IPTPP1/4512-175/15-4/MW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 15 czerwca 2015 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPP1/4512-175/15-4/MW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 23 marca 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 maja 2015 r. (data wpływu 1 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z budową infrastruktur wodno-kanalizacyjnych wymienionych w punkcie 1, 2 i 3a - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* prawa do korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z budową infrastruktur wodno-kanalizacyjnych wymienionych w punkcie 1, 2 i 3a,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z budową infrastruktur wodno-kanalizacyjnych wymienionych w punkcie 3b i 4,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami ponoszonymi w przyszłości w związku z budową infrastruktur wodno-kanalizacyjnych.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 28 maja 2015 r. w zakresie doprecyzowania opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT od 18 kwietnia 2005 r. Gmina w latach 2011-2014 poniosła i nadal ponosi wydatki na realizację szeregu inwestycji w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną:

1.

budowa sieci wodociągowej S - C L - użytkowana przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji (zakład budżetowy) od 2011 r.,

2.

budowa kanalizacji sanitarnej przy ul. S w J - użytkowana przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji (zakład budżetowy) od 2012 r.,

3.

budowa kanalizacji sanitarnej w J, realizowana w ramach operacji budowa wodociągu w miejscowości C L oraz kanalizacji sanitarnej - II etap w miejscowości J, oddana umową dzierżawy Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji w 2015 r.,

4.

"Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości J - II etap, ul. Ź, L i T" - zadanie w trakcie realizacji, po odbiorze końcowym zostanie oddana do użytkowania umową dzierżawy Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji.

Dalej łącznie jako: "infrastruktura wodno-kanalizacyjna".

Ponoszone w tym zakresie wydatki udokumentowane zostały wystawionymi na Gminę przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT z wykazanymi w nich kwotami VAT.

Zadania inwestycyjne (wskazane odpowiednio punktami 1-3) były współfinansowane ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, natomiast na sfinansowanie wkładu własnego jednej spośród wskazanych inwestycji (oznaczona punktem 3) Gmina otrzymała pożyczkę z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Poszczególne elementy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej mają wartość początkową przekraczającą 15.000 zł i były traktowane dla celów księgowych jako oddzielne środki trwałe.

Po zakończeniu realizacji inwestycji (wskazanych w punktach 1-2) Gmina przekazywała do nieodpłatnego użytkowania na rzecz Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Zgodnie z uchwałą w sprawie utworzenia zakładu budżetowego i statutem przyjętym uchwałą Rady Miejskiej przedmiotem działalności Zakładu jest między innymi: utrzymanie urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, zaopatrywanie ludności w wodę pitną, zabezpieczenie odbioru ścieków wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych i prawidłową ich eksploatację. Zakład jest zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku VAT zakładem budżetowym Gminy. W 2015 r. Gmina podjęła decyzję o zmianie sposobu udostępniania Zakładowi infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i rozpoczęła odpłatne udostępnianie na podstawie zawartej umowy z Zakładem umowy dzierżawy mienia komunalnego (tekst jedn.: infrastruktury wodno-kanalizacyjnej), gdzie Gmina jest stroną wydzierżawiającą, a Zakład dzierżawcą. Na podstawie umowy dzierżawy Zakład będzie dokonywał zapłat czynszu dzierżawnego ma rzecz Gminy, lecz nadal to Zakład będzie obciążał mieszkańców Gminy z tytułu korzystania z infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz zajmował się kwestiami administracyjnymi z tym związanymi (wystawianie faktur, pobieranie opłat).

Z tytułu świadczonej usługi dzierżawy Gmina będzie wystawiać na rzecz Zakładu faktury VAT, które będą ujmowane w rejestrach sprzedaży Gminy. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia przedmiotowych usług Gmina będzie wykazywać w składanych deklaracjach VAT-7 i rozliczać z tego tytułu VAT należny.

Gmina do tej pory nie odliczała podatku VAT naliczonego w ramach realizacji budowy wskazanych elementów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Inwestycje realizowane przez Gminę:

Lp.-Nazwa inwestycji-Kiedy poszczególne inwestycje będące przedmiotem wniosku były.

- a) realizowane-b) oddane do użytkowania-c) przekazane

w dzierżawę

1.-Budowa sieci wodociągowej S - C L-2011 -31.10.2011-02.01.2015

2.-Budowa kanalizacji sanitarnej przy ul. S-2012-31.10.2012-02.01.2015

3a.-Budowa kanalizacji sanitarnej w J, realizowana w ramach operacji "Budowa wodociągu w miejscowości CL oraz kanalizacji sanitarnej - II etap w miejscowości J" (ul. B, N, G, S i K).-2013-2014-28.02.2014-02.01.2015

3b.-Budowa kanalizacji sanitarnej w J, realizowana w ramach operacji "Budowa wodociągu w miejscowości C L oraz kanalizacji sanitarnej - II etap w miejscowości J" (ul. B C i Z).-2014-02.01.2015-02.01.2015

4.-"Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości J - II etap, ul. Ź, L i T"-2014-2015--Planowane oddanie do użytku w formie dzierżawy od miesiąca czerwca 2015 r.

Decyzję o zmianie sposobu wykorzystania inwestycji wymienionych w punktach: 1, 2, 3a wyżej przedstawionej tabeli podjęto w grudniu 2014 r. i następnie 2 stycznia 2015 r. podpisano umowę dzierżawy pomiędzy Gminą a Zakładem Wodociągów i Kanalizacji. Decyzję o sposobie wykorzystania inwestycji wymienionej w punkcie 3b wyżej przedstawionej tabeli podjęto bezpośrednio po przyjęciu jej na środki trwałe, tj. 2 stycznia 2015 r., podpisując umowę dzierżawy pomiędzy Gminą a Zakładem Wodociągów i Kanalizacji. Decyzję o sposobie wykorzystania inwestycji wymienionej w punkcie 4 wyżej przedstawionej tabeli podjęto w momencie rozpoczęcia jej realizacji.

Gmina przystępując do realizacji inwestycji ujętych w punktach: 1, 2, 3a i 3b tabeli zamierzała wykorzystać nabyte towary i usługi do czynności nieopodatkowanych podatkiem od towarów i usług, przekazując je nieodpłatnie Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji, natomiast inwestycję ujętą w punkcie 4 ww. tabeli w momencie rozpoczęcia realizacji inwestycji zamierzała wykorzystać nabyte towary i usługi do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zamierzając przekazać ją po zakończeniu realizacji Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji w formie umowy dzierżawy.

Inwestycje będące przedmiotem wniosku i wymienione w punktach: I, 2, 3a służyły Gminie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przekazane zostały w nieodpłatne użytkowanie Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji. Inwestycja będąca przedmiotem wniosku i wymieniona w tabeli w punkcie 3b przyjęta do ewidencji środków trwałych w dniu 31 grudnia 2014 r. i oddana w dzierżawę Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji umową w dniu 2 stycznia 2015 r. służy Gminie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Inwestycja będąca przedmiotem wniosku i wymieniona w tabeli w punkcie 4 jest realizowana w chwili obecnej i planowany termin oddania do użytkowania to 30 czerwca 2015 r., w formie umowy dzierżawy do Zakładu wodociągów i Kanalizacj i w związku z tym będzie służyła do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przyszłości planuje się realizację inwestycji wodno-kanalizacyjnych, które bezpośrednio po oddaniu do użytkowania będą oddane w drodze umowy dzierżawy do Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, a tym samym będą służyły do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Inwestycje realizowane w przyszłości będą bezpośrednio po oddaniu do użytkowania przekazywane w drodze umowy dzierżawy do Zakładu Wodociągów i Kanalizacji i będą służyły Gminie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Faktury związane z realizacja poszczególnych inwestycji wystawiane będą na Gminę, która będzie inwestorem.

Głównym celem inwestycji wodno-kanalizacyjnych jest zbiorowe zaopatrywanie mieszkańców z terenu gminy w wodę i odbiór od nich ścieków. Z dokumentów o dofinansowanie inwestycji wskazanych we wniosku, wynika że podatek VAT jest kosztem niekwalifikowalnym, ponadto we wniosku nie wymagano wskazania przeznaczenia inwestycji.

Umowy na świadczenie usług z wykorzystaniem poszczególnych elementów infrastruktury wodno - kanalizacyjnej będącej przedmiotem wniosku zawierane będą przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji, który będzie wystawiał faktury odbiorcom za świadczone ww. usługi. Podatek należny z tytułu świadczonych usług tj. dostawy wody i odbioru ścieków wykazywał i nadal wykazuje Zakład Wodociągów i Kanalizacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina, która najpierw przekazała Zakładowi wybudowaną infrastrukturę wodno-kanalizacyjną nieodpłatnie, a następnie w 2015 r. przekazała je (inwestycje zrealizowane w latach 2011-2013) na rzecz tego Zakładu odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy, nabędzie w momencie tego odpłatnego przekazania, prawo do korekty podatku naliczonego VAT zawartego w cenie nabywanych towarów i usług związanych z budową infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w trybie art. 91 ust. 2 i ust. 7 i 7a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; dalej "ustawa o VAT"), w sposób wskazany w art. 91 ust. 3 ustawy o VAT, jeśli nie upłynęło jeszcze 10 lat od oddania do użytkowania danego elementu infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina będzie mogła skorzystać z prawa korekty podatku naliczonego VAT zawartego w cenie nabywanych towarów i usług związanych z budową infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w trybie art. 91 ust. 2 i ust. 7 i 7a ustawy o VAT od chwili odpłatnego przekazania (na podstawie umowy dzierżawy) na rzecz Zakładu. Gmina w związku z wykonywaniem w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność czynności związanych z zadaniami publicznymi, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych nie jest podatnikiem VAT. Gmina jest jednak podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Zdaniem Gminy, w związku z powyższym w przypadku faktycznego zawarcia umowy dzierżawy pomiędzy Gminą a Zakładem i wykonywania na tej podstawie wzajemnych świadczeń, takie świadczenia będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Tym samym zdaniem Gminy, wzajemne świadczenia (udostępnianie przez Gminę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na rzecz zakładu w zamian za czynsz dzierżawny) wykonywane na podstawie zawartej umowy dzierżawy będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę, Gmina stoi na stanowisku, że rozpoczęcie wykorzystywania przez nią infrastruktury wodno-kanalizacyjnej (realizowanej w latach 2011-2013) do wykonywania czynności opodatkowanych (odpłatna dzierżawa na rzecz zakładu), która najpierw była wykorzystywana do czynności niezwiązanych z działalnością opodatkowaną, powoduje iż zmieniło się przeznaczenie infrastruktury wodno - kanalizacyjnej. Tym samym w ocenie Gminy dochodzi do sytuacji wskazanej w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, kiedy to Gmina nie miała pierwotnie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a następnie zmieniło się prawo gminy do dokonania takiego obniżenia.

Tym samym Gmina ma możliwość do skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy realizacji inwestycji w budowę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przeciągu 10 lat liczonych od roku, w którym nieruchomości te zostały oddane do użytkowania, dokonując korekty podatku VAT naliczonego. Korekta ta nastąpi jednak z art. 91 ust. 7a ustawy o VAT dopiero począwszy od roku następnego po roku, w którym nastąpiła zmiana sposobu użytkowania infrastruktury wodno-kanalizacyjnej tj. rozpoczęcia jej wykorzystywania do wykonywania przez gminę czynności opodatkowanych na podstawie zawartej z zakładem umowy dzierżawy.

Reasumując Gmina uważa, że w przypadku zmiany przeznaczenia wybudowanej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i wykorzystywania jej na podstawie umowy dzierżawy do świadczenia na rzecz Zakładu usług opodatkowanych, jest ona uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur otrzymanych w związku z budową infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w drodze korekty na zasadach wynikających z art. 91 ust. 7 i 7a ustawy o VAT, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o VAT.

Stanowisko Gminy w zakresie prawa do korzystania z tzw. korekty wieloletniej w sytuacji zmiany przeznaczenia infrastruktury będącej własnością Gminy, która najpierw została oddana nieodpłatnie do zakładu budżetowego, a następnie została udostępniona przez Gminę temu Zakładowi odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy potwierdzają interpretacje indywidualne: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 listopada 2012 r. (sygn. IPPP2/443-865/12-2/KOM), które wskazały, że w momencie zawarcia umowy dzierżawy mającej charakter cywilnoprawny, infrastruktury, "stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 15 ust. 1 i 6 ustawy, gmina powinna opodatkować VAT świadczoną przez nią usługę dzierżawy. Tym samym obiekty przedmiotowej infrastruktury zaczną służyć gminie do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. W związku z powyższym gmina uważa, iż powinna mieć możliwość odzyskania części VAT naliczonego od wydatków związanych z wytworzeniem tej infrastruktury. Możliwość taka została bowiem przewidziana przez ustawodawcę, który w art. 91 ustawy o VAT określił zasady odliczania VAT naliczonego również w przypadku, gdy nabywane towary i usługi pierwotnie nie służyły do wykonywania czynności opodatkowanych, a następnie zmieniło się ich przeznaczenie na związane z tymi czynnościami. Jak wynika z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy dotyczące korekty stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia podatku VAT należnego o całą kwotę podatku nauczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi". Również takie stanowisko zawiera interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2013 r. (sygn.IPTPP1/443-439/13-2/AK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

a.

z tytułu nabycia towarów i usług,

b.

potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

c.

od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.

nabycia towarów i usług,

b.

dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 (wyłączenie w przypadku Wnioskodawcy nie ma zastosowania).

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność gospodarcza - mocą art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r.- obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, iż Gmina - Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT od 18 kwietnia 2005 r. Gmina w latach 2011-2014 poniosła i nadal ponosi wydatki na realizację szeregu inwestycji w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, m.in. w:

1.

budowę sieci wodociągowej S - C L - inwestycja realizowana w 2011 r., oddana do użytkowania 31 października 2011 r. - użytkowana nieodpłatnie przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji (zakład budżetowy), przekazana w dzierżawę - 2 stycznia 2015 r.

2.

budowę kanalizacji sanitarnej przy ul. S - inwestycja realizowana w 2012 r., oddana do użytkowania 31 października 2012 r. - użytkowana nieodpłatnie przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji (zakład budżetowy), przekazana w dzierżawę - 2 stycznia 2015 r.

3a. budowę kanalizacji sanitarnej w J, realizowana w ramach operacji "Budowa wodociągu w miejscowości C L oraz kanalizacji sanitarnej - II etap w miejscowości J (ul. B, N, G, S i K) - inwestycja realizowana w latach 2013-2014, oddana do użytkowania 28 lutego 2014 r. -użytkowana nieodpłatnie przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji (zakład budżetowy), przekazana w dzierżawę - 2 stycznia 2015 r.

Ponoszone w tym zakresie wydatki udokumentowane zostały wystawionymi na Gminę przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT z wykazanymi w nich kwotami VAT. Poszczególne elementy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej mają wartość początkową przekraczającą 15.000 zł i były traktowane dla celów księgowych jako oddzielne środki trwałe.

Po zakończeniu realizacji inwestycji (wskazanych w punktach 1-2) Gmina przekazywała do nieodpłatnego użytkowania na rzecz Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. Zgodnie z uchwałą w sprawie utworzenia zakładu budżetowego i statutem przyjętym uchwałą Rady Miejskiej przedmiotem działalności Zakładu jest między innymi: utrzymanie urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, zaopatrywanie ludności w wodę pitną, zabezpieczenie odbioru ścieków wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych i prawidłową ich eksploatację. Zakład jest zarejestrowanym jako czynny podatnik podatku VAT zakładem budżetowym Gminy. W 2015 r. Gmina podjęła decyzję o zmianie sposobu udostępniania Zakładowi infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i rozpoczęła odpłatne udostępnianie na podstawie zawartej umowy z Zakładem umowy dzierżawy mienia komunalnego (tekst jedn.: infrastruktury wodno-kanalizacyjnej), gdzie Gmina jest stroną wydzierżawiającą, a Zakład dzierżawcą. Na podstawie umowy dzierżawy Zakład będzie dokonywał zapłat czynszu dzierżawnego ma rzecz Gminy, lecz nadal to Zakład będzie obciążał mieszkańców Gminy z tytułu korzystania z infrastruktury wodno-kanalizacyjnej oraz zajmował się kwestiami administracyjnymi z tym związanymi (wystawianie faktur, pobieranie opłat). Z tytułu świadczonej usługi dzierżawy Gmina będzie wystawiać na rzecz Zakładu faktury VAT, które będą ujmowane w rejestrach sprzedaży Gminy. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia przedmiotowych usług Gmina będzie wykazywać w składanych deklaracjach VAT-7 i rozliczać z tego tytułu VAT należny. Gmina do tej pory nie odliczała podatku VAT naliczonego w ramach realizacji budowy wskazanych elementów infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Decyzję o zmianie sposobu wykorzystania inwestycji wymienionych w punktach: 1, 2, 3a wyżej przedstawionej tabeli podjęto w grudniu 2014 r. i następnie 2 stycznia 2015 r. podpisano umowę dzierżawy pomiędzy Gminą a Zakładem Wodociągów i Kanalizacji. Gmina przystępując do realizacji inwestycji ujętych w punktach: 1, 2, 3a zamierzała wykorzystać nabyte towary i usługi do czynności nieopodatkowanych podatkiem od towarów i usług, przekazując je nieodpłatnie Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji. Inwestycje będące przedmiotem wniosku i wymienione w punktach: I, 2, 3a służyły Gminie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ przekazane zostały w nieodpłatne użytkowanie Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji. Umowy na świadczenie usług z wykorzystaniem poszczególnych elementów infrastruktury wodno - kanalizacyjnej będącej przedmiotem wniosku zawierane będą przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji, który będzie wystawiał faktury odbiorcom za świadczone ww. usługi. Podatek należny z tytułu świadczonych usług tj. dostawy wody i odbioru ścieków wykazywał i nadal wykazuje Zakład Wodociągów i Kanalizacji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W świetle art. 9 ust. 1 cyt. ustawy, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 9 ust. 3 powołanej wyżej ustawy, formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.

Na mocy art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego gminy.

Zgodnie z art. 18 ww. ustawy, nieruchomości mogą być oddawane jednostce organizacyjnej w trwały zarząd, najem i dzierżawę oraz użyczenie na cele związane z ich działalnością.

Przez jednostkę organizacyjną, o której mowa w cytowanym wyżej przepisie - w myśl art. 4 pkt 10 powołanej wyżej ustawy - należy rozumieć państwową lub samorządową jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji - art. 13 ust. 1 ww. ustawy.

Należy ponadto zwrócić uwagę na treść przepisów Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, str. 1 z późn. zm.). Mianowicie zgodnie z art. 9 Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Powyższe przepisy wskazują, że niezależnie od częstotliwości wykonania danej czynności, czynność ta podlega opodatkowaniu jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Wobec powyższego, za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Podkreślenia wymaga fakt, że z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wynika, że aby podmiot miał prawo do odliczenia VAT, musi on być podatnikiem w rozumieniu przepisów dyrektywy, a po drugie - towary i usługi powinny być używane do celów transakcji podlegających opodatkowaniu (zob. np. wyrok z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02, pkt 24).

W zakresie powyższej kwestii wskazać należy również orzeczenie z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie C-204/13, w którym TSUE stwierdził m.in.: "Tak więc, jak już orzekł Trybunał, aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT i określić zakres tego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia (zob. wyrok z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie C 104/12 Becker, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

Tymczasem należy stwierdzić, że w sporze rozstrzygniętym w ww. wyroku w sprawie Polski Trawertyn transakcja objęta podatkiem należnym przeprowadzona przez dwóch przyszłych wspólników, czyli wniesienie nieruchomości do spółki z tytułu wydatków inwestycyjnych do celów działalności gospodarczej tej spółki, objęta była niewątpliwie zakresem stosowania podatku VAT, ale stanowiła transakcję zwolnioną z tego podatku. Natomiast w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym transakcja objęta podatkiem należnym nie jest objęta zakresem stosowania podatku VAT, ponieważ nieodpłatne udostępnienie klienteli nowej spółce nie może być uznane za "działalność gospodarczą" w rozumieniu szóstej dyrektywy.

Wspomniane udostępnienie klienteli nowej spółce jest bowiem "nieodpłatne" i w związku z tym nie jest objęte ani zakresem stosowania art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy, który dotyczy wyłącznie dostawy towarów lub świadczenia usług dokonywanych odpłatnie, ani zakresem stosowania art. 4 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy, który dotyczy wyłącznie wykorzystywania własności dóbr materialnych lub niematerialnych celem stałego osiągania zysku." (pkt 34-36 wyroku).

Tym samym, analiza przywołanych powyżej regulacji prawnych, a także orzecznictwa TSUE zaprezentowanego w cytowanych wyrokach prowadzi do stwierdzenia, że Gmina nabywając towary i usługi celem wytworzenia infrastruktury wymienionej w poz. 1, 2, 3a z zamiarem wykorzystywania jej do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i którą bezpośrednio po oddaniu do użytkowania wykorzystywała wyłącznie do wykonywania zadań własnych, tj. nieodpłatnego udostępniania ZWiK, Gmina nie nabywała ich do działalności gospodarczej i tym samym nie działała w charakterze podatnika podatku VAT.

W konsekwencji, dokonując zakupów towarów i usług związanych z budową infrastruktury wymienionej w poz. 1, 2, 3a, Gmina nie spełniła przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy, a tym samym nie nabyła prawa do odliczenia podatku naliczonego. Zatem Gmina nie może dokonać odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na wybudowanie ww. infrastruktury wymienionej w poz. 1, 2, 3a.

Kwestie korekty podatku naliczonego reguluje art. 91 ustawy. Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Natomiast w myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Z kolei przepis art. 91 ust. 3 ustawy stanowi, że korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1.

opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2.

zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy, w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi ust. 7c powołanego artykułu, jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana (art. 91 ust. 7d ustawy).

Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania zmiana (art. 91 ust. 8 ustawy).

Jak wskazano wyżej, Gmina poniosła wydatki na zakup towarów i usług w związku z budową infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na terenie Gminy. Infrastruktura wymieniona w poz. 1, 2 i 3a była wykorzystywana od momentu oddania do użytkowania do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT - jako oddana nieodpłatnie do wykorzystywania przez ZWiK. Gmina 2 stycznia 2015 r. oddała przedmiotowe infrastruktury ZWiK na podstawie umowy dzierżawy.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia - od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić - VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika.

Powyższe potwierdzają również postanowienia pkt 8-9 wyroku w sprawie C-97/90 Lennartz, w których TSUE stwierdził, że prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu tego prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim osoba występuje w danym czasie. Zgodnie z art. 17 (2) szóstej dyrektywy, o ile podatnik, działający w tym charakterze, używa towarów dla celów czynności podlegających opodatkowaniu, jest on uprawniony do odliczania podatku należnego lub zapłaconego od takich towarów. Jeżeli towary nie są używane do celów działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 4, lecz do celów prywatnej konsumpcji, nie powstaje żadne prawo do odliczeń.

W kontekście ww. opisu zdarzenia przyszłego należy powołać również wyrok TSUE z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie C-378/02 Waterschap Zeeuws Vlaanderen. W wyroku tym TSUE stwierdził, że art. 17 szóstej dyrektywy określa moment powstania prawa do odliczenia i stanowi, iż jedynie charakter, w jakim podmiot działał w chwili nabycia dobra, determinuje istnienie prawa do odliczenia. Podmiot prawa publicznego, który nabywa dobro inwestycyjne jako władza publiczna, w rozumieniu art. 4 ust. 5 akapit pierwszy szóstej dyrektywy, a zatem nie działając w charakterze podatnika, i który następnie sprzedaje to dobro, działając w charakterze podatnika, nie korzysta w zakresie tej sprzedaży z prawa do dokonania korekty, na podstawie art. 20 tej dyrektywy, na potrzeby odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu tego dobra (zob. pkt 38 i 44 wyroku w sprawie C-378/02). Ponadto okoliczność, że następnie podmiot ten działał jako podatnik, nie może na podstawie art. 20 szóstej dyrektywy skutkować tym, że będzie można odliczyć podatek VAT zapłacony przez ten podmiot z tytułu transakcji dokonanych jako władza publiczna i z tego względu nieopodatkowanych (zob. pkt 40 ww. wyroku).

Oznacza to, że jeżeli w momencie nabycia towarów podmiot nie działał w charakterze podatnika VAT wtedy takiemu podmiotowi nie przysługuje w żadnym momencie prawo do odliczenia VAT naliczonego. Zgodnie bowiem z obowiązującym obecnie art. 167 dyrektywy 2006/112/WE prawo do odliczenia powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Późniejsza zmiana przeznaczenia takich towarów z działalności niedającej prawa do odliczenia na działalność dającą takie prawo, nie będzie skutkowała dla podatnika nabyciem prawa do odliczenia VAT. Powyższe tezy wyroku w sprawie C-378/02 zachowują aktualność również w odniesieniu do odpowiadających im przepisów dyrektywy 2006/112/WE (art. 167-168 oraz art. 184-192).

W odniesieniu do elementów infrastruktury wymienionych w poz. 1, 2 i 3a, w ocenie tut. Organu, nabycie towarów i usług służących do wybudowania przedmiotowej infrastruktury nie miało związku z działalnością gospodarczą, gdyż wytworzona infrastruktura po oddaniu do użytkowania została przeznaczona do czynności pozostających poza zakresem VAT. Oznacza to, że w chwili nabycia towarów i usług w trakcie realizacji inwestycji, Gmina nie działała w charakterze podatnika VAT. Wobec powyższego, późniejsza zmiana przeznaczenia (oddanie infrastruktury w dzierżawę) nie spowoduje powstania prawa do odliczenia VAT, gdyż prawo takie powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny (art. 167 Dyrektywy 2006/112/WE).

Za prawidłowością przyjętego rozwiązania przemawia całokształt okoliczności przedstawionych we wniosku, zwłaszcza sposób wykorzystania nieruchomości - elementy wymienione w poz. 1, 2 i 3a - po ich oddaniu do użytkowania były wykorzystywane w ramach nieodpłatnego używania (czyli w ramach czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Pośrednio świadczy o tym również to, że Wnioskodawca nabywając towary i usługi w ramach inwestycji nie dokonywał odliczenia podatku naliczonego - co w przypadku zamiaru przeznaczenia jej do czynności niepodlegających opodatkowaniu było uzasadnione.

Należy podkreślić, że czynność oddania ww. infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na podstawie umowy dzierżawy jest czynnością wykonywaną przez Gminę w ramach jej działalności gospodarczej i Gmina dla tej czynności uzyskała przymiot podatnika podatku VAT.

Jednakże nawet późniejsze wykorzystanie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej do czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług (np. po oddaniu w dzierżawę), dla której Gmina posiada status podatnika VAT, nie oznacza, że w momencie zakupów towarów i usług dla potrzeb realizacji ww. inwestycji, Wnioskodawca nabył prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Również przepisy art. 91 ustawy, regulujące kwestie korekt podatku naliczonego, nie przyznają prawa do odliczenia ani nie zmienią podatku naliczonego związanego pierwotnie z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu w podatek podlegający odliczeniu w rozumieniu art. 86 ust. 1 ustawy.

Jeżeli Wnioskodawca, w trakcie inwestycji, jak również po jej oddaniu do użytkowania, faktycznie wyłączył infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, o której mowa we wniosku w poz. 1, 2 i 3a, poza regulacje objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, to nawet późniejsze włączenie jej do działalności gospodarczej i nabycie statusu podatnika dla czynności dzierżawy oraz przeznaczenie tej infrastruktury do czynności opodatkowanych, nie daje Wnioskodawcy prawa do korekty podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług służących do wytworzenia przedmiotowej infrastruktury. Zainteresowany bowiem nie nabył nigdy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z tymi zakupami, a zatem nie istnieje podatek, który można odliczyć poprzez dokonanie korekty.

W konsekwencji Wnioskodawca ponosząc wydatki celem realizacji przedmiotowych inwestycji, nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dla potrzeb infrastruktury wodno-kanalizacyjnej wymienionej w poz. 1, 2 i 3a.

Wobec powyższego - wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy - w niniejszej sprawie w odniesieniu do infrastruktury wymienionej w poz. 1, 2 i 3a nie znajdą zastosowania przepisy art. 91 ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące przepisy, Gmina, która najpierw przekazała Zakładowi wybudowaną infrastruktury wodno-kanalizacyjne wymienione w poz. 1, 2 i 3a nieodpłatnie, a następnie w 2015 r. przekazała je na rzecz tego Zakładu odpłatnie na podstawie umowy dzierżawy, nie nabędzie w momencie tego odpłatnego przekazania, prawa do korekty podatku naliczonego VAT zawartego w cenie nabywanych towarów i usług związanych z budową ww. infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w trybie art. 91 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy wskazać, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej prawa do korekty podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z budową infrastruktur wodno-kanalizacyjnych wymienionych w punkcie 1, 2 i 3a. Wniosek w pozostałym zakresie zostanie załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl