IPTPB3/4511-320/15-3/RR - Określenie skutków podatkowych wypłaty jednorazowej odprawy.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 19 lutego 2016 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPB3/4511-320/15-3/RR Określenie skutków podatkowych wypłaty jednorazowej odprawy.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2015 r. (data wpływu 17 listopada 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 lutego 2016 r. (data wpływu 17 lutego 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty jednorazowej odprawy - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty jednorazowej odprawy.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), pismem z dnia 11 lutego 2016 r., nr IPTPB3/4511-320/15-2/RR (doręczonym w dniu 16 lutego 2016 r.), wezwał Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie w dniu 17 lutego 2016 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku nadane w dniu 16 lutego 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące stan faktyczny:

Wnioskodawczyni była pracownikiem...S.A. w..., która na podstawie art. 23 (1) Kodeksu Pracy została przejęta przez Spółkę Restrukturyzacji.... Stosunek pracy Wnioskodawczyni z tą ostatnią spółką ustał. Wnioskodawczyni nie posiada uprawnień emerytalnych.

Zgodnie z zapisami porozumienia z dnia 17 stycznia 2015 r. oraz przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008 - 2015 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 143) pracownikom nieposiadającym uprawnień emerytalnych mogą być wypłacane jednorazowe odprawy pieniężne w wysokości 12-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Uprawnienie takie jest przyznawane pracownikowi na jego wniosek, za zgodą pracodawcy, jeżeli przed dniem złożenia wniosku nie korzystał z takich uprawnień. Przedmiotowa odprawa pieniężna jest przyznawana pracownikowi, z którym jest rozwiązywana za porozumieniem stron umowa o pracę po dniu 1 stycznia 2015 r., nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r. (art. 11a oraz 11 d ustawy). Odprawy te będą wypłacane w okresie likwidacji kopalni, zakładu górniczego lub jego zorganizowanej części, nabytych po dniu 1 stycznia 2015 r., przez przedsiębiorstwo górnicze, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni. Spółka..... S.A. w...jest przedsiębiorstwem górniczym, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni, a Wnioskodawczyni jako jej były pracownik skorzystała z uprawnienia w postaci jednorazowej odprawy pieniężnej. Ww. jednorazowa odprawa pieniężna ma charakter dodatkowej rekompensaty, którą pracownik otrzyma w ramach zadośćuczynienia za nagłą utratę źródła dochodu oraz brak możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. Ponadto jest to świadczenie, które umożliwi pracownikowi zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Podkreślić należy, że przedmiotowa odprawa w żaden sposób nie ogranicza uprawnień określonych ustawą z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm., dalej p.d.o.f.), wolne od podatku dochodowego są "otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów (...)."

W wyjątkach uniemożliwiających zastosowanie zacytowanego wyżej przepisu brak jest zapisu wykluczającego zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. do jednorazowej odprawy pieniężnej, o której mowa w ustawie z dnia 22 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw.

W piśmie z dnia 16 lutego 2016 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że wskutek protestów górniczych w dniu 17 stycznia 2015 r. zostało zawarte pomiędzy stroną rządową i związkową Porozumienie, w którym uzgodniono pakiet osłon socjalnych dla każdej z grup uprawnionych pracowników w ramach planu naprawczego. Wobec pracowników m.in. administracji przyjęto możliwość skorzystania z odpraw w wysokości 12-miesięcznego wynagrodzenia niezależnie od ustawowych odpraw przysługujących na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Powyższy pakiet osłon socjalnych stanowiący załącznik nr 1 do Porozumienia został wprowadzony do ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2015 r. poz. 410, zwana dalej f.g.w.k.)

W myśl przepisu art. 11d tejże ustawy - wprowadzony ustawą z dnia 22 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 143) pracownikom, z którymi rozwiązywana jest za porozumieniem stron umowa o pracę po dniu 1 stycznia 2015 r., nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2015 r., zatrudnionym na dzień 1 stycznia 2015 r. na powierzchni kopalni i posiadającym co najmniej 5-letni staż pracy w przedsiębiorstwie górniczym przysługuje jednorazowa odprawa pieniężna w wysokości 12-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony. Uprawnienie jest przyznawane pracownikowi na jego wniosek za zgodą pracodawcy, jeżeli przed dniem złożenia wniosku nie korzystał z takich uprawnień.

Wymaga podkreślenia, że stało się konieczne podjęcie decyzji co do m.in. udziału Wnioskodawczyni w programach restrukturyzacyjnych w sytuacji, gdy ważyły się losy różnych Kopalń wraz z uprzednim podjęciem wobec nich drastycznych decyzji o całkowitej likwidacji,..... S.A. Pracownicy administracji, w tym Wnioskodawczyni, najbardziej byli zatem narażeni na zwolnienia z pracy z uwagi na przyjęte w Porozumieniu z dnia 17 stycznia 2015 r. gwarancje zmniejszenia stanu zatrudnienia w ustalonej ilości w zakresie danej Kopalni. W dniu 30 września 2015 r. w oparciu o wskazane wyżej przepisy ustawy i postanowienia ww. Porozumienia oraz zgodnie z art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników została z Wnioskodawcą rozwiązana umowa o pracę.

W dniu 10 października 2015 r...S.A....wypłacił Wnioskodawczyni wynagrodzenie, a także zarówno ustawową odprawę, jak i jednorazową odprawę pieniężną w rozumieniu art. 11d ustawy f.g.w.k. Jak wynika z otrzymanej listy płac (kopia w załączeniu)...S.A.... potrąciła zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych nie tylko z odprawy przysługującej na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, ale i również z jednorazowej odprawy pieniężnej w kwocie 77 553 zł 13 gr. Wysokość tej kwoty została jednakowo ustalona dla pracowników.... "....", zgodnie z art. 11d ust. 2 ustawy f.g.w.k. i załącznikiem nr 1 do Porozumienia z dnia 17 stycznia 2015 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy wartość jednorazowej odprawy pieniężnej, tj. 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony, wypłaconej na podstawie przepisu art. 11d ustawy f.g.w.k i załącznika nr 1 do Porozumienia z dnia 17 stycznia 2015 r. w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, jest jako zadośćuczynienie (rekompensata) wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym, czy podatnik kwotę odprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy powinien nie wykazywać w zeznaniu rocznym za 2015 r.

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), wartość jednorazowej odprawy pieniężnej, tj. 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z pierwszego półrocza roku poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę w kopalni, w której pracownik był zatrudniony, wypłaconej w oparciu o przepisy art. 11d ustawy f.g.w.k. i postanowień załącznika nr 1 do Porozumienia z dnia 17 stycznia 2015 r. stanowi odszkodowanie i zadośćuczynienie (rekompensatę) w związku z rozwiązaniem umowy o pracę i z tego względu korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. (w brzmieniu obowiązującym od 2014 r.) wobec spełnienia wszystkich przesłanek określonych w tym przepisie i braku wskazania przedmiotowej odprawy w podanych w sposób wyczerpująco wyjątkach od zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. zasady.

W ocenie Wnioskodawczyni podatnik nie powinien kwotę oprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy wykazywać w zeznaniu rocznym za 2015 r., gdyż skutkowałoby to powstaniem nadpłaty jako nienależnego podatku dochodowego - pobranego od przychodu w wysokości otrzymanej jednorazowej i bezwarunkowej odprawy.

Przepisy ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz postanowienia Porozumienia zawartego pomiędzy stroną rządową i związkową w dniu 17 stycznia 2015 r. nie precyzują charakteru przyznawanej jednorazowo odprawy pieniężnej, lecz niewątpliwie okoliczności zawarcia tego porozumienia i następnie przyjęcia nowelizacji ustawy f.g.w.k. jednoznacznie wskazują że celem tej odprawy w ramach wprowadzonego pakietu osłon socjalnych jest rekompensata pracownikom dobrowolnie odchodzącym z kopalń utraty możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy.

W tym miejscu wymaga podkreślenia, ze zgodnie z orzecznictwem sądowym nie ma znaczenie użycie przez ustawodawcę określonej nazwy świadczenia, lecz istotne jest jego faktyczny charakter.

Otrzymana kwota 77 553 zł 13 gr. jednorazowej odprawy pieniężnej ma właśnie charakter i cel zadośćuczynienia - przyznawanego tytułem naprawienia szkód niematerialnych oraz odszkodowania w postaci utraconych korzyści, w tym w rozumieniu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego (lucrum cessans) w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika. Ponadto jest to świadczenie, które umożliwia pracownikowi zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w sytuacji nagłej utraty źródła dochodu.

Dodatkowe wsparcie zwalnianego pracownika w postaci jednorazowej odprawy pieniężnej wypełnia zatem funkcję zadośćuczynienia/odszkodowanie, czyli rekompensaty w sytuacji rozwiązania umowy o pracę z przyczyn nieleżących po stronie pracownika. Należy też mieć na uwadze, że zasady otrzymania oraz wyliczenia kwoty tytułem przedmiotowej odprawy wynikają z treści zawartego Porozumienia zbiorowego z dnia 17 stycznia 2015 r., a przede wszystkim wprost z przepisów ustawy f.g.w.k., które przecież sztywno określają wysokość tej odprawy.

Stanowisko powyższe jest zgodne z treścią interpretacji podatkowych Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 2014 r. nr IBPBII/1/415-880/14/BD i BPBII/1/415-881/14/BD w analogicznych sprawach.

Trzeba też zauważyć, że zakres zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. został ograniczony przez ustawodawcę poprzez określenie konkretnych kategorii odszkodowań, czy innych świadczeń niekorzystających ze zwolnienia od podatku, jak np. w przypadku odprawy pieniężnej wypłacanej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Jednakże orzecznictwo sądowe odnośnie prawa podatkowego wielokrotnie zwracało uwagę, że niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca przepisów, mających znaczący wpływ na skutki podatkowe dla podatnika. Wszelkie wyjątki, w tym wymienione w powołanych wyżej przepisie p.d.o.f., należy interpretować ściśle.

Poza tym, skoro ustawodawca wraz z nowelizacją ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego nie wprowadzał stosownych zmian na liście wyłączeń od określonej w art. 21 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. zasady, to intencją strony rządowej i związkowej, a zwłaszcza ustawodawcy było objęcie jednorazowych odpraw pieniężnych zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto w dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie naczelna zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika - tzw. zasada "in dubio pro tributario", a więc w obecnym stanie prawnym organ powinien przyjąć interpretację korzystną dla Wnioskodawczyni w przypadku niejasności treści przepisów prawa podatkowego w przedmiotowym zakresie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że zgodnie z zapisami porozumienia zawartego pomiędzy stroną rządową a związkami zawodowymi oraz przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw, pracownikom nieposiadającym uprawnień emerytalnych mogą być wypłacane jednorazowe odprawy pieniężne (w wysokości dwunastokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia), mające charakter dodatkowej rekompensaty, którą pracownik otrzyma w ramach zadośćuczynienia za nagłą utratę źródła dochodu oraz brak możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. Przedmiotowa odprawa nie ogranicza uprawnień określonych ustawą z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Odprawy te będą wypłacane w okresie likwidacji kopalni, zakładu górniczego lub jego zorganizowanej części, nabytych po dniu 1 stycznia 2015 r. przez przedsiębiorstwo górnicze, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni. Jednorazowe odprawy będą przyznawane pracownikom na jego wniosek, za zgodą pracodawcy. W dniu 10 października 2015 r. pracodawca wypłacił Wnioskodawczyni m.in. jednorazową odprawę pieniężną w rozumieniu art. 11d ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego odprowadzając zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu (analizowanego art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ponadto należy podkreślić, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zatem korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Wskazać przy tym należy, że zgodnie z definicją słownikową zamieszczoną w "Małym Słowniku Języka Polskiego" (Redakcja Słowników Języka Polskiego PWN, Warszawa 2004, s. 552) - odszkodowanie jest to "wynagrodzenie, zapłata za wyrządzone szkody, za poniesione przez kogoś straty, doznane krzywdy". Parafrazując, odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Natomiast odprawa pieniężna to w istocie świadczenie pracodawcy w razie zaistnienia zdarzeń, które zgodnie z odpowiednimi przepisami powodują niemożliwość, niecelowość lub zbędność kontynuacji stosunku pracy.

Istoty odprawy nie należy zatem doszukiwać się w twierdzeniu, że tego typu świadczenie ma dorozumiany charakter odszkodowania (rekompensaty), czyli jest zadośćuczynieniem pracownikowi straty w związku z brakiem możliwości osiągnięcia wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. De facto odprawa jest świadczeniem pracodawcy w razie zaistnienia zdarzeń, które zgodnie z odpowiednimi przepisami powodują niemożliwość, niecelowość lub zbędność kontynuacji stosunku pracy.

Ponadto, ilekroć ustawodawca posługuje się w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określeniem "odprawa", to za każdym razem dotyczy to wyłączenia od analizowanego zwolnienia przedmiotowego zawartego w lit. a, b) i c) ww. normy prawnej. Należy bowiem jeszcze raz podkreślić, że zwolnieniu powyższemu podlegają wyłącznie odszkodowania lub zadośćuczynienia - co wynika wprost z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Taki zapis ma na celu podkreślenie, żeby odpraw czy innych świadczeń nie utożsamiać z odszkodowaniem (zadośćuczynieniem), co często mylnie jest czynione, jako że te kategorie świadczeń występują często obok siebie. Bezdyskusyjnym jednak jest, że nie są to świadczenia o takim samym charakterze.

Przedmiotowym zwolnieniem nie są zatem objęte odprawy pieniężne i to zarówno te, których wysokość lub zasady ustalenia wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jak i zwolnieniem nie są objęte odprawy pieniężne, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy.

Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że otrzymana przez Nią jednorazowa odprawa pieniężna wypłacona w oparciu o przepisy ustawy z dnia 22 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 143) i porozumienia z dnia 17 stycznia 2015 r., korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz przepisy prawa należy wskazać, że wypłacona Wnioskodawczyni jednorazowa odprawa pieniężna nie jest objęta zwolnieniem przedmiotowym z opodatkowania podatkiem dochodowym, w szczególności na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na Wnioskodawczyni ciąży zatem obowiązek wykazania w zeznaniu rocznym za 2015 r. odprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w związku z wypłaceniem przez pracodawcę przedmiotowej odprawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto tutejszy Organ wskazuje, że kopia listy płac dołączona przez Wnioskodawczynię do pisma z dnia 16 lutego 2016 r., stanowiącego uzupełnienie wniosku, nie podlega analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Jednocześnie informuje się, że powołane interpretacje indywidualne wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą indywidualnych spraw innych podmiotów.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego..., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl