IPTPP1/443-1034/11-5/RG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 12 marca 2012 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPP1/443-1034/11-5/RG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2011 r. (data wpływu 14 grudnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 marca 2012 r. (data wpływu 5 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i dokumentowania usług wykonywanych przez Wnioskodawcę jako biegły rzeczoznawca na rzecz sądów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług pomocniczych związanych z likwidacją szkód wynikających z zawartych umów ubezpieczeniowych oraz lustracji pojazdu przed jego ubezpieczeniem wykonywane w imieniu i na rzecz ubezpieczycieli oraz podmiotów upoważnionych przez tych ubezpieczycieli na podstawie umów substytucyjnych,

* opodatkowania i dokumentowania usług wykonywanych przez Wnioskodawcę jako biegły rzeczoznawca na rzecz sądów.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 2 marca 2012 r. o doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Firma Wnioskodawcy świadczy usługi o charakterze rzeczoznawczym i eksperckim różnym podmiotom gospodarczym. Działalność rozliczana jest na zasadach ogólnych, Zainteresowany jest również podatnikiem VAT. Część usług wykonywana jest w imieniu i na rzecz ubezpieczycieli na podstawie podpisanych bezpośrednio z tymi ubezpieczycielami umów o współpracę. Usługi wykonywane są również za pośrednictwem podmiotów gospodarczych, które z ubezpieczycielami mają podpisane umowy substytucyjne związane z prowadzonymi przez te podmioty usługami pomocniczymi na rzecz ubezpieczycieli w zakresie pełnej likwidacji szkód majątkowych.

Zakres wykonywanych przez Wnioskodawcę usług dotyczy realizacji umów z ubezpieczycielami i upoważnionymi przez nich podmiotami:

* inspekcje weryfikujące stan pojazdu/miejsca mającego być przedmiotem ubezpieczenia w ramach umów ubezpieczenia zawieranych przez ubezpieczycieli,

* badanie zgodności danych podanych we wniosku ubezpieczeniowym przekazanym przez ubezpieczającego przed zawarciem umowy ubezpieczenia,

* przyjęcie druku zgłoszenia szkody i jego wstępna weryfikacja pod kątem zgodności zapisów ze stanem faktycznym,

* lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego istotnego z punktu widzenia umowy ubezpieczenia,

* identyfikacja pojazdu,

* stwierdzenie ewentualnych uszkodzeń pojazdu i ich opisanie (zidentyfikowanie), -wstępna kalkulacja kosztów naprawy,

* wyliczenie wartości pojazdu przed i po szkodzie,

* weryfikacja stanu zabezpieczeń przeciwkradzieżowych pojazdu,

* sporządzenie kopii fotograficznej prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz kluczyków, a także poprzedniej polisy ubezpieczeniowej lub zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia,

* weryfikacja (wstępna analiza okoliczności zdarzenia), tj. czy nie zachodzi przypadek próby oszustwa ubezpieczeniowego,

* inne - które niezbędne są ubezpieczycielowi - zleceniodawcy do świadczenia usług ubezpieczeniowych.

Z cywilnoprawnego punktu widzenia Wnioskodawca występuje jako wykonujący czynności za ubezpieczyciela, ale nie ponosi odpowiedzialności wobec ubezpieczonych. Za wykonywane usługi wystawiana jest faktura, w której świadczona usługa zwolniona jest z VAT na podstawie art. 43 ust. i pkt 37 w zw. z ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Oprócz ww. usług, będąc wpisanym na listę biegłych sądowych, Wnioskodawca wykonuje również czynności rzeczoznawstwa na rzecz sądów. Pomiędzy Wnioskodawcą a zlecającymi instytucjami powstają więzy tworzące stosunek prawny co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Świadczenie ww. usług udokumentowane jest również fakturą VAT, w której usługi opodatkowane są stawka podstawowa czyli obecnie 23%. Sąd, mimo wiedzy o prowadzeniu przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wystawia PIT - 11, tj. informację o uzyskanym w roku podatkowym przychodzie z tytułu umowy zlecenia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, iż jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Usługi wykonywane na rzecz sądu, zdaniem Wnioskodawcy, nie są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - jest on powołany przez sąd jako biegły rzeczoznawca w dziedzinie techniki samochodowej. Wnioskodawca uważa, że nie powinien wystawiać faktury VAT za te czynności i ujmować przychodów z tego tytułu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ponieważ sąd wykazuje je jako płatnik w PIT-11.

Wynagrodzenie za usługi na rzecz sądu uzyskiwane przez Wnioskodawcę nie stanowi przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności zlecane przez sąd jako biegłemu w postępowaniu sądowym. Warunki dokonania tych czynności, w szczególności dotyczące miejsca i czasu ich przeprowadzenia określa sąd. Wynagrodzenie określane jest przez ten organ w wydawanych przez siebie postanowieniach (stawki urzędowe). Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonanie tych czynności. Jest powołany jako biegły na rzecz sądu. Zakres czynności świadczonych na rzecz sądu ustalany jest na podstawie zlecenia sądu wynikającego z przebiegu postępowania sądowego. Na ogół dotyczy to oceny technicznej pojazdu, oceny zdarzenia drogowego lub opinii w sprawie na podstawie zgromadzonych akt. Wnioskodawca nie ma zawartej umowy z sądem. Jest powołany jako rzeczoznawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi świadczone na rzecz sądu powinny być opodatkowane podatkiem VAT, czy zgodnie z art. 15 ust. 1 i 3 ustawy o VAT nie stanowią one wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej, a jako takie w ogóle nie podlegają podatkowi od towarów i usług, czy ich świadczenie powinno być dokumentowane fakturą VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako biegły na rzecz sądu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie bowiem z tym przepisem podatnikami są osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, ale za taką nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Przesłanki określone w tym przepisie są w przypadku usług Wnioskodawcy spełnione, gdyż:

* są to czynności zlecone przez sąd jako biegłemu w postępowaniu sądowym,

* warunki dokonania tych czynności, w szczególności dot. miejsca i czasu ich przeprowadzenia, określają te organy,

* wynagrodzenie również określane jest przez te organy w wydawanych przez nie postanowieniach (stawki urzędowe),

* wobec osób trzecich Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za wykonanie tych czynności.

W świetle tych okoliczności nie do przyjęcia jest zatem stanowisko urzędów skarbowych, iż czynności te nie byłyby opodatkowane VAT, gdybym dodatkowo nie świadczył usług na rzecz innych podmiotów (np. ubezpieczycieli), które za działalność gospodarczą są uznawane. Przepis ten, podobnie jak przepis art. 15 ust. 3 pkt 1 ustawy wyłącza pewne czynności z zakresu opodatkowania (przy spełnieniu warunków tam określonych) i nie uzależnia od świadczenia (a raczej nieświadczenia) usług w tamach działalności gospodarczej, istotne są bowiem cechy węzła prawnego łączące zleceniodawcę ze zleceniobiorcą. W tej sytuacji prawidłowe będzie: brak konieczności wystawiania faktury VAT, ze względu na to, iż są to czynności nie podlegające podatkowi, wystawienie przez płatnika, tj. sąd, informacji PIT-11 od przychodów uzyskanych z tyt. umów zleceń oraz nieujmowanie tych przychodów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, jako przychodów niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, a jedynie w składanym zeznaniu PIT - 36.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwaną dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przez każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności pranej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powołany wyżej przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości, iż czynności biegłych w postępowaniu sądowym stanowią usługi, na co wskazuje powołany powyżej przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy. Ich istotą jest bowiem dokonanie na zlecenie określonego świadczenia - wydanie opinii, ekspertyzy, za wynagrodzeniem. Mamy zatem do czynienia z czynnością opodatkowaną - odpłatnym świadczeniem usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, czy też świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika

Według art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

* z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.... 4));

* z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z przepisem art. 13 pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

W świetle art. 13 pkt 6 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;

Wskazać również należy, że prawo do wykonywania funkcji biegłego sądowego nabywane jest w określonym trybie i po spełnieniu ściśle określonych warunków wynikających z przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. Nr 15, poz. 133).

Według § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. z dnia 26 stycznia 2005 r. Nr 15 poz. 133) biegłych sądowych, zwanych dalej "biegłymi", ustanawia przy sądzie okręgowym prezes tego sądu, zwany dalej "prezesem".

Stosownie do § 2 ww. rozporządzenia, biegłych ustanawia się dla poszczególnych gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła, a także innych umiejętności.

Biegłym, zgodnie z § 12 pkt 1 ww. rozporządzenia, może być ustanowiona osoba, która:

1.

korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich;

2.

ukończyła 25 lat życia;

3.

posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej gałęzi nauki, techniki, rzemiosła, a także innej umiejętności, dla której ma być ustanowiona;

4.

daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków biegłego;

5.

wyrazi zgodę na ustanowienie jej biegłym.

Zgodnie z § 15 ww. rozporządzenia, ustanowienie biegłym uprawnia po złożeniu przyrzeczenia do wydawania opinii na zlecenie sądu lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych w zakresie tej gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła, a także innych umiejętności, dla której ustanowienie nastąpiło. Biegły wydając opinię używa tytułu biegłego sądowego z oznaczeniem specjalności oraz sądu okręgowego, przy którym został ustanowiony.

Oceny zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w odniesieniu do czynności wykonywanych przez biegłych sądowych na zlecenie organu władzy należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników. Przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy przewiduje niezbędny warunek, aby czynności osoby fizycznej nie były uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a mianowicie związanie wykonującego czynność ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Niewątpliwie przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy nawiązuje do konstrukcji umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia i umów o podobnym charakterze. Przy powoływaniu biegłego przez organ procesowy, nawet przy przyjęciu, że organ jest zlecającym wykonanie czynności nie jest możliwe nawiązanie stosunku prawnego, którego elementem jest odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności. Powołanie biegłych stanowi dla tych osób nie zlecenie wykonania czynności, lecz nakaz wykonywania takich czynności, na powołanych zaś osobach, a nie na zlecającym, spoczywa odpowiedzialność za wykonanie tych czynności.

W przypadku wykonywania przez biegłego zleconych czynności, zlecający nie bierze na siebie odpowiedzialności za czynności biegłego. Na przykład sąd "odpowiada" za wydany wyrok w danej sprawie, nie ma natomiast tożsamości czynności sądu i biegłego, których odbiorcą byłby uczestnik postępowania sądowego. To, że zarówno sąd, jak i powołani biegli sądowi są uczestnikami tego samego procesu wymiaru sprawiedliwości, nie wprowadza jakichkolwiek zależności (co do treści opinii, ekspertyzy) między tymi podmiotami, chociaż występują tu niewątpliwie zdarzenia mogące być określone wzajemnymi relacjami.

Dowód z opinii biegłego jest jednym ze środków dowodowych, który tym się różni od innych dowodów, że jego celem nie jest ustalenie faktów mających znaczenie dla sprawy, lecz udzielenie sądowi wyjaśnień w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych, a tym samym ułatwienie sądowi wyciągnięcie właściwych wniosków co do oceny i rozstrzygniecie sprawy. Rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych wtedy, gdy przy jej rozpoznaniu wyłoni się zagadnienie mające znaczenie dla rozstrzygnięcia, którego wyjaśnienie przekracza zakres wiadomości i doświadczenia życiowego osób mających wykształcenie ogólne i nie jest możliwe bez posiadania wiadomości specjalnych w określonych dziedzinach nauki, sztuki, rzemiosła, techniki, stosunków gospodarczych itp. z którą wiąże się rozpatrywane zagadnienie. Jednocześnie za ugruntowane w orzecznictwie i piśmiennictwie procesowym należy uznać stanowisko, że opinia biegłego jest tylko dowodem, którego ocena należy do sądu. Ocena ta musi uwzględniać całość zebranego w sprawie materiału dowodowego, a nie tylko wniosków płynących z opinii biegłego. Opinia biegłego podlega ocenie na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z sadami logiki, wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków.

Biegły sądowy jest osobą, która posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej dziedzinie, potwierdzone stosownym dokumentem i w pełni samodzielnie sporządza zleconą mu opinię (ekspertyzę), kierując się wyłącznie posiadaną wiedzą w tym zakresie. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym. Przed objęciem funkcji biegły składa przyrzeczenie, iż powierzone mu obowiązki wykonywać będzie z całą sumiennością i bezstronnością. Nikt zatem nie powinien mieć wpływu na treść jego pracy (sporządzenia stosownej opinii).

Z powyższych względów czynności wykonywane przez biegłych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w powołanym wyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług o charakterze rzeczoznawczym i eksperckim różnym podmiotom gospodarczym. Część usług wykonywana jest w imieniu i na rzecz ubezpieczycieli na podstawie podpisanych bezpośrednio z tymi ubezpieczycielami umów o współpracę. Usługi wykonywane są również za pośrednictwem podmiotów gospodarczych, które z ubezpieczycielami mają podpisane umowy substytucyjne związane z prowadzonymi przez te podmioty usługami pomocniczymi na rzecz ubezpieczycieli w zakresie pełnej likwidacji szkód majątkowych.

Oprócz ww. usług, będąc wpisanym na listę biegłych sądowych, Wnioskodawca wykonuje również czynności rzeczoznawstwa jako biegły rzeczoznawca w dziedzinie techniki samochodowej na rzecz sądów. Pomiędzy Wnioskodawcą a zlecającymi instytucjami powstają więzy tworzące stosunek prawny co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Warunki dokonania tych czynności, w szczególności dotyczące miejsca i czasu ich przeprowadzenia określa sąd. Na ogół dotyczy to oceny technicznej pojazdu, oceny zdarzenia drogowego lub opinii w sprawie na podstawie zgromadzonych akt. Wnioskodawca nie ma zawartej umowy z sądem. Jest powołany jako rzeczoznawca. Wynagrodzenie określane jest przez ten organ w wydawanych przez siebie postanowieniach (stawki urzędowe). Świadczenie ww. usług udokumentowane jest również fakturą VAT, w której usługi opodatkowane są stawka podstawowa czyli obecnie 23%. Sąd, mimo wiedzy o prowadzeniu przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wystawia PIT - 11, tj. informację o uzyskanym w roku podatkowym przychodzie z tytułu umowy zlecenia.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że czynności biegłego wykonującego powierzone mu funkcje - sporządzanie opinii - wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 2 ustawy i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych.

Zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych, biegłemu przysługuje za wykonanie czynności wynagrodzenie w wysokości określonej odrębnymi przepisami.

W myśl § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 z późn. zm.), koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym obejmują wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę, koszty zużytych materiałów oraz inne wydatki niezbędne do wydania opinii.

Prawo biegłego do żądania wynagrodzenia za spełnienie nałożonych nań obowiązków wynika z art. 288 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), art. 9 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, z późn. zm.) oraz § 2 cyt. rozporządzenia w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. dekretu, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r., biegłemu powołanemu przez sąd służy prawo do wynagrodzenia za wykonaną pracę.

Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę określa sąd, uwzględniając wymagane od biegłego kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii nakład pracy i poświęcony czas, a także w miarę potrzeby pokrycie wydatków niezbędnych do wykonania zleconej pracy (art. 10 ust. 1 dekretu).

Stosownie do art. 10 ust. 2a ww. dekretu, wynagrodzenie biegłego, będącego podatnikiem podatku od towarów i usług, podwyższa się o stawkę podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tym wynagrodzeniu.

Wyjaśnić należy, iż zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

W świetle § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1.

imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;

2.

numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;

3.

numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT";

4.

dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;

5.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

6.

miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;

7.

cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

8.

wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

9.

stawki podatku;

10.

sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;

11.

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę jako biegłego sądowego powinny być dokumentowane fakturą VAT zgodnie z art. 106 ust. 1 ww. ustawy.

Stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy, to Wnioskodawca ma obowiązek wystawienia faktury VAT dokumentującej wykonanie usługi na rzecz sądów, zawierającą dane określone w § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r.

Reasumując, czynności wykonywane przez biegłego na rzecz sądu zlecone przez sąd, polegające na wydaniu opinii wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ponadto Wnioskodawca jako czynny zarejestrowany podatnik podatku VAT jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT zgodnie z art. 106 ust. 1.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zwrócić należy uwagę, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Końcowo zauważa się, że w niniejszej interpretacji tut. Organ rozstrzygnął wniosek w części dotyczącej opodatkowania i dokumentowania podatkiem VAT usług wykonywanych na rzecz sądów. Wniosek w części, dotyczącej zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług pomocniczych związanych z likwidacją szkód wynikających z zawartych umów ubezpieczeniowych oraz lustracji pojazdu przed jego ubezpieczeniem wykonywane w imieniu i na rzecz ubezpieczycieli oraz podmiotów upoważnionych przez tych ubezpieczycieli na podstawie umów substytucyjnych został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP1/443-1034/11-4/RG. Również wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego zostanie rozpatrzony odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl