" - jest prawidłowe

* gdy uczestnictwo ma charakter "aktywny" - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług związanych z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 czerwca 2011 r. o doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny.

P. (zwana dalej: Wnioskodawczyni lub Uczelnia) jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.

Wnioskodawczyni ponosi opłaty za uczestnictwo swoich pracowników dydaktyczno-naukowych w konferencjach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu, które odbywają się za granicą (w krajach Wspólnoty i w państwach trzecich). Wnioskodawczyni nabywa powyższe usługi w celu umożliwienia kadrze uczelnianej kształcenia się.

Zdarzają się sytuacje, w których Wnioskodawczyni nabywa od zagranicznych podmiotów organizujących konferencje naukowe jedynie publikacje pokonferencyjne w wersji papierowej (książki lub broszury) - nie uczestnicząc w samej konferencji. Wszystkie wydawnictwa posiadają nr ISBN. Sprzedającym materiały może być przy tym zagraniczna uczelnia bądź inny podmiot.

Występują także przypadki, w których Wnioskodawczyni wysyła materiały naukowe napisane przez jej pracowników dydaktyczno-naukowych do opublikowania w materiałach pokonferencyjnych zagranicznych, lub do wydawnictw zagranicznych, za co organizator takiej konferencji czy wydawnictwo zagraniczne pobiera opłatę.

Materiały takie przed publikacją muszą zostać zweryfikowane przez organizatorów konferencji zagranicznych (bądź wydawnictwo) celem potwierdzenia, że spełniają wszystkie wymagania dotyczące treści merytorycznej. Po zatwierdzeniu materiał jest publikowany albo w Internecie albo w wersji papierowej. W przypadku wersji papierowej Uczelnia otrzymuje jeden egzemplarz potwierdzający opublikowanie danego materiału. W przypadku książek publikowanych na stronach internetowych, ich treść dostępna jest dla wszystkich użytkowników sieci nieodpłatnie na stronie wydawnictwa. Za publikacje pracownicy naukowo-dydaktyczni otrzymują punkty wliczane do dorobku naukowego. Publikacja może stanowić jeden rozdział w książce, stanowiącej wówczas pracę zbiorową, artykuł, albo całą książkę.

W piśmie z dnia 15 czerwca 2011 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano, iż jeżeli chodzi o charakter uczestnictwa w konferencjach pracowników dydaktycznych Wnioskodawczyni, może być on zarówno aktywny (gdy udział w konferencji obejmuje wygłoszenie własnych prelekcji, bądź np. zabieranie głosu w dyskusji na dany temat konferencji), jak i bierny - pracownik uczestniczy w konferencji wyłącznie jako słuchacz. Opisany we wniosku stan faktyczny obejmuje swym zakresem szereg sytuacji. Bywa tak, że przed konferencją zgłaszane są referaty, z których tylko część ukazuje się w materiałach konferencyjnych. Zatem część będzie mogła być wygłoszona, a część nie zostanie dopuszczona na daną konferencję - w związku z negatywną oceną merytoryczną.

Za referaty opublikowane i wygłoszone dydaktycy otrzymują punkty do swojego dorobku naukowego.

Wnioskodawczyni zaznacza również, że mogą również zdarzyć się takie sytuacje, że choć nie zostały wygłoszone referaty na konferencję przez danych pracowników, to często, po referacie innej osoby, występuje tzw. panel dyskusyjny na przedstawiony temat, gdzie każdy z uczestników konferencji ma możliwość zabrania głosu.

Reasumując, na tej samej konferencji będą zatem występować uczestnicy "aktywni" i "bierni". Bowiem dydaktycy mogą zgłosić udział w konferencji z referatem lub bez.

Charakter dyskusji zależy każdorazowo od samych uczestników, tzn. od tego, czy będą chcieli rozwinąć temat i zrodzi się wiele pytań i wątpliwości w związku z problematyką, a także od organizatorów konferencji, tzn. czy w ogóle uwzględnią panele dyskusyjne po wykładach, odczytach, prelekcjach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłatę za uczestnictwo w konferencjach należy traktować jako płatność za usługę wstępu na imprezę naukową i czy w związku z tym usługa ta podlega opodatkowaniu w kraju, w którym odbywa się konferencja.

Zdaniem Wnioskodawczyni płatność za uczestnictwo w konferencji należy kwalifikować jako opłatę za usługę wstępu na imprezę odpowiednio z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu w rozumieniu art. 28g ustawy o VAT.

Termin"usługa wstępu" nie jest zdefiniowany na gruncie ustawy o VAT. Dla potrzeb wykładni wspomnianego przepisu zasadne jest zatem ustalenie znaczenia tego pojęcia w języku potocznym. Zgodnie ze słownikiem internetowym Wydawnictwa Naukowego podstawowe znaczenie słowa"wstęp" to"możliwość wejścia gdzieś, prawo uczestniczenia w czymś".

Wnosząc opłatę za udział w konferencji dla swoich pracowników, Wnioskodawczyni wykupuje dla nich prawo uczestniczenia w konferencji, tzn. prawo do uczestnictwa w prelekcjach, wykładach, warsztatach, panelach dyskusyjnych, konsumpcji serwowanych w ramach konferencji posiłkach, uczestnictwa w imprezach integracyjnych przewidzianych w programie konferencji itp. Zdaniem Wnioskodawczyni nie ma zatem wątpliwości, iż przedmiotem świadczenia ze strony organizatora konferencji jest w takim przypadku usługa wstępu na konferencję (imprezę naukową, edukacyjną).

Przyjmując powyższe założenie, zdaniem Wnioskodawczyni miejsce świadczenia omawianej usługi należy ustalać w oparciu o art. 28g ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, iż:

Podatnikiem, o którym mowa w cytowanym przepisie, zgodnie z art. 28a ustawy o VAT, jest:

Ponieważ Wnioskodawczyni spełnia kryteria podatnika w powyższym rozumieniu, miejsce świadczenia usługi wstępu na imprezy naukowe należy w jej przypadku ustalać na podstawie art. 28g ust. 1. Oznacza to, iż każdorazowo miejscem świadczenia usługi wstępu na konferencje organizowaną w kraju innym niż Polska będzie państwo, w którym ta impreza faktycznie się odbywa.

Dla Wnioskodawczyni oznacza to, że nie znajduje zastosowania zasada, wynikająca z art. 28b ustawy o VAT, tzn. usługa taka nie podlega automatycznie opodatkowaniu w Polsce jako miejscu siedziby Wnioskodawczyni jako usługobiorcy. Zasady opodatkowania usługi wstępu na konferencje wynikać będą natomiast z przepisów podatkowych obowiązujących w państwie, w którym konferencja się faktycznie odbywa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - gdy uczestnictwo ma charakter "bierny",

* nieprawidłowe - gdy uczestnictwo ma charakter "aktywny".

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni ponosi opłaty za uczestnictwo swoich pracowników dydaktyczno - naukowych w konferencjach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, edukacji, sportu, które odbywają się za granicą (w krajach Wspólnoty i w państwach trzecich). Wnioskodawczyni nabywa powyższe usługi w celu umożliwienia kadrze uczelnianej kształcenia się.

Charakter uczestnictwa w konferencjach pracowników dydaktycznych Uczelni może być zarówno aktywny (gdy udział w konferencji obejmuje wygłoszenie własnych prelekcji, bądź np. zabieranie głosu w dyskusji na dany temat konferencji), jak i bierny - pracownik uczestniczy w konferencji wyłącznie jako słuchacz. Opisany we wniosku stan faktyczny obejmuje swym zakresem szereg okoliczności towarzyszących. Bywa tak, że przed konferencją zgłaszane są referaty, z których tylko część ukazuje się w materiałach konferencyjnych. Zatem część będzie mogła być wygłoszona, a część nie zostanie dopuszczona na daną konferencję - w związku z negatywną oceną merytoryczną.

Za referaty opublikowane i wygłoszone dydaktycy otrzymują punkty do swojego dorobku naukowego. Mogą również zdarzyć się takie sytuacje, że choć nie zostały wygłoszone referaty na konferencję przez danych pracowników, to często, po referacie innej osoby, występuje tzw. panel dyskusyjny na przedstawiony temat, gdzie każdy z uczestników konferencji ma możliwość zabrania głosu.

Na tej samej konferencji będą zatem występować uczestnicy "aktywni" i "bierni". Bowiem dydaktycy mogą zgłosić udział w konferencji z referatem lub bez. Charakter dyskusji zależy każdorazowo od samych uczestników, tzn. od tego, czy będą chcieli rozwinąć temat i zrodzi się wiele pytań i wątpliwości w związku z problematyką, a także od organizatorów konferencji, tzn. czy w ogóle uwzględnią panele dyskusyjne po wykładach, odczytach, prelekcjach.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii, czy opłatę za uczestnictwo w konferencjach należy traktować jako płatność za usługę wstępu na imprezę naukową i czy w związku z tym usługa ta podlega opodatkowaniu w kraju, w którym odbywa się konferencja.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Ma ona zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.

Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż miejscem świadczenia w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, czyli opodatkowanie usługi zostaje przeniesione do państwa, gdzie następuje faktyczna konsumpcja usługi.

Jednakże od ogólnej zasady zawartej w powyższym przepisie, ustawodawca przewidział szereg odstępstw, na podstawie których miejsce świadczenia pewnych usług, ściśle określonych w przepisach ustawy, ustala się w sposób szczególny.

Jednym z wyjątków od zasady wyrażonej w art. 28b ust. 1 ustawy jest świadczenie usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe oraz podobne.

W myśl art. 28g ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawne należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy uczestnictwo pracowników dydaktyczno-naukowych w konferencji zagranicznej ma charakter "bierny" tj. pracownicy uczestniczą jako "słuchacze", to opłata za takie uczestnictwo jest płatnością za usługę wstępu na imprezę naukową. W związku z powyższym, miejscem świadczenia usługi wstępu na konferencję - w myśl ww. art. 28g ust. 1 ustawy - jest miejsce gdzie ta konferencja się odbywa. Zatem usługa wstępu na konferencję nie podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. O sposobie rozliczania podatku i jego wysokości oraz o podmiocie zobowiązanym do jego rozliczenia przesądzają w takim przypadku przepisy kraju, w którym znajduje się miejsce świadczenia usługi.

Jednakże, w przypadku, gdy pracownicy dydaktyczno-naukowi biorą "aktywny" udział w konferencji naukowej, przepis art. 28g ust. 1 ustawy nie będzie miał zastosowania. Bowiem wówczas opłata za uczestnictwo nie obejmuje tylko usługi wstępu na imprezę naukową, ale także prawo aktywnego udziału w niej. W takiej sytuacji miejscem świadczenia będzie miejsce, w którym usługobiorca ma siedzibę tj. w przedmiotowej sprawie będzie to terytorium kraju - stosownie do ogólnej zasady, wynikającej z art. 28b ust. 1 ustawy.

Reasumując, opłatę za uczestnictwo w konferencjach pracowników dydaktyczno-naukowych, należy traktować jako płatność za usługę wstępu na imprezę naukową, w przypadku gdy uczestnictwo ma "bierny" charakter. W takiej sytuacji - stosownie do przepisu art. 28g ust. 1 ustawy, usługa taka podlega opodatkowaniu w kraju, w którym się odbywa konferencja. Jeżeli natomiast pracownicy Wnioskodawczyni biorą "aktywny" udział w konferencji, to opłata nie jest związana z usługą wstępu na konferencję. Miejscem świadczenia takiej usługi jest miejsce siedziby usługobiorcy (Wnioskodawczyni), w związku z czym usługa ta podlega opodatkowaniu w kraju.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że w zakresie określenia miejsca świadczenia związanego z uczestnictwem pracowników dydaktyczno-naukowych Uczelni w konferencjach naukowych - zdarzenie przyszłe - wydano interpretację Nr IPTPP2/443-12/11-7/BM, w zakresie uznania sprzedaży materiałów pokonferencyjnych w formie papierowej za towar, stawki podatku na materiały pokonferencyjne w postaci książek i broszur oraz stawki podatku na materiały pokonferencyjne nabywane od zagranicznych uczelni rozstrzygnięto w interpretacjach Nr IPTPP2/443-12/11-8/BM (zaistniały stan faktyczny) i Nr IPTPP2/443-12/11-9/BM (zdarzenie przyszłe), w zakresie określenia miejsca świadczenia usług polegających na publikacji tekstów autorstwa pracowników Uczelni wydano interpretacje Nr IPTPP2/443-12/11-10/BM (zaistniały stan faktyczny) i Nr IPTPP2/443-12/11-11/BM (zdarzenie przyszłe).

Tut. Organ zauważa, iż od 1 lipca 2011 r. ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 134, poz. 780) wprowadzone zostały zmiany do ustawy o podatku od towarów i usług. Zmianie uległa między innymi treść przepisu art. 28a i 28b ustawy.

Obecnie art. 28a ustawy ma następującą treść:

Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Natomiast zmieniony art. 28b ust. 1 ustawy otrzymał brzmienie:

Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.