IPTPP1/443-353/14-2/MG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* braku obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w czerwcu 2013 r.,

* powstania nadpłaty za miesiąc czerwiec 2013 r.

- jest nieprawidłowe.

W dniu 19 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* braku obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w czerwcu 2013 r.

* braku obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w listopadzie 2013 r.

* powstania nadpłaty za miesiąc czerwiec 2013 r.

* powstania nadpłaty za miesiąc listopad 2013 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 27 czerwca 2013 r. Spółdzielnia - w okresie od momentu swego powstania aż do dnia 27 czerwca 2013 r. - nie występowała z wnioskiem o rejestrację, jako podatnik VAT zwolniony.

Zgodnie ze statutem Spółdzielni celem jej działalności jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin poprzez organizowanie pomocy w budowie przez nich domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Dla osiągnięcia tego celu Spółdzielnia świadczy na rzecz poszczególnych członków usługi w zakresie:

* budowania lub nabywania budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali, o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych;

* budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów;

* udzielanie pomocy członkom w budowie, przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,

* budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali, o innym przeznaczeniu.

Przedmiotem działalności przedsiębiorstwa Spółdzielni są:

1. Roboty budowane związane ze wznoszeniem budynków (Dział 41 PKD).

2. Roboty budowlane specjalistyczne (Dział 43 PKD).

3. Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości (Dział 68 PKD).

4. Działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni (Dział 81 PKD).

Umową z dnia 23 marca 1990 r., Skarb Państwa oddał Spółdzielni w użytkowanie wieczyste nieruchomość, (która następnie przeszła na własność Gminy), położoną w gminie X, stanowiącą działkę gruntu ornego (R), niezabudowanego, o pow. 1 ha 13 arów, oznaczoną nr ewid. 1/8 Nieruchomość ta została oddana Spółdzielni w użytkowanie wieczyste z przeznaczeniem pod budowę osiedla domów jednorodzinnych. Oprócz obszaru ww. działki gruntu ornego (R), niezabudowanego. Spółdzielnia - przez okres swojego istnienia - nie posiadała żadnych innych nieruchomości (gruntowych czy budynkowych).

Spółdzielnia w 1990 r. - tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - wystąpiła o dokonanie podziału działki nr 1/8.

Na skutek podziału działki nr 1/8 powstały działki o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/14, 1/15, 1/16, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22.

Spółdzielnia w dniu 28 listopada 1997 r. - tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - złożyła wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek powstałych na skutek podziału działki nr 1/8. Decyzja w tym przedmiocie nie została jednak wydana.

Wojewoda dokonał podziału działki o nr 1/14 na działki o nr 1/97 oraz 1/98, a ponadto dokonał podziału działki o nr 1/16 na działki o nr 1/96 oraz 1/99 oraz 1/100 w związku z wydaniem Decyzji Wojewody o ustaleniu lokalizacji drogi ekspresowej z dnia 30 sierpnia 2005 r., wydanej na podstawie art. 2 ust. 1, art. 7, art. 17 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (obecnie: publicznych) (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.).

Obszar działek o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/96, 1/97, 1/99 został objęty lokalizacją tej drogi, w następstwie czego działki te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa z dniem 26 lutego 2006 r., co stwierdzono Decyzją Wojewody wydaną na podstawie art. 14 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.).

Pozbawienie Gminy prawa własności tych działek na rzecz Skarbu Państwa nie spowodowało wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego należącego do Spółdzielni.

Prawo własności działek o nr 1/15, 1/98, 1/100 nie przeszło w dniu 26 lutego 2006 r. z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, gdyż działki te stanowiły tzw. nieruchomość resztkową, pozbawioną gospodarczej użyteczności po ustaleniu lokalizacji drogi ekspresowej. Obszar tych działek nie został objęty lokalizacją tej drogi na podstawie Decyzji Wojewody.

W dniu 13 czerwca 2013 r. - na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, - Spółdzielnia sprzedała prawo użytkowania wieczystego do działek o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/96, 1/97, 1/99 (stanowiących w dalszym ciągu grunt orny (R) niezabudowany) na rzecz Skarbu Państwa za cenę 573 404,00 PLN brutto.

Sprzedaż tego prawa użytkowania wieczystego nie została udokumentowana fakturą VAT.

Spółdzielnia za miesiąc czerwiec 2013 r. zadeklarowała podstawę opodatkowania podatkiem VAT w wysokości 316 182 PLN oraz należny podatek VAT wg stawki 23%. Spółdzielnia w terminie do 25 lipca 2013 r. dokonała zapłaty podatku VAT za miesiąc czerwiec 2013 r. na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego.

W dniu 15 listopada 2013 r. - na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego- Spółdzielnia sprzedała prawo użytkowania wieczystego do działek o nr 1/15, 1/98, 1/100 (stanowiących także grunt orny (R) niezabudowany) na rzecz Skarbu Państwa za cenę 102 960,00 PLN. Sprzedaż tego prawa użytkowania wieczystego nie została udokumentowana fakturą VAT.

Spółdzielnia za miesiąc listopad 2013 r. zadeklarowała podstawę opodatkowania podatkiem VAT w wysokości 102.960 PLN oraz podatek VAT wg stawki 23%. Spółdzielnia w terminie do dnia 25 grudnia 2013 r. dokonała zapłaty podatku VAT za miesiąc listopad 2013 r. na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego.

Spółdzielnia - przez okres swojego istnienia aż do dnia 13 czerwca 2013 r. - nie dokonała żadnej czynności opodatkowanej podatkiem VAT. Sprzedaż prawa użytkowania wieczystego ww. działek stanowiła - do dnia złożenia niniejszego wniosku - jedyne czynności dokonane przez Spółdzielnię. Do dnia sprzedaży prawa użytkowania wieczystego ww. działek Spółdzielnia nie wykonała na tych działkach żadnych robót budowlanych w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 1994 r. Nr 89, poz. 414 z późn. zm.). Spółdzielnia także - przez okres swojego istnienia - nie dokonała żadnych czynności mających na celu profesjonalny obrót działkami gruntu niezabudowanego. Spółdzielnia nie wykonała zatem odpłatnie żadnych robót budowlanych, ani żadnych czynności obsługi rynku nieruchomości (za wyjątkiem sprzedaży prawa użytkowania wieczystego ww. działek), ani żadnych czynności zagospodarowana terenów zieleni.

Do sprzedaży prawa użytkowania wieczystego ww. dziatek gruntu ornego (R) niezabudowanego doszło tylko dlatego, że - z przyczyn niezależnych od Spółdzielni (tekst jedn.: wydania Decyzji) - Spółdzielnia nie była w stanie uzyskać - w odniesieniu do tych działek - decyzji o warunkach zabudowy oraz nie mogła na tych działkach dokonać żadnej czynności mieszczącej się w zakresie statutowej działalności swojego przedsiębiorstwa (tekst jedn.: mającej na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin).

Spółdzielnia nie zaangażowała żadnych profesjonalnych środków mających na celu profesjonalny obrót ww. działkami gruntu ornego (R) niezabudowanego oraz podobnych do tych, jakimi na rynku obrotu nieruchomościami gruntowymi niezabudowanymi posługują się podatnicy VAT profesjonalnie zajmujący się takim obrotem.

Obszar ww. działek nie był objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Do momentu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego ww. działek nie wystąpiła po stronie Spółdzielni żadna sprzedaż, w rozumieniu art. 2 pkt 27 u.p.t.u. - ani zwolniona, ani tym bardziej opodatkowana. Spółdzielnia - w okresie od momentu swego powstania do czerwca 2013 r.- nie składała deklaracji na podatek od towarów i usług. Pierwsza deklaracja została złożona za miesiąc czerwiec 2013 r., w której Spółdzielnia zadeklarowała sprzedaż prawa użytkowania wieczystego ww. działek. W deklaracjach VAT-7 za następne miesiące lipiec 2013 - październik 2013 Spółdzielnia deklaruje już zerową podstawę opodatkowania, albowiem w miesiącach tych nie występowały kolejne sprzedaże, w rozumieniu art. 2 pkt 22 u.p.t.u.

Za miesiąc listopad 2013 r., zadeklarowano podstawę opodatkowania podatkiem VAT w wysokości 102.960 PLN oraz podatek VAT wg stawki 23%, z uwagi na sprzedaż z dnia 15 listopada 2013 r., prawa użytkowania wieczystego pozostałych działek nr 1/15, 1/98, 1/100, powstałych także po podziale działki nr 1/8, stanowiących tzw. nieruchomość resztkową, jaka została Spółdzielni po sprzedaży z dnia 13 czerwca 2013 r. W deklaracjach VAT-7 za następne miesiące Spółdzielnia deklaruje już zerową podstawę opodatkowania, albowiem w miesiącach tych nie występowały kolejne sprzedaże, w rozumieniu art. 2 pkt 22 u.p.t.u.

Z uwagi na utratę podstawowego majątku Spółdzielni w postaci prawa użytkowania wieczystego ww. działek oraz niemożność zrealizowania podstawowego celu istnienia Spółdzielni, jakim jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin. Spółdzielnia zostanie postawiona w stan likwidacji.

Decyzja o rozpoczęciu likwidacji Spółdzielni wstrzymywana jest do czasu rozstrzygnięcia kwestii ewentualnego opodatkowania wyżej omówionej sprzedaży prawa użytkowania wieczystego.

W ocenie Spółdzielni - z uwagi no to, że w czasie jej istnienia nie wystąpiła żadna sprzedaż, w rozumieniu art. 2 pkt 22 u.p.t.u., która mieściłaby się w zakresie przedmiotów statutowej działalności przedsiębiorstwa Spółdzielni, o których mowa w Działach 41, 43, 68, 81 PKD, oraz która miałaby na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin, działalność Spółdzielni nie stanowi ani działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, ani działalności zwolnionej od podatku VAT.

Konieczność dokonania sprzedaży prawa użytkowania wieczystego ww. działek pojawiła się tylko dlatego, że Spółdzielnia obiektywnie nie mogła wykonać żadnych robót budowlanych na tych działkach. Ponadto sprzedaż ta nie mieściła się w zakresie przedmiotów statutowej działalności przedsiębiorstwa Spółdzielni, o których mowa w Działach 41, 43, 68, 81 PKD i obiektywnie nie mogła mieć na celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin. Spółdzielnia została, bowiem postawiona przed faktem dokonanym lokalizacji drogi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w okolicznościach stanu faktycznego - Spółdzielnia mogła być zobowiązana do zadeklarowania oraz zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego.

2. Czy w okolicznościach stanu faktycznego - dokonanie przez Spółdzielnię zapłaty podatku VAT za miesiące czerwiec 2013 r., i listopad 2013 r., mogło spowodować powstanie po stronie Spółdzielni nadpłaty, w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 u.op....

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u., sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego na terytorium RP może stanowić dostawę towarów, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., a tym samym czynność opodatkowaną podatkiem VAT na terytorium RP.

Wykładni przepisów art. 7 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u. w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. należy jednak dokonywać przez pryzmat przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L2006.347.1 z późn. zm.), w tym m.in. przez pryzmat art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy.

W związku z powyższym sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego na terytorium RP może stanowić dostawę towarów, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.- a tym samym czynność opodatkowaną podatkiem VAT na terytorium RP - jeżeli zastanie dokonana przez"podatnika działającego w takim charakterze".

W związku z powyższym uznanie sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego na terytorium RP za czynność opodatkowaną podatkiem VAT uzależnione jest od tego, czy dokonując tej czynności sprzedający działał w charakterze profesjonalnego"handlowca", w rozumieniu art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u.

Należy podkreślić, że oceny czy dany podmiot w odniesieniu do danej czynności opodatkowanej działa w charakterze podatnika VAT należy dokonywać przez pryzmat zdarzeń jakie nastąpiły po 1 maja 2004 r., od którego to dnia w odniesieni do RP stosuje się Szóstą Dyrektywę Rady, a następnie Dyrektywę 2006/112/WE Rady, a także przepisy u.p.t.u.

W związku z powyższym zdarzenia, które - w świetle art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u. w zw. z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady - mogłyby nawet zostać uznane za czynności profesjonalnego"handlowca", jeżeli jednak miały miejsce przed 1 maja 2004 r., to nie mogą być brane pod uwagę przy ocenie spełnienia przez ten podmiot przesłanek z art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u. w zw. z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

W okolicznościach stanu faktycznego Spółdzielnia - o podział działki o nr 1/8 oraz o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek, powstałych na skutek podziału działki nr 1/8-wystąpiła przed 1 maja 2004 r., tj. zanim w odniesieniu do Spółdzielni zaczęły obowiązywać przepisy art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u. w zw. z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Nie można, zatem przez pryzmat tych zdarzeń oceniać tego, czy w odniesieniu do sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek Spółdzielnia działała w charakterze profesjonalnego"handlowca".

W okolicznościach stanu faktycznego, Statut Spółdzielni określa zakres profesjonalnej działalności przedsiębiorstwa Spółdzielni. Zakres tej profesjonalnej działalności ograniczony jest do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin poprzez przenoszenie na ich rzecz prawa własności lub prawa do wynajmu: lokali mieszkalnych w budynkach, domów jednorodzinnych (wybudowanych lub nabytych przez Spółdzielnię). Zakres profesjonalnej działalność przedsiębiorstwa Spółdzielni nie obejmuje natomiast nabywania w celu odsprzedaży gruntów niezabudowanych budynkami mieszkalnymi (tekst jedn.: obrotu gruntami niezabudowanymi), albowiem nie służy to zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych.

Ponieważ - w okolicznościach stanu faktycznego - Spółdzielnia nie zaangażowała żadnych profesjonalnych środków, mających na celu dokonanie obrotu prawem użytkowania wieczystego przedmiotowych działek, które to środki byłyby podobne do tych, jakimi na rynku obrotu nieruchomościami gruntowymi - niezabudowanymi - posługują się podatnicy VAT profesjonalnie zajmujący się takim obrotem, dlatego - w ocenie Spółdzielni - przy sprzedaży tego prawa Spółdzielnia nie działała w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 u.p.t.u., cyt.:"Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133."

Ponieważ - w okolicznościach stanu faktycznego - Spółdzielnia przy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nie dokonała żadnych czynności profesjonalnego"handlowca", w rozumieniu art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u., dlatego nie powstał po stronie Spółdzielni obowiązek zadeklarowania podatku VAT należnego z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 u.p.t.u., cyt.:"Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33i art. 33b."

Ponieważ - w okolicznościach stanu faktycznego - Spółdzielnia przy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nie dokonała żadnych czynności profesjonalnego"handlowca" w rozumieniu art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u., a ponadto nie wystawiła faktury, w której wykazała kwotę podatku należnego z tego tytułu, dlatego nie powstał po stronie Spółdzielni obowiązek zapłaty podatku VAT z tego tytułu.

W przypadku przyjęcia, że - w okolicznościach stanu faktycznego - Spółdzielnia przy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek działała w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u., należałoby dodatkowo ocenić, czy dostawa ta korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u.

W ocenie Spółdzielni, przedmiotowe działki nie stanowią"terenów budowlanych", w rozumieniu art. 2 pkt 33 u.p.t.u. Obszar tych działek nie był objęty ani miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ani decyzją o warunkach zabudowy.

Ponadto sformułowanie z art. 2 pkt 33 u.p.t.u., tj."decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym" należy interpretować zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r., o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 717 z późn. zm.). W przepisie art. 4 ust. 2 pkt 1 tej ustawy jest mowa o"decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego", unormowanej w art. 50-58 tej ustawy, co oznacza, że tylko takie decyzje, o lokalizacji inwestycji celu publicznego, które zostały wydane na podstawie tych przepisów, nadają gruntom status prawny"terenów budowlanych", w rozumieniu art. 2 pkt 33 u.p.t.u.

W okolicznościach stanu faktycznego, obszar przedmiotowych działek został objęty Decyzją Wojewody, wydaną na podstawie art. 2 ust. 1, art. 7, art. 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (obecnie: publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.). Decyzja ta - w ocenie Spółdzielni - nie stanowi"decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o której mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym" tak, jak tego wymaga przepis art. 2 pkt 33 u.p.t.u., a zatem jej wydanie nie spowodowało takiego skutku, że przedmiotowe działki (stanowiące grunt orny (R), niezabudowany) uzyskały status prawny"terenów budowlanych", w rozumieniu art. 2 pkt 33 u.p.t.u.

Z powyższych względów - nawet przy założeniu, że Spółdzielnia przy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek działała w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u., - należy stwierdzić, że - w okolicznościach stanu faktycznego - dostawa ta korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u.

Biorąc pod uwagę powyższe - w ocenie Spółdzielni, w okolicznościach stanu faktycznego- Spółdzielnia nie mogła być zobowiązana do zadeklarowania oraz zapłaty podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego.

Ad. 2

Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 oraz § 2 u.o.p. cyt.:"Za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku,"

Nienależnie zapłaconym podatkiem jest taki podatek, który został zapłacony pomimo tego, że nie powstało zobowiązanie do jego zapłaty, w rozumieniu art. 5 u.o.p.

Zgodnie z art. 5 u.o.p. cyt.:"Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego."

Na gruncie przepisów u.p.t.u. obowiązek podatkowy może powstać pod warunkiem dokonania czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 u.p.t.u. przez podmiot, który działał w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u.

W okolicznościach stanu faktycznego, Spółdzielnia przy dokonywaniu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek nie działała w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 u.p.t.u. Już z tego względu, zatem nie można mówić, że po stronie Spółdzielni powstało zobowiązanie podatkowe, w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 1 u.o.p., w zw. z art. 5 u.o.p., w zw. z art. 103 ust. 1 u.o.p., nie zaistniał, bowiem po stronie Spółdzielni obowiązek podatkowy na gruncie przepisów u.p.t.u.

Ponadto nawet w przypadku przyjęcia, że po stronie Spółdzielni - powstał obowiązek podatkowy na gruncie przepisów u.p.t.u, to jednak brak jest podstaw do przyjęcia, że tenże obowiązek przekształcił się w zobowiązanie podatkowe do zapłaty podatku VAT, a to z uwagi na to, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego przedmiotowych działek korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u.

W związku z powyższym, dokonanie przez Spółdzielnię zapłaty podatku VAT za miesiąc czerwiec 2013 r. i listopad 2013 r. mogło spowodować powstanie po stronie Spółdzielni nadpłaty w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 u.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie tut. Organ zauważa, iż niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego w zakresie skutków podatkowych dotyczących sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w czerwcu 2013 r. zatem została wydana w oparciu o przepisy obowiązujące w 2013 r.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy wskazać, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności. Podkreślić przy tym należy, że działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny - niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osobie fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

Należy ponadto zwrócić uwagę na treść przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, poz. 1, z późn. zm.). Mianowicie zgodnie z art. 9 Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Powyższe przepisy wskazują, że niezależnie od częstotliwości wykonania danej czynności, czynność ta podlega opodatkowaniu jeśli podmiot wykorzystuje w sposób ciągły w celach zarobkowych swój majątek.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 27 czerwca 2013 r. Zgodnie ze statutem Spółdzielni, celem jej działalności jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin poprzez organizowanie pomocy w budowie przez nich domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Umową z dnia 23 marca 1990 r. Skarb Państwa oddał Spółdzielni w użytkowanie wieczyste nieruchomość, stanowiącą działkę gruntu ornego (R), niezabudowanego, o pow. 1 ha 13 arów, oznaczoną nr ewid. 1/8. Nieruchomość ta została oddana Spółdzielni w użytkowanie wieczyste z przeznaczeniem pod budowę osiedla domów jednorodzinnych. Oprócz obszaru ww. działki gruntu ornego (R), niezabudowanego. Spółdzielnia - przez okres swojego istnienia - nie posiadała żadnych innych nieruchomości (gruntowych czy budynkowych).

Spółdzielnia w 1990 r. wystąpiła o dokonanie podziału działki nr 1/8. Na skutek podziału działki nr 1/8 powstały działki o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/14, 1/15, 1/16, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22. Spółdzielnia w dniu 28 listopada 1997 r. złożyła wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla działek powstałych na skutek podziału działki nr 1/8. Decyzja w tym przedmiocie nie została jednak wydana.

Wojewoda dokonał podziału działki o nr 1/14 na działki o nr 1/97 oraz 1/98, a ponadto dokonał podziału działki o nr 1/16 na działki o nr 1/96 oraz 1/99 oraz 1/100 w związku z wydaniem Decyzji Wojewody o ustaleniu lokalizacji drogi.

Obszar działek o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/96, 1/97, 1/99 został objęty lokalizacją tej drogi, w następstwie czego działki te stały się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa.

Pozbawienie Gminy prawa własności tych działek na rzecz Skarbu Państwa nie spowodowało wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego należącego do Spółdzielni.

Prawo własności działek o nr 1/15, 1/98, 1/100 nie przeszło w dniu 26 lutego 2006 r. z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa, gdyż działki te stanowiły tzw. nieruchomość resztkową, pozbawioną gospodarczej użyteczności po ustaleniu lokalizacji drogi ekspresowej

W dniu 13 czerwca 2013 r. - na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego - Spółdzielnia sprzedała prawo użytkowania wieczystego do działek o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/96, 1/97, 1/99 (stanowiących w dalszym ciągu grunt orny (R) niezabudowany) na rzecz Skarbu Państwa za cenę 573 404,00 PLN brutto. Sprzedaż tego prawa użytkowania wieczystego nie została udokumentowana fakturą VAT.

Spółdzielnia za miesiąc czerwiec 2013 r. zadeklarowała podstawę opodatkowania podatkiem VAT w wysokości 316 182 PLN oraz należny podatek VAT wg stawki 23%. Spółdzielnia w terminie do 25 lipca 2013 r. dokonała zapłaty podatku VAT za miesiąc czerwiec 2013 r. na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Obszar ww. działek nie był objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Mając zatem na uwadze powyższe rozważania, wskazać należy, że Wnioskodawca, w odniesieniu do sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek, działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie - na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Definicja terenów budowlanych zawarta została w art. 2 pkt 33 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako akt prawa miejscowego wiąże zarówno organy administracji, osoby fizyczne, osoby prawne, jak i inne jednostki organizacyjne. Zatem w sytuacji gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to właśnie zapisom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy nadać decydujące znaczenie dla oceny przeznaczenia danego terenu, w tym również dla potrzeb art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.), ustawa określa:

- przyjmując ład przestrzenny i zrównoważony rozwój za podstawę tych działań.

Natomiast art. 4 ust. 1 tej ustawy stanowi, że ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Stosownie do art. 4 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, przy czym:

Z przepisu art. 54 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wynika, że decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego określa:

Zgodnie z art. 64 ust. 1 ww. ustawy przepisy art. 51 ust. 3, art. 52, art. 53 ust. 3-5a. art. 55 i art. 56 stosuje się odpowiednio do decyzji o warunkach zabudowy.

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego istotna jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687, z późn. zm.), Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych nadają decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalności na wniosek właściwego zarządcy drogi, uzasadniony interesem społecznym lub gospodarczym.

W myśl art. 17 ust. 3 ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja, o której mowa w ust. 1:

Stosownie do art. 19 ust. 1 ww. ustawy, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do wydania przez wojewodę albo starostę decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na pas drogowy, stanowiącej własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem przypadków, gdy trwały zarząd jest ustanowiony na rzecz właściwego zarządcy drogi albo samorządowej jednostki organizacyjnej. Przepis art. 17 stosuje się odpowiednio.

Jeżeli przeznaczona na pasy drogowe nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego została uprzednio wydzierżawiona, wynajęta lub użyczona, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do wypowiedzenia przez właściwego zarządcę drogi umowy dzierżawy, najmu lub użyczenia ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwiązania umowy przysługuje odszkodowanie (art. 19 ust. 2 ww. ustawy).

Decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi, dla celów podatku VAT w rozpatrywanej kwestii należy traktować na równi z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o której mowa w art. 2 pkt 33 ustawy.

Skoro więc działki o nr 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/96, 1/97, 1/99 zostały objęte decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi ekspresowej, zatem tereny te należy, w świetle art. 2 pkt 33 ustawy, uznać za grunty przeznaczone pod zabudowę, tym samym sprzedaż prawa użytkowania wieczystego tych działek podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT w wysokości 23%.

Mocą art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Zgodnie natomiast z art. 103 ust. 1 ustawy, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

W myśl art. 72 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), za nadpłatę uważa się kwotę:

Jak wynika z opisu sprawy Spółdzielnia za miesiąc czerwiec 2013 r. zadeklarowała podstawę opodatkowania podatkiem VAT oraz należny podatek VAT wg stawki 23%. Spółdzielnia w terminie do 25 lipca 2013 r. dokonała zapłaty podatku VAT na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego. Analiza okoliczności sprawy oraz obowiązujących przepisów potwierdziła prawidłowość opodatkowania 23% stawką podatku VAT transakcji sprzedaży prawa użytkowania wieczystego dokonanej czerwcu 2013 r.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że podatek VAT zapłacony przez Wnioskodawcę do urzędu skarbowego dotyczący transakcji sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek dokonanej czerwcu 2013 r. nie stanowi nadpłaty z tego tytułu, ponieważ transakcja sprzedaży była opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg stawki 23%.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż Spółdzielnia była zobowiązana do zadeklarowania oraz zapłaty podatku VAT wg stawki 23% z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w czerwcu 2013 r. Tym samym uiszczona kwota podatku VAT z tytułu tej transakcji nie stanowi kwoty nadpłaconej lub nienależnie zapłaconej i nie stanowi nadpłaty, w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej braku obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku z tytułu sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działek w czerwcu 2013 r. oraz powstania nadpłaty za miesiąc czerwiec 2013 r. Natomiast w pozostałym zakresie zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.