IPTPB3/423-188/11-2/KJ - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki wydatków z tytułu wypłaty odszkodowania i renty na rzecz pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...), przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2011 r. (data wpływu 12 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków z tytułu wypłaty odszkodowania i renty na rzecz pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy - jest prawidłowe.

W dniu 5 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków z tytułu wypłaty odszkodowania i renty na rzecz pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (dalej również Spółka) prowadzi działalność w zakresie produkcji energii cieplnej.

W dniu 29 sierpnia 2003 r. doszło na terenie zakładu Spółki do wypadku przy pracy. Pracownik zatrudniony na stanowisku palacza kotłowego podczas pełnienia swoich obowiązków upadł z wysokości 3 metrów na betonowe podłoże. Upadek pracownika był spowodowany niedostatecznym zabezpieczeniem barierki ochronnej przed jej otwarciem. Wskutek wypadku przy pracy pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu, w związku z czym jest niezdolny do dalszej pracy oraz samodzielnej egzystencji.

Spółka bezpośrednio po wypadku udzielała zapomogi pieniężnej poszkodowanemu pracownikowi, zakupiła łóżko rehabilitacyjne, wykonywała w mieszkaniu pracownika pewne prace remontowe, dofinansowała leczenie sanatoryjne wraz z transportem oraz udzieliła poszkodowanemu pracownikowi pożyczki z funduszu świadczeń socjalnych.

Poszkodowany wniósł do Sądu Okręgowego powództwo o zasądzenie na jego rzecz od Spółki odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy oraz miesięcznej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd w wyroku z dnia 20 grudnia 2010 r. uznał powództwo pracownika za zasadne tylko w części i zasądził do Spółki:

* kwotę 62 373,09 PLN tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami oraz

* rentę miesięczną w wysokości 500 PLN płatną do 5-tego każdego miesiąca począwszy od miesiąca kwietnia 2009 r..

Łączny koszt, jaki poniosła Spółka (do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji) z tytułu wypłaty odszkodowania oraz renty wynosi 76 873,09 PLN.

Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie na przepisach art. 415 oraz art. 444 Kodeksu cywilnego wskazując, iż poszkodowany pracownik wykazał przesłanki prawne odpowiedzialności Spółki. Ponadto, Sąd Okręgowy nie wykluczył przypisania Spółce odpowiedzialności na zasadzie ryzyka przewidzianej w art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego.

Spółka spełniła wszelkie obowiązki wobec poszkodowanego pracownika nałożone na nią wyrokiem Sądu Okręgowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota 62.373,09 PLN, stanowiąca odszkodowanie na rzecz pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy oraz kwota miesięcznej renty wypłacanej poszkodowanemu pracownikowi mogą powiększać koszty uzyskania przychodów Spółki.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wskazanych przez ustawodawcę.

Przywołana regulacja wskazuje, iż kosztem uzyskania przychodów jest wydatek, który spełnia łącznie wskazane poniżej warunki:

* został poniesiony przez podatnika (podatnik poniósł ekonomiczny ciężar wydatku),

* ma charakter definitywny (nie może być zwrócony podatnikowi z żaden sposób),

* pozostaje w związku z uzyskiwanymi przez podatnika przychodami, przy czym:

W doktrynie podatkowej podkreśla się, iż każdy wydatek, aby można go było zaliczyć w ciężar kosztów podatkowych musi mieć swoje gospodarcze uzasadnienie dla przedsiębiorcy, a jego poniesienie jest racjonalne z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 22 kwietnia 2009 r. (sygn. akt) czytamy, iż "kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodu są takie koszty, które pozostają w związku przyczynowo - skutkowym, gospodarczym z przychodem, źródłem przychodu.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie, zachowanie źródła przychodów, nawet kiedy ten cel finalnie nie zostanie osiągnięty, kiedy podatnik nie osiągnie spodziewanego przychodu czy utraci źródło przychodu.

O kwalifikacji poniesionego kosztu jako kosztu uzyskania przychodów rozstrzyga cel towarzyszący jego ponoszeniu. Poniesiony koszt jest celowy także, kiedy racjonalnie przewidywany cel w postaci uzyskania przychodów nie zostanie osiągnięty. Związek między poniesionym kosztem a prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika nie zakłada konieczności osiągnięcia zamierzonego rezultatu. (...) Poniesiony koszt uzyskania przychodów nie musi być kosztem niezbędnym, koniecznym dla uzyskania przychodów. Podatnik ma prawo do subiektywnej oceny racjonalności podejmowanych decyzji w prowadzonej działalności gospodarczej, której organy podatkowe nie powinny kwestionować. Ocena racjonalności poniesionego przez podatnika kosztu powinna być dokonywana na podstawie okoliczności towarzyszących poniesieniu danego kosztu.

Za koszty uzyskania przychodów ustawodawca uznał tylko te poniesione koszty, które mają związek z działalnością gospodarczą, które mają lub mogą mieć wpływ na wielkość przychodu podatnika. To, że koszt uzyskania przychodów musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów oznacza, że wydatek musi być poniesiony w taki sposób, by racjonalnie działający podatnik mógł w związku z nim spodziewać się, z dużym prawdopodobieństwem, wystąpienia przychodu w konkretnych warunkach.

Ocena, czy w konkretnym stanie faktycznym zachodzi związek poniesionego kosztu z celem w postaci osiągnięcia przychodów będzie wynikiem ustalenia, czy poniesiony wydatek przyczynił się lub racjonalnie rzecz oceniając mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej."

Spółka podkreśla, iż w jej opinii wydatek na zapłatę odszkodowania oraz comiesięcznej renty dla pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy ma jak najbardziej uzasadnienie ekonomiczne i pozostaje w związku z uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę przychodami. Na poparcie swojej tezy Spółka prezentuje poniższe argumenty.

Związek między wypłatą odszkodowania i renty a przychodami Spółki:

Spółka podkreśla, iż zapłata odszkodowania oraz comiesięcznej renty na rzecz poszkodowanego pracownika ma służyć zabezpieczeniu i zachowaniu źródeł przychodów Wnioskodawcy.

Odszkodowanie i renta jako koszt pracowniczy:

Spółka wywiązując się ze swoich obowiązków jako pracodawca w stosunku do pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy wzmacnia swój pozytywny wizerunek wśród pozostałych pracowników. Pozostałe osoby zatrudnione w Spółce zyskują bowiem pewność, iż w przypadku ewentualnych nieszczęśliwych wypadków podczas wykonywania obowiązków służbowych mogą liczyć na pomoc finansową i wsparcie ze strony swojego pracodawcy.

Pracownicy Wnioskodawcy zyskują komfort i poczucie bezpieczeństwa, co przekłada się także na wzrost mobilizacji do pracy i zaangażowania w wykonywane zadania. Z perspektywy Spółki natomiast ograniczane jest ryzyko masowych odejść pracowników do innych bezpieczniejszych zakładów pracy.

Taka postawa pracowników ma skutek w bardziej efektywnej pracy, co ma bezpośrednie przełożenie na przychody generowane przez Spółkę.

Ponadto, należyte wywiązywanie się z obowiązków, nałożonych przepisami Kodeksu cywilnego, buduje pozytywny wizerunek Spółki wśród klientów oraz w otoczeniu gospodarczym. Dostrzegalne bowiem jest, iż Wnioskodawca jest firmą wspierającą swoich pracowników, która nie unika spełnienia obowiązków wynikających z ponoszonego ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej.

" (...) przedsiębiorca, który nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań (również tych wynikających z wyroków sądowych), w szczególności tych w stosunku do pracowników (obecnych i byłych), może utracić część swoich kontrahentów, a także stracić prawdopodobną możliwość działania na niektórych rynkach. Możliwości takie, jakkolwiek trudne do uchwycenia, jeśli chodzi o wyliczenie konkretnych kwot pieniężnych, pozostają jednak w związku przyczynowym z ponoszonym wydatkiem." (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 maja 2011 r., sygn. ILPB3/423-411/10/11-S/JG).

Ponadto, jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 13 lipca 2010 r. (sygn. akt I SA/Wr 538/10) " (...) z perspektywy spółki istotny - w kontekście spornych wydatków - jest motyw związany z umacnianiem relacji (więzi) z obecnymi pracownikami, pracującymi w warunkach ciągłego zagrożenia dla zdrowia i życia. Przez fakt, iż spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym, dokonując powyższych wypłat, spółka ogranicza ryzyko odejść pracowników do innych - bezpieczniejszych - zakładów".

W opinii Wnioskodawcy, wydatki na zapłatę odszkodowania oraz renty dla poszkodowanego pracownika należy potraktować, jako tzw. pracowniczy koszt prowadzonej działalności. Spółka ponosząc tego typu wydatki wpływa pozytywnie na mobilizację postawy pracowników, zachęcając ich jednocześnie do bardziej efektywnej i wydajnej pracy, co wprost przekłada się na wielkość przychodów Spółki.

" (...) wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu odszkodowania, zadośćuczynienia i renty wiążą się bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Przedmiotowe wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników ("wydatki pracownicze"), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444-446 Kodeksu cywilnego). Przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów" (por. interpretacja Dyrektora izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. ITPB3/423-176/10/11-S/PS).

Odszkodowanie i renta jako skutek ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej:

Spółka podkreśla, iż w wyroku zasądzającym odszkodowanie i rentę na rzecz poszkodowanego pracownika skład orzekający nie wyłączył odpowiedzialności Wnioskodawcy na zasadzie ryzyka związanego z prowadzeniem przedsiębiorstwa wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody - na podstawie art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego. Spółka podkreśla, iż praca w przedsiębiorstwie produkującym energię cieplną wiąże się z określonym ryzykiem dla pracujących tam osób - także wynikającym z pracy na nieznacznych wysokościach. Wnioskodawca zatrudniając pracowników stara się zapewnić im jak najbardziej bezpieczne i higieniczne warunki pracy, niekiedy jednak nawet przy zachowaniu należytej staranności nie jest w stanie uniknąć nieszczęśliwych wypadków. Ryzyko takie jest niejako wpisane w specyfikę prowadzonego przedsiębiorstwa.

W związku z tym, iż prowadzenie przedsiębiorstwa produkującego energię cieplną wiąże się z możliwością wystąpienia ryzyka wypadku przy pracy, koszty ponoszone przez Spółkę w związku ze ziszczeniem się ryzyka należy uznać jako gospodarczo i racjonalnie związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Powyższe uwagi potwierdzają sądy administracyjne. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 11 stycznia 2011 r. (sygn. akt I SA/Łd 1313/10) czytamy, iż: "wypłata odszkodowania (renty wyrównawczej) nie wykracza poza szeroko pojęty zakres działalności gospodarczej. Mieści się w pojęciu kosztów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie wykracza także poza cel działalności jakim jest osiągnięcie przychodu, gdyż możliwość zaistnienia wypadku, za który odpowiedzialność jest oparta na zasadzie ryzyka jest nierozerwalnie związana z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Dlatego wypłata odszkodowania za wypadek przy pracy oparta na zasadzie ryzyka jest wydatkiem mieszczącym się w pojęciu tzw. kosztów pracowniczych, niezbędnych do osiągnięcia celu w postaci uzyskania przychodu".

Wypełnienie obowiązków nałożonych przez Kodeks cywilny:

Ponadto, Wnioskodawca nadmienia, iż obowiązek ponoszenia wydatków w postaci odszkodowania i renty jest nałożony na Spółkę przez art. 444 Kodeksu cywilnego. Brak wywiązania się z ciążących na Wnioskodawcy odpowiedzialności wobec pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy narażałby Spółkę na wszczęcie postępowania egzekucyjnego i ponoszenia dodatkowych kosztów ściągnięcia zasądzonych należności. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 13 lipca 2010 r. (sygn. akt I SA/Wr 538/10) "opisane we wniosku o interpretację i ponoszone przez spółkę wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników ("wydatki pracownicze"), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444-446 k.c.). Tego rodzaju wydatki, mające charakter odszkodowawczy, stanowią - według Sądu - niewątpliwie wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika (przedsiębiorcy), jako takiego, pośrednio przyczyniając się do uzyskania przychodu".

W świetle powyższych argumentów Spółka stoi na stanowisku, iż wypłacone odszkodowanie oraz comiesięczna renta jako wydatki związane z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami mogą powiększać Jej koszty podatkowe.

Brak ustawowego wyłączenia odszkodowania i renty z kosztów uzyskania przychodów:

Jednym z warunków dla uznania danego wydatku za koszt podatkowy jest brak jego ustawowego wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszt uzyskania przychodów jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy.

Przywołana regulacja wyłącza z kosztów podatkowych jednorazowe odszkodowania przyznawane poszkodowanym pracownikom na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.).

Takie jednorazowe odszkodowania przyznane na podstawie przywołanego aktu prawnego należy odróżnić od odszkodowań i rent zasądzanych na podstawie regulacji Kodeksu cywilnego. W doktrynie podatkowej podkreślane jest, iż wszelkie wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów powinny być interpretowane ściśle, literalnie bez rozszerzania na kategorie niewskazane wprost przez ustawodawcę.

Już w wyroku z dnia 22 października 1992 r. (sygn. akt III ARN 50/92) Sąd Najwyższy stwierdził, że fundamentalną zasadą prawa podatkowego w demokratycznym państwie prawnym jest to, że zakres przedmiotu opodatkowania musi być precyzyjnie określony w ustawie podatkowej, a interpretacja jej przepisów nie może być rozszerzająca.

Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 stycznia 2011 r. (sygn. akt III SA/Wa 1052/10) "respektowanie wspomnianej wyżej zasady prymatu wykładni literalnej prawa podatkowego konieczne jest zwłaszcza w tych przypadkach, gdy chodzi o przepisy o charakterze wyjątku. Art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy jest takim właśnie wyjątkiem, gdyż regułą jest możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych każdego wydatku, który został poniesiony w celu osiągnięcia przychodu albo zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu".

Z tego też względu odszkodowanie oraz renta zasądzona wyrokiem sądu na podstawie art. 444 Kodeksu cywilnego nie mieści się w zakresie wyłączenia z kosztów podatkowych, zawartego w art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jak podkreślane jest w praktyce podatkowej ustawodawca, co do zasady, dostrzega związek między świadczeniami odszkodowawczymi na rzecz pracowników, a uzyskaniem przychodów bądź zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów, lecz postanowił konkretną kategorię odszkodowań wyłączyć z kosztów podatkowych. Przyjęcie innej interpretacji skutkowałoby uznaniem, iż przepis art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zbędny, a taka interpretacja jest niedopuszczalna, z uwagi na fakt, iż byłaby sprzeczna z naczelną dla demokratycznego państwa prawa zasadą domniemania racjonalności ustawodawcy (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. ILPB3/423-1065/09/11-S-2/DS).

Brak ustawowego wyłączenia odszkodowania i renty z kosztów uzyskania przychodów:

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe uwagi potwierdził także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r. (sygn. akt III SA/Wa 3225/10) wskazał, iż "ustawodawca wyłączył z kosztów ścisłe określone wydatki mające charakter odszkodowawczy, czyli co do zasady na gruncie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznał, że wydatki te, oprócz wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 16, pkt 19 i pkt 22 ww. ustawy, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, jeśli są funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością, czyli przyjął, że istnieje związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy świadczeniem odszkodowawczym a uzyskaniem przychodu czy też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu".

Podsumowanie:

W świetle przytoczonych w niniejszym wniosku argumentów Spółka podtrzymuje swoje stanowisko, jakoby wydatki w postaci odszkodowania oraz renty wypłaconej na rzecz pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy mogły stanowić koszty uzyskania przychodów po stronie Spółki.

Powyższe wydatki mają bowiem służyć zachowaniu i zabezpieczeniu źródeł przychodów - przyczyniają się bowiem do umacniania pozytywnych relacji z pracownikami Spółki poprzez kreowanie świadomości, iż w przypadku ewentualnego wypadku przy pracy mogą oni liczyć na wsparcie finansowe ze strony Spółki.

Wydatki w postaci odszkodowania i renty ponoszone są także w związku z ryzykiem, jakie ponosi Spółka prowadząc przedsiębiorstwo produkujące energię cieplną. Ryzyko, iż na terenie zakładu dojdzie to wypadku przy pracy, nawet przy zachowaniu należytej staranności ze strony Wnioskodawcy, nie może zostać całkowicie wyeliminowane.

Z uwagi na powyższe argumenty Spółka wnosi o potwierdzenie słuszności Jej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.