IPTPP1/4512-194/15-8/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2015 r. (data wpływu 2 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 czerwca 2015 r. (data wpływu 10 czerwca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy w oparciu o proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 2 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania czynności odpłatnego wynajmu lokali użytkowych oraz powierzchni reklamowych za czynności opodatkowane niekorzystające ze zwolnienia z VAT oraz uznania czynności odpłatnego wynajmu lokali mieszkalnych za czynności opodatkowane korzystające ze zwolnienia z VAT,

* prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z lokalami użytkowymi oraz z utrzymaniem powierzchni reklamowych,

* braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z lokalami mieszkalnymi,

* prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od wydatków mieszanych ponoszonych na części wspólne budynków, w których znajdują się lokale użytkowe i lokale mieszkalne według proporcji metrażowej.

* prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy w oparciu o proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy,

* zastosowania stawki VAT dla refakturowanych mediów.

W dniu 10 czerwca 2015 r. wniosek został uzupełniony o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego oraz stanowiska w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Gmina (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina jest właścicielem zasobu komunalnego, na który składają się:

* budynki, w których znajdują się wyłącznie lokale użytkowe (dalej: budynki użytkowe),

* budynki, w których znajdują się wyłącznie lokale mieszkalne (dalej: budynki mieszkalne),

* budynki, w których znajdują się zarówno lokale użytkowe, jak i lokale mieszkalne (dalej: budynki mieszane),

* samodzielne lokale użytkowe, które znajdują się w budynkach wspólnot mieszkaniowych oraz

* samodzielne lokale mieszkalne, które znajdują się w budynkach wspólnot mieszkaniowych.

Gmina, na podstawie umowy nr..... z dnia 8 września 2014 r. (dalej: Umowa), powierzyła zarządzanie zasobem komunalnym Gminy Przedsiębiorstwu Komunalnemu Sp. z o.o.w... (dalej: Zarządca lub Spółka) - Spółce, której jedynym udziałowcem jest Gmina. Do zakresu obowiązków Zarządcy realizowanych na podstawie Umowy należy między innymi zawieranie w imieniu i na rzecz Gminy umów najmu lokali, czuwanie nad wykonaniem tych umów, a także wprowadzanie w nich zmian. Ponadto, Zarządca w imieniu i na rzecz Gminy zawiera umowy najmu powierzchni zewnętrznej ścian zasobu komunalnego na umieszczenie reklam na nieruchomościach. Reklamy te są duże i czytelne, a także przymocowywane w dobrze widocznych miejscach.

Z tytułu pełnienia obowiązków zarządcy zasobu komunalnego Gminy, Spółka otrzymuje od Gminy miesięczne wynagrodzenie. Wydatki na wynagrodzenie Spółki są dokumentowane przez nią wystawianymi na Gminę fakturami VAT, na których wyodrębnione są części wynagrodzenia należne w szczególności z tytułu:

* zarządzania lokalami mieszkalnymi oraz konserwacji i drobnych napraw wykonanych przez Spółkę w budynkach mieszkalnych i lokalach mieszkalnych, tj. wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem mieszkalnym,

* zarządzania lokalami użytkowymi oraz konserwacji i drobnych napraw wykonanych przez Spółkę w budynkach użytkowych i lokalach użytkowych, tj. wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem użytkowym.

Pobrane od najemców lokali czynsze wraz z innymi opłatami wynikającymi z umów najmu oraz wpływy z najmu powierzchni reklamowych stanowią dochód Gminy. Powyższe dochody Gmina ujmuje w swoich rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 oraz rozlicza podatek VAT należny z tego tytułu.

Zasób komunalny służy wykonywaniu przez Zarządcę w imieniu i na rzecz Gminy czynności:

A. zarówno opodatkowanych VAT według odpowiednich stawek (niekorzystających ze zwolnienia z VAT) - są to czynności wynajmu lokali użytkowych oraz wynajmu powierzchni reklamowych. Transakcje te Zarządca dokumentuje wstawianymi w imieniu i na rzecz Gminy fakturami VAT. Gmina ujmuje je w rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 oraz rozlicza podatek VAT należny z tego tytułu;

B. jak również podlegających opodatkowaniu VAT, aczkolwiek zwolnionych od podatku - czynności te polegają na wynajmie lokali mieszkalnych. Transakcje te są dokumentowane przez Zarządcę, wystawianymi w imieniu i na rzecz Gminy fakturami VAT ze stawką "zw". Gmina ujmuje powyższe obroty w rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 jako zwolnione z podatku.

W związku z powyższym wydatki dotyczące zasobu komunalnego można sklasyfikować w następujący sposób:

A. wydatki bezpośrednio związane z działalnością wynajmu lokali użytkowych (zarówno znajdujących się w budynkach stanowiących własność Gminy, jak i w budynkach wspólnot mieszkaniowych), wydatki ponoszone na budynki użytkowe oraz wydatki ponoszone w związku z utrzymaniem powierzchni reklamowych, a więc wydatki związane z czynnościami, które w opinii Gminy podlegają opodatkowaniu VAT (nie korzystają przy tym ze zwolnienia z podatku) - dotyczy to zasadniczych wydatków poniesionych na utrzymanie wskazanego zasobu, m.in. jego remonty, konserwacje, a także na wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem użytkowym;

B. wydatki bezpośrednio związane z działalnością wynajmu lokali mieszkalnych (zarówno znajdujących się w budynkach stanowiących własność Gminy, jak i w budynkach wspólnot mieszkaniowych) oraz wydatki ponoszone na budynki mieszkalne, a więc wydatki związane z czynnościami, które w opinii Gminy podlegają opodatkowaniu VAT, aczkolwiek korzystają ze zwolnienia od podatku - dotyczy to zasadniczych wydatków poniesionych na utrzymanie lokali mieszkalnych, m.in. za remonty, konserwacje, a także wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem mieszkalnym;

C. wydatki mieszane ponoszone na części wspólne budynków mieszanych, tj. nieruchomości, w których znajdują się zarówno lokale mieszkalne, jak i użytkowe wydatki te obejmują przede wszystkim opłaty za usługi porządkowe, oświetlenie, a także remonty, modernizacje, termomodernizacje, etc.;

D. wydatki ponoszone na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy - wydatki takie obejmują m.in. modernizację i remonty elewacji budynków oraz poszyć dachowych, wymianę rynien. Ogólny charakter tych wydatków wynika w znacznej mierze z faktu, że są one ponoszone na przedmiotowe budynki w ujęciu całościowym, nie zaś na poszczególne piętra, lokale, ściany budynku, etc.

Wydatki A-D są dokumentowane przez dostawcóww.ykonawców wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.

W odniesieniu do podatku naliczonego wynikającego z wydatków z kategorii A, które są ponoszone bezpośrednio i wyłącznie w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT (czynności I), Gmina korzysta (względnie zamierza skorzystać) z prawa do odliczenia podatku naliczonego stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT). W tym celu Gmina dokonuje bezpośredniego przyporządkowania kwot podatku naliczonego do wydatków związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT i odlicza podatek w całości.

Natomiast w odniesieniu do wydatków z kategorii B, związanych bezpośrednio i wyłącznie z czynnościami zwolnionymi (czynności II), podatek naliczony nie jest odliczany przez Gminę.

Powyższe wydatki C są natomiast ponoszone na części wspólne budynków, w których znajdują sie zarówno lokale, użytkowe, jak i mieszkalne. Gmina rozważa sposób, w jaki mogłaby określić, w jakiej części wydatki C poniesione w szczególności na prace związane z usługami porządkowymi, remontami oraz modernizacjami w tych budynkach służą czynnościom opodatkowanym (tekst jedn.: najem lokali użytkowych), a w jakiej czynnościom korzystającym ze zwolnienia z VAT (tekst jedn.: najem lokali mieszkalnych). W opinii Gminy zasadnym byłoby w odniesieniu do tego typu wydatków zastosowanie proporcji metrażowej, w jakiej budynki te wykorzystywane są do czynności opodatkowanych. Gmina zna bowiem powierzchnie użytkowe zarówno całych poszczególnych obiektów, jak i poszczególnych lokali i jest w stanie precyzyjnie określić odpowiednie proporcje.

W zakresie wydatków z kategorii D Gminie nie jest znany sposób, w jaki wydatki te mogłyby zostać bezpośrednio i wyłącznie przyporządkowane do czynności (I) lub (II). Są to w szczególności wydatki związane z utrzymaniem zewnętrznych części budynków mieszkalnych, na których umieszczane są reklamy. Wśród wydatków z kategorii D wyróżnić można nabywane przez Gminę zarówno towary, jak i usługi.

Przywołana trudność dokonania bezpośredniej alokacji powyższych wydatków D wynika z faktu, że w ramach tych wydatków są wykonywane prace związane z budynkami mieszkalnymi w ujęciu całościowym, mające charakter ogólny (bez dokonania rozgraniczenia na prace w zakresie poszczególnych części obiektów). Tym samym wykonywane prace dotyczą całych budynków mieszkalnych wchodzących w skład zasobu komunalnego, nie zaś poszczególnych ich części.

Gmina jest świadoma, że wydatki D są w głównej mierze związane z czynnościami wynajmu lokali i budynków mieszkalnych, które to czynności w opinii Gminy korzystają ze zwolnienia z VAT. Niemniej jednak na budynkach mieszkalnych, do których odnosi się rzeczona kategoria wydatków znajdują się również powierzchnie reklamowe, których wynajem stanowi działalność podlegającą opodatkowaniu VAT (niekorzystającą ze zwolnienia z VAT). Podkreślenia przy tym wymaga, iż powierzchnia reklamowa nie jest zawsze wykorzystywana w ten sam sposób - jej wykorzystanie może zmieniać się w zależności od rodzaju reklamy, która zostanie na niej umieszczona. Wymiary poszczególnych reklam i ich rozlokowanie w obrębie powierzchni reklamowych są czynnikami zmiennymi, a co za tym idzie - Gmina nie jest w stanie dokonać bezpośredniego przyporządkowania wydatków D do działalności opodatkowanej VAT (I) oraz odpowiednio do działalności zwolnionej z opodatkowania (II), niemniej niewątpliwie związek z powyższymi dwoma rodzajami działalności występuje.

W przyszłości Gmina będzie ponosić kolejne wydatki z kategorii A, B, C i D.

Gmina pragnie również wskazać, iż w umowach najmu lokali użytkowych określone są, poza czynszem, opłaty dodatkowe wymienione w załączniku będącym integralną częścią umowy. W skład opłat tych wchodzą: opłata za dostawę zimnej wody, opłata abonamentowa oraz opłata za legalizację wodomierza. Najemca zobowiązany jest do uiszczania ww. opłat dodatkowych w stosunku miesięcznym.

W odniesieniu natomiast do lokali mieszkalnych wielkość czynszu, opłat stałych i zaliczkowych określona jest w treści umowy najmu. W skład opłat stałych i zaliczkowych wchodzą: zaliczka za centralne ogrzewanie, zaliczka za zimną wodę, zaliczka za odprowadzanie ścieków, opłata za legalizację wodomierza, opłata abonamentowa, opłata za odbiór odpadów, opłata za legalizację licznika ciepła oraz zaliczka za podgrzanie wody.

Gmina, jako strona umów z dostawcami, nabywa tzw. media, tj. energie cieplną, wodę, usługi wywozu nieczystości i odbioru ścieków we własnym imieniu, ale na rzecz podmiotów trzecich - najemców lokali mieszkalnych oraz użytkowych. Następnie Gmina obciąża najemców przedmiotowych lokali wartością ponoszonych wydatków wraz z należnym podatkiem VAT. Obciążenie z powyższego tytułu następuje z zastosowaniem stawki VAT właściwej dla refakturowanej dostawy/usługi, tj. w odniesieniu do dostawy wody, wywozu nieczystości i odprowadzania ścieków Gmina stosuje stawkę obniżoną - obecnie 8%, natomiast dla dokonywanej dostawy energii cieplnej Gmina stosuje stawkę podstawową - obecnie 23%.

Gmina pragnie również zaznaczyć, że nie wyklucza w przyszłości zmiany w zakresie podmiotu zarządzającego zasobem komunalnym - czynności te mogą zostać powierzone przykładowo zakładowi budżetowemu lub też Gmina może wykonywać je samodzielnie. Powyższe jednakże nie będzie skutkowało zmianami w opisanym powyżej sposobie zarządzania zasobem komunalnym, w szczególności dochody z wynajmu będą nadal stanowiły dochody Gminy.

Usługi najmu lokali użytkowych są świadczone z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej na rzecz zarówno osób fizycznych, jak i podmiotów gospodarczych.

Najemca lokalu użytkowego jest zobowiązany do uiszczania na rzecz wynajmującego w określonym w umowie terminie czynszu najmu lokalu, a także określonych w załączniku do umowy opłat dodatkowych - zakres opłat dodatkowych jest uzależniony od wyposażenia technicznego lokalu i może obejmować w szczególności wszystkie lub wybrane z następujących opłat: za dostawę wody, odprowadzanie ścieków, opłaty abonamentowe, za legalizację wodomierzy, centralne ogrzewanie. Co więcej do obowiązków najemcy należy sprawowanie na własny koszt dozoru przedmiotu najmu, dokonywanie we własnym zakresie i na własny koszt konserwacji przedmiotu najmu oraz remontów bieżących, zapewnianie właściwego stanu sanitarnego, bhp i przeciwpożarowego. W umowie nie zostały wprost wskazane obowiązki Gminy, jako podmiotu wynajmującego.

Z umów najmu lokali użytkowych nie wynika, iż Gmina jest zobowiązana zapewnić najemcom dostawę mediów. Umowa określa jedynie obowiązki najemcy co do konieczności dokonywania płatności z tytułu opłat dodatkowych, określonych w załączniku. Co do zasady natomiast z umów najmu wprost wynika, iż najemca zobowiązany jest do samodzielnego zawarcia umowy z dostawcą energii elektrycznej.

Zgodnie z zapisami umów najmu lokali mieszkalnych, uprawnienia i obowiązki stron umowy wynikają z ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W drodze art. 11 ust. 2 pkt 2 rzeczonej ustawy ustawodawca wprowadza możliwość (pod warunkiem dopełnienia określonych w ustawie warunków) wypowiedzenia przez wynajmującego stosunku prawnego w przypadku zwłoki lokatora z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie, lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności.

Co do zasady, zgodnie z zapisami umów najmu, Gmina ma prawo do rozwiązania z najemcą lokalu użytkowego umowy bez uprzedniego wypowiedzenia w przypadku zalegania przez najemcę z należnym czynszem oraz innymi opłatami co najmniej za dwa okresy płatności.

W budynkach, w których znajdują się wynajmowane przez nią lokale znajdują się wodomierze główne, za które pobierana jest miesięczna opłata. Jako że wodomierz główny służy całemu budynkowi, opłata za niego jest dzielona pomiędzy użytkowników poszczególnych lokali znajdujących się w tym budynku. Opłata przypadająca na dany lokal stanowi opłatę abonamentową wskazaną w umowie najmu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

(we wniosku pytanie nr 5) Czy w odniesieniu do wydatków D Gmina ma prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcję sprzedaży (dalej również: współczynnik sprzedaży), o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do wydatków D Gmina ma prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcję sprzedaży (dalej również: współczynnik sprzedaży), o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Mając na uwadze powołany wyżej przepis, należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest w pierwszej kolejności przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności zwolnionych z VAT lub niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazują organy podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych, w odniesieniu do metody, którą należy zastosować do wyodrębnienia podatku, sposób wyodrębnienia kwot podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną winien mieć charakter obiektywny, determinowany okolicznościami sprawy. Wybór metody wyodrębnienia kwot podatku naliczonego należy wyłącznie do obowiązków podatnika, gdyż metoda takiego wyodrębnienia nie została określona w ustawie o VAT ani w przepisach wykonawczych do niej. Ważne jest jedynie, by przyjęta metoda stanowiła właściwe odzwierciedlenie odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi. Wyłącznie podatnik znający specyfikę, organizację i podział pracy w swojej jednostce jest w stanie wyodrębnić część podatku naliczonego związaną z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Jak wskazano powyżej, wykorzystanie zasobu komunalnego Gminy (tekst jedn.: konkretnych, odpowiednich lokali, poszczególnych budynków) następuje poprzez:

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy w celu odliczenia VAT naliczonego, powinna ona w pierwszej kolejności dokonać alokacji bezpośredniej podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi. Ta część podatku naliczonego powinna zostać rozliczona na zasadach ogólnych, tj. wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Takiej bezpośredniej alokacji Gmina dokonuje w odniesieniu do wydatków A. W zakresie wydatków C i D natomiast powyższe nie jest zdaniem Gminy możliwe.

W sytuacji więc, gdy dokonanie alokacji bezpośredniej nie jest możliwe, w opinii Gminy powinna dokonać ona przyporządkowania danych wydatków do czynności opodatkowanych w oparciu o miarodajny i uzasadniony klucz podziału.

W zakresie wydatków z kategorii D, którymi są w szczególności wydatki związane z utrzymaniem zewnętrznej części budynków mieszkalnych, na których umieszczane są reklamy,np. remont i modernizacja elewacji oraz poszyć dachowych, wymiana rynien, Gmina nie zna sposobu, aby wydatki te bezpośrednio i wyłącznie przyporządkować do czynności (I) lub (II). Wśród wydatków z kategorii D wyróżnić można nabywane przez Gminę zarówno towary, jak i usługi. Wydatki te mają charakter ogólny, mieszany.

Gmina jest świadoma, że wydatki D są w głównej mierze związane z czynnościami zwolnionymi od VAT. Niemniej jednak na budynkach mieszkalnych, do których odnosi się rzeczona kategoria wydatków znajdują się również powierzchnie reklamowe, których wynajem stanowi działalność podlegającą opodatkowaniu VAT (niekorzystającą ze zwolnienia od VAT). Jak wskazano powyżej, w odniesieniu do ponoszonych przez Gminę wydatków mieszanych D nie jest możliwe ich jednoznaczne przyporządkowanie do czynności opodatkowanych. W szczególności bowiem powierzchnia reklamowa nie jest zawsze wykorzystywana w ten sam sposób - jej wykorzystanie może zmieniać się w zależności od rodzaju reklamy, która zostanie na niej umieszczona. Wymiary poszczególnych reklam i ich rozlokowanie w obrębie powierzchni reklamowych są czynnikami zmiennymi.

Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę, zgodnie z ust. 3 wskazanej regulacji, ustala się w oparciu o udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zdaniem Gminy w świetle powyższych regulacji w stosunku do wydatków mieszanych D Gmina ma prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. Ponoszone przez Gminę wydatki mieszane D (czyli w szczególności wydatki związane z utrzymaniem zewnętrznej części budynków mieszkalnych, na których umieszczane są reklamy, np. remont i modernizacja elewacji oraz poszyć dachowych, wymiana rynien) są bowiem jednocześnie związane z opodatkowanymi czynnościami (I) oraz czynnościami zwolnionymi od VAT (II). Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 25 lipca 2012 r., sygn. IPTPP4/443-275/12-10/ALN, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, że "Jeżeli (...) nie jest możliwe dokonanie wyodrębnienia czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik stosuje proporcję o której mowa w art. 90. (...) Wnioskodawca w odniesieniu do wydatków mieszanych (w sytuacji, gdy nie ma możliwości faktycznego wyodrębnienia kwot podatku naliczonego do poszczególnych czynności) ma prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy".

Do podobnego stanu faktycznego odniósł się również Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 2 stycznia 2015 r., sygn. IPTPP2/443-729/14-6/PRP. W interpretacji tej organ wskazał, iż "W odniesieniu zaś do wydatków (...) ponoszonych (...) na Budynek 2, wykorzystywanych przez Wnioskodawcę zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz zwolnionych od podatku VAT, w stosunku do których Wnioskodawca nie ma obiektywnej możliwości przyporządkowania do poszczególnych rodzajów działalności należy zastosować odliczenie według proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 5 ustawy".

Gmina dodatkowo pragnie wskazać, iż odliczenie podatku naliczonego przy pomocy współczynnika sprzedaży gwarantuje zachowanie zasady neutralności VAT jako podstawowej cechy krajowego i wspólnotowego systemu VAT. Zasada ta stanowi, że podatek VAT powinien być dla podatników neutralny na każdym etapie wykonywania działalności gospodarczej. Realizacji tego celu służy wprowadzenie podstawowego mechanizmu, jakim jest prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zasada ta wielokrotnie była przywoływana w orzeczeniach krajowych sądów administracyjnych oraz w orzeczeniach TSUE. Przykładowo w orzeczeniu w sprawie 268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen TSUE stwierdził, że "Na podstawie powyższych przepisów można uznać, że system odliczeń ma na celu zwolnienie podatnika w całości od obciążeń podatkiem VAT należnym do zapłaty lub zapłaconym w toku całości jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia zatem to, by całość działalności gospodarczej, niezależnie od jej celu lub rezultatów, pod warunkiem, iż działalność taka sama w sobie podlega VAT, była opodatkowana w całkowicie neutralny sposób".

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy w stosunku do wydatków mieszanych D ma ona prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcje sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 i ustawy o VAT.

Reasumując Gmina stoi na stanowisku, iż przysługuje jej prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki C przy zastosowaniu proporcji metrażowej. W odniesieniu natomiast do wydatków D zdaniem Gminy przysługuje jej prawo do odliczenia części podatku naliczonego w oparciu o współczynnik sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wykładnia art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie charakteru związku pomiędzy zakupami a sprzedażą opodatkowaną, powinna być dokonywana w zgodzie z przepisami VI Dyrektywy (a od 1 stycznia 2007 r. - Dyrektywy 2006/112/WE), a zatem powinna uwzględniać istniejące w tym zakresie orzecznictwo TSUE, w którym, co do zasady, przeważa pogląd, że jedynie bezpośredni związek pomiędzy podatkiem naliczonym a transakcją opodatkowaną może stanowić podstawę do odliczenia VAT.

Rozumienie tego bezpośredniego związku zostało szeroko zaprezentowane w orzeczeniu Trybunału z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98 Commissioners of Customs and Excise przeciwko Midland Bank plc., w którym stwierdzono, że art. 2 I Dyrektywy oraz art. 17 (2) (3) i (5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby - co do zasady - istnienie bezpośredniego związku między daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do odliczenia, stanowiło warunek nabycia przez podatnika prawa do odliczenia naliczonego podatku od wartości dodanej oraz aby stanowiło podstawę do określenia zakresu tego prawa.

W orzeczeniu z dnia 27 września 2001 r. w sprawie CIBO Participations S.A. (C-16/00) Trybunał doszedł do wniosku, że aby możliwe było odliczenie VAT naliczonego, musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy wydatkiem a sprzedażą opodatkowaną VAT, co oznacza, że wydatek musi stanowić element kosztowy sprzedaży opodatkowanej. Niemniej TSUE stwierdził, że wydatki na doradztwo związane z procesem przejmowania spółek zależnych przez CIBO stanowią koszty ogólne, mające związek z działalnością opodatkowaną tej spółki.

Podobne stanowisko wyraził w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz.

W świetle powyższego orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że kierując się wykładnią dokonywaną w zgodzie z zasadami VI Dyrektywy (od 1 stycznia 2007 r. - Dyrektywy 2006/112/WE), na gruncie art. 86 ust. 1 ustawy, podobnie jak i art. 17 (2) (3) i (5) VI Dyrektywy (art. 167 i nast. Dyrektywy 2006/112/WE) należy przyjąć - co do zasady - że niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy zakupami (wydatkami), a konkretną transakcją opodatkowaną. Wydatki te powinny stanowić część składową kosztów świadczenia, uwzględnioną w cenie.

Jednak brak takiej konkretnej transakcji opodatkowanej nie musi zawsze prowadzić do utraty prawa do odliczenia VAT. W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług, a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w pośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą, prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina jest właścicielem zasobu komunalnego, na który składają się:

* budynki, w których znajdują się wyłącznie lokale użytkowe (dalej: budynki użytkowe),

* budynki, w których znajdują się wyłącznie lokale mieszkalne (dalej: budynki mieszkalne),

* budynki, w których znajdują się zarówno lokale użytkowe, jak i lokale mieszkalne (dalej: budynki mieszane),

* samodzielne lokale użytkowe, które znajdują się w budynkach wspólnot mieszkaniowych oraz

* samodzielne lokale mieszkalne, które znajdują się w budynkach wspólnot mieszkaniowych.

Gmina powierzyła zarządzanie zasobem komunalnym Gminy Przedsiębiorstwu Komunalnemu Sp. z o.o. Do zakresu obowiązków Zarządcy realizowanych na podstawie Umowy należy między innymi zawieranie w imieniu i na rzecz Gminy umów najmu lokali, czuwanie nad wykonaniem tych umów, a także wprowadzanie w nich zmian. Ponadto, Zarządca w imieniu i na rzecz Gminy zawiera umowy najmu powierzchni zewnętrznej ścian zasobu komunalnego na umieszczenie reklam na nieruchomościach. Reklamy te są duże i czytelne, a także przymocowywane w dobrze widocznych miejscach. Pobrane od najemców lokali czynsze wraz z innymi opłatami wynikającymi z umów najmu oraz wpływy z najmu powierzchni reklamowych stanowią dochód Gminy. Powyższe dochody Gmina ujmuje w swoich rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 oraz rozlicza podatek VAT należny z tego tytułu.

Zasób komunalny służy wykonywaniu przez Zarządcę w imieniu i na rzecz Gminy czynności:

A. zarówno opodatkowanych VAT według odpowiednich stawek (niekorzystających ze zwolnienia z VAT) - są to czynności wynajmu lokali użytkowych oraz wynajmu powierzchni reklamowych. Transakcje te Zarządca dokumentuje wstawianymi w imieniu i na rzecz Gminy fakturami VAT. Gmina ujmuje je w rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 oraz rozlicza podatek VAT należny z tego tytułu;

B. jak również podlegających opodatkowaniu VAT, aczkolwiek zwolnionych od podatku - czynności te polegają na wynajmie lokali mieszkalnych. Transakcje te są dokumentowane przez Zarządcę, wystawianymi w imieniu i na rzecz Gminy fakturami VAT ze stawką "zw". Gmina ujmuje powyższe obroty w rejestrach sprzedaży i składanych deklaracjach VAT-7 jako zwolnione z podatku.

W związku z powyższym wydatki dotyczące zasobu komunalnego można sklasyfikować w następujący sposób:

A. wydatki bezpośrednio związane z działalnością wynajmu lokali użytkowych (zarówno znajdujących się w budynkach stanowiących własność Gminy, jak i w budynkach wspólnot mieszkaniowych), wydatki ponoszone na budynki użytkowe oraz wydatki ponoszone w związku z utrzymaniem powierzchni reklamowych, a więc wydatki związane z czynnościami, które w opinii Gminy podlegają opodatkowaniu VAT (nie korzystają przy tym ze zwolnienia z podatku) - dotyczy to zasadniczych wydatków poniesionych na utrzymanie wskazanego zasobu, m.in. jego remonty, konserwacje, a także na wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem użytkowym;

B. wydatki bezpośrednio związane z działalnością wynajmu lokali mieszkalnych (zarówno znajdujących się w budynkach stanowiących własność Gminy, jak i w budynkach wspólnot mieszkaniowych) oraz wydatki ponoszone na budynki mieszkalne, a więc wydatki związane z czynnościami, które w opinii Gminy podlegają opodatkowaniu VAT, aczkolwiek korzystają ze zwolnienia od podatku - dotyczy to zasadniczych wydatków poniesionych na utrzymanie lokali mieszkalnych, m.in. za remonty, konserwacje, a także wynagrodzenie zarządcy związane z zasobem mieszkalnym;

C. wydatki mieszane ponoszone na części wspólne budynków mieszanych, tj. nieruchomości, w których znajdują się zarówno lokale mieszkalne, jak i użytkowe wydatki te obejmują przede wszystkim opłaty za usługi porządkowe, oświetlenie, a także remonty, modernizacje, termomodernizacje, etc.;

D. wydatki ponoszone na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy - wydatki takie obejmują m.in. modernizację i remonty elewacji budynków oraz poszyć dachowych, wymianę rynien. Ogólny charakter tych wydatków wynika w znacznej mierze z faktu, że są one ponoszone na przedmiotowe budynki w ujęciu całościowym, nie zaś na poszczególne piętra, lokale, ściany budynku, etc.

Wydatki A-D są dokumentowane przez dostawcóww.ykonawców wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. W zakresie wydatków z kategorii D Gminie nie jest znany sposób, w jaki wydatki te mogłyby zostać bezpośrednio i wyłącznie przyporządkowane do czynności (I) lub (II). Są to w szczególności wydatki związane z utrzymaniem zewnętrznych części budynków mieszkalnych, na których umieszczane są reklamy. Wśród wydatków z kategorii D wyróżnić można nabywane przez Gminę zarówno towary, jak i usługi. Przywołana trudność dokonania bezpośredniej alokacji powyższych wydatków D wynika z faktu, że w ramach tych wydatków są wykonywane prace związane z budynkami mieszkalnymi w ujęciu całościowym, mające charakter ogólny (bez dokonania rozgraniczenia na prace w zakresie poszczególnych części obiektów). Tym samym wykonywane prace dotyczą całych budynków mieszkalnych wchodzących w skład zasobu komunalnego, nie zaś poszczególnych ich części. Gmina jest świadoma, że wydatki D są w głównej mierze związane z czynnościami wynajmu lokali i budynków mieszkalnych, które to czynności w opinii Gminy korzystają ze zwolnienia z VAT. Niemniej jednak na budynkach mieszkalnych, do których odnosi się rzeczona kategoria wydatków znajdują się również powierzchnie reklamowe, których wynajem stanowi działalność podlegającą opodatkowaniu VAT (niekorzystającą ze zwolnienia z VAT). Podkreślenia przy tym wymaga, iż powierzchnia reklamowa nie jest zawsze wykorzystywana w ten sam sposób - jej wykorzystanie może zmieniać się w zależności od rodzaju reklamy, która zostanie na niej umieszczona. Wymiary poszczególnych reklam i ich rozlokowanie w obrębie powierzchni reklamowych są czynnikami zmiennymi, a co za tym idzie - Gmina nie jest w stanie dokonać bezpośredniego przyporządkowania wydatków D do działalności opodatkowanej VAT (I) oraz odpowiednio do działalności zwolnionej z opodatkowania (II), niemniej niewątpliwie związek z powyższymi dwoma rodzajami działalności występuje. W przyszłości Gmina będzie ponosić kolejne wydatki z kategorii A, B, C i D.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca ma wątpliwości, w jaki sposób ma wyodrębnić, a w konsekwencji odliczyć podatek naliczony wynikający z faktur zakupowych dotyczących wydatków ponoszonych na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy.

Należy w tym miejscu podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Wyrażoną wyżej generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają w sposób technicznoprawny regulacje zawarte w art. 90 ustawy.

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 - art. 90 ust. 2 ustawy.

Proporcję, o której mowa w ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Szczegółowy sposób wyliczenia wskazanej proporcji zawarty został w dalszych przepisach art. 90 od ust. 4 do 10 powołanej ustawy.

Artykuł 90 ust. 4 ustawy stanowi, że proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

W świetle art. 90 ust. 5 ustawy, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Natomiast, stosownie do art. 90 ust. 6 ustawy, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących:

Zgodnie z art. 90 ust. 8 ustawy, podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu.

Na mocy art. 90 ust. 9a ustawy, przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2-6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.

Stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

* przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

* nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Jak już wskazano wyżej przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego, zawarte w art. 90 ustawy, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Dotyczą zatem czynności podlegających opodatkowaniu (opodatkowanych i zwolnionych). Natomiast nie dotyczą czynności, których wykonanie nie powoduje konsekwencji podatkowych, gdyż nie podlegają one przepisom ustawy.

Zatem na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, występuje obowiązek wyodrębnienia podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

Tym samym jak wynika z konstrukcji cyt. wyżej przepisów, obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Natomiast zasada proporcjonalnego odliczania podatku ma zastosowanie do tej kategorii zakupów, których nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli do zakupów kwalifikowanych jako "zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną".

Z powołanych wyżej przepisów art. 86 ust. 1 i art. 90 ust. 1 ustawy wynika, że podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Co do zasady, w przypadku zakupów, których nie można jednoznacznie przypisać tylko do określonego rodzaju działalności (np. opodatkowanej, zwolnionej lub niepodlegającej opodatkowaniu), nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie ich zakupu w pełnym zakresie, lecz w takiej części, w jakiej zakupy te wiążą się z czynnościami opodatkowanymi.

Natomiast w sytuacji, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, który ma na celu określenie wartości podatku naliczonego, służącego wyłącznie czynnościom opodatkowanym, z pominięciem tej części podatku naliczonego, w jakiej nabyte towary i usługi będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności zwolnionych od podatku.

Wnioskodawca wskazał, że w zakresie wydatków z kategorii D Gminie nie jest znany sposób, w jaki wydatki te mogłyby zostać bezpośrednio i wyłącznie przyporządkowane do wykonywanych czynności opodatkowanych i zwolnionych od podatku.

W związku z powyższym w odniesieniu do wydatków D, wykorzystywanych przez Wnioskodawcę zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i zwolnionych od podatku, w stosunku do których Wnioskodawca nie ma obiektywnej możliwości przyporządkowania do poszczególnych rodzajów działalności należy zastosować odliczenie z zastosowaniem proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w odniesieniu do wydatków D Gmina ma prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w oparciu o proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w niniejszej interpretacji nie dokonano oceny czy faktycznie nie ma obiektywnej możliwości przyporządkowania dokonywanych zakupów do jednego konkretnego rodzaju prowadzonej działalności. Przedstawione we wniosku twierdzenie Wnioskodawcy, że nie zna sposobu aby wydatki przyporządkować wyłącznie do działalności opodatkowanej, przyjęto jako element stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Ocena możliwości przyporządkowania może nastąpić jedynie w drodze przeprowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ pierwszej instancji.

Niniejszą interpretacją został załatwiony wniosek w zakresie prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na części zewnętrzne budynków mieszkalnych, na których wywieszane są reklamy w oparciu o proporcję sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy. Wniosek w pozostałym zakresie zostanie załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.