IPTPP1/443-951/12-4/MW - Opodatkowanie podatkiem VAT odpłatnego wynajmowania świetlic.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 grudnia 2012 r. (data wpływu 10 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 lutego 2013 r. (data wpływu 14 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT odpłatnego wynajmowania świetlic - jest prawidłowe.

W dniu 10 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT odpłatnego wynajmowania świetlic wiejskich;

* prawa do odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty związanego z wydatkami inwestycyjnymi dotyczącymi świetlic w miejscowościach....,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami bieżącymi związanymi z funkcjonowaniem świetlic,

* sposobu określenia części podatku naliczonego podlegającego odliczeniu,

* braku obowiązku naliczenia podatku należnego w związku z wykorzystywaniem świetlic na cele gminne.

Wniosek został uzupełniony w dniu 14 lutego 2013 r. w zakresie doprecyzowania przedmiotu wniosku oraz opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).

Gmina.... (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina jest właścicielem świetlic wiejskich (dalej również: domów ludowych) położonych m.in. w miejscowościach:..., ale także w kilku innych miejscowościach.

Gmina ponosi i będzie ponosić bieżące wydatki związane z utrzymaniem świetlic wiejskich. Wydatki te obejmują zarówno nabycie towarów (m.in. media, środki czystości, sprzęty, urządzenia, etc.), jak i usług (m.in. remonty/konserwacje/modernizacje, utrzymanie czystości, wywóz nieczystości, etc.).

Ponadto na dwa z tych domów ludowych, tj. w miejscowościach... oraz...., Gmina poniosła w przeszłości znaczące nakłady inwestycyjne (modernizacje). Wartość netto tych nakładów w obu przypadkach przekroczyła 15 tys. PLN. Nakłady inwestycyjne na świetlicę w miejscowości... miały miejsce w 2010 r. - oddanie inwestycji do użytkowania także w 2010 r. Nakłady inwestycyjne na świetlicę w miejscowości... miały miejsce w 2011 r. - oddanie inwestycji do użytkowania także w 2011 r.

Powyższe wydatki bieżące i inwestycyjne były/są udokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT.

Dotychczas wszystkie świetlice wiejskie były przez Gminę nieodpłatnie użyczone sołectwom. Gmina nie udostępniała ich za wynagrodzeniem, zatem nie wykazywała VAT należnego.

Niemniej jednak Gmina planuje, że w połowie grudnia 2012 r. (najprawdopodobniej około 15. grudnia) Gmina rozwiąże powyższe umowy użyczenia i wprowadzi inne rozwiązanie w zakresie funkcjonowania świetlic. Otóż Gmina przejmie zarządzanie tymi obiektami i wprowadzi cennik (regulamin) ich odpłatnego udostępniania na podstawie umów cywilnoprawnych (poza udostępnianiem/wykorzystaniem nieodpłatnym). Przychody będą trafiać do Gminy i Gmina będzie wystawiać z tego tytułu faktury VAT, rozliczać podatek należny oraz ujmować transakcje w deklaracjach VAT. Wybrane czynności administracyjne (np. pobieranie opłat i ich przekazywanie do Gminy, otwieranie/zamykanie świetlic) Gmina może zlecić sołtysom - jednakże będą oni działać w imieniu i na rzecz Gminy.

Innymi słowy, już w drugiej połowie grudnia 2012 r. świetlice będą przeznaczone do wykorzystywania w dwojaki sposób, a mianowicie w drodze:

A. odpłatnego wynajmu, w szczególności na rzecz podmiotów gospodarczych, np. w celu organizacji pokazów/prezentacji produktów jak i na rzecz osób fizycznych, np. w celu organizacji imprez okolicznościowych (udostępnianie komercyjne);

B. udostępniania/wykorzystania nieodpłatnego na cele gminne, tj. np. na rzecz sołectw, dla potrzeb organizowania wyborów, w celach charytatywnych, etc.

Gmina pragnie przy tym zaznaczyć, iż brak jest możliwości wyznaczania określonych godzin/dni tygodnia, w których świetlice będą przeznaczone wyłącznie do nieodpłatnego oraz odpowiednio do odpłatnego korzystania. W praktyce nie da się bowiem takiego podziału przewidzieć. Sposób wykorzystywania przedmiotowych świetlic będzie natomiast samodzielnie/neutralnie regulowany poprzez zapotrzebowanie na obie formy udostępniania świetlic. W konsekwencji, w danym miesiącu może się zdarzyć, że świetlice będą udostępniane wyłącznie nieodpłatnie lub też (prawdopodobnie najczęstszy model) w określonej części odpłatnie i nieodpłatnie.

Powyższe oznacza również, że w momencie ponoszenia wydatków inwestycyjnych oraz bieżących na świetlice, Gmina nie jest w stanie określić zakresu/podziału, w jakim obiekty te będą następnie udostępniane odpłatnie, a w jakim nieodpłatnie. Zależy to bowiem od popytu w danym okresie na tego typu świadczenia i innych okoliczności (np. ogłoszenie wyborów).

Gmina nie ma obiektywnej możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których gminie przysługuje prawo do obniżenia kwot podatku należnego, jak i z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (zakres doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Czy odpłatne wynajmowanie przez Gminę świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) podlega opodatkowaniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne wynajmowanie przez Gminę świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT. Zatem, w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, mając na uwadze fakt, iż udostępnianie komercyjne (odpłatny wynajem) przez Gminę świetlic wiejskich nie stanowi dostawy towarów, należy wnioskować, iż na gruncie ustawy o VAT powinno ono być traktowane jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 tej ustawy.

Do analogicznego stanu faktycznego odniósł się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 9 maja 2012 r., sygn. ILPP2/443-153/12-2/MR, w której stwierdził, że "Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż odpłatny wynajem świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną, dla której Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem powyższa czynność w świetle ustawy o VAT traktowana będzie jako odpłatne świadczenie usług, opodatkowane na zasadach ogólnych".

Stanowisko takie zostało potwierdzone także w analogicznym stanie faktycznym w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 maja 2012 r., sygn. IPTPP1/443-138/12-6/MW, w której Dyrektor potwierdził, iż "świadczone przez Gminę usługi odpłatnego wynajmu świetlic wiejskich w celu organizowania imprez okolicznościowych, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z zapisem art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

W świetle powyższego należy zauważyć, iż umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki. Wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Przy czym - jak wynika z art. 659 § 2 ww. ustawy czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

A zatem umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu.

Wobec powyższego wynajem świetlic wiejskich jest czynnością podlegającą opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towaru w rozumieniu art. 7 i świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE L Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do treści § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Powołane wyżej przepisy jednoznacznie wskazują, iż zwolnieniem od podatku nie są objęte czynności realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. Wobec powyższego należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, iż wynajem świetlic będzie niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności Gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem. Gmina jest właścicielem świetlic wiejskich. Dotychczas wszystkie świetlice wiejskie były przez Gminę nieodpłatnie użyczone sołectwom. Gmina nie udostępniała ich za wynagrodzeniem, zatem nie wykazywała VAT należnego. Niemniej jednak Gmina planuje, że w połowie grudnia 2012 r. (najprawdopodobniej około 15. grudnia) Gmina rozwiąże powyższe umowy użyczenia i wprowadzi inne rozwiązanie w zakresie funkcjonowania świetlic. Otóż Gmina przejmie zarządzanie tymi obiektami i wprowadzi cennik (regulamin) ich odpłatnego udostępniania na podstawie umów cywilnoprawnych (poza udostępnianiem/wykorzystaniem nieodpłatnym). Przychody będą trafiać do Gminy i Gmina będzie wystawiać z tego tytułu faktury VAT, rozliczać podatek należny oraz ujmować transakcje w deklaracjach VAT. Wybrane czynności administracyjne (np. pobieranie opłat i ich przekazywanie do Gminy, otwieranie/zamykanie świetlic) Gmina może zlecić sołtysom - jednakże będą oni działać w imieniu i na rzecz Gminy.

Innymi słowy, już w drugiej połowie grudnia 2012 r. świetlice będą przeznaczone do wykorzystywania w dwojaki sposób, a mianowicie w drodze:

A. odpłatnego wynajmu, w szczególności na rzecz podmiotów gospodarczych, np. w celu organizacji pokazów/prezentacji produktów jak i na rzecz osób fizycznych, np. w celu organizacji imprez okolicznościowych (udostępnianie komercyjne);

B. udostępniania/wykorzystania nieodpłatnego na cele gminne, tj. np. na rzecz sołectw, dla potrzeb organizowania wyborów, w celach charytatywnych, etc.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz obowiązujące przepisy podatkowe należy stwierdzić, że odpłatne usługi udostępniania (wynajem) świetlic wiejskich, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy.

Reasumując, świadczone przez Gminę usługi odpłatnego wynajmu świetlic wiejskich, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano opis zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT odpłatnego wynajmowania świetlic wiejskich.

Natomiast wniosek w części dotyczącej:

* prawa do odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty związanego z wydatkami inwestycyjnymi dotyczącymi świetlic w miejscowościach..... w zaistniałym stanie faktycznym został rozpatrzony interpretacją Nr IPTPP1/443-951/12-5/MW,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego w drodze korekty związanego z wydatkami inwestycyjnymi dotyczącymi świetlic w miejscowościach..... i bieżącymi związanymi z funkcjonowaniem świetlic wiejskich w zdarzeniu przyszłym został rozpatrzony interpretacją Nr IPTPP1/443-951/12-6/MW.

* braku obowiązku naliczenia podatku należnego w związku z wykorzystywaniem świetlic na cele gminne został rozpatrzony interpretacją Nr IPTPP1/443-951/12-7/MW.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., ul..... po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. Nr 153, poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.