IPTPP1/443-843/11-6/AK - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach warsztatów terapii.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 14 listopada 2011 r. (data wpływu 17 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach warsztatów terapii zajęciowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach warsztatów terapii zajęciowej

Ww. wniosek uzupełniono pismem z dnia 14 listopada 2011 r. (data wpływu 17 listopada 2011 r.) w zakresie doprecyzowania zaistniałego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego, posiadającą osobowość prawną, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego.

Statutową działalnością Stowarzyszenia jest udzielanie społecznej pomocy osobom chorym oraz innym osobom potrzebującym, a w szczególności osobom niepełnosprawnym z zaburzeniami psychicznymi.

Działalność statutową Stowarzyszenie realizuje w różnych formach. Jedną z form działalności statutowej jest prowadzenie Warsztatów Terapii Zajęciowej. Stowarzyszenie prowadzi również działalność gospodarczą, z której dochód przeznacza się na działalność statutową pomocy społecznej. Ze względu na prowadzoną działalność gospodarczą Stowarzyszenie jest płatnikiem podatku od towarów i usług. Zasady prowadzenia działalności Warsztatów Terapii Zajęciowej, zwanych dalej WTZ, określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2007 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2007 r.).

WTZ jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo częścią Stowarzyszenia stwarzającą, zgodnie z postanowieniami ustawy, osobom niezdolnym do podjęcia pracy, możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Jednym z elementów programu terapii zajęciowej jest wykonywanie przedmiotów. Część z tych przedmiotów ma charakter użytkowy i jest sprzedawana przez osoby niepełnosprawne na specjalnie zorganizowanych kiermaszach. Środki finansowe ze sprzedaży przedmiotów gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym i wydatkowane (§ 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2007 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2007 r.), na integrację społeczną osób niepełnosprawnych uczestników warsztatu.

Wartość materiałów zużytych do terapii wyniosła w 2010 r. 37.670,92 zł, a wartość sprzedanych przedmiotów użytkowych 3.426,13 zł. Przed nowelizacją ustawy o podatku VAT tzn. do dnia 31 grudnia 2010 r. Stowarzyszenie nie naliczało i nie odprowadzało do Urzędu Skarbowego podatku VAT należnego od wytwarzanych w ramach terapii zajęciowej i sprzedawanych na kiermaszach przedmiotów użytkowych oraz nie odliczało podatku naliczonego od zakupionych materiałów i usług służących do terapii zajęciowej osób niepełnosprawnych, w ramach której wytwarzane były przedmioty użytkowe. Powodowało to, że działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej rozliczana była w kwotach brutto.

Taki sposób rozliczania wyrobów użytkowych wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne oraz rozliczania kosztów ich wytworzenia wynikał z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT oraz z załącznika nr 4 do ustawy. W załączniku nr 4 pod pozycją 10 jako zwolnione z opodatkowania wymienione zostały "Usługi świadczone przez organizacje członkowskie gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe)" - PKWiU 91.

Nowelizacja ustawy o podatku VAT - obowiązująca od 1 stycznia 2011 r. - uchyliła załącznik nr 4, który stanowił podstawę prawną zwolnienia. Po nowelizacji ustawy o podatku VAT Stowarzyszenie rozlicza w dalszym ciągu działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej w kwotach brutto.

Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego prowadzącą statutową działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, w tym działalność gospodarczą, z której dochód przeznaczony jest na działalność statutową pomocy społecznej.

Cele statutowe Stowarzyszenie realizuje w różnorodny sposób, w tym:

Złożony przez Stowarzyszenie wniosek z dnia 29 września 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach warsztatów terapii zajęciowej, prowadzonych na podstawie rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2004 r.), dotyczy stanu prawnego od dnia 1 stycznia 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy sprzedaż przedmiotów użytkowych wytwarzanych w WTZ przez osoby niepełnosprawne w ramach terapii zajęciowe podlega zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotów użytkowych wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne w ramach rehabilitacji w WTZ jest zwolniona z podatku VAT na mocy art. 13 część A ust. 1 lit. 1 VI Dyrektywy UE oraz odpowiednio art. 132 ust. 1 lit. 1 Dyrektywy VAT z 2006 r., który wprowadza zwolnienie z podatku w zakresie odpowiadającym zwolnieniu na mocy poz. 10 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązującej do 31 grudnia 2010 r.

Stowarzyszenie przed złożeniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zwróciło się do Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie z zapytaniem dotyczącym sposobu rozliczania dotacji na działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej, prowadzonych przez Stowarzyszenie w świetle nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług obowiązującej od 1 stycznia 2011 r. sposób rozliczania dotacji na działalność WTZ zależy od tego czy sprzedaż przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach działalności WTZ jest opodatkowana czy zwolniona z podatku VAT. Przed nowelizacją ustawy obowiązującej od 1 stycznia 2011 r. o podatku od towarów i usług sprzedaż przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach działalności WTZ była zwolniona z podatku, a wydatki z dotacji na działalność rozliczone były w kwotach brutto.

Biuro Pełnomocnictwa Rządu do spraw osób Niepełnosprawnych zwróciło się w tej sprawie z zapytaniem, do Departamentu Podatku od Towarów i Usług Ministerstwa Finansów. Po otrzymaniu odpowiedzi przekazało ją do Stowarzyszenia W otrzymanej odpowiedzi Ministerstwo Finansów między innymi informuje: "Zmiany zakresu usług zwolnionych z VAT, wprowadzone ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476) nie mają wpływu na zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Na mocy art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Powyższe przepisy art. 5, art. 7 i art. 8 ustawy, zawierają podstawowe zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Z przepisów tych wynika przede wszystkim, że opodatkowaniu podlegają dostawa towarów oraz świadczenie usług realizowane na terytorium kraju. Ponadto dostawa towarów bądź świadczenie usług podlegają opodatkowaniu jeżeli mają charakter odpłatny. Tylko pozytywne ustalenia w powyższych aspektach upoważniają do stwierdzenia, że miała miejsce transakcja podlegająca opodatkowaniu.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ustawy, który stanowi, iż przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia odpłatności. W języku potocznym odpłatność oznacza zapłatę, wynagrodzenie w zamian za rzecz (towar) lub zachowanie (usługę). Należy podkreślić, że pojęcie "odpłatna dostawa" powinno być rozumiane jako ekonomiczne korzyści dla sprzedającego.

W dorobku orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia (dostawy towaru).

Zatem dostawa towarów jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT jeżeli następuje za wynagrodzeniem oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. O opodatkowaniu podatkiem VAT czynności dostawy towarów decyduje zatem jej odpłatność.

Zgodnie z art. 2 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.), stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności. Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.

Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków (art. 34 ustawy - Prawo o stowarzyszeniach).

Jak wskazał Wnioskodawca, statutową działalność prowadzi w oparciu o przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w formach przewidzianych w ustawie, określonych w art. 6, 7, 8 i 9 ustawy tj. działalność nieodpłatną pożytku publicznego i działalność odpłatną pożytku publicznego.

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.) w art. 1 ust. 1 reguluje m.in. zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych, uzyskiwanie przez organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz funkcjonowania organizacji pożytku publicznego.

W myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Organizacjami pozarządowymi są niedziałające w celu osiągnięcia zysku osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4 (art. 3 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 6 ww. ustawy działalność pożytku publicznego nie jest, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1, działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, i może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub działalność odpłatna.

Działalnością nieodpłatną pożytku publicznego jest działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, za które nie pobierają one wynagrodzenia. (art. 7).

Działalnością odpłatną pożytku publicznego jest zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

* działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, za które pobierają one wynagrodzenie;

* sprzedaż towarów lub usług wytworzonych lub świadczonych przez osoby bezpośrednio korzystające z działalności pożytku publicznego, w szczególności w zakresie rehabilitacji oraz przystosowania do pracy zawodowej osób niepełnosprawnych oraz reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, a także sprzedaż przedmiotów darowizny.

Ponadto z przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzenie przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2-4:

Szczegółowe zasady tworzenia, działania i dofinansowywania warsztatu terapii zajęciowej, uregulowane są w rozporządzeniu Ministra gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. Nr 63, poz. 5870).

W świetle § 10 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz okoliczności przedstawione we wniosku, stwierdzić należy, iż ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie odnosi się do definicji działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 nr 220, poz. 1447 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 cyt. ustawy, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Należy zauważyć, iż definicja działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, różni się od definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. O ile w pierwszym przypadku jednym z warunków jest jej prowadzenie w celu zarobkowym, to już w drugim przypadku (art. 15 ust. 2 ustawy), definicja ta tego warunku nie zawiera. Zatem według definicji zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy, zarówno działalność pożytku publicznego prowadzona przez Stowarzyszenie w formie określonej w art. 6, 7 i 8 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie jak również działalność pożytku publicznego prowadzona przez Stowarzyszenie w formie określonej w art. 9 tejże ustawy podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku wynika, że Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego, posiadającą osobowość prawną, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego. Statutową działalnością Stowarzyszenia jest udzielanie społecznej pomocy osobom chorym oraz innym osobom potrzebującym, a w szczególności osobom niepełnosprawnym z zaburzeniami psychicznymi.

Działalność statutową Stowarzyszenie realizuje w różnych formach. Jedną z form działalności statutowej jest prowadzenie Warsztatów Terapii Zajęciowej. WTZ jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo częścią Stowarzyszenia stwarzającą, zgodnie z postanowieniami ustawy, osobom niezdolnym do podjęcia pracy, możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Jednym z elementów programu terapii zajęciowej jest wykonywanie przedmiotów. Część z tych przedmiotów ma charakter użytkowy i jest sprzedawana przez osoby niepełnosprawne na specjalnie zorganizowanych kiermaszach. Środki finansowe ze sprzedaży przedmiotów gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym i wydatkowane (§ 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2007 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2007 r.), na integrację społeczną osób niepełnosprawnych uczestników warsztatu. Produkty użytkowe wytwarzane w ramach Warsztatów Terapii Zajęciowej nie są wytwarzane za środki pieniężne pozyskane ze zbiórek o których mowa w przepisach ustawy z dnia 15 marca 1993 r. o zbiórkach publicznych (Dz. U. Nr 22, poz. 162 z późn. zm.). Sprzedaż produktów użytkowych wytwarzanych w ramach Warsztatów Terapii Zajęciowej nie jest dokonywana w związku z organizowaniem imprez połączonych ze zbiórką pieniędzy. Środki pieniężne pozyskane ze sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne w ramach terapii zajęciowej WTZ przeznaczone są w całości na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników zajęć terapeutycznych. Zwolnienie z podatku VAT sprzedaży produktów użytkowych wytwarzanych w WTZ nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji. Prowadzenie Warsztatów Terapii Zajęciowej, w tym wytwarzanie i sprzedaż wyrobów użytkowych, nie narusza warunków lub zasad określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.).

Stowarzyszenie nie jest regionalnym ośrodkiem polityki społecznej, powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, rodzinnym domem pomocy, ośrodkiem wsparcia, ośrodkiem interwencji kryzysowej. Nie prowadzi domu pomocy społecznej i nie posiada w tym zakresie wpisu do rejestru prowadzonego przez wojewodę. Nie posiada zezwolenia wojewody na prowadzenie domu pomocy społecznej. Prowadzi placówkę opiekuńczo - wychowawczą (świetlicę dla dzieci szkolnych), która jest wpisana do rejestru prowadzonego przez wojewodę. Nie prowadzi ośrodka adopcyjno-opiekuńczego i nie posiada wpisu do rejestru prowadzonego przez wojewodę. Nie jest placówką specjalistycznego poradnictwa. Nie jest placówką inną niż wymienione w punktach 2, 3, 5 a i b i 6 zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na podstawie zezwolenia wojewody, wpisaną do rejestru prowadzonego przez wojewodę. Nie świadczy usług w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty. Nie posiada statusu organizacji powołanej do celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym, obywatelskim.

Stowarzyszenie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Stowarzyszenie prowadzi również działalność gospodarczą, z której dochód przeznacza się na działalność statutową pomocy społecznej. Ze względu na prowadzoną działalność gospodarczą Stowarzyszenie jest płatnikiem podatku od towarów i usług.

Zdaniem tut. Organu przedstawiony stan faktyczny wskazuje, że w przypadku sprzedaży przedmiotów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej, mamy do czynienia z dostawą towarów o charakterze odpłatnym dokonywaną w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej nie jest wyłączona z regulacji art. 5 ustawy. Ponadto nabywca towaru (przedmiotów) staje się ich właścicielem, bowiem następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Poza tym występuje tu wyraźna odpłatność, zapłata za towar pozostaje w bezpośrednim związku z jego przekazaniem. Przeprowadzona analiza przedstawionego stanu faktycznego w świetle obowiązujących przepisów wskazuje, że sprzedaż towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej wyczerpuje znamiona odpłatnej dostawy towarów i w związku z tym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i zobowiązany jest stosować do całości prowadzonej działalności gospodarczej przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług dla dostawy towarów i świadczenia usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy postanowiono, iż w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy (art. 43 ustawy), jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347/1 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. g) ww. Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają świadczenie usług i dostawę towarów ściśle związanych z opieką i pomocą społeczną, wraz z usługami świadczonymi przez domy spokojnej starości, dokonywane przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane za podmioty o charakterze społecznym przez dane państwo członkowskie.

Cytowany przepis umiejscowiony został w rozdziale 2 tego aktu, zatytułowanym "Zwolnienia dotyczące określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym", co oznacza, iż usługi związane z opieką i pomocą społeczną na gruncie Dyrektywy podlegają zwolnieniu od podatku wyłącznie, gdy są wykonywane w interesie publicznym, tzn. wypełniają obowiązki, jakie ciążą na danym państwie wobec jego obywateli. W żadnym przepisie Dyrektywy nie została jednak wskazana definicja "interesu publicznego", nie zostały również określone podmioty, które mogą działać "w interesie publicznym". Oznacza to, że zarówno komercyjne przedsiębiorstwa jaki i niekomercyjne organizacje mogą prowadzić działalność z zakresu "interesu publicznego".

Wskazać należy - co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że zakres zwolnień przewidzianych w Dyrektywie nie może być interpretowany w sposób rozszerzający. Czynności zwolnione zgodnie z Dyrektywą stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a ich ujednolicona interpretacja ma służyć unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku od wartości dodanej w poszczególnych państwach członkowskich. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem "pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 szóstej dyrektywy powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika" (wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV).

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

Stosownie natomiast do treści art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:

W art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy, ustawodawca przewidział, że zwalnia się od podatku usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, realizowane przez:

W myśl obowiązującego od 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Od 1 kwietnia 2011 r. ww. przepis, na podstawie art. 1 pkt 13 lit. d) ww. ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach przyjął następujące brzmienie: "Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

W świetle art. 43 ust. 18 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a), stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Z powyższego wynika, iż warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku, na podstawie cyt. przepisów, jest spełnienie zarówno przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Ze stanu faktycznego sprawy wynika, iż Wnioskodawca nie spełnia kryterium podmiotowego wskazanego ww. przepisach. Zatem dostawa towarów w ramach warsztatów terapii zajęciowej świadczona przez podmiot niepodlegający zwolnieniu z opodatkowania nie jest związana z usługami podstawowymi korzystającymi ze zwolnienia z opodatkowania. Wobec powyższego dostawa ww. towarów nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie tych przepisów.

Zgodnie natomiast z § 13 ust. 1 pkt 3 i 23 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku

* dostawę towarów, z wyłączeniem towarów wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 z późn. zm.), dokonywaną przez organizacje pożytku publicznego, o których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536), zwane dalej "organizacjami pożytku publicznego", jeżeli towary te zostały nabyte przez te organizacje:

* świadczenie usług i dostawę towarów, z wyłączeniem towarów wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, inną niż wymieniona w pkt 3, wykonywane przez podmioty, których działalność jest zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18, 22, 24, 26 i 31-33 ustawy, w związku z organizowaniem imprez połączonych ze zbiórką pieniędzy wyłącznie na potrzeby tej działalności zwolnionej, pod warunkiem że:

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku wskazuje, iż sprzedaż produktów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej nie wypełnia przesłanek wskazanych w ww. przepisie.

W świetle powołanych przepisów stwierdzić należy, że sprzedaż produktów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej, stanowi odpłatną dostawę towarów.

Nadto zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług jak również w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca nie przewidział zwolnienia od podatku dla ww. dostawy.

Mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż sprzedaż przedmiotów wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne w ramach warsztatów terapii zajęciowej od dnia 1 stycznia 2011 r. nie korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadto tut. Organ zauważa, iż twierdzenie zawarte w piśmie Ministerstwa Finansów Departament Podatku od Towarów i usług, że "zmiany zakresu usług zwolnionych z VAT wprowadzone ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476) nie mają wpływu na zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej" nie potwierdza, iż od dnia 1 stycznia 2011 r. dostawa ww. towarów przez Wnioskodawcę jest zwolniona z opodatkowania.

W niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych w ramach warsztatów terapii zajęciowej. Natomiast wniosek w części dotyczącej sposobu dokumentowania sprzedaży przedmiotów wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne w ramach warsztatów terapii zajęciowej został rozpatrzony interpretacją nr ITPPP1/443-843/11-7/AK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski