IPTPP1/443-303/12-2/RG - Opodatkowanie podatkiem VAT usług dodatkowych świadczonych w związku z wykonywaniem usługi podstawowej na rzecz sądów i prokuratur.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko..., przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2012 r. (data wpływu 13 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług dodatkowych świadczonych w związku z wykonywaniem usługi podstawowej na rzecz sądów i prokuratur-jest prawidłowe.

W dniu 13 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług dodatkowych świadczonych w związku z wykonywaniem usługi podstawowej na rzecz sądów i prokuratur.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W toku realizacji usług na rzecz Sądów i Prokuratur, polegających na opracowywaniu opinii specjalistycznych zachodzi konieczność poniesienia dodatkowych kosztów. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Po wykonaniu usługi Wnioskodawca wystawia fakturę VAT świadczeniobiorcy. Na fakturze tej oprócz wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy w związku z wykonaniem usługi podstawowej (opracowaniem opinii specjalistycznej) ujmowane jest również wynagrodzenie dodatkowe związane z pokryciem kosztów dojazdu pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transportu opinii i akt sprawy oraz usług kancelaryjnych jakie poniósł Wnioskodawca w związku z realizacją usługi podstawowej. Koszty usług dodatkowych opodatkowywane są przez Wnioskodawcę stawką 23% (na podstawie art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zm.). W licznych przypadkach faktury te są kwestionowane przez świadczeniobiorców i należne Wnioskodawcy wynagrodzenie jest obniżane o naliczony podatek od towarów i usług od ww. usług dodatkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będąc świadczeniodawcą usług dla Sądów i Prokuratur zobowiązane jest do naliczania podatku od towarów i usług związanych z dojazdem swoich pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym Wnioskodawcy, transportem opinii i akt sprawy oraz usług kancelaryjnych związanych z usługami podstawowymi świadczonymi na rzecz ww. instytucji (opracowywanie opinii specjalistycznych).

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 (ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zm.) opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zarówno samo wykonanie opinii (usługa podstawowa), jak i usługi związane dojazdem pracowników Spółki na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym Spółki, transport opinii i akt sprawy oraz usługi kancelaryjne związane z opracowaniem opinii są usługami płatnymi wykonywanymi na terytorium kraju. Art. 43 (ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zm.) wymienia enumeratywnie transakcje podlegające zwolnieniu od podatku od towarów i usług. W katalogu usług zwolnionych nie wymienione zostały usługi związane z dojazdem pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transport opinii i akt sprawy oraz usługi kancelaryjne związane z opracowaniem opinii. Załączniki do Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zm., zawierające katalog usług objętych obniżoną stawką podatku nie zawierają również przedmiotowych usług. W związku z tym Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż usługi związane z dojazdem pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transport opinii i akt sprawy oraz usługi kancelaryjne świadczone w ramach wykonywanej działalności gospodarczej na rzecz świadczeniobiorców usług podstawowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką w wysokości 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Powołany wyżej przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości, iż czynności opracowywania opinii specjalistycznych na rzecz sądów i prokuratur stanowią usługi, na co wskazuje powołany powyżej przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy. Ich istotą jest bowiem dokonanie na zlecenie opracowanie opinii specjalistycznej za wynagrodzeniem. Mamy zatem do czynienia z czynnością opodatkowaną - odpłatnym świadczeniem usług.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca realizuje usługi na rzecz Sądów i Prokuratur, polegające na opracowywaniu opinii specjalistycznych w związku z którymi ponosi dodatkowe koszty. Na fakturze oprócz wynagrodzenia należnego w związku z wykonaniem usługi podstawowej (opracowaniem opinii specjalistycznej) ujmowane jest również wynagrodzenie dodatkowe związane z pokryciem kosztów dojazdu pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transportu opinii i akt sprawy oraz usług kancelaryjnych jakie poniósł Wnioskodawca w związku z realizacją usługi podstawowej. Koszty usług dodatkowych opodatkowywane są przez Wnioskodawcę stawką 23% (na podstawie art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z 2004 Nr 54 poz. 535 z późniejszymi zm.). W licznych przypadkach faktury te są kwestionowane przez świadczeniobiorców i należne wynagrodzenie jest obniżane o naliczony podatek od towarów i usług od ww. usług dodatkowych.

Artykuł 29 ust. 1 ustawy stanowi, iż podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że kwotą należną z tytułu sprzedaży - czyli z tytułu świadczenia przez biegłego na rzecz sądu usługi polegającej na wydawaniu opinii - jest kwota wynagrodzenia. Tym samym obrotem dla biegłego jest kwota wynagrodzenia pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Uregulowanie wynikające z art. 29 ust. 1 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.). Stosownie do art. 73 powołanej Dyrektywy, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi wynagrodzenie (zapłatę), które dostawca towarów lub świadczący usługi otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy, klienta lub osoby trzeciej z tytułu wykonanych czynności, łącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takich dostaw. Przepis art. 73 Dyrektywy posługuje się pojęciem zapłaty (wynagrodzenia), którą dostawca lub świadczący usługę otrzymał lub ma otrzymać, a ustawodawca polski stanowi o obrocie, którym jest kwota należna z tytułu sprzedaży. Mimo różnic w nazewnictwie należy uznać, że pojęcia te sobie odpowiadają.

Ponadto, jak stanowi art. 78 Dyrektywy, podstawa opodatkowania obejmuje również podatki, opłaty i podobne należności z wyłączeniem podatku od wartości dodanej. Zgodnie z tym samym przepisem Dyrektywy, podstawa opodatkowania obejmuje dodatkowe koszty, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi dostawca obciąża nabywcę lub klienta. Państwa Członkowskie mogą uznać za dodatkowe koszty wydatki będące przedmiotem odrębnej umowy. Przepis ten wyjaśnia, jakie elementy uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia, stanowiącego podstawę opodatkowania i wymienia przykładowo kilka rodzajów kosztów mieszczących się w pojęciu podstawy opodatkowania.

Dotyczy on kosztów bezpośrednio związanych z zasadniczą dostawą towarów lub usług, które zwiększają łączną kwotę należną z tytułu transakcji. Zgodnie z tą regulacją każdy koszt bezpośrednio związany z dostawą towarów lub świadczeniem usług, którym dostawca obciążył nabywcę lub klienta, powinien być włączony do podstawy opodatkowania. Zasada włączenia tych świadczeń do podstawy opodatkowania oznacza, że wartości tego typu kosztów, których ciężar przerzucany jest na nabywcę, nie wykazuje się jako odrębnego świadczenia, lecz traktuje, jako element świadczenia zasadniczego, z zastosowaniem stawki podatku właściwej dla świadczenia zasadniczego.

Ponadto zauważyć należy, że odrębne potraktowanie dodatkowych kosztów obciążających najemców z tytułu korzystania przez nich z mediów stanowiłoby sztuczne dzielenie usługi najmu. Podobne stanowisko wyraża Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96), rozstrzygnął kwestię, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktować jako pojedyncze świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń. TSUE stwierdził w nim, iż w tym przypadku (do usług pomocniczych) stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej; usługę należy uznać więc za usługę pomocniczą, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz środek do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...) - art. 106 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, iż skoro koszty dojazdu pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transportem opinii i akt sprawy oraz usług kancelaryjnych są ściśle związane z usługami opracowywania opinii specjalistycznych na rzecz Sądów i Prokuratur wykonywanymi przez Wnioskodawcę, stanowiąc jeden z elementów kalkulacyjnych otrzymanego wynagrodzenia (część odpłatności za usługę), to koszty te składają się na całość świadczenia należnego od nabywcy usługi na równi z wypłacanym wynagrodzeniem. Poniesione wydatki stanowią element rachunku kosztów, zmierzających do ustalenia kwoty odpłatności za wykonywaną usługę. Stanowią więc kwotę należną w rozumieniu powołanego wyżej art. 29 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki właściwej dla usługi głównej, tj. jak wskazał Wnioskodawca 23%.

Jednocześnie wskazać należy, iż z uwagi na fakt, że podatnik, będący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jest obowiązany do opodatkowania podatkiem VAT kwoty należnej - wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu usług świadczonych na rzecz sądów i prokuratur - pomniejszonej o kwotę należnego podatku, tym samym kwota należna Wnioskodawcy (wynagrodzenie przyznane przez sąd lub prokuraturę) z tytułu świadczenia usług obejmuje również kwotę podatku VAT.

Reasumując, ponoszone przez Wnioskodawcę koszty związane z dojazdem pracowników na rozprawę sądową, przesłuchanie lub miejsce zdarzenia samochodem służbowym, transportem opinii i akt sprawy oraz usług kancelaryjnych winny być włączone do podstawy opodatkowania z tytułu świadczonej usługi podstawowej na rzecz sądów i prokuratur, a całość świadczenia należnego podlega opodatkowaniu według stawki właściwej dla usługi podstawowej, tj. 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.