IPTPP1/443-322/11-2/IG - Prawo samorządowej jednostki budżetowej do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie infrastruktury drogowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zarządu przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2011 r. (data wpływu do BKIP 8 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwrotu w całości lub w części podatku VAT związanego z realizowaną inwestycją pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 16 maja 2011 r. wpłynął do Biura Krajowej Informacji Podatkowej ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zwrotu w całości lub w części podatku VAT związanego z realizowaną inwestycją pn. "...".

Pismem z dnia 6 czerwca 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając na podstawie art. 170 Ordynacji podatkowej oraz § 2 i § 5a cyt. wyżej rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, przekazał przedmiotowy wniosek do Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, celem załatwienia zgodnie z właściwością. W związku bowiem ze zmianą przepisów w zakresie wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, jaka nastąpiła z dniem 1 kwietnia 2011 r., wniosek ten podlega rozpatrzeniu przez, działającego w imieniu Ministra Finansów, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, na podstawie przepisów Rozdziału 1a ww. ustawy - Ordynacja podatkowa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową nie posiadającą osobowości prawnej, która powołana została Uchwałą Zarządu Województwa z 5 stycznia 1999 r. Zgodnie z tą Uchwałą oraz na podstawie art. 19 ust. 1 i 2 pkt 2 i art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych Zarząd został powołany do zarządzania drogami wojewódzkimi na terenie województwa.

Wnioskodawca w ramach wykonywania obowiązków statutowych realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich w tym również współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej. W ramach tych środków zrealizowane było zadanie "...".

Wykonane prace:

* wzmocnienie konstrukcji drogi,

* poszerzenie konstrukcji jezdni do 7m, budowa chodników i ścieżki pieszo-rowerowej,

* budowa zjazdów publicznych i indywidualnych,

* budowa zatok autobusowych,

* przebudowa oświetlenia ulicznego,

* budowa kanalizacji deszczowej,

* przebudowa przepustów.

Na zadanie zrealizowane w ramach POWT (Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej), jednostka przeprowadziła przetarg w celu wyłonienia wykonawcy, z którym została zawarta umowa. Wykonawca za wykonane usługi obciążał Wnioskodawcę fakturą VAT, płatność realizowana była z otrzymanych od jednostki nadrzędnej, tj. Urzędu Marszałkowskiego środków finansowych pochodzących w części z przyznanej bezzwrotnej pomocy POWT i ze środków własnych jednostki samorządu terytorialnego.

Wnioskodawca jako podatnik i płatnik należy do grupy art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, inwestycja po zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, nowa droga będzie ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona użytkownikom.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do realizowanego zadania: "..." istnieje możliwość otrzymania zwrotu w całości bądź w części podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, po zakończeniu realizacji projektu Wnioskodawca nie wykonuje czynności opodatkowanych związanych ze zrealizowanym projektem zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zatem nie ma możliwości odliczenia w całości bądź w części podatku naliczonego w fakturach VAT wystawionych przez wykonawcę projektu. Zdaniem Wnioskodawcy poniesiony wydatek jest również w całości kosztem jednostki. Wnioskodawca wskazuje, iż sformułowanie "wydatek jest również w całości kosztem jednostki" zostało podane informacyjnie, nie chodzi tu o interpretację z zakresu przepisów o podatku dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10 art. 86, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy o VAT.

Ustawodawca dał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, co oznacza m.in., że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz nie zaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Zgodnie z art. 96 ust. 4 ww. ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot nie będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i nie podlegających temu podatkowi. Zrealizowanie prawa do odliczenia możliwe jest wyłącznie przez podatników zarejestrowanych jako "podatnicy VAT czynni", poprzez złożenie deklaracji VAT-7.

Jak wynika z powyżej powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji, gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 6 tego artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), przewidziano przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu.

Przepisy powołanego rozporządzenia określają katalog środków, które stanowią ww. środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej (§ 8 ust. 3 i 4). Uzyskanie pomocy finansowej pochodzącej ze źródeł, o których mowa w tych przepisach daje prawo do ubiegania się o zwrot podatku w oparciu o przepisy zawarte w rozdziale 9 tego rozporządzenia.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca jako samorządowa jednostka budżetowa realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich w tym również współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej. W ramach tych środków Wnioskodawca realizuje zadanie inwestycyjne polegające na rozbudowie drogi wojewódzkiej. Po przeprowadzeniu przetargu został wyłoniony wykonawca, z którym została zawarta umowa, i który za wykonane usługi w ramach przedmiotowej inwestycji obciążał Wnioskodawcę fakturą VAT. Płatność za przedmiotowe prace realizowana była ze środków finansowych otrzymanych od jednostki nadrzędnej w części z przyznanej bezzwrotnej pomocy w ramach POWT (Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej) i ze środków własnych jednostki samorządu terytorialnego. Przedmiotowa inwestycja po jej zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, bowiem będzie to droga ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona użytkownikom.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca jako samorządowa jednostka budżetowa w ramach wykonywania obowiązków statutowych realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich w tym również współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej, a zatem wypełnia przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Jak wskazuje sam Wnioskodawca przedmiotowa inwestycja po jej zrealizowaniu nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, bowiem będzie to droga ogólnodostępna, publiczna i nieodpłatnie udostępniona użytkownikom.

Zatem w oparciu o przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie infrastruktury drogowej.

Ważne jest bowiem, by związek ten w chwili dokonywania zakupów był uchwytny i oczywisty, nabyte towary i usługi muszą w sposób niewątpliwy służyć czynnościom opodatkowanym. Okoliczności towarzyszące konkretnej transakcji zakupu towaru lub usługi powinny wskazywać jednoznacznie, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej podatnika, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej lub planowanej przez niego działalności gospodarczej.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją przedmiotowego projektu. Tym samym nie będzie on mieć prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania uregulowania § 22 ust. 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Finansów, zgodnie z którymi zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe bezpośrednio im przekazane na odrębny rachunek bankowy, na którym są ulokowane wyłącznie środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w § 8 ust. 3 i 4, przysługuje zwrot podatku naliczonego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zarejestrowanych podatników dokonujących bezpośrednio nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe, przekazane z rachunku bankowego, na którym są ulokowane środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, przekazane przez podatnika, o którym mowa w ust. 1.

Przepisy ww. rozporządzenia przewidują możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004 r.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego Zarząd nie ma prawa do odliczenia w całości bądź w części podatku naliczonego w odniesieniu do realizowanych inwestycji, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.