IPTPP1/443-631/11-2/ALN - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców gminy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2011 r. (data wpływu 16 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT z tytułu wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy - jest prawidłowe.

W dniu 16 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT z tytułu wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy oraz opodatkowania podatkiem od towarów i usług dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (do 20%).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z możliwością pozyskania dofinasowania ze środków WFOŚiGW Gmina wystąpiła o pożyczkę z WFOŚiGW na zadanie polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy. Jest to zadanie, które jest zgodne z regulaminem zasad udzielania dotacji, spełnia wymogi i kwalifikuje się do dofinansowania.

Inwestycja jest realizowana ze środków WFOŚiGW oraz ze środków własnych Gminy. 20% wartości zamontowania przydomowej oczyszczalni ścieków ponosi mieszkaniec Gminy - właściciel nieruchomości. Poszczególni mieszkańcy korzystają z wybudowanych na ich terenie przydomowych oczyszczalni ścieków na podstawie umowy użyczenia zawartej między gminą a osobami fizycznymi.

Koszty związane z utrzymaniem oczyszczalni oraz z korzystaniem z oczyszczalni, w tym koszty wynikające z bieżących napraw i konserwacji ponosi odbiorca - właściciel nieruchomości. Koszty przygotowania studium wykonalności poniesione w związku z realizacją zadania zostaną ujęte we wniosku jako koszty kwalifikowane łącznie z podatkiem VAT.

Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków nie będzie służyła Gminie do wykonywania czynności podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz odpłatnemu świadczeniu usług, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina ma prawo do odzyskania podatku VAT z tytułu wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Przez okres 5 lat właścicielem przydomowych oczyszczalni ścieków będzie Gmina, po tym okresie zgodnie z umową użyczenia, może ona zostać przekazana właścicielowi nieruchomości.

Koszty eksploatacji będzie ponosił użytkownik przydomowej oczyszczalni ścieków, a więc Gmina nie będzie uzyskiwać z tego tytułu żadnych dochodów, nie będzie wykonywać czynności opodatkowanych.

Prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi.

Dokonywane przez mieszkańców Gminy wpłaty są związane z realizacją inwestycji, mają charakter zwrotu części kosztów realizowanej inwestycji służącej zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Naliczenie przez Gminę i odprowadzanie podatku VAT od wpłat partycypujących w ocenie Wnioskodawcy jest niezasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. tj. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak stanowi, art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy min.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. - za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca wystąpił o pożyczkę z WFOŚiGW na projekt polegający na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy. Inwestycja jest realizowana ze środków WFOŚiGW oraz ze środków własnych Gminy. 20% wartości zamontowania przydomowej oczyszczalni ścieków ponosi mieszkaniec Gminy - właściciel nieruchomości. Poszczególni mieszkańcy korzystają z wybudowanych na ich terenie przydomowych oczyszczalni ścieków na podstawie umowy użyczenia zawartej między gminą a osobami fizycznymi. Koszty związane z utrzymaniem oczyszczalni oraz z korzystaniem z oczyszczalni, w tym koszty wynikające z bieżących napraw i konserwacji ponosi odbiorca.

Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków nie będzie służyła Gminie do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz odpłatnemu świadczeniu usług.

Wnioskodawca przez okres 5 lat będzie właścicielem przydomowych oczyszczalni ścieków. Ewentualne przekazanie ich mieszkańcom będzie mogło nastąpić po upływie tego okresu.

W myśl powyższych przepisów oraz w oparciu o opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż nabyte towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Użyczenie przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością, zatem brak jest podstaw do traktowania tego nieodpłatnego udostępnienia do użytkowania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym, czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym nie będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki, bowiem nie zostanie w omawianym przypadku spełniona podstawowa przesłanka pozytywna jaką jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną.

Jak wynika z powyższego, Gmina w przedmiotowej sprawie, będzie wykonywała jedno z zadań własnych Gminy, a przydomowe oczyszczalnie ścieków powstałe w ramach realizacji inwestycji, nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż nabywane towary i usługi w ramach realizacji projektu nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji inwestycji.

Reasumując, Zainteresowanemu nie będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT z tytułu wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy, ponieważ efekty projektu nie będą służyły Wnioskodawcy do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, że organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

W niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej prawa do odzyskania podatku VAT z tytułu wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla 50 mieszkańców Gminy. Natomiast wniosek w części dotyczącej opodatkowania dobrowolnych wpłat mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (do 20%) został rozstrzygnięty interpretacją Nr IPTPP1/443-631/11-3/ALN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.