IPTPP1/443-229/11-2/MW - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług kulturalnych polegających na zapewnieniu udziału artystów wykonawców w estradowych imprezach rozrywkowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki jawnej, przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2011 r. (data wpływu 20 maja 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług dla świadczonych usług kulturalnych, polegających na zapewnieniu udziału artystów wykonawców w estradowych imprezach rozrywkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług

w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku od towarów i usług dla świadczonych usług kulturalnych, polegających na zapewnieniu udziału artystów wykonawców w estradowych imprezach rozrywkowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny.

Wnioskodawca świadczy w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej usługi kulturalne polegające na zapewnianiu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności takich jak: koncerty lub festiwale. Imprezy takie mogą być imprezami, na które wstęp jest dla publiczności bezpłatny i nie ma jakichkolwiek biletów (imprezy niebiletowane), jak też mogą to być imprezy, na które wstęp jest możliwy tylko po nabyciu odpowiedniego biletu (imprezy biletowane). Umowy z organizatorami takich imprez Wnioskodawca zawiera działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej będącej indywidualnym twórcą bądź artystą wykonawcą, zobowiązując się do zapewnienia udziału w niej określonego artysty wykonawcy i ponosząc wobec organizatorów odpowiedzialność za należyte ich wykonanie. W celu wykonania swoich zobowiązań wobec organizatora imprezy Wnioskodawca angażuje na własne ryzyko i na własny rachunek określonego w umowie z organizatorem artystą wykonawcę, zawierając z nim każdorazowo odrębną umowę o dzieło. Na podstawie zawartych z artystami wykonawcami umów Wnioskodawca wypłaca im należne, umówione wynagrodzenie, a artysta nie ma żadnych roszczeń w stosunku do organizatora imprezy. Wszelką odpowiedzialność wobec artystów wykonawców i ryzyko finansowe wynikające z zawartych z nimi umów ponosi więc wyłącznie Wnioskodawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi kulturalne, polegające na zapewnianiu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w niebiletowanych estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności, takich jak koncerty lub festiwale, świadczone przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej będącej indywidualnym twórcą, bądź artystą wykonawcą, będą objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006,z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej " podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Do dnia 31 grudnia 2010 r. na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy, w którym to m.in. pod poz. 11 wymienione były usługi oznaczone symbolem PKWiU ex 92, tj. usługi związane z kulturą. Powyższe, ze względu na szeroki zakres użytego przez ustawodawcę sformułowania "usług związanych z kulturą" obejmowało również usługi świadczone przez agencje koncertowe, z wyłączeniem wstępu na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego.

W związku z wejściem w życie w dniu 1 stycznia 2011 r. nowelizacji ustawy, dokonanej ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 29 października 2010 r. (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), skreślony został załącznik Nr 4 do ustawy, a katalog zwolnień od podatku VAT przeniesiony został do treści przepisu art. 43 ustawy o VAT.

Wskazać należy przy tym, iż zgodnie z uzasadnieniem rządowego projektu wskazanej wyżej ustawy, zaproponowane zmiany miały na celu jedynie zapewnienie zgodności regulacji krajowych z przepisami dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i oparcie przepisów dotyczących zwolnienia usług od podatku na opisach usług zawartych w tej dyrektywie.

Stosownie do aktualnego brzmienia art. 43 ust. 1 punktu 33 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi kulturalne świadczone przez:

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 punktu 33 ustawy o VAT, nie ma przy tym zastosowania do wstępu na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego, zgodnie z art. 43 ust. 19 punktu 2a ustawy o VAT.

W związku z treścią art. 43 ust. 1 punktu 22 lit. b) ustawy o VAT, może powstać wątpliwość, czy zwolnienie od podatku dotyczące świadczenia usług kulturalnych obejmuje także agencje koncertowe, świadczące ww. usługi we własnym imieniu, lecz na rzecz indywidualnych twórców i artystów wykonawców.

Wskazać należy jednak, iż w związku z wejściem w życie w dniu 1 kwietnia 2011 r. nowelizacji ustawy o VAT, dokonanej ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach z dnia 18 marca 2011 r. (Dz. U. Nr 64, poz. 332), do treści ustawy o VAT dodany został do artykułu 8 - ustęp 2a o treści: "W przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi".

Zmiana, o której mowa powyżej wprowadzona została w celu doprecyzowania treści ujętych w art. 30 ustawy o VAT do dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Zgodnie bowiem z art. 28 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam, otrzymał i wyświadczył te usługi.

Wprowadzenie ust. 2a do art. 8 ustawy o VAT, o brzmieniu wskazanym powyżej, usunąć powinno wszelkie wątpliwości interpretacyjne, jakie pojawiły się dotychczas na tle stosowania art. 30 ustawy o VAT w zakresie opodatkowania odsprzedaży usług.

Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, podatnika działającego w imieniu własnym, ale na rzecz osoby trzeciej, który nie wykonuje samodzielnie zamówionych usług, lecz niejako "dostarcza" je we własnym imieniu nabywcy, traktować należy jako podatnika, który usługę tę nabył, a następnie wyświadczył.

Podatnik ten traktowany powinien więc być jako nabywca usługi oraz jako świadczący usługę ze stosownymi konsekwencjami m.in. co do stawki podatku. Jeśli więc podatnik działający w imieniu własnym, lecz na rzecz osoby trzeciej "dostarcza" usługę, która dla osoby trzeciej objęta jest zwolnieniem, powinien być w zakresie podatku VAT traktowany tak samo jak ta osoba.

W przedmiotowej sprawie oznacza to, iż Wnioskodawca jako podmiot działający we własnym imieniu, ale na rzecz świadczącego usługi kulturalne indywidualnego artysty wykonawcy, powinien być traktowany w zakresie podatku VAT tak samo jak świadczący usługi kulturalne artysta wykonawca i zwolniony od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) w związku z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, usługi kulturalne, polegające na zapewnieniu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w niebiletowanych estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności takich koncerty lub festiwale, świadczone przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej będącej indywidualnym twórcą bądź artystą wykonawcą, będą objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) w związku z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT oraz art. 28 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku os wartości dodanej, tak samo jak usługi kulturalne świadczone bezpośrednio przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 28 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347) (dalej zwana "Dyrektywą") w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Nadmienić należy, iż od dnia 1 kwietnia 2011 r. mocą art. 1 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332) został wprowadzony w życie przepis ust. 2a art. 8, w następującym brzmieniu: "W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi", stanowiący wierną implementację przytoczonego powyżej art. 28 Dyrektywy.

W myśl art. 30 ust. 3 ustawy o VAT w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

W analizowanej sprawie zwrócić uwagę należy na cel zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że ze zwolnienia od podatku korzystać mogą usługi kulturalne oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Jednakże, usługi te - aby mogły korzystać ze zwolnienia - świadczone muszą być przez specyficzne podmioty. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na zapewnianiu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności, takich jak koncerty lub festiwale. Imprezy takie mogą być imprezami, na które wstęp jest dla publiczności bezpłatny i nie ma jakichkolwiek biletów (imprezy niebiletowane), jak też mogą to być imprezy, na które wstęp jest możliwy tylko po nabyciu odpowiedniego biletu (imprezy biletowane). Umowy z organizatorami takich imprez Wnioskodawca zawiera działając we własnym imieniu i na własną rzecz, zobowiązując się do zapewnienia udziału w niej określonego artysty wykonawcy, ponosząc wobec organizatorów odpowiedzialność za należyte wykonanie ww. umów. W celu wykonania swoich zobowiązań wobec organizatora imprezy Wnioskodawca angażuje na własne ryzyko i na własny rachunek określonego w umowie z organizatorem artystę wykonawcę, zawierając z nim każdorazowo odrębną umowę o dzieło. Na podstawie zawartych z artystami wykonawcami umów Wnioskodawca wypłaca im należne, umówione wynagrodzenia, a artysta nie ma żadnych roszczeń w stosunku do organizatora imprezy. Wszelką odpowiedzialność wobec artystów wykonawców i ryzyko finansowe wynikające z zawartych z nimi umów ponosi więc wyłącznie Wnioskodawca. Wątpliwości Strony sprowadzają się do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku, w oparciu o regulację zawartą w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku Zainteresowany prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług kulturalnych m.in. zapewnienie udziału artystów wykonawców w niebiletowanych estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności, takich jak: koncerty, festiwale, a zatem nie świadczy On usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które wynagradzane są w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stwierdza, że Wnioskodawca nie spełnia definicji podmiotów wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, uprawnionych do korzystania ze zwolnienia od podatku. Zatem, usługi kulturalne polegające na zapewnieniu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w niebiletowanych estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności, takich jak: koncerty, festiwale, świadczone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu stanowiska przepisów art. 30 ust. 3 w zw. z 8 ust. 2a ustawy oraz art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, stwierdzić należy, iż polskie prawo podatkowe do dnia 1 kwietnia 2011 r. nie zawierało definicji pojęcia "refakturowania" usług. Ustawodawca uściślił to pojęcie wprowadzając art. 8 ust. 2a ustawy, obowiązujący od 1 kwietnia 2011 r. Zgodnie z jego brzmieniem "odsprzedaż" usług zakłada, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot "odsprzedający" daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przerzucenie kosztów na inną firmę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Jednakże tut. Organ podatkowy podkreśla, iż przepisy dotyczące zwolnień przedmiotowych należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Przepis art. 43 ustawy enumeratywnie wylicza jaka dostawa towarów oraz jakie świadczenie usług jest z tego podatku zwolnione. W niektórych przypadkach zwolnienie wiąże się również ze sferą podmiotową - art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy zawiera zamknięty katalog podmiotów, które mogą korzystać ze zwolnienia przy świadczeniu usług kulturalnych. Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca nie spełnia żadnej z przesłanek wymienionych w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy, nie będzie mógł korzystać ze zwolnienia z podatku VAT przy świadczeniu swoich usług, a powołane przez Zainteresowanego w uzasadnieniu stanowiska przepisy art. 30 ust. 3 w zw. z art. art. 8 ust. 2a ustawy, a także art. 28 Dyrektywy znajdują zastosowanie w sytuacji, gdy jeden podmiot nabywa usługę i ją odsprzedaje kolejnemu podmiotowi. W takim przypadku, każdorazowo należy poddawać ocenie, czy odsprzedający nabytą uprzednio usługę spełnia przesłanki wynikające z przepisów prawa podatkowego, uprawniające do zwolnienia tej usługi z podatku VAT. Z faktu, że podmiot, od którego nabyto usługę, korzystał ze zwolnienia, nie można wywieść, że automatycznie podmiot odsprzedający nabytą usługę również korzysta ze zwolnienia. Także w kontekście zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy, w oparciu o który Zainteresowany postawił pytanie, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca świadcząc przedmiotową usługę nie będzie wypełniał przesłanek o charakterze podmiotowym, co w konsekwencji pozbawia go prawa do objęcia zwolnieniem świadczonych usług kulturalnych.

Reasumując, usługi polegające na zapewnianiu udziału artystów wykonawców (artystów estradowych) w niebiletowanych estradowych imprezach rozrywkowych z udziałem publiczności, takich jak koncerty lub festiwale, świadczone przez Wnioskodawcę we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej będącej indywidualnym twórcą, bądź artystą wykonawcą, nie podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b) ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.