IPTPB3/423-66/11-4/MF - Moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją i wykupem obligacji.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 18 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Łodzi IPTPB3/423-66/11-4/MF Moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją i wykupem obligacji.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2011 r. (data wpływu 26 maja 2011 r.) uzupełnionym w dniu 20 lipca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją i wykupem obligacji:

* w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją obligacji - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wykupem obligacji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją i wykupem obligacji. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 12 lipca 2011 r., nr IPTPB3/423-66/11-2/MF, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 12 lipca 2011 r., skutecznie doręczono Wnioskodawcy dnia 15 lipca 2011 r., natomiast dnia 20 lipca 2011 r. wpłynęło do tut. Organu pismo informujące o uzupełnieniu brakującej opłaty (data nadania w urzędzie pocztowym i data wpłaty brakującej opłaty - 18 lipca 2011 r.)

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (dalej Spółka) zamierza emitować obligacje zerokuponowe. Pomiędzy datą emisji a terminem wykupu upłynie kilka miesięcy, co może powodować, że wykup nie zawsze będzie miał miejsce w tym samym roku co emisja, lecz w roku następnym.

Ceną emisyjną obligacji będzie wartość nominalna pomniejszona o dyskonto w określonej wysokości ujęte procentowo. Emisja obligacji nie będzie związana z żadną konkretną inwestycją ani innym przedsięwzięciem. Będzie miała na celu wyłącznie pozyskanie kapitału dla Spółki. Emisję obligacji Spółka zleci bankowi, który będzie pobierał prowizję za świadczone usługi.

Rozliczenia wynikające z obligacji będą przebiegać w następujący sposób:

Po wpłynięciu do banku kwoty odpowiadającej cenie emisyjnej bank wpłaci otrzymaną kwotę pomniejszoną o należną mu prowizję na rachunek Spółki. Przeniesienie praw z obligacji na rzecz obligatariusza stanie się skuteczne z chwilą dokonania przez bank zapisu w rejestrze prowadzonym zgodnie ustawą z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach. Zapis ten wskazuje osobę obligatariusza i liczbę nabytych przezeń obligacji.

Nie później niż do godz. 9:00 w dniu, w którym przypadnie termin odkupu obligacji przez Spółkę od obligatariuszy, bank zgromadzi na rachunku Wnioskodawcy środki wystarczające na pokrycie w pełnej wysokości świadczeń z tytułu obligacji przypadających do zapłaty w danym terminie. Wszelkie rozliczenia i płatności dokonywane będą w walucie polskiej (w złotych).

Po otrzymaniu przez bank środków na wykup obligacji Spółka zleci bankowi w dniu, w którym przypada termin wykupu obligacji, dokonanie następujących czynności oraz upoważni bank do:

* obciążenia rachunku Spółki kwotami należnymi obligatariuszom w dniu, w którym przypadnie termin wykupu obligacji,

* dokonania wypłaty ww. kwot, z uwzględnieniem dokonania płatności zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych lub od osób prawnych (w zależności od obligatariusza),

* po naliczeniu ww. podatku dochodowego - zapłaty w imieniu Wnioskodawcy tegoż podatku na rzecz właściwych organów podatkowych.

W przypadku, gdy środki znajdujące się na rachunku Spółki nie wystarczą na pokrycie kwot należnych obligatariuszom, bank dokona w imieniu Spółki zapłaty proporcjonalnie w stosunku, w jakim kwota znajdująca się na rachunku Spółki będzie pozostawać do kwot należnych obligatariuszom.

W przypadku, gdy termin wykupu przypadnie w sobotę, niedzielę lub święto, wówczas wykup obligacji i dokonanie płatności nastąpi w najbliższy dzień powszedni następujący po terminie wykupu. Wykupione obligacje zostaną niezwłocznie umorzone przez bank.

Za sprzedaż każdej serii obligacji Spółka uiści bankowi prowizję, która uzależniona będzie od terminu wykupu (okresu zapadalności) i naliczana będzie od łącznej wartości nominalnej każdej serii obligacji i potrącana z należnej Spółce ceny nominalnej pomniejszonej o dyskonto.

Prowizja obliczana będzie według następującego wzoru:

PS=0,15*WN*n/365

gdzie:

PS oznacza prowizję za sprzedaż w ujęciu kwotowym,

"WN" oznacza faktyczną wartość nominalną danej serii obligacji,

"n" oznacza okres zapadalności.

Wartość nominalna obligacji zostanie zaksięgowana na koncie 271 "Obligacje krótkoterminowe" po stronie Ma. Kwota uzyskana przez Spółkę z tytułu emisji zostanie zaksięgowana na koncie 131 "rachunek bankowy" po stronie Wn.

Dyskonto i prowizja zostaną zaksięgowane na koncie 751 "Koszty obligacji krótkoterminowych" po stronie Wn.

Rok podatkowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Przedsięwzięcie związane z emisją obligacji będzie rozciągnięte w czasie i z reguły będzie obejmować okres kilku miesięcy na przestrzeni dwóch sąsiadujących ze sobą lat podatkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jakim okresie będą potrącane koszty uzyskania przychodów wynikające z emisji i wykupu obligacji.

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty te trzeba będzie rozliczać proporcjonalnie w stosunku do okresu, w którym zostały poniesione, czyli zarówno w roku, w którym będzie miała miejsce emisja jak i w roku, w którym nastąpi wykup obligacji - proporcjonalnie w stosunku, w jakim dana cześć okresu zapadalności obligacji przypada na dany rok.

Stanowisko takie wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa). Definicja kosztów uzyskania przychodów zawarta w art. 15 ust. 1 zd. 1 ustawy, została ujęta bardzo szeroko. Zgodnie z tym przepisem kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Kosztem uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów. W wyroku WSA w Gdańsku z dnia 6 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Gd 837/08, LEX nr 497442, zawarto następującą tezę: "przepis art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. należy interpretować stosunkowo szeroko, jeśli chodzi o związek ponoszonych wydatków z celem, jakim jest osiągnięcie przychodów, jednakże nie oznacza to, że należy go interpretować dowolnie". Zgodnie z jednolitą linią orzecznictwa, kosztem uzyskania przychodów są wszelkie koszty bezpośrednie i pośrednie poniesione w celu uzyskania przychodów.

W wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 656/08, LEX nr 448747, na ten temat stwierdzono: "każdy koszt, który został poniesiony w sposób bezpośredni lub pośredni, rzeczywisty lub potencjalny (tzn. w intencji podatnika poniesiony w celu zwiększenia przychodu, choćby niezasadnie z punktu widzenia ekonomicznego), może być uznany za koszt uzyskania przychodu".

Również wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 września 2008 r., sygn. akt Ill SA/Wa 870/08, LEX nr 465676, potwierdza tę tezę: " (...) ustawodawca w żaden sposób nie dał podstaw do zawężania pojęcia kosztów uzyskania przychodów i zaliczania do nich jedynie wydatków bezpośrednio związanych z konkretnymi przychodami".

Dyskonto, prowizja oraz inne wydatki związane z emisją i wykupem obligacji niewątpliwie stanowią koszty uzyskania przychodów. Należy wskazać na art. 16 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zgodnie, z którym do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na wykup obligacji pomniejszonych o kwotę dyskonta. Oznacza to, że samo dyskonto może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Celem poniesienia wydatków było pozyskanie kapitału dla Spółki.

Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawca przytacza interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 29 października 2010 r. (Sygn. IPPB3/423-492/10-2/AG), w którym organ ten uznał, że kosztem uzyskania przychodów w przypadku obligacji zerokuponowych jest kwota dyskonta rozumiana, jako różnica pomiędzy wartością nominalną obligacji a ich ceną emisyjną. W stanie faktycznym, w którym została wydana wspomniana interpretacja, emisja została przeprowadzona w celu finansowania bieżącej działalności Spółki, czyli zabezpieczenia źródła przychodu. Nie została, więc powiązana z konkretnym przychodem (z konkretnej inwestycji czy innego przedsięwzięcia). Oznacza to, że koszty związane z taką emisją - jak dyskonto oraz prowizja dla banku, są kosztami pośrednimi, co pociąga za sobą konsekwencje, o których szerzej jest mowa w dalszej części wniosku.

Aby dane wydatki można było zaliczyć do koszów uzyskania przychodów, nie mogą one być wyłączone z koszów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W odniesieniu do zdarzenia przyszłego, którego dotyczy wniosek, brak jest regulacji szczególnych związanych z kosztami uzyskania przychodów z tytułu emisji obligacji.

Obrotu papierami wartościowymi dotyczy art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, który wyklucza z koszów uzyskania przychodów objęcie lub nabycie m.in. udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych.

Papiery wartościowe są to dokumenty, które stwierdzają istnienie określonego prawa majątkowego, którego realizacja możliwa jest jedynie poprzez okazanie tych dokumentów bądź ich zwrot. Ustawowa definicja papierów wartościowych zawarta została w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy, papierami wartościowymi są akcje, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, jak również inne papiery wartościowe wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego. Obligacje są, więc papierami wartościowymi, a co za tym idzie objęte są regulacją z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten przewiduje jednak, że wydatki na nabycie udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego ich zbycia, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych. Przepis ten dotyczy sytuacji, w której dany podmiot nabywa papiery wartościowe, zaś następnie je odprzedaje. Dotyczy to również sytuacji, gdy odprzedaż następuje na rzecz emitenta papierów wartościowych. Regulacja ta nie dotyczy, zatem koszów ponoszonych przez samego emitenta obligacji, lecz przez obligatariuszy.

Do koszów uzyskania przychodów ponoszonych przez emitenta obligacji należy, zatem stosować zasady ogólne zawarte w art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Należy zauważyć, że ustawa rozróżnia koszty bezpośrednie oraz koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami. Koszty bezpośrednie są to koszty związane z określonym przychodem, czyli poniesione w celu osiągnięcia konkretnego przychodu. Koszty pośrednie nie są związane z konkretnym przychodem, lecz ponoszone są ogólnie na użytek działalności podatnika.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku emisja obligacji nie będzie związana z żadną konkretną inwestycją ani innym przedsięwzięciem. Będzie miała na celu pozyskanie kapitału, a więc podniesienie zasobności i polepszenie kondycji majątkowej podatnika. Dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, koszty te będą kosztami pośrednimi. Koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami są inaczej rozliczane w czasie niż koszty bezpośrednie.

Koszty bezpośrednie, zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co do zasady potrącane są, w roku podatkowym, w którym osiągnięty został odpowiadający im przychód. Art. 15 ust. 4d zd. 1 ww. ustawy stanowi natomiast, że koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (koszty pośrednie), są potrącalne w dacie ich poniesienia. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 4d. zd. 2 ww. ustawy, jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku okres zapadalności obligacji będzie przypadał na rok, w którym ma miejsce emisja i na rok, w którym następuje wykup. Koszty uzyskania przychodów będą dotyczyć obu tych okresów.

Dzień poniesienia kosztu wyznacza się zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stosownie do tego przepisu za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych, jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku koszty będą księgowane co miesiąc. Oznacza to, że koszty uzyskania przychodów będą dotyczyć obu tych okresów. Potrącalne, zatem powinny być w każdym z tych okresów w takim stosunku, w jakim dana część okresu zapadalności obligacji będzie przypadać na dany rok podatkowy, który, jak była mowa, pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Dotyczy to zarówno dyskonta i prowizji jak wydatków, które będą poniesione w związku z emisją obligacji, takich jak związane z przygotowaniem umowy dealerskiej oraz umowy agencyjnej. Takie stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 marca 2010 r. (Sygn. IBPBI/2/423-1543/09/JD), w której stwierdzono, że "wydatki poniesione na przygotowanie emisji obligacji stanowią koszt uzyskania przychodu, który nie jest bezpośrednio związany z przychodami; jest to koszt o charakterze pośrednim, a zatem na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest potrącalny w dacie jego poniesienia".

Zdaniem Wnioskodawcy, zaprezentowane stanowisko, co do momentu (okresu) potrącenia koszów uzyskania przychodów znajduje poparcie nie tylko w przepisach formułujących ogólne zasady potrącania koszów podatkowych zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zasadę tę potwierdza ustawodawca formułując przypadki wyjątkowe. Przepisy art. 16 ust. 1 ww. ustawy - obok katalogu wydatków niestanowiących koszów uzyskania przychodów, wskazują także przypadki, w których nie dochodzi do definitywnego zniwelowania określonego kosztu, jako kosztu uzyskania przychodu, a jedynie przesunięcie w czasie możliwości jego rozliczenia w rachunku podatkowym.

Ustawodawca nie uregulował jednak żadnych szczególnych zasad momentu potrącania opisywanych tutaj kosztów przez emitenta.

Zatem, zdaniem Spółki Jej stanowisko przedstawione na wstępie jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego:

* jest prawidłowe, w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją obligacji,

* jest nieprawidłowe, w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wykupem obligacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższa definicja kosztów uzyskania przychodów, sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

a.

wydatek został poniesiony przez podatnika,

b.

jest definitywny, a więc bezzwrotny,

c.

pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d.

poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

e.

został właściwie udokumentowany,

f.

nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dla ustalenia momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami. W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

a.

bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód),

b.

inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Omawiana ustawa nie zawiera przy tym legalnych definicji pojęć: bezpośrednie i pośrednie koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru.

Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie. Kosztami takimi są, więc w szczególności wydatki związane z całokształtem działalności podatnika, wynikające z konieczności wywiązywania się przez niego z obowiązków nałożonych innymi przepisami prawa, czy warunkujące prowadzenie tej działalności. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.

Stosownie do art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a, 4f - 4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych, jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z powyższych regulacji wynika, iż istnieją dwa sposoby potrącenia kosztów uzyskania przychodów, których związek z uzyskiwanymi przychodami jest pośredni, tj.:

a.

w dacie poniesienia, czyli w dniu, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dniu, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, bądź

b.

proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą - w przypadku, gdy koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego.

Z przestawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza emitować obligacje zerokuponowe. Pomiędzy datą emisji a terminem wykupu upłynie kilka miesięcy, co może powodować, że wykup nie zawsze będzie miał miejsce w tym samym roku co emisja, lecz w roku następnym. Ceną emisyjną, obligacji będzie wartość nominalna pomniejszona o dyskonto w określonej wysokości, ujęte procentowo. Emisja obligacji nie będzie związana z żadną konkretną inwestycją ani innym przedsięwzięciem. Będzie miała na celu wyłącznie pozyskanie kapitału dla Wnioskodawcy. Rozliczenia wynikające z obligacji będą przebiegać w następujący sposób. Po wpłynięciu do banku kwoty odpowiadającej cenie emisyjnej bank wpłaci otrzymaną kwotę pomniejszoną o należną mu prowizję na rachunek Wnioskodawcy. Za sprzedaż każdej serii obligacji Wnioskodawca uiści bankowi prowizję, która uzależniona będzie od terminu wykupu (okresu zapadalności) i naliczana będzie od faktycznej wartości nominalnej każdej serii obligacji i potrącana z należnej Wnioskodawcy ceny nominalnej pomniejszonej o dyskonto. Nie później niż do godz. 9 w dniu, w którym przypadnie termin odkupu obligacji przez Wnioskodawcę od obligatariuszy, bank zgromadzi na rachunku Wnioskodawcy środki wystarczające na pokrycie w pełnej wysokości świadczeń z tytułu obligacji przypadających do zapłaty w danym terminie. Wszelkie rozliczenia i płatności dokonywane będą w walucie polskiej (w złotych).

Po otrzymaniu przez bank od Wnioskodawcy środków na wykup obligacji Wnioskodawca zleci bankowi w dniu, w którym przypada termin wykupu obligacji, dokonanie następujących czynności oraz upoważni bank do:

* obciążenia rachunku Wnioskodawcy kwotami należnymi obligatariuszom w dniu, w którym przypadnie termin wykupu obligacji,

* dokonania wypłaty ww. kwot, z uwzględnieniem dokonania płatności zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych lub od osób prawnych (w zależności od obligatariusza),

* po naliczeniu ww. podatku dochodowego - zapłaty w imieniu Wnioskodawcy tegoż podatku na rzecz właściwych organów podatkowych.

Rok podatkowy Wnioskodawcy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Przedsięwzięcie związane z emisją obligacji będzie rozciągnięte w czasie i z reguły będzie obejmować okres kilku miesięcy na przestrzeni dwóch sąsiadujących ze sobą lat podatkowych.

Podkreślić należy, że obligacja zaliczana jest do kategorii dłużnych papierów wartościowych. Jest klasycznym instrumentem lokacyjnym i pożyczkowym, można ją traktować, jako dług podmiotu, który ją wyemitował.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 z późn. zm.) obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (wykupu obligacji).

Obligacje, jako instrumenty rynku kapitałowego, pełnią liczne funkcje, tj.: obok pożyczkowej, lokacyjnej, także płatniczą, obiegową, gwarancyjną i zabezpieczającą. W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym.

Korzyścią nabywcy - obligatariusza są korzyści, np. pieniężne w postaci odsetek lub różnicy pomiędzy ceną emisyjną, a ceną nominalną (dyskonto), wypłacane w formie należności głównej lub ubocznej - w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji. Zgodnie z powyższą definicją, nabywca obligacji (wierzyciel) w zamian za udzieloną emitentowi obligacji pożyczkę, ma prawo, w przypadku świadczenia pieniężnego do zwrotu, w ściśle określonym terminie, pożyczonej kwoty wraz z należnymi odsetkami. Emitent, zatem w dacie wykupu obligacji ma obowiązek pozostawienia do dyspozycji nabywcy obligacji powyższej należności.

Mając powyższe na uwadze, a mianowicie charakter omawianych kosztów związanych z emisją i wykupem obligacji, należy uznać, że spełniają one przesłanki art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym, stanowić będą koszty uzyskania przychodów wpływając na zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Odrębnie natomiast rozpatrzyć należy kwestię momentu zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z emisją obligacji i kosztów (dyskonta) związanych z ich wykupem.

Z uwagi na fakt, iż emisja obligacji nie będzie związana z żadną konkretną inwestycją ani innym przedsięwzięciem a będzie miała na celu wyłącznie pozyskanie kapitału dla Wnioskodawcy, przedmiotowe z nią związane wydatki, takie jak prowizje bankowe, koszty przygotowania umowy dealerskiej oraz umowy agencyjnej uznać należy za koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (tj. koszty pośrednie).

Jednakże podkreślić należy, że jeżeli wykup obligacji nie będzie miał miejsca w tym samym roku podatkowym, co ich emisja, lecz w roku następnym należy wówczas przyjąć, że koszty związane z emisją obligacji dotyczącą ściśle określonego okresu, przekraczającego rok podatkowy i nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego. Wnioskodawca wskazał przy tym we wniosku, iż koszty będą księgowane co miesiąc.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, że przedsięwzięcie związane z emisją obligacji będzie rozciągnięte w czasie i z reguły będzie obejmować okres kilku miesięcy na przestrzeni dwóch sąsiadujących ze sobą lat podatkowych wskazuje się, iż wydatki związane z emisją obligacji jako koszty pośrednie związane z przychodem Wnioskodawcy będą potrącane, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy od podatku dochodowym od osób prawnych, w dacie ich poniesienia.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy dotyczące momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów związanych z emisją obligacji należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wykupem obligacji, Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 15 ust. 4d zd. 2 ww. ustawy, jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą oraz że w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku okres zapadalności obligacji będzie przypadał na rok, w którym ma miejsce emisja i na rok, w którym następuje wykup, a więc koszty uzyskania przychodów będą dotyczyć obu tych okresów. Ponadto Wnioskodawca zaznaczył, że koszty związane z dyskontem będą księgowane co miesiąc, gdyż będą dotyczyć obu tych okresów. Potrącane, zatem powinny być w każdym z tych okresów, czyli zarówno w roku, w którym będzie miała miejsce emisja jak i w roku, w którym nastąpi wykup obligacji w takim stosunku, w jakim dana część okresu zapadalności obligacji będzie przypadać na dany rok podatkowy.

Należy zauważyć, że kwestię podatkowego ujęcia dyskonta od obligacji, jako kosztu podatkowego reguluje przepis art. 16 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie, z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta. Wykup obligacji stanowi swoisty zwrot kwot wydanych przez obligatariusza na nabycie obligacji. Co do zasady - kwota wykupu zawiera także zapłatę za korzystanie z kapitału, którą ustawa określa jako "kwotę dyskonta".

Przez dyskonto należy rozumieć różnicę między wartością nominalną obligacji a kwotą, za jaką obligacje zostały zakupione (w tym wykupione przez emitenta), zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym.

Na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy, kwota dyskonta od obligacji stanowi dla emitenta koszt uzyskania przychodu. Powyżej wskazane przepisy pośrednio przesądzają o tym, że dopiero z chwilą wykupu obligacji podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę dyskonta. Ponieważ przepis art. 16 ust. 1 pkt 23 ww. ustawy mówi o wydatkach na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta, zatem #61485; zaliczenie przedmiotowych kosztów w ciężar kosztów uzyskania przychodów może nastąpić dopiero po wykupieniu obligacji.

Pojęcie "wykup" jest pojęciem odnoszącym się do rzeczywistego, a nie wymagalnego zdarzenia. Zajście tego zdarzenia spowoduje powstanie uprawnienia do zaliczenia dyskonta związanego ze zdarzeniem do kosztów uzyskania przychodów.

Wobec powyższego za nieprawidłowe należało uznać stanowisko Wnioskodawcy, iż koszty związane z dyskontem powinny być potrącane w każdym z tych okresów, czyli zarówno w roku, w którym będzie miała miejsce emisja jak i w roku, w którym nastąpi wykup obligacji, w takim stosunku, w jakim dana część okresu zapadalności obligacji będzie przypadać na dany rok podatkowy.

Reasumując, wydatki związane z emisją obligacji należy zaliczać do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą czyli zarówno w roku, w którym będzie miała miejsce emisja jak i w roku, w którym nastąpi wykup obligacji, tj. zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, natomiast dyskonto - wynagrodzenie, zagwarantowane obligatariuszowi, zapłacone za korzystanie z jego kapitału będzie stanowiło koszt uzyskania przychodów w momencie wykupu obligacji.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, iż dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw, podatników w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl