IPTPB3/423-49/13-2/GG - Zastosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w odniesieniu do odsetek wypłacanych w ramach struktury cash poolingu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r., w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2012 r. (data wpływu 31 grudnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania do odsetek mających być wypłacanych w ramach struktury cash poolingu przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji zawartych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2013 r. wpłynął do Izby Skarbowej w Bydgoszczy wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania do odsetek mających być wypłacanych w ramach struktury cash poolingu przepisów dotyczących niedostatecznej kapitalizacji zawartych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pismem z dnia 29 stycznia 2013 r., nr IPPB5/423-56/13-2/KS, IPPB5/423-57/13-2/KS, IPPB2/443-55/13-2/JW, IPPB2/436-39/13-2/ASF, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, po otrzymaniu wniosku, przekazanego pismem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 15 stycznia 2013 r., nr ITPP3/071-6/12/AT, ITPB2/071-1/13/TJ, ITPB3/071-1/13/DK, ITPB4/071-1/13/TK, przesłał przedmiotowy wniosek na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. Z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.), celem załatwienia zgodnie z właściwością.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej: "Spółką") zamierza podpisać z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bankiem (zwanym dalej: "Bankiem") wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej Polskiego Koncernu Naftowego S.A. umowę (zwaną dalej: "Umową"), dotyczącą zarządzania płynnością finansową powiązanych kapitałowo (w rozumieniu art. 11 ust. 5a u.p.d.o.p.) podmiotów (tzw. usługa cash poolingu/struktura cash poolingu).

Celem świadczonej przez Bank usługi cash poolingu jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy kapitałowej poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej podmiotów uczestniczących w strukturze.

Struktura cash poolingu oparta jest o mechanizm prawny, zdefiniowany w prawie cywilnym jako subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu (art. 518 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Usługa świadczona będzie przez Bank na rzecz grupy wspomnianych wyżej podmiotów powiązanych (w tym Spółki) (zwanych dalej: "Uczestnikami"), którzy posiadają w Banku, bieżące rachunki bankowe z udostępnionym limitem zadłużenia, przy czym suma tych limitów nie może przekroczyć łącznego limitu zadłużenia określonego dla wszystkich Uczestników i sumy sald dodatnich występujących na rachunkach bankowych poszczególnych Uczestników. Polski Koncern Naftowy S.A. pełni funkcję agenta struktury (zwanego dalej: "Agentem").

Rozliczenia w strukturze odbywają się poprzez przeznaczony wyłącznie do tego celu rachunek prowadzony przez Bank na rzecz Agenta (zwany dalej: "Rachunkiem Pomocniczym Agenta"), będący subrachunkiem rachunku bieżącego Agenta (zwanego dalej: "Rachunkiem Głównym Agenta"). Struktura cash poolingu opiera się na bilansowaniu (tekst jedn.: zerowaniu) sald na prowadzonych przez Bank rachunkach bankowych Uczestników z wykorzystaniem Rachunku Pomocniczego Agenta. Bilansowaniu nie podlega saldo występujące na Rachunku Głównym Agenta. Bilansowanie sald na rachunkach bankowych Uczestników dokonywane jest na koniec każdego dnia roboczego. Subrogacja dokonywana jest wyłącznie na linii Agent - Uczestnik, Uczestnik - Agent, w tym sensie, że Agent wstępuje w prawa Banku z tytułu wierzytelności Banku wobec Uczestnika, albo Uczestnik wstępuje w prawa Banku z tytułu wierzytelności Banku wobec Agenta.

Zgodnie z założeniami struktury, na początku każdego kolejnego dnia roboczego, w ramach struktury odbywają się automatyczne transfery zwrotne. Podstawą dokonywanych automatycznych transferów zwrotnych jest subrogacja.

Wraz z wstąpieniem w prawa Banku i nabyciem wierzytelności, poszczególni Uczestnicy (w tym Spółka i Agent) nabywają również prawo do odsetek naliczanych od wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Odsetki te ustalane są na poziomie rynkowym, korzystniejszym jednak niż poziom odsetek, jaki dany Uczestnik uzyskałby na podstawie samodzielnie zawartej dwustronnej umowy z Bankiem. Odsetki naliczane są na bazie - dziennej, natomiast ich płatność przez do poszczególnych Uczestników dokonywana jest jednorazowo w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom kalkulowana jest przez Bank. Jednocześnie Bank, na bazie dziennej, nalicza odsetki debetowe/kredytowe od salda występującego na Rachunku Głównym Agenta. Na koniec okresu rozliczeniowego, Bank uznaje Rachunek Główny Agenta kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciąża Rachunek Główny Agenta kwotą odsetek należnych Bankowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy do odsetek mających być wypłacanych w ramach opisanej wyżej struktury cash poolingu mają zastosowanie przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.).

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów udzielonych spółce przez:

(i) jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec jej udziałowców (akcjonariuszy) posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki albo

(ii) inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach - spółce będącej pożyczkodawcą i spółce będącej pożyczkobiorcą - ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki,

- w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek.

Definicja pożyczki na potrzeby wspomnianych wyżej przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych została uregulowana w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przez pożyczkę rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

Z przedstawionego powyżej stanu faktycznego jednoznacznie wynika jednak, że stroną umowy pożyczki (kredytu) w każdej sytuacji jest Bank, który nie jest powiązany kapitałowo z Uczestnikami. W przedmiotowej sytuacji, zdaniem Spółki, nie znajdą więc zastosowania przytoczone w poprzednim akapicie przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji. To Bank bowiem przenosi środki finansowe dostępne na rachunkach jednych Uczestników, wykazujących salda dodatnie, na rzecz innych Uczestników wykazujących salda ujemne. W związku z tym Uczestnicy wykazujący salda ujemne na rachunkach, tj. spółki będące dłużnikami Banku, zostają (na okres pomiędzy końcem danego dnia roboczego, a początkiem następnego dnia roboczego) dłużnikami innych Uczestników. W takim razie podmioty uczestniczące w strukturze cash poolingu stają się wobec siebie wierzycielami i dłużnikami z tytułu wcześniej już udzielonych kredytów przez Bank (podmioty te w strukturze cash poolingu nie udzielają kredytów ani pożyczek sobie nawzajem).

Wnioskodawca nadmienia, iż identyczne stanowisko w sprawie opisanej wyżej Umowy zajął w wydanej w imieniu Ministra Finansów indywidualnej interpretacji prawa podatkowego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB3/423-1231/08-2/MŚ z dnia 31 października 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zauważyć należy, iż Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego we wniosku złożonym dnia 31 grudnia 2012 r. nie powołał publikacji ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tzn. tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm. Powyższe nie ma jednak wpływu na merytoryczne rozstrzygnięcie dokonane niniejszą interpretacją.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.