IPTPB2/4514-25/15-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2015 r. (złożonym w dniu 3 czerwca 2015 r. przez platformę ePUAP nr dokumentu DOK.....), uzupełnionym pismem z dnia 13 sierpnia 2015 r. (data wpływu 17 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy datio in solutum - jest prawidłowe.

W dniu 3 czerwca 2015 r. wpłynął za pośrednictwem platformy ePUAP wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy datio in solutum.

Pismem z dnia 13 sierpnia 2015 r. (data wpływu 17 sierpnia 2015 r.) ww. wniosek został uzupełniony o:

* pełnomocnictwo,

* dowód poniesienia opłaty skarbowej,

* odpis pełny KRS Wnioskodawcy z dnia 12 sierpnia 2015 r.,

* odpis pełny KRS komplementariusza Wnioskodawcy z dnia 12 sierpnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką komandytowo-akcyjną ("Spółka", "Wnioskodawca"). Spółka została wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w 2013 r. Zgodnie z pierwotnym brzmieniem statutu Spółki (dalej także: "Statut"), rokiem obrotowym Spółki był okres 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych trwający od 1 listopada do 31 października kolejnego roku. Pierwszy rok obrotowy rozpoczęty w 2013 r. zakończył się 31 października 2013 r. Przed zakończeniem pierwszego roku obrotowego, w dniu 10 października 2013 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwałę, mocą której dokonało zmiany roku obrotowego. Zgodnie z uchwałą i z obecnym brzmieniem Statutu Spółki (§ 41 ust. 1 Statutu Spółki): "1. Rokiem obrotowym jest okres kolejnych 12 (dwunastu) miesięcy od 1 (pierwszego) października do 30 (trzydziestego) września następnego roku kalendarzowego". Zmiana roku obrotowego została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców KRS przez właściwy sąd rejestrowy w dniu 4 listopada 2013 r. Walne Zgromadzenie Spółki nie dokonało po 12 grudnia 2013 r. zmiany przyjętego przez Spółkę w Statucie roku obrotowego. W związku z tym żadna zmiana roku obrotowego Spółki nie została i nie zostanie też zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców KRS po 12 grudnia 2013 r. Według wiedzy Wnioskodawcy, w 2013 r. komplementariuszami i akcjonariuszami Wnioskodawcy nie były osoby fizyczne, lecz osoby prawne. Akcje w Spółce posiadała osoba prawna (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), która objęła je pierwotnie w procesie zawiązywania Spółki. Wiedzę tę Spółka opiera na tym, że nie zgłosił się do niej do końca 2013 r. nowy akcjonariusz, tj. nabywca akcji, który by je nabył od pierwszego akcjonariusza, który w 2013 r. objął i opłacił akcje serii A w procesie zawiązywania Spółki.

Minister Finansów w dniu 29 grudnia 2014 r. wydał interpretacje indywidualne potwierdzające, że do dnia 30 września 2015 r. Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (sygn. IPTPB3/423-337/14-4/k.c., IPTPB3/423-337/14-5/k.c., IPTPB3/423-337/14-6/k.c., IPTPB3/423-337/14-7/k.c.). Interpretacje wskazują, że Wnioskodawca stanie się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych począwszy od dnia 1 października 2015 r.

Spółka planuje zawarcie umowy pożyczki ze spółką zależną od Wnioskodawcy ("Pożyczkodawca"), na mocy której Pożyczkodawca zobowiązany będzie do przeniesienia na własność Spółki określonej ilości pieniędzy wynikającej z umowy pożyczki, a Spółce będzie przysługiwała wobec Pożyczkodawcy wierzytelność (roszczenie) o wydanie przedmiotu pożyczki - przeniesienia własności określonej ilości pieniędzy. Zawarta umowa stanowić będzie umowę pożyczki, o której mowa w art. 720 Kodeksu cywilnego. Pożyczka będzie oprocentowana. Termin zwrotu pożyczki będzie przedmiotem negocjacji pomiędzy stronami umowy pożyczki i nie jest na chwilę obecną jeszcze znany. W przypadku, gdy Pożyczkodawca z przyczyn niezależnych od Spółki, nie wypełni swojego zobowiązania do spełnienia świadczenia w postaci przeniesienia własności ilości pieniędzy wynikającej z umowy pożyczki, Spółka może zawrzeć z Pożyczkodawcą porozumienie datio in solutum (art. 453 kodeksu cywilnego), na podstawie którego Pożyczkodawca w miejsce świadczenia pieniężnego z tytułu udzielenia pożyczki spełni inne świadczenie, polegające na przeniesieniu składników majątkowych w postaci prawa własności nieruchomości (gruntowych, budynkowych oraz lokalowych) oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu w tym nieruchomości ("Nieruchomości").

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przeniesienie Nieruchomości w ramach datio in solutum spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązku podatkowego z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie nieruchomości w ramach datio in solutum nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Ponadto, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają zmiany wymienionych wyżej umów (jeśli skutkują podwyższeniem podstawy opodatkowania), a także orzeczenia sądów (w tym polubownych) oraz ugody - jeżeli wywołują takie same skutki prawne, jak wymienione wyżej czynności/zmiany umów. Powyższe oznacza, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają ściśle określone czynności wskazane w powołanym powyżej enumeratywnym katalogu. Należy uznać, że celem ustawodawcy przy konstruowaniu przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych było precyzyjne określenie zakresu czynności cywilnoprawnych nazwanych (a więc mających swoje definicje prawne w prawie polskim) podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przyjęcie przez ustawodawcę zasady numerus clausus, czyli katalogu zamkniętego zdarzeń i czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych oznacza, że żadna czynność prawna, która w tym katalogu nie została wymieniona, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wyklucza to możliwość stosowania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez analogię do czynności cywilnoprawnych, innych niż wymienione w ustawie - np. ze względu na podobieństwo skutków prawnych czy ekonomicznych, które czynności te wywołują.

Powyższe stanowisko jest też podzielane przez organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdził, że "z uwagi na posłużenie się przez ustawodawcę zwrotem (podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne) należy stwierdzić, że w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zostały enumeratywnie wskazane wszystkie czynności cywilnoprawne podlegające temu podatkowi" (interpretacja indywidualna z 18 stycznia 2008 r., sygn. ILPB2/415-249/07-2/MK). W innej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdził, że "szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma swoje określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył z opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone" (interpretacja indywidualna z 20 stycznia 2009 r., sygn. ILPB2/436-112/08-2/MK).

Czynność przeniesienia Nieruchomości, w miejsce wykonania świadczenia pieniężnego, celem zwolnienia się ze zobowiązania (dokonywana za zgodą wierzyciela) mieści się w ramach "datio in solutum", zgodnie z przepisem art. 453 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Dłużnik za zgodą wierzyciela może dla zwolnienia się z zobowiązania spełnić więc inne świadczenia. Skuteczność tak powziętego porozumienia co do tego, że w miejsce dotychczasowego świadczenia dłużnik zaofiaruje inne świadczenie, a wierzyciel to świadczenie przyjmie, oparta jest na ogólnych wymaganiach, jakie są stawiane wobec ważności umów. Mocą osiągniętego porozumienia strony zgadzają się na umorzenie zobowiązania dotychczasowego, którego skuteczność jest uzależniona od spełnienia świadczenia, do którego wykonania zobowiązał się dłużnik. Umowa ma w tym przypadku charakter umowy realnej, bo tylko wykonanie przez dłużnika świadczenia umówionego w drugim porozumieniu doprowadzi do wygaśnięcia pierwotnego stosunku obligacyjnego. Brak spełnienia świadczenia oznacza, że dotychczasowy stosunek pozostaje w mocy. Świadczenie w miejsce wypełnienia (datio in solutum) oparte jest więc na odrębnej umowie pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem. Nie jest to jednak umowa sprzedaży, ale kontrakt, sensem którego jest zgoda wierzyciela na proponowane mu przez dłużnika umorzenie istniejącego zobowiązania przez spełnienie innego świadczenia niż pierwotne. Po jej zawarciu następuje zatem jedynie czynność realna polegająca na spełnieniu świadczenia dłużnika, po którym dochodzi do wygaśnięcia jego zobowiązania.

W opisanym stanie faktycznym, przeniesienie Nieruchomości, będące czynnością rozporządzająca, dokonaną przez Pożyczkodawcę w celu umorzenia zobowiązania z tytułu zawartej umowy pożyczki, nie wystąpi jednak w wykonaniu umowy sprzedaży (zgodnie z definicją w art. 535 Kodeksu cywilnego) ani innej umowy zawartej w katalogu czynności cywilnoprawnych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (np. umowy zamiany, czy zmiany umowy spółki).

Reasumując, czynność przeniesienia Nieruchomości w ramach datio in solutum nie będzie podlegała opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych - jako że czynność ta nie została zamieszczona w zamkniętym katalogu zdarzeń/czynności podlegających temu podatkowi, który zawiera art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych, np.: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 lipca 2013 r., IBPBII/1/436-122/13/MZ, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 grudnia 2007 r., ITPB1/ 436-33/07/MK, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 maja 2014 r., sygn. IPPB2/436-175 /14-2/AF; Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. IPPB2/436-114/14-2/AF, Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2013 r., sygn. ILPB2/43 6-244/13-2/TR.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś pozostałych stron umowy.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.