IPTPP1/443-527/11-8/ALN - Podatek od towarów i usług w zakresie budowy przez gminę przyłączy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 18 lipca 2011 r. (data wpływu 22 lipca 2011 r.), uzupełnionym pismami z dnia 18 października 2011 r. (data wpływu 21 października 2011 r.) oraz z dnia 2 listopada 2011 r. (data wpływu 7 listopada 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy budowa przyłączy, w całości sfinansowanych ze środków Gminy (bez partycypacji w kosztach odbiorców) stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 22 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy budowa przyłączy, w całości sfinansowana ze środków Gminy (bez partycypacji w kosztach odbiorców) stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę przyłączy.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 18 października 2011 r. (data wpływu 21 października 2011 r.) oraz z dnia 2 listopada 2011 r. (data wpływu 7 listopada 2011 r.), w zakresie doprecyzowania zdarzenia przyszłego i zaistniałego stanu faktycznego, przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oraz uiszczenia opłaty.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).

Gmina realizuje projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej polegający na budowie kanalizacji sanitarnej. Przedmiotem tej inwestycji jest wykonanie sieci kanalizacyjnej wraz z przepompowniami ścieków oraz przyłączy kanalizacyjnych (przykanalików). Gmina przeprowadziła procedurę przetargową oraz podpisała umowę z wykonawcą na całość zadania (sieć i przyłącza). Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorczym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) budowa sieci kanalizacyjnej - należy do zadań własnych gminy i jest finansowana ze środków własnych oraz ze środków Unii Europejskiej, natomiast budowa przyłączy finansowana jest w całości ze środków budżetu Gminy (bez partycypacji w kosztach ich budowy użytkowników kanalizacji).

Po zakończeniu inwestycji kanalizacja wraz z przyłączami będzie wchodziła w skład majątku Gminy, gdyż zgodnie z art. 47 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych, natomiast zgodnie z par. 2 częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości (...)

Z odbiorcami zostaną podpisane jedynie umowy o świadczenie usług polegających na odbiorze ścieków, nie zostaną im natomiast przekazane na własność wybudowane w ramach projektu przyłącza, chociaż znajdują się na ich gruncie.

Zgodnie z art. 49 kodeksu cywilnego urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Przedmiotowe przyłącza kanalizacyjne stanowią zgodnie z ww. przepisami prawa własność Gminy. Gmina jest bowiem przedsiębiorstwem w rozumieniu tego przepisu, gdyż świadczy usługi jako przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne w rozumieniu przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków.

Gmina ma zamiar odliczyć w deklaracji VAT-7 całość podatku VAT naliczonego związanego z budową kanalizacji - również od przyłączy, jako że po zakończeniu inwestycji będzie świadczyć usługi opodatkowane w postaci odbioru ścieków.

Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Projekt "..." jest współfinansowany ze środków europejskich w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, Osi Priorytetowej VI, Środowisko i Czysta Energia Działanie 6.1 Ochrona i Kształtowanie Środowiska, Kategoria I Gospodarka Wodno-Ściekowa.

Wszystkie faktury dokumentujące poniesione wydatki w ramach realizacji przedmiotowego projektu - także te, dotyczące budowy przyłączy kanalizacyjnych są wystawiane na Gminę. Faktury dotyczące przyłączy są w całości opłacane ze środków własnych budżetu gminy. Efekty projektu będą w całości wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (sprzedaży usług polegających na odbiorze ścieków).

Pod pojęciem nieodpłatnego świadczenie usług w zakresie realizowanej inwestycji Wnioskodawca rozumie wybudowanie ze środków własnych przyłączy kanalizacyjnych dla indywidualnych odbiorców, na gruntach stanowiących ich własność.

Na dzień złożenia pierwszego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług tj. 18 lipca 2011 r. (data wpływu 22 lipca 2011 r.) przedmiotem wniosku były zdarzenia przyszłe. Obecnie obydwa zdarzenia dotyczą zaistniałych już stanów faktycznych oraz zdarzeń przyszłych. Gmina wybudowała już z własnych środków część przyłączy kanalizacyjnych i otrzymała od wykonawcy fakturę, którą zapłaciła w całości, a podatek VAT naliczony wykazała w deklaracji VAT-7 jako kwotę do zwrotu na rachunek podatnika. Inwestycja nie została jeszcze zakończona (będzie realizowana do roku 2013) i wystąpią jeszcze zdarzenia, o których mowa we wniosku o udzielenie interpretacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy budowa przyłączy, w całości sfinansowanych ze środków Gminy (bez partycypacji w kosztach odbiorców) stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), w opisanym wyżej przypadku nieodpłatne świadczenie usługi polegające na wybudowaniu przyłączy kanalizacyjnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Gmina będzie świadczyła usługi opodatkowane w postaci odbioru ścieków. Podatek VAT naliczony od wydatków poniesionych na budowę przyłączy może być w całości rozliczony w deklaracji VAT 7.

Gmina może odliczyć podatek /AT od wydatków poniesionych na budowę przyłączy, gdyż wybudowane przyłącza będą w przyszłości służyły wyłącznie opodatkowanej sprzedaży usług polegających na odbiorze ścieków.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Natomiast art. 8 ust. 2 stanowi, iż za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl przepisów § 13 ust. 1 pkt 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), obowiązującego od dnia 6 kwietnia 2011 r., zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Artykuł 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stanowi, że gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy min.: wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3).

Artykuł 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) stwierdza że, zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy. Na podstawie art. 15 ust. 1 tej ustawy, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych.

Natomiast osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci zapewnia, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 2 ww. ustawy, na własny koszt realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca realizuje projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej polegający na budowie kanalizacji sanitarnej. Przedmiotem tej inwestycji jest wykonanie sieci kanalizacyjnej wraz z przepompowniami ścieków oraz przyłączy kanalizacyjnych (przykanalików). Po zakończeniu inwestycji kanalizacja wraz z przyłączami będzie wchodziła w skład majątku Gminy. Gmina wybuduje ze środków własnych przyłącza kanalizacyjne dla indywidualnych odbiorców, na gruntach stanowiących ich własność. Z odbiorcami zostaną podpisane jedynie umowy o świadczenie usług polegających na odbiorze ścieków, nie zostaną im natomiast przekazane na własność wybudowane w ramach projektu przyłącza.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wszystkie faktury dokumentujące poniesione wydatki w ramach realizacji przedmiotowego projektu - także te, dotyczące budowy przyłączy kanalizacyjnych są wystawiane na Zainteresowanego. Faktury dotyczące przyłączy są w całości opłacane ze środków własnych budżetu Gminy. Efekty projektu będą w całości wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że gmina w ramach zadań własnych zobowiązana jest do zapewnienia budowy urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, czyli tzw. sieci rozprowadzających. Nie jest natomiast zobowiązana do budowy przyłączy do sieci, gdyż powyższe wykonuje na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci. W przypadku przedstawionym przez Wnioskodawcę zostaną wykonane nieodpłatnie przyłącza (przykanaliki), które podłączą nieruchomości do sieci kanalizacyjnej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie Gmina występuje jako usługodawca, który wykonuje usługę wybudowania przyłączy na rzecz mieszkańców gminy.

Zasadą jest opodatkowanie odpłatnego świadczenia usług. Poprzez unormowanie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, nastąpiło zrównanie w zakresie opodatkowania usług nieodpłatnych, spełniających określone warunki, z odpłatnymi. Aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być spełniony podstawowy warunek, a mianowicie brak związku świadczonych usług z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie tego warunku (świadczenie usług na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa) jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, to zatem takie usługi, które są wykonywane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie Organ rozpatruje działania podejmowane przez Zainteresowanego.

Z treści wniosku wynika, że Gmina będzie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie m.in. sprzedaży usług polegających na odbiorze ścieków. Wybudowanie przyłączy służących podłączeniu nieruchomości do sieci kanalizacyjnej jest zatem ściśle związane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy polegającą na odbiorze nieczystości.

Zatem należy stwierdzić, że budowa przyłączy, w całości sfinansowana ze środków Gminy (bez partycypacji w kosztach odbiorców) będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, w związku z czym nie będzie traktowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania ww. przepis ustawy, a czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy wskazać, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na pisemny wniosek Zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie. W związku z powyższym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy.

Dodatkowo zaznaczyć należy, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Tut. Organ podkreśla, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie się pokrywało z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, a w szczególności wykorzystywania przez Zainteresowanego powstałego w wyniku realizacji projektu mienia do wykonywania czynności nieopodatkowanych lub zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przepisów prawa podatkowego, w zdarzeniu przyszłym, w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy budowa przyłączy, w całości sfinansowanych ze środków Gminy (bez partycypacji w kosztach odbiorców) stanowi nieodpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wniosek w części dotyczącej ww. zakresu, w zaistniałym stanie faktycznym, został rozstrzygnięty interpretacją indywidualną znak IPTPP1/443-527/11-9/ALN.

Natomiast wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę przyłączy został rozstrzygnięty interpretacją indywidualną znak IPTPP1/443-527/11-6/ALN. Zaś wniosek w części dotyczącej ww. zakresu, w zaistniałym stanie faktycznym, został rozstrzygnięty interpretacją indywidualną znak IPTPP1/443-527/11-7/ALN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.