IPTPP1/443-36/11-2/MW - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług związanych z obsługą rozliczeń pieniężnych na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 12 lipca 2011 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPP1/443-36/11-2/MW Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług związanych z obsługą rozliczeń pieniężnych na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Centrum sp. z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2011 r. (data wpływu 14 kwietnia 2011 r), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług związanych z obsługą rozliczeń pieniężnych na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług związanych z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych ("Przelew przychodzący - sumy do wyjaśnienia").

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony zaistniały stan faktyczny.

Centrum Sp. z o.o. (dalej jako"CENTRUM") świadczy na rzecz Bank S.A. (dalej jako"Bank") usługi polegające na wykonywaniu określonych czynności związanych z prowadzoną przez Bank działalnością bankową. Podstawą prawną do powierzenia CENTRUM wykonywania ww. czynności jest art. 6a ust. 1 Prawa bankowego. W świetle ww. przepisu bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie:

* w imieniu i na rzecz banku usług pośrednictwa w zakresie czynności bankowych na podstawie umowy agencyjnej (w granicach ściśle określonych w przepisach art. 6a ust. 1 pkt 1 lit. a-k), a także

* czynności faktycznych związanych z działalnością bankową.

Świadczenie usług przez CENTRUM odbywa się na podstawie zawartej z Bankiem umowy o świadczenie usług oraz wystawianych przez Bank Zleceń Usługi. Zlecenia Usługi wystawiane są w ramach przedmiotu umowy i uszczegóławiają zakres realizowanych przez CENTRUM usług. Świadczone przez CENTRUM usługi obejmują, między innymi, czynności związane z obsługą rozliczeń pieniężnych na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych.

Codziennie w systemie bankowym księgowane są tysiące operacji będących wynikiem realizacji zlecanych przez klientów przelewów. Następuje, m.in. w systemie bankowym automatyczne uznanie rachunków klientów Banku kwotami przelewów przychodzących, przy czym identyfikacja beneficjenta przelewu odbywa się na bazie numeru rachunku bankowego. Nie wszystkie przelewy przychodzące automatycznie trafiają na konta beneficjentów. Przelewy przychodzące, dla których w systemie bankowym nie zostanie automatycznie wykonany przelew na rzecz beneficjenta z przyczyn technicznych jak np.

* rachunek jest zamknięty,

* rachunek jest zablokowany w związku z zajęciem egzekucyjnym,

* przelew kierowany jest na rachunek kredytowy, który nie przyjmuje wpłat zewnętrznych;

* przelew jest w walucie polskiej kierowany na rachunek w innej walucie niż PLN itp. lub z przyczyny popełnienia błędu przez klienta są ujmowane w systemie bankowym jako "sumy do wyjaśnienia".

Wyjaśnienie przyczyn zaistniałej sytuacji a następnie wykonanie operacji przelewu w sposób manualny zgodnie z dyspozycją klienta, zostało zlecone przez Bank spółce CENTRUM.

Usługa, jaką świadczy CENTRUM "Przelew przychodzący-sumy do wyjaśnienia", jest przewidziana dla sytuacji, kiedy przelew nie zrealizował się automatycznie w systemie bankowym.

Przedmiotowe usługi CENTRUM polegają na:

* analizie przelewów przychodzących kierowanych na prowadzone przez Bank rachunki bankowe, które nie zostały ujęte (zaksięgowane) na tych rachunkach, w celu wyjaśnienia przyczyn zaistniałej sytuacji (np. rachunek został zamknięty, zablokowany itp.),

* podjęciu kroków adekwatnych do wyników analizy, tj.:

* ujęciu (zaksięgowaniu) sum wyjaśnionych przelewów przychodzących na rachunku bankowym beneficjenta albo

* zwrocie transakcji do nadawcy z odpowiednią adnotacją (i dokonaniu odpowiednich księgowań w systemie bankowym w tym zakresie),

* nawiązaniu kontaktu z innymi jednostkami Banku (np. zajęcia egzekucyjne; dział kredytów) w celu przekazania informacji o transakcji dotyczącej ww. obszarów, a następnie rozksięgowaniu operacji zgodnie z wytycznymi jednostek banku,

* uznawaniu środków na rachunkach klienta Banku w przypadku wystąpienia zwrotu przelewu z innego banku (jako wynik niezrealizowanego przelewu wychodzącego do innego banku).

Usługa jest świadczona przez CENTRUM za pośrednictwem systemu komputerowego Banku o nazwie (...)

W przypadku pozytywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na jego rachunek bankowy, CENTRUM dokonuje ręcznego ujęcia (zaksięgowania) na tym rachunku sum przelewów przychodzących, które pierwotnie nie zostały na nim ujęte. W razie negatywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na rachunek bankowy, CENTRUM dokonuje zwrotu przelewu do nadawcy (w efekcie przelew przychodzący, z uwagi na wykryte nieprawidłowości, nie jest ujmowany na rachunku docelowym). W wyniku świadczonej przez CENTRUM usługi, ostateczny stan salda rachunku bankowego klienta powinien odpowiadać saldu prawidłowych dyspozycji (przelewów przychodzących i wychodzących) dotyczących tego rachunku i tym samym być zgodny z umową rachunku bankowego zawartą pomiędzy Bankiem a klientem.

Wynagrodzenie CENTRUM z tytułu świadczonych na rzecz Banku usług związanych z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych ustalone jest jako stała kwota pomnożona przez liczbę zidentyfikowanych przelewów przychodzących, które nie zostały ujęte na rachunku bankowym klienta oraz przelewów wychodzących niedostarczonych na rachunek docelowy w innym banku, których obsługą zajmuje się CENTRUM w danym okresie rozliczeniowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi świadczone przez CENTRUM na rzecz Banku związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone na rzecz Banku usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

1.

Stan prawny.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku, między innymi usługi w zakresie: "depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług."

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 40, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 40.

2.

Usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych, a warunki zwolnienia z VAT na gruncie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W ocenie Spółki, świadczone przez nią na rzecz Banku usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych, spełniają warunki uznania ich za usługi, o których mowa a art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, gdyż:

I.

(i)stanowią element świadczonych przez Bank usług finansowych (polegających na prowadzeniu rachunków bankowych), stanowiący odrębną całość oraz

II.

są właściwe i niezbędne do świadczenia ww. usług finansowych przez Bank.

Ad. (I)

Nie ulega wątpliwości, iż świadczone przez CENTRUM usługi w zakresie obsługi rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych są bezpośrednio związane ze świadczonymi przez Bank usługami w zakresie prowadzenia rachunków bankowych, które są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Na mocy zawartych z klientami umów rachunku bankowego, Bank zobowiązany jest do świadczenia usług finansowych na odpowiednim poziomie, zgodnie z prawem, z zachowaniem należytej staranności. W szczególności Bank zobowiązany jest do zapewnienia prawidłowej, tj. (zgodnej z dyspozycjami) realizacji rozliczeń pieniężnych na prowadzonych rachunkach bankowych (przelewów przychodzących na prowadzone w Banku rachunki klientów oraz przelewów wychodzących z tych rachunków). Co do zasady, zlecane rozliczenia dotyczące rachunków bankowych są ujmowane (księgowanie) automatycznie na właściwych rachunkach (w systemie bankowym następuje automatyczne uznanie rachunków klientów Banku kwotami przelewów przychodzących, przy czym identyfikacja beneficjenta przelewu odbywa się na bazie numeru rachunku bankowego).

Zdarzają się jednak sytuacje, w których przelewy przychodzące nie trafiają automatycznie na konta beneficjentów z przyczyn technicznych jak np.:

* rachunek jest zamknięty,

* rachunek jest zablokowany w związku z zajęciem egzekucyjnym,

* przelew kierowany jest na rachunek kredytowy, który nie przyjmuje wpłat zewnętrznych,

* przelew jest w walucie polskiej kierowany na rachunek w innej walucie niż PLN itp.

- lub z przyczyny popełnienia błędu przez klienta. Takie przelewy są ujmowane w systemie bankowym jako "sumy do wyjaśnienia."

W takim przypadku, w celu zapewnienia prawidłowego świadczenia przez Bank usług finansowych w zakresie prowadzonych rachunków bankowych, Bank zobowiązany jest wyjaśnić przyczynę zaistniałej sytuacji, a następnie (w razie konieczności) wykonać operację przelewu w sposób manualny, zgodnie z dyspozycją klienta.

W celu obniżenia kosztów działalności oraz uproszczenia wewnętrznej struktury organizacyjnej, Bank zdecydował się powierzyć CENTRUM wykonywanie powyższych czynności związanych z obsługą rozliczeń na prowadzonych rachunkach bankowych Spółce CENTRUM.

W przypadku pozytywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na jego rachunek bankowy CENTRUM dokonuje ręcznego ujęcia (zaksięgowania) na tym rachunku sum przelewów przychodzących, które pierwotnie nie zostały na nim ujęte. W tym przypadku świadczona przez CENTRUM usługa skutkuje rzeczywistą zmianą w sytuacji finansowej klienta, tj. zmianą stanu rachunku bankowego poprzez zapisanie na nim odpowiednich kwot.

Podobnie zmiana salda rachunku bankowego występuje w przypadku uznania rachunku kwotą zwrotu środków niedostarczonych na rachunek docelowy w innym banku, wskazany w poleceniu przelewu wychodzącego, które nie zostało pomyślnie zrealizowane. W razie negatywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na rachunek bankowy, CENTRUM dokonuje zwrotu przelewu do nadawcy (w efekcie przelew przychodzący, z uwagi na wykryte nieprawidłowości, nie jest ujmowany na rachunku docelowym), co pośrednio również wpływa na sytuację finansową klienta banku (np. brak możliwości realizacji płatności bieżących zobowiązań przez klienta banku w związku z brakiem zaksięgowania środków pieniężnych z przelewu przychodzącego). W wyniku świadczonej przez CENTRUM usługi, ostateczny stan salda rachunku bankowego klienta powinien odpowiadać saldu prawidłowych dyspozycji (przelewów przychodzących i wychodzących), dotyczących tego rachunku i tym samym być zgodny z umową rachunku bankowego zawartą pomiędzy Bankiem a klientem.

Niezależnie od faktu, iż czynności związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych nie są wykonywane samodzielnie przez Bank, lecz są zlecane do wykonania podmiotowi zewnętrznemu, usługi te niewątpliwie stanowią element świadczonych przez Bank usług finansowych w zakresie prowadzonych rachunków bankowych.

Wyjaśnienie przyczyn nieujęcia na rachunkach bankowych kwot zlecanych przelewów, a następnie wykonanie operacji przelewu w sposób manualny, zgodnie z dyspozycją klienta (samodzielnie lub korzystając z usług zewnętrznego podmiotu), warunkuje prawidłowe wywiązanie się przez Bank ze zobowiązania wobec klienta w zakresie świadczonej usługi finansowej. Właściwa reakcja Banku zapewnia bowiem odpowiednią jakość świadczonych przez Bank usług, ich zgodność z prawem oraz zasadami staranności wymaganej od podmiotu profesjonalnego jaki jest Bank.

Jednocześnie, z punktu widzenia klienta Banku, wykonywane przez CENTRUM czynności związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych są postrzegane tak, jakby były świadczone przez Bank (klient często nie ma świadomości, iż osoba, która zajmuje się obsługą rozliczeń na jego rachunku bankowym jest pracownikiem CENTRUM, a nie Banku). Okoliczność, który podmiot faktycznie zajmuje się obsługą rozliczenia na jego rachunku nie ma zresztą z punktu widzenia klienta większego znaczenia, albowiem liczy się dla niego wyłącznie pozytywne załatwienie sprawy i uzyskanie od Banku usługi świadczonej zgodnie z zawartą umową oraz obowiązującymi przepisami prawa (tj. ujęcie na jego rachunku bankowym dokonanych dyspozycji i w efekcie ostateczne ustalenie salda rachunku bankowego na poziomie odzwierciedlającym związane z tym rachunkiem rozliczenia).

Jednocześnie wykonywane przez Spółkę czynności stanowią "odrębną całość", o czym świadczy chociażby fakt, iż mogą zostać wyodrębnione z "podstawowej" usługi finansowej, której dotyczą i zlecone podmiotowi zewnętrznemu, co nie wpływa negatywnie na jakość i poziom wykonywanych czynności.

Ad (II)

Ponadto, w ocenie CENTRUM świadczone przez nią usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez bank rachunkach bankowych są właściwe i niezbędne do świadczenia usług finansowych przez Bank.

Jak wspomniano powyżej zapewnienie zgodności ostatecznego stanu salda rachunku bankowego klienta za saldem prawidłowych dyspozycji (przelewów przychodzących i wychodzących) dotyczących tego rachunku jest jednym z warunków prawidłowego świadczenia przez Bank usług finansowych w zakresie prowadzonych rachunków bankowych.

Gdyby zatem Bank nie zlecał wykonania ww. czynności Spółce, to chcą należycie wypełniać swe zobowiązania wobec klientów tak czy inaczej byłby zobowiązany do samodzielnej obsługi rozliczeń na rachunkach bankowych (tj. wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na rachunek bankowy klienta i dokonanie ręcznego ujęcia (zaksięgowania) na tym rachunku sum przelewów przychodzących, które pierwotnie nie zostały na nim ujęte, a także uznania rachunku kwotą zwrotu środków niedostarczonych na rachunek docelowy w innym banku - w przypadku przelewów wychodzących). W tym kontekście świadczona przez CENTRUM usługa jest niezbędna do świadczenia przez Bank usług finansowych w zakresie prowadzonych rachunków bankowych.

Ponadto czynności wykonywane przez CENTRUM w ramach świadczonych usług obejmują czynności, które standardowo składają się na procedurę związaną z obsługą rozliczeń na rachunkach bankowych. Jak wspomniano powyżej czynności wykonywane przez CENTRUM w ramach usługi "Przelew przychodzący - sumy do wyjaśnienia" polegają na:

* analizie przelewów przychodzących kierowanych na prowadzone przez Bank rachunki bankowe, które nie zostały ujęte (zaksięgowane) na tych rachunkach, w celu wyjaśnienia przyczyn zaistniałej sytuacji (np. rachunek został zamknięty, zablokowany itp.),

* podjęciu kroków adekwatnych do wyników analizy, tj.:

* ujęciu (zaksięgowaniu) sum wyjaśnionych przelewów przychodzących na rachunku bankowym beneficjenta albo

* zwrocie transakcji do nadawcy z odpowiednią adnotacją (i dokonanie odpowiednich księgowań w systemie bankowym w tym zakresie).

* nawiązaniu kontaktu z innymi jednostkami Banku (np. zajęcia egzekucyjne; dział kredytów), w celu przekazania informacji o transakcji dotyczącej ww. obszarów, a następnie rozksięgowaniu operacji zgodnie z wytycznymi jednostek banku,

* uznawaniu środków na rachunkach klienta Banku w przypadku wystąpienia zwrotu przelewu z innego banku (wynik niezrealizowanego przelewu wychodzącego do innego banku).

W przypadku pozytywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na jego rachunek bankowy CENTRUM dokonuje ręcznego ujęcia (zaksięgowania) na tym rachunku sum przelewów przychodzących, które pierwotnie nie zostały na nim ujęte. W tym przypadku świadczona przez CENTRUM usługa skutkuje rzeczywistą zmianą w sytuacji finansowej klienta, tj. zmianą stanu rachunku bankowego poprzez zapisanie na nim odpowiednich kwot. Podobnie, zmiana salda rachunku bankowego występuje w przypadku uznania rachunku kwotą zwrotu środków niedostarczonych na rachunek docelowy w innym banku, wskazany w poleceniu przelewu wychodzącego, które nie zostało pomyślnie zrealizowane. W razie negatywnego (z punktu widzenia klienta) wyjaśnienia przyczyn braku wpływu środków na rachunek bankowy, CENTRUM dokonuje zwrotu przelewu do nadawcy (w efekcie przelew przychodzący, z uwagi na wykryte nieprawidłowości, nie jest ujmowany na rachunku docelowym).

W odniesieniu do dyspozycji przelewów wychodzących kierowanych z rachunków prowadzonych w banku na rachunki w innych bankach, CENTRUM dokonuje uznania rachunku kwotą zwrotu środków niedostarczonych na rachunek docelowy w innym banku, wskazany w poleceniu przelewu wychodzącego, które nie zostało pomyślnie zrealizowane.

Żadna z ww. czynności nie może być uznana za "nieodpowiednią" lub przekraczającą to, co jest niezbędne w ramach standardowej procedury związanej z obsługą rozliczeń na rachunkach bankowych. W związku z tym należy uznać, iż świadczone przez CENTRUM usługi są "właściwe" do świadczenia przez Bank usług finansowych w zakresie prowadzonych rachunków bankowych.

W świetle powyższego należy uznać, iż świadczone przez Spółkę na rzecz Banku usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 13, w związku z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, gdyż spełniają wszystkie warunki zwolnienia sprecyzowane w przedmiotowym przepisie.

3.

Regulacja zawarta w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT w świetle art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego.

Jak wspomniano powyżej, powierzenie przez Bank wykonywania niektórych czynności związanych z działalnością bankową podmiotowi niebędącemu instytucją finansową jest dopuszczalne na gruncie art. 6a ust. 1 Prawa bankowego. W szczególności, zgodnie z art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego, bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie"czynności faktycznych związanych z działalnością bankową".

Regulacja zawarta w art. 6a Prawa bankowego normuje"zasady powierzania przez bank wykonywania określonych czynności innym podmiotom (pośrednictwo w zakresie czynności bankowych, tzw. outsourcing). Chodzi tu o podmioty nienależące do wewnętrznej struktury organizacyjnej banku (outsourcera), czyli podmioty "zewnętrzne" (zwane dalej także insourcerami)" (por. Komentarz do art. 6 (a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U.02.72.665), F. Zoll (red.), A. Adamek, K. Bitner-Przybylska, M. Brożyna, M. Chudzik, A. Frań, I. Karasek, K. Kohutek, K. Korus, R. Kwaśnicki, J. Lachner, J. Molis, M. Olczyk, K. Płończyk, P. Podlasko, M. Porzycki, A. Rataj, D. Rogoń, M. Rusinek, M. Spyra, T. Spyra, S. Szuster, P. Tereszkiewicz, A. Wacławik, F. Wejman, M. Wyrwiński. Prawo bankowe. Komentarz, Tom I i II, Zakamycze, 2005).

W doktrynie podkreśla się zalety tzw. "outsourcingu" czynności bankowych, w szczególności z punktu widzenia banku korzystającego z usług podmiotu zewnętrznego:

"Korzystanie z outsourcingu stanowiło (i nadal stanowi) powszechną praktykę w działalności banków. Z outsourcingiem wiążą się określone korzyści ekonomiczne dla banku. W wielu bowiem przypadkach powierzane podmiotowi zewnętrznemu czynności są przez niego realizowane lepiej, szybciej, a nierzadko i taniej (...). Poza tym bank, zlecając wykonywanie określonych czynności podmiotowi zewnętrznemu, uzyskuje możliwość koncentrowania się wyłącznie na swej podstawowej działalności (tzw. core business), co może przyczynić się do poprawy jej jakości." (Komentarz do art. 6 (a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U.02.72.665), F. Zoll (red.), A. Adamek, K. Bitner-Przybylska, M. Brożyna, M. Chudzik, A. Frań, I. Karasek, K. Kohutek, K. Korus, R. Kwaśnicki, J. Lachner, J. Molis, M. Olczyk, K. Płończyk, P. Podlasko, M. Porzycki, A. Rataj, D. Rogoń, M. Rusinek, M. Spyra, T. Spyra, S. Szuster, P. Tereszkiewicz, A. Wacławik, F. Wejman, M. Wyrwiński. Prawo bankowe. Komentarz, Tom I i II, Zakamycze, 2005.)

Zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę istotę i cel regulacji Prawa bankowego dotyczącej tzw. "outsourcingu" czynności bankowych, zakres usług zwolnionych z VAT, na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT należy rozpatrywać z uwzględnieniem zakresu zastosowania art. 6a ust. 1 Prawa bankowego. Innymi słowy, w ocenie CENTRUM, interpretując użyte w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT sformułowanie"usługa stanowiąca element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej" należy dążyć do ujednolicenia zakresu tego pojęcia z pojęciem "czynności faktyczne związane z działalnością bankową" użytego w art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego. Zdaniem Spółki, brzmienie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zdaje się sugerować, iż istota przedmiotowej regulacji polegać miała na zrównaniu zasad opodatkowania VAT określonych czynności, które łącznie składają się na świadczenie usług finansowych (w przypadku Banku - działalnością bankową), niezależnie od tego, przez kogo są one wykonywane (tj. niezależnie od tego, czy bank wykonuje je samodzielnie, czy też zleca ich wykonanie podmiotom trzecim w ramach umowy zawartej na podstawie art. 6a ust. 1 Prawa bankowego). Taka wykładnia byłaby zresztą jak najbardziej uzasadniona, biorąc pod uwagę fakt, iż Bank sam świadczący usługę finansową zwolnioną z VAT i jednocześnie korzystający z usług podmiotu zewnętrznego w zakresie czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1 Prawa bankowego, nie miałby prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupioną usługą (w sytuacji, gdyby taka usługa zewnętrzna nie korzystała ze zwolnienia z VAT).

W świetle powyższego, konieczne jest ustalenie, jakie konkretnie czynności mogą zostać powierzone podmiotowi zewnętrznemu na podstawie art. 6a ust. 1 Prawa bankowego, w szczególności jego pkt 2 (i czy do zakresu tych czynności można zaliczyć świadczone przez CENTRUM usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych). Wskazówki co do interpretacji pojęcia "czynności faktyczne związane z działalnością bankową" użytego w art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego zostały zawarte w piśmie Narodowego Banku Polskiego z dnia 3 sierpnia 2004 r. NB-BPN-l-022-70/04 ("Stosowanie niektórych przepisów dotyczących outsourcingu"). Z ww. pisma wynika iż:"Prawo bankowe przewiduje w art. 6a ust. 1 pkt 2 możliwość powierzenia przez bank, na podstawie umowy zawartej na piśmie, wykonywania czynności faktycznych związanych z działalnością bankową. Na tle brzmienia tego przepisu powstaje pytanie o zakres przedmiotowy tego sformułowania. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia tego problemu ma zdefiniowanie pojęcia "działalność bankowa". Należy przyjąć, że działalnością bankową w rozumieniu art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego jest zarówno wykonywanie czynności bankowych wskazanych w art. 5 ust. 1 i 2, jak również dokonywanie działań wymienionych w art. 6 ust. 1 tej ustawy. Bank może zatem zlecić wykonywanie czynności faktycznych, które pozostają w funkcjonalnym związku z działalnością bankową w powyższym znaczeniu. Ich zakres wyznacza przedmiot regulacji Prawa bankowego, którym - zgodnie z art. 1 tej ustawy - są zasady prowadzenia tego rodzaju działalności. W konsekwencji do katalogu czynności, o których mowa w art. 6a ust. 1 pkt 2 prawa bankowego, nie można zakwalifikować powierzenia takich czynności, jak np. prowadzenie stołówki pracowniczej w banku, sprzątanie pomieszczeń, w których jest wykonywana działalność bankowa, ochrona obiektów bankowych. (...) Przykładem powierzenia czynności faktycznych związanych z działalnością bankową w rozumieniu art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego, będzie również zlecenie przez bank podmiotowi zewnętrznemu przeliczania, sortowania, pakowania oraz oznaczania opakowań banknotów i monet."

Konieczność istnienia bezpośredniego związku czynności faktycznych z działalnością bankową w rozumieniu art. 5 i 6 Prawa bankowego podkreślona została również w piśmie Narodowego Banku Polskiego z dnia 21 grudnia 2004 r. nr NB-BPN-l-022-70/04 ("Rekomendowane kierunki interpretacyjne przepisów ustawy - Prawo bankowe dotyczące outsourcingu"):

"W piśmie z dnia 3 sierpnia 2004 r. do Prezesów Zarządów Banków zostały zarysowane ogólne kryteria kwalifikacji powierzanych przez bank działań do tej kategorii czynności. Należy przypomnieć, że, zdaniem GINB, w art. 6a ust. 1 pkt 2 prawa bankowego jest mowa o czynnościach faktycznych pozostających w funkcjonalnym związku z wykonywaniem czynności bankowych wskazanych w art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz z podejmowaniem działań wymienionych w art. 6 ust. 1 przywołanej ustawy. W trakcie rozstrzygania, czy określone czynności należy zakwalifikować do kategorii, o której mowa w art. 6a ust. 1 pkt 2 analizowanej ustawy, trzeba również pamiętać, że zakres tych czynności wyznacza przedmiot regulacji prawa bankowego, którym zgodnie z art. 1 tej ustawy, są zasady prowadzenia działalności bankowej. Podczas interpretacji pojęcia "czynności faktycznych związanych z działalnością bankową" powstaje jednak problem określenia stopnia "związania" czynności faktycznych z działalnością bankową.

W przypadku czynności faktycznych, których wykonywanie zostało powierzone przedsiębiorcy w ramach pośrednictwa, w opinii GINB, uzasadniony jest pogląd, zgodnie z którym za tego rodzaju czynności należałoby uznawać jedynie czynności faktyczne pozostające w bezpośrednim związku z działalnością bankową, tzn. takie, które:

1.

można uznać za czynności cząstkowe (składowe) czynności wskazanych w art. 5 i 6 ust. 1 Prawa bankowego, lub

2.

bez których podjęcia, ze względu na istotę lub charakter czynności bankowej lub czynności z art. 6 ust. 1 Prawa bankowego (z którymi są one związane), nie jest możliwe należyte wykonanie umowy, mającej za przedmiot dokonanie czynności wymienionych w art. 5 i art. 6 ust. 1 przywołanej ustawy."

Z powyższych pism NBP wynika, iż zakres działalności bankowej wyznaczają przepisy art. 5 i 6 Prawa bankowego. Jednocześnie czynności faktyczne, które mogą zostać powierzone podmiotowi zewnętrznemu na podstawie art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego, muszą pozostawać w bezpośrednim i funkcjonalnym związku z działalnością bankową, co oznacza, iż przedmiotowe czynności faktyczne:

* powinny stanowić czynności cząstkowe (składowe) czynności bankowych określonych w art. 5 i 6 Prawa bankowego oraz

* powinny być niezbędne do należytego wykonania umowy mającej za przedmiot wykonanie czynności bankowych.

Należy zauważyć, iż powyższe przesłanki uznania danych czynności za "czynności faktyczne związane z działalnością bankową" są spójne z przesłankami warunkującymi zwolnienie z VAT usług określonych w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT (przepis ustawy o VAT mówi bowiem o usługach stanowiących "element" usług finansowych, "właściwych i niezbędnych" do ich świadczenia). Zbieżność ta dodatkowo uzasadnia stanowisko Spółki, iż przy wykładni art. 43 ust. 13 ustawy o VAT należy kierować się zakresem regulacji zawartej w art. 6a ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego.

W świetle art. 5 ust. 1 Prawa bankowego, czynnościami bankowymi są:

* przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,

* prowadzenie innych rachunków bankowych,

* udzielanie kredytów,

* udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,

* emitowanie bankowych papierów wartościowych,

* przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

* wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,

* wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

Świadczone przez Bank usługi finansowe, tj. prowadzone przez Bank rachunki bankowe, z którymi związane są wykonywane przez CENTRUM czynności związane z obsługą rozliczeń (przelewów przychodzących i wychodzących) niewątpliwie mieszczą się w zakresie działalności bankowej zdefiniowanej w art. 5 Prawa bankowego. Jednocześnie świadczone przez Bank usługi finansowe są wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, jako usługi zwolnione z VAT. Ponadto, jak wykazano powyżej, usługi związane z obsługą rozliczeń na rachunkach bankowych stanowią element/część składową zwolnionych z VAT czynności bankowych określonych w art. 5 Prawa bankowego (są z nimi bezpośrednio i funkcjonalnie powiązane). Usługi w zakresie obsługi rozliczeń na rachunkach są również niezbędne do należytego świadczenia przez Bank zwolnionych z VAT usług finansowych w zakresie prowadzenia rachunków bankowych. Wyjaśnienie przyczyn nieujęcia na rachunkach bankowych kwot zlecanych przelewów, a następnie wykonanie operacji przelewu w sposób manualny, zgodnie z dyspozycją klienta (samodzielnie lub korzystając z usług zewnętrznego podmiotu) warunkuje prawidłowe wywiązanie się przez Bank ze zobowiązania wobec klienta w zakresie świadczonej usługi finansowej. Właściwa reakcja Banku zapewnia bowiem odpowiednią jakość świadczonych przez Bank usług, ich zgodność z prawem oraz z zasadami staranności wymaganej od podmiotu profesjonalnego, jakim jest Bank.

W świetle powyższego, czynności wykonywane przez CENTRUM w ramach świadczonej na rzecz Banku usługi w zakresie obsługi rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych, należy sklasyfikować jako"czynności faktyczne związane z działalnością bankową", o których mowa w art. 6a ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo bankowe. Świadczone przez Spółkę usługi są bowiem związane z wykonywanymi przez Bank czynnościami bankowymi wymienionymi w art. 5 Prawa bankowego, zwolnionymi z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Z tego względu, w ocenie Spółki, usługi w zakresie obsługi rozliczeń na rachunkach, należy również objąć zakresem zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 43 ust. 13 ustawy VAT. Odmienna klasyfikacja przedmiotowych usług, skutkująca stwierdzeniem, iż podlegają one opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, prowadziłaby do nieuzasadnionego zwiększenia obciążenia banków podatkiem VAT (albowiem Bank nie mógłby odliczyć podatku naliczonego związanego z nabyciem tego rodzaju usług od podmiotów trzecich). Akceptacja takiego stanowiska prowadziłaby również do nieuzasadnionego różnicowania sytuacji podatkowej banków powierzających wykonanie niektórych czynności związanych ze świadczonymi usługami finansowymi podmiotom trzecim, w stosunku do banków wykonujących takie czynności we własnym zakresie. W efekcie zanegowane zostałyby cele regulacji zawartej w art. 6a Prawa bankowego, polegające w szczególności na obniżeniu kosztów działalności banku.

4.

Cel uregulowania zawartego w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT- zwolnienie z VAT"usług pomocniczych do usług finansowych".

W ocenie CENTRUM, ustalając zakres usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, należy również uwzględnić cel wprowadzenia przedmiotowej regulacji. Cel ten można odczytać analizując stenogramy z prac legislacyjnych nad projektem ustawy zmieniającej zakres zwolnień z VAT dotyczących, miedzy innymi, usług finansowych.

Obowiązujący od 1 stycznia 2011 r. zakres zwolnień z VAT przewidzianych dla usług finansowych został wprowadzony ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Mocą przedmiotowej ustawy wprowadzono również zwolnienie zawarte w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Należy jednakże podkreślić, iż pierwotna wersja projektu ww. ustawy nie przewidywała zwolnienia o treści odpowiadającej obecnemu przepisowi art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Propozycja tego przepisu została dodana w toku prac sejmowych nad projektem ustawy. Ze stenogramu posiedzenia sejmowej Komisji Finansów Publicznych z dnia 8 sierpnia 2010 r. wynika, iż:"Celem proponowanej zmiany jest rozwianie wątpliwości dotyczących zwolnienia usług pomocniczych do usług finansowych i ubezpieczeniowych. Zakresem zwolnienia objęte będą te usługi, które będą konieczne do prawidłowego wykonania, będącej przedmiotem transakcji, usługi finansowej lub ubezpieczeniowej.".

Z powyższego wynika, iż celem wprowadzenia uregulowania zawartego w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, było zwolnienie z opodatkowania VAT usług pomocniczych do usług finansowych". Zgodnie z PKWiU z 1997 r., (która dla celów opodatkowania VAT miała zastosowanie do 31 grudnia 2010 r.) świadczone na rzecz Banku usługi (w szczególności związane z dokonywaniem bankowych rozliczeń pieniężnych, czynności pomocniczych związanych z obsługą działalności detalicznej banku, w tym obsługa korespondencji przychodzącej i wychodzącej, a także otwieranie, obsługa i zamykanie rachunków oraz przygotowywanie i przekazywanie dokumentów do archiwizacji) klasyfikowane były jako"Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej nie wymienione" (co znalazło potwierdzenie w otrzymanej przez CENTRUM klasyfikacji statystycznej Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 4 lutego 2003 r. nr OISK-5672/KU-25/10-245/03). Do tej właśnie kategorii PKWiU, zdaniem CENTRUM, należało zaliczyć świadczone przez nią usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych.

Począwszy od 1 stycznia 2011 r. dla celów opodatkowania VAT ma zastosowanie PKWiU z 2008 r. Wprawdzie PKWiU z 2008 nie posługuje się już pojęciem"usług pomocniczych związanych z pośrednictwem finansowym" (tak jak miało to miejsce w przypadku PKWiU z 2004 r. oraz 1997 r.), jednakże użyte w PKWiU z 2008 r. sformułowanie"usługi wspomagające usługi finansowe" ma de facto analogiczne znaczenie i może być z powodzeniem uznane za jego synonim. Świadczy o tym chociażby fakt, iż w Uwadze nr 1 do Sekcji PKWiU z 2008 r. (która obejmuje działy od 64 do 66) wyraźnie wskazano, iż sekcja ta obejmuje:"usługi finansowe, włączając ubezpieczenia, reasekurację, usługi związane z funduszami emerytalnymi oraz usługi pomocnicze w stosunku do usług finansowych".

Skoro zatem, jak wspomniano powyżej, celem regulacji zawartej w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT było objęcie zwolnieniem z VAT"usług pomocniczych do usług finansowych" (na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2010 r.), oznacza to, iż począwszy od 1 stycznia 2011 r. zakresem zwolnienia należy objąć te usługi, które są klasyfikowane jako"usługi wspomagające usługi finansowe" na gruncie PKWiU z 2008 r., w tym świadczone przez CENTRUM usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych.

5.

Zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, a projekt Dyrektywy Rady zmieniającej Dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych.

Przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 7 i pkt 37-41 ustawy o VAT zwolnienia z opodatkowania określonych usług finansowych oraz ubezpieczeniowych stanowi implementację do polskich przepisów regulacji zawartej w art. 135 ust. 1 lit. a)-f) Dyrektywy 2006/112. Zgodnie z ww. przepisem, obligatoryjnym zwolnieniem z VAT powinny być objęte następujące usługi finansowe/ubezpieczeniowe:

a.

transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;

b.

udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;

c.

pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;

d.

transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;

e.

transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;

f.

transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.

Przed wejściem w życie Dyrektywy 2006/112, analogiczna regulacja była zawarta w art. 13 (B) lit. d) VI Dyrektywy.

Na podstawie literalnego brzmienia ww. przepisów można twierdzić, iż zakres przewidzianego w nich zwolnienia jest dość wąski. Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dawniej Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości) wynika jednak, iż zakresem zwolnienia z VAT należy objąć nie tylko usługi finansowe ściśle wymienione w przepisach Dyrektyw świadczone przez uprawnione instytucje finansowe, ale również wszelkie usługi, które wprawdzie same w sobie nie posiadają cech usług wymienionych w Dyrektywie, ale są specyficzne i niezbędne do świadczenia usług zwolnionych, nawet jeśli podmiot je świadczący nie posiada przymiotu instytucji finansowej i nawet jeśli brak jest bezpośredniej umowy łączącej podmiot świadczący taką usługę z jej ostatecznym odbiorcą, tj. klientem banku (por. wyrok TSUE z dnia 5 czerwca 1995 r. w sprawie C-2/95 Sparekaseernes Datacenter (SDC) v. Skatteministeriet).

Analogiczne spostrzeżenia Trybunału odnośnie zakresu zwolnienia z VAT przewidzianego w Dyrektywie zostały zawarte w wyroku z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National plc v. Commissioners of CustomsExcise). W przedmiotowym wyroku Trybunał dodatkowo wskazał (pkt 68 wyroku), iż: " (...) z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że przeprowadzane przez nie transakcje nie będą, objęte zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy."

Z przytoczonego fragmentu wyroku wynika, iż zdaniem Trybunału, różnicowanie sytuacji podatkowej instytucji finansowej, która zleca wykonywanie niektórych czynności związanych ze świadczonymi usługami finansowymi podmiotowi zewnętrznemu (korzysta z tzw."outsourcingu") oraz takiej, która wykonuje wszelkie tego rodzaju czynności samodzielnie, naruszałoby zasadę neutralności VAT. Ze względu na konieczność respektowania owej zasady neutralności VAT, Trybunał dostrzegł zatem potrzebę poszerzenia zakresu zwolnienia ponad to, co wynika z literalnego brzmienia regulacji Dyrektyw.

Powyższe spostrzeżenia zapewne legły u podstaw przedstawienia przez Komisję Europejską projektu Dyrektywy Rady zmieniającej Dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych (dalej jako"Projekt Dyrektywy").

Z uzasadnienia do Projektu Dyrektywy wynika, iż celem regulacji jest, w szczególności, zmniejszenie wpływu ukrytego VAT-u na koszty podmiotów świadczących usługi ubezpieczeniowe i finansowe. Cel ten ma zostać osiągnięty przez zastosowanie trzech środków przedstawionych we wniosku, w szczególności sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie z VAT w usługach ubezpieczeniowych i finansowych.

W uzasadnieniu do Projektu Dyrektywy dostrzeżono, iż:"Definicje zwolnionych usług ubezpieczeniowych i finansowych są przestarzałe i doprowadziły do niejednolitej interpretacji i stosowania tych zwolnień przez państwa członkowskie. Zainteresowane podmioty muszą stawić czoła skomplikowanym przepisom prawnym, dotyczącym rozmaitych praktyk administracyjnych, powodującym poczucie niepewności prawnej wśród podmiotów gospodarczych i administracji podatkowych. Ta niepewność prawna prowadzi do wzrostu liczby spraw sądowych i kosztów administracyjnych podmiotów gospodarczych i administracji w związku ze stosowaniem tych zwolnień. Konieczne jest więc doprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie z VAT w usługach ubezpieczeniowych i finansowych w celu zwiększenia pewności prawnej i zmniejszenia kosztów administracyjnych podmiotów i administracji. (...)

Drugi problem stanowi VAT ukryty w strukturze kosztów usług ubezpieczeniowych i finansowych. W usługach finansowych i usługach ubezpieczeniowych wszystkie podmioty gospodarcze dążą do poprawy swojej konkurencyjności w związku z rosnącą konkurencją wewnętrzną wynikającą z tendencji do stworzenia jednolitego rynku ogólnoeuropejskiego, jak również z konkurencją ze strony podmiotów gospodarczych mających siedzibę poza UE. Przyczyną konsolidacji sektora była w dużej mierze potrzeba wzrostu wydajności, jednak strategie redukcji kosztów mogą przyjąć różną postać. Zmiany te są potęgowane powstawaniem szerszych ram prawnych dla zintegrowanego europejskiego rynku usług finansowych, określonego w planie działania w zakresie usług finansowych. Te ramy prawne potęgują konkurencję między podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczeniowe oraz usługi finansowe poprzez stopniowe ujednolicanie warunków działania na rynku. W tym otoczeniu podmioty gospodarcze wykształciły rozmaite techniki zwiększenia konkurencyjności. Najczęściej stosowane podstawowe techniki polegają na: outsourcingu działalności (w celu obniżenia kosztów administracyjnych i kosztów pracy, np.: prowadzenie depozytu akcji, zadania administracyjne itp.). (...)

Techniki te powodują, że wartość jest tworzona w mniejszym stopniu wewnątrz firmy, a za to świadczona w formie usług na rzecz podmiotów oferujących ubezpieczenia i produkty finansowe przez niezależne osoby trzecie. Pociąga to za sobą problem wynikający z faktu, iż usługi tego typu nie mogą już podlegać zwolnieniu przyznanemu usługom finansowym i ubezpieczeniowym, a co za tym idzie musi być na nie zafakturowany VAT. VAT ten nie może często być odliczony przez klienta, gdyż ten nie ma prawa do odliczania podatku VAT, jako że sam świadczy usługi ubezpieczeniowe i usługi finansowe zwolnione z tego podatku. Tego rodzaju VAT niepodlegający odliczeniu staje się częścią kosztów. Wniosek zawiera elementy, które zredukują jego wpływ na koszty".

Powyższe założenia zostały odzwierciedlone w preambule do Projektu Dyrektywy:"W celu zapewnienia neutralności podatkowej, zwolnienia powinny być powiązane z charakterem przedmiotowych usług na bazie obiektywnych kryteriów ekonomicznych, nie zaś z osobami, które je świadczą.

Szczególna niepewność powstaje wówczas, gdy podmioty gospodarcze zlecają wykonanie określonych czynności niezależnym osobom lub łączą obszary działalności między podmiotami. W celu uniknięcia niepewności w tych przypadkach należy wyjaśnić, że działalności, które są częścią składową usługi ubezpieczeniowej lub finansowej, stanowiące odrębną całość i posiadające specyficzne oraz istotne cechy danej zwolnionej usługi podlegają zwolnieniu na warunkach stosowanych dla danej usługi."

Uwzględniając powyższe założenia, Projekt Dyrektywy, poza modyfikacją opisu zwolnionych z VAT usług finansowych i ubezpieczeniowych wymienionych w art. 135 ust. 1 lit. a)-g) Dyrektywy 2006/112, przewiduje również dodanie do art. 135 ust. 1a, zgodnie z którym:"Zwolnienie przewidziane w ust. 1 lit. (a)-(e) obejmuje świadczenie każdej części składowej usługi ubezpieczeniowej lub finansowej, stanowiącej odrębną całość i posiadającej specyficzne oraz istotne cechy danej usługi zwolnionej z opodatkowania."

Przepis ten dotyczy, ogólnie ujmując, usług pomocniczych/wspierających usługi finansowe/ubezpieczeniowe. Należy podkreślić, że regulacja zawarta w zaproponowanym przez Komisję Europejską art. 135 ust. 1a Dyrektywy 2006/112 została niemalże dosłownie odzwierciedlona w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT (zgodnie z art. 43 ust. 13 zwolnione z VAT są"usługi stanowiące element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej").

Zdaniem CENTRUM oznacza to, iż wprowadzając regulację zawartą w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, polski ustawodawca, uwzględniając założenia i cele Projektu Dyrektywy, uznał konieczność rozszerzenia zakresu zwolnienia z VAT wynikającego z art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112 o usługi wskazane w projektowanym art. 135 ust. 1a Dyrektywy (tj. o usługi pomocnicze/wspomagające usługi finansowe/ubezpieczeniowe).

Oznacza to, że przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT należy wykładać z uwzględnieniem opisanych powyżej założeń, które przyświecały Komisji Europejskiej przy tworzeniu Projektu Dyrektywy (wskazanych w uzasadnieniu oraz preambule do Projektu Dyrektywy). W szczególności należy wziąć pod uwagę konieczności zapobieżenia negatywnym skutkom finansowym dla banków tzw. outsourcingu części działalności. W sytuacji, gdyby zlecane podmiotom zewnętrznym usługi, ściśle związane ze świadczonymi przez bank usługami finansowymi, nie korzystałyby ze zwolnienia z VAT na zasadach analogicznych do"podstawowych" usług finansowych, zapłacony przez bank VAT, w związku z nabyciem tego rodzaju usług, nie podlegałby odliczeniu przez bank (który sam świadczy usługi finansowe zwolnione z tego podatku). Tego rodzaju VAT, niepodlegający odliczeniu, stanowiłby dla banku dodatkowy koszt działalności. Z uwagi na fakt, iż celem Projektu Dyrektywy było zredukowanie takich negatywnych skutków, poprzez objęcie zwolnieniem z VAT również usług związanych z usługami finansowymi zlecanych ("outsourcowanych") przez instytucje finansowe podmiotom zewnętrznym, należy uznać, iż tożsama intencja przyświecała polskiemu ustawodawcy przy wprowadzaniu uregulowania art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W konsekwencji należy uznać, iż zakresem zwolnienia z VAT, przewidzianego w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, są objęte wszelkie usługi, które są bezpośrednio związane ze świadczonymi przez bank usługami finansowymi i które bank zlecił do wykonania podmiotowi zewnętrznemu na podstawie art. 6a ust. 1 Prawa bankowego. Zakres przedmiotowego zwolnienia niewątpliwie powinien zatem obejmować świadczone przez CENTRUM usługi związane z obsługą rozliczeń na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych. Przedmiotowe usługi są bowiem bezpośrednio i funkcjonalnie związane ze świadczonymi przez Bank, zwolnionymi z VAT (na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112 oraz odpowiadającego mu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT) usługami w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, stanowiąc część składową przedmiotowych usług, posiadającą ich specyficzne oraz istotne cechy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl