IPTPP1/4512-190/15-2/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2015 r. (data wpływu 30 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług subpartycypacji wg stawki podstawowej - jest prawidłowe.

W dniu 30 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług subpartycypacji wg stawki podstawowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

.... spółka akcyjna z siedzibą w Polsce (dalej: "Wnioskodawca" lub "Subpartycypant") jest czynnym podatnikiem VAT oraz podatnikiem podatku dochodowego na podstawie ustawy o CIT. Wnioskodawca prowadzi działalność m.in. w zakresie produkcji cementu. Wnioskodawca posiada nadwyżkę środków pieniężnych i jest zainteresowany zainwestowaniem ich w prawa do przyszłych przychodów spółki powiązanej -.... spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (dalej: "Inicjator") będącej czynnym podatnikiem VAT oraz podatnikiem podatku dochodowego na podstawie ustawy o CIT. Inicjator zawarł kontrakty na dostawy betonu, na podstawie których oczekuje w przyszłości płatności (określonego strumienia przepływów pieniężnych).

W konsekwencji, Wnioskodawca postanowił zawrzeć z Inicjatorem umowę pozwalającą Wnioskodawcy na zainwestowanie posiadanej nadwyżki środków pieniężnych (dalej "Umowa").

Umowa między Wnioskodawcą i Inicjatorem będzie miała charakter umowy nienazwanej. Jej charakter prawny jest podobny do umowy subpartycypacji stosowanej w sektorze bankowym przez instytucje wyspecjalizowane w sekurytyzacji. Subpartycypacja, co do zasady, jest umową, na mocy której inicjator przekazuje do innego podmiotu prawo do świadczeń, jakie wynikają z zawartych umów/posiadanych wierzytelności. Na podmiot przejmujący - subpartycypanta, natomiast przechodzi ryzyko braku uregulowania wierzytelności, jednakże w dalszym ciągu wierzytelność pozostaje w majątku inicjatora subpartycypacji (nie dochodzi do cesji wierzytelności).

Przedmiotem Umowy jest określony strumień przepływów pieniężnych wynikający z zawartych przez inicjatora kontraktów, na podstawie których oczekuje w przyszłości płatności. W ocenie Wnioskodawcy oraz Inicjatora przyszłe wpływy należy uznać za stabilne oraz nieobarczone wysokim ryzykiem nieściągalności.

Na podstawie Umowy Inicjator zobowiązał się do przekazywania Wnioskodawcy przyszłych wpływów pieniężnych z określonego przez strony źródła, w tym wypadku z określonych kontraktów, w zamian za co w chwili zawarcia Umowy inicjator otrzymał płatność inicjalną od Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazuje, iż na mocy Umowy nie nastąpiło przeniesienie przez Inicjatora na rzecz Subpartycypanta żadnych praw do wierzytelności objętych Umową (dalej: Wierzytelności). Inicjator pozostaje podmiotem wyłącznie uprawnionym z tytułu Wierzytelności zgodnie z umowami lub innymi dokumentami, na podstawie których powstały Wierzytelności, jak również podmiotem uprawnionym do prowadzenia we własnym imieniu i na własny rachunek działań mających na celu dochodzenie od osób trzecich roszczeń związanych z Wierzytelnościami oraz działań windykacyjnych oraz do ewentualnej realizacji zabezpieczeń koniecznych w celu zaspokojenia Inicjatora. Jednakże, Inicjator dochowa należytej staranności w dochodzeniu tych Wierzytelności, w szczególności, będzie podejmować takie same działania, jak w stosunku do pozostałych wierzytelności mu przysługujących.

Z Umowy wynika zobowiązanie do zapłaty przez Inicjatora określonych kwot - odpowiadających, co do zasady, wartości wpływów z kontraktów - w zamian za zobowiązanie do zapłaty przez Subpartycypanta z góry określonej kwoty pieniężnej odpowiadającej sumie wartości nominalnych Wierzytelności pomniejszonych o dyskonto. Płatność za konkretną wierzytelność (wartość wierzytelności pomniejszona o dyskonto) została określona w Umowie odrębnie dla poszczególnych wierzytelności Inicjatora względem kontrahentów objętych Umową. W chwili zawarcia Umowy Subpartycypant wypłacił Inicjatorowi sumę płatności przyporządkowanych do Wierzytelności objętych Umową.

Jednocześnie, na podstawie Umowy ryzyko niewypłacalności dłużnika Inicjatora przechodzi na Wnioskodawcę, tj. Wnioskodawca będzie się mógł domagać od Inicjatora zaspokojenia z tytułu zawartej Umowy wyłącznie ze środków faktycznie otrzymanych przez Inicjatora z tytułu Wierzytelności (wydzielony strumień pieniężny Inicjatora). Subpartycypant nie będzie mógł żądać od Inicjatora, aby spłacił on pozostałą część należności z innego źródła. Subpartycypant dokona tylko jednej płatności na rzecz Inicjatora, z góry za cały okres Umowy. Inicjator zobowiąże się do przekazywania otrzymanych świadczeń z tytułu określonych w Umowie Wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy w terminie określonym przez obie strony w Umowie. Wskazane w Umowie okresy rozliczeniowe będą nie dłuższe niż 12 miesięcy.

Wierzytelności objęte Umową stanowią kwoty netto należności Inicjatora od kontrahentów. Konsekwentnie, w przypadku uregulowania przez kontrahenta należności w części, Inicjator w pierwszej kolejności uprawniony będzie do zaliczenia otrzymanej kwoty na poczet należnego VAT z tytułu czynności opodatkowanej VAT, względem której powstał obowiązek podatkowy oraz w związku z którą Inicjatorowi należna jest wierzytelność, do wysokości kwoty podatku należnego z tego tytułu oraz zobowiązany będzie do przekazania pozostałej części otrzymanego świadczenia Subpartycypantowi.

W konsekwencji zawarcia Umowy Wnioskodawca uzyska możliwość zainwestowania posiadanej nadwyżki środków pieniężnych w prawa do przyszłych przychodów Inicjatora. Inicjator zrealizuje z kolei cel w postaci poprawy własnych przepływów pieniężnych - w momencie zawarcia umowy Inicjator otrzymał dostęp do gotówki, będącej ekwiwalentem przyszłych wpływów z Wierzytelności, jednocześnie, Subpartycypantowi udzielone zostanie prawo do uzyskania w przyszłości określonych kwot po otrzymaniu przez Inicjatora spłat Wierzytelności z uwzględnieniem przejścia na Subpartycypanta ryzyka ich nieściągalności. Z powyższego względu w ramach Umowy Inicjator będzie obowiązany również do informowania Subpartycypanta o terminowości dokonywania spłat z objętych Umową Wierzytelności, a także do dochodzenia należności z tego tytułu z najwyższą starannością oraz umożliwienia realizacji prawa wglądu do dokumentacji handlowej w tym zakresie przez Subpartycypanta.

Na tle powyżej przedstawionego zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca pragnie potwierdzić sposób rozliczania Umowy na gruncie ustawy o VAT.

Niezależnie od pytania zadanego w tym wniosku, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że w odrębnych wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych dotyczących skutków zawartej Umowy zaadresował pytania w zakresie rozpoznawalności przychodów i kosztów na gruncie ustawy o CIT, obowiązku podatkowego w VAT oraz podstawy opodatkowania w VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z realizacją Umowy Wnioskodawca powinien wykazywać dla celów VAT świadczenie usług opodatkowanych VAT według podstawowej stawki VAT (obecnie 23%).

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją Umowy Wnioskodawca powinien wykazywać dla celów VAT świadczenie usług opodatkowanych VAT według podstawowej stawki VAT (obecnie 23%).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają:

* odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

* eksport towarów,

* import towarów,

* wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

* wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 5a ustawy o VAT towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Obecnie podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23% (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT). Zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. Jednocześnie, przepisy ustawy o VAT przewidują zwolnienie od podatku VAT niektórych usług finansowych, tzn.:

Z punktu widzenia konstrukcji podatku VAT zwolnienia przedmiotowe (w tym zwolnienia przewidziane dla usług finansowych) są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania (zarówno podmiotowej jak i przedmiotowej). Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w swym orzecznictwie dotyczącym wykładni zwolnień przedmiotowych wskazuje, że prawo unijne wyznacza bardzo szeroki zakres przedmiotowy podatku VAT. Zasadą jest zatem opodatkowanie VAT transakcji mieszczących się w zakresie przedmiotowym i podmiotowym VAT, wyjątkiem jest zwolnienie tych transakcji od opodatkowania, które powinno wynikać z analizy przepisów krajowych z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE w tym zakresie (tak np. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z zakresu VAT. Polska perspektywa, pod red. Romana Namysłowskiego, Warszawa 2014, s. 778).

W ocenie Wnioskodawcy, na podstawie Umowy Wnioskodawca będzie świadczyć na rzecz Inicjatora usługi podlegające opodatkowaniu VAT. Za wykonane usługi Subpartycypant otrzyma wynagrodzenie (marżę), które ma bezpośredni związek ze świadczoną przez niego, w charakterze podatnika VAT, usługą polegającą na umożliwieniu korzystania przez Inicjatora z przekazanych przez Subpartycypanta środków pieniężnych. Subpartycypant w związku z realizacją Umowy będzie wykazywać w składanych deklaracjach VAT czynności podlegające opodatkowaniu VAT z tytułu realizacji Umowy. Aby określić stawkę VAT właściwą dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług, należy przeanalizować charakter tych usług, bowiem w sytuacji, gdy prawodawca nie dokonał przywołania stosownego symbolu PKWiU dla danego towaru lub usługi w przepisach w zakresie podatku VAT, klasyfikacji należy dokonać na podstawie cech charakterystycznych dla danego świadczenia.

W celu ustalenia, czy zasadne byłoby odstąpienie od podstawowej stawki VAT 23% należy przede wszystkim przeanalizować zakres czynności zwolnionych z VAT z art. 43 ust. 1 ustawy o VAT z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE - które potencjalnie mogłyby odpowiadać usługom świadczonym przez Wnioskodawcę w ramach Umowy - tzn. zakres zwolnień z VAT dla usług finansowych.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.

Treść zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT (cytowanego powyżej) jest niemal identyczna z odpowiadającym mu zwolnieniem przewidzianym w art. 135 ust. 1 lit. e) Dyrektywy VAT. Z powyższego przepisu jasno wynika, że zwolnieniu podlega obsługa obrotu gotówkowego. Zatem, nie znajdzie ono zastosowania do Umowy, która nie obejmuje w swym zakresie transakcji obrotu pieniądzem papierowym czy bilonem.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Nie budzi również wątpliwości, iż czynności objęte Umową nie odpowiadają transakcjom ubezpieczeniowym i reasekuracyjnym, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Konsekwentnie, art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT również nie znajdzie zastosowanie do usług świadczonych przez Wnioskodawcę.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, charakter prawny oraz sens ekonomiczny zawartej Umowy między Wnioskodawcą oraz Inicjatorem nie jest tożsamy z tym wynikającym ze zwolnienia z ustawy o VAT (Dyrektywy VAT) dla umowy kredytu (pożyczki).

W ocenie Wnioskodawcy, konstrukcja prawna transakcji między Wnioskodawcą oraz Inicjatorem różni się od umowy pożyczki, gdyż w ramach Umowy: (i) kwota płatności inicjalnej nie będzie zwrócona przez Inicjatora, (ii) przewiduje się jedynie udostępnienie praw do strumieni pieniężnych, oraz (iii) wyraźnie jest określone źródło, z którego zostanie zaspokojony Wnioskodawca - strumienie pieniężne z tytułu należności od kontrahentów objętych Umową.

W odniesieniu do celu ekonomicznego: (i) ilość środków pieniężnych, która jest przenoszona na Inicjatora odnosi się do wartości nominalnej wierzytelności objętych Umową z uwzględnieniem dyskonta, a wysokość kwot przekazywanych Wnioskodawcy reguluje Umowa, (ii) Inicjator przekazuje otrzymane wpływy od kontrahentów, tzn. w przeciwieństwie do transakcji udzielenia pożyczki; nie spłaca rat czy pełnej kwoty pożyczonych środków pieniężnych, co m.in. zmniejsza koszty w stosunku do umowy pożyczki. Z powyższego wynika, iż zwolnienia dla usług przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 38 nie odpowiada konstrukcji transakcji z Umowy.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w art. 43 ust. 2 pkt 39 ustawy o VAT.

Ze względu na brak jakiegokolwiek związku usług w ramach Umowy z czynnościami o charakterze zabezpieczającym lub gwarancyjnym zwolnienie o którym mowa w lit. d powyżej (z art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy o VAT) nie powinno mieć zastosowania.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w ort. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

W zakresie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, należy uznać, iż regulacja cytowana w lit. e powyżej odnosi się przede wszystkim do transakcji dotyczących depozytów finansowych oraz prowadzenia kont. Charakter usługi świadczonej przez Wnioskodawcę jest zatem zupełnie różny od transakcji o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Zwolnienia z VAT czynności o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a oraz 41 ustawy o VAT.

Przedmiot Umowy nie obejmuje jakichkolwiek operacji na instrumentach finansowych czy udziałach w spółkach lub innych niż spółki podmiotach, zatem zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 40a i 41 ustawy o VAT nie powinny objąć usług świadczonych przez Wnioskodawcę.

W kontekście wskazanych przepisów oraz postanowień Umowy, charakter usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora nie pozwala na objęcie ich zwolnieniem z VAT, ponieważ nie jest możliwe zakwalifikowanie tych usług do którejkolwiek z kategorii wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz 37-41 ustawy o VAT. Pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

W konsekwencji, usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora powinny być, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowane podatkiem VAT wg podstawowej stawki, tj. obecnie 23%.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów, m.in.:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 grudnia 2013 r. (nr IPPP2/443-1044/13-4/ RR),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24 grudnia 2013 r. (nr IBPP2/443-897/13/ICz),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 kwietnia 2012 r. (nr IPPP1/443-74/12-2/AW).

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy usługi świadczone w ramach Umowy przez Wnioskodawcę na rzecz Inicjatora będą podlegać opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej (obecnie 23%VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Ponadto, art. 8 ust. 1 ustawy określa, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ponadto stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku.

I tak w myśl art. 43 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy, zwalnia się od podatku:

* usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji (art. 43 ust. 1 pkt 37);

* usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38);

* usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 39);

* usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (art. 43 ust. 1 pkt 40);

* usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie (art. 43 ust. 1 pkt 41).

Jednocześnie ustawodawca w art. 43 ust. 13 ustawy wskazał, iż zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37- 41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Jak stanowi art. 43 ust. 16 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

Powyższe zwolnienia znajdują odzwierciedlenie w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego zastosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b-f Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

W tym miejscu wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie VAT nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione od VAT zgodnie z Dyrektywą VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem "pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 szóstej dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

Wątpliwości Wnioskodawcy w niniejszej sprawie dotyczą kwestii opodatkowania podstawową stawką podatku VAT usług subpartycypacji.

Dokonując analizy pojęć użytych do opisania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy podkreślić, że winny one być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

W odniesieniu do ww. opisu sprawy należy uznać, że charakter świadczonych przez Wnioskodawcę usług na rzecz Inicjatora - Stronę umowy nie pozwala na objęcie ich zwolnieniem od podatku VAT określonym w art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41 ustawy.

Jak wskazał sam Wnioskodawca postanowił zawrzeć z Inicjatorem umowę pozwalającą Wnioskodawcy na zainwestowanie posiadanej nadwyżki środków pieniężnych (dalej "Umowa"). Przedmiotem Umowy jest określony strumień przepływów pieniężnych wynikający z zawartych przez Inicjatora kontraktów, na podstawie których oczekuje w przyszłości płatności. Na podstawie Umowy Inicjator zobowiązał się do przekazywania Wnioskodawcy przyszłych wpływów pieniężnych z określonego przez strony źródła. Nadto Zainteresowany wskazuje, iż na mocy Umowy nie nastąpiło przeniesienie przez Inicjatora na rzecz Subpartycypanta żadnych praw do wierzytelności objętych Umową.

Świadczonych przez Wnioskodawcę usług nie można zatem uznać za transakcje, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy, tj. dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Usługi subpartycypacji nie stanowią również usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych czy usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy. Wnioskodawca realizując postanowienia ww. Umowy nie występuje w stosunku do Inicjatora w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do wykonania świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta towarzystwa ubezpieczeniowego. Wnioskodawca w ramach realizacji usług subpartycypacji nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka. Ponadto z opisu sprawy nie wynika, aby czynności wykonywane w ramach realizacji Umowy o świadczenie usług subpartycypacji stanowiły usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie mogą zostać zakwalifikowane jako wskazane w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, które na mocy wskazanego powyżej przepisu podlegają zwolnieniu z opodatkowania. Charakter prawny zawartej umowy między subpartycypantem i inicjatorem nie jest tożsamy z tym wynikającym z umowy pożyczki czy kredytu. Pomimo bowiem zawarcia umowy subpartycypacyjnej wierzytelność, będąca przedmiotem tej umowy, nadal pozostaje w aktywach Inicjatora. Ponadto elementem umowy subpartycypacyjnej jest w przeciwieństwie do umowy pożyczki, wyraźne określenie źródła, z którego zostanie zaspokojony wierzyciel (kwoty uzyskane z tytułu refundacji).

Podkreślić należy również, iż ustawodawca w art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy, zwolnił z VAT usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy obejmuje zwolnieniem od podatku VAT czynności udzielania poręczeń, gwarancji i innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych, rozumianych jako zgoda poręczyciela, gwaranta lub udzielającego zabezpieczenia do spłacenia długu lub każdego innego zobowiązania finansowego w imieniu dłużnika, w przypadku niewywiązywania się przez niego ze spłaty długu. Zaznaczyć należy ponadto, że warunkiem objęcia zwolnieniem gwarancji, poręczeń i zabezpieczeń jest ich finansowy (pieniężny) charakter.

Z treści wniosku wynika natomiast, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach realizacji postanowień Umowy nie wypełniają przesłanek wynikających z cyt. art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy, gdyż Wnioskodawca świadcząc usługi subpartycypacyjne nie udziela poręczeń, gwarancji bądź nie dokonuje innych zabezpieczeń nabycia obligacji. Charakter umowy subpartycypacji, zgodnie z którą Wnioskodawca jako Subpartycypant zainwestuje posiadaną nadwyżkę środków pieniężnych na rzecz Inicjatora, jest zupełnie różny od transakcji udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych.

Zatem stwierdzić należy, iż ww. usługi subpartycypacji nie korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 39 ww. ustawy.

Świadczone przez Subpartycypanta usługi nie mogą być również uznane za usługi mieszczące się w katalogu usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Przepis ten zawiera bowiem możliwość zwolnienia z opodatkowania usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. W omawianym przypadku usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie spełniają przesłanek z opisanego wyżej przepisu.

Powyższy przepis odnosi się bowiem przede wszystkim do transakcji dotyczących depozytów finansowych oraz prowadzenia kont zatem usług typowych dla banków czy innych instytucji finansowych i polegających na prowadzeniu usług polegających na obsłudze środków pieniężnych powierzonych przez klienta instytucji finansowej. Tymczasem jak wynika z wniosku subpartycypacja polega przede wszystkim na umożliwieniu dysponowania środkami finansowymi przez Inicjatora na skutek otrzymania płatności dotyczącej przyszłych strumieni refundacyjnych od Subpartycypanta. Charakter tej usługi jest zatem zupełnie różny od transakcji związanych z obsługą rachunków depozytowych czy dokonywaniem przelewów czy obsługą czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych.

Natomiast w celu określenia zakresu stosowania art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy do ww. usług subpartycypacji, należy odwołać się do definicji "instrumentów finansowych" określonej w art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie ze wspomnianą definicją, pojęcie to obejmuje papiery wartościowe i instrumenty niebędące papierami wartościowymi. Wyjaśnienie sformułowania "papiery wartościowe" zawarte jest w art. 3 pkt 1 lit. a i b) wymienionej ustawy. Przepisy te stanowią, że do papierów wartościowych zalicza się m.in. akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, obligacje, certyfikaty inwestycyjne.

Z opisu sprawy nie wynika, zatem aby usługi subpartycypacji świadczone w ramach Umowy stanowiły obrót ww. instrumentami finansowymi. Warunki przedmiotowej Umowy nie stanowią elementu usługi finansowej i nie będą obejmowały czynności oferowania instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

W konsekwencji, świadczone przez Wnioskodawcę usługi w ramach umowy sybpartycypacji nie są objęte zwolnieniem od podatku VAT przewidzianym w przywołanych wyżej przepisach tj. art. 43 ust. 1 pkt 7 oraz pkt 37-41 ustawy, zatem zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy winny być opodatkowane podatkiem VAT wg podstawowej stawki tj. 23%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek Zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Stosownie zaś do treści art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach Wnioskodawcy, w związku z tym skutki prawne, czy też ewentualna ochrona, określone w art. 14k do 14 m mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną. Stosownie zaś do art. 14e § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej doręcza się podmiotowi, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.