IPTPB2/4511-671/15-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) w związku z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2015 r. (data wpływu 30 października 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym otrzymanego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew owocowych - jest prawidłowe.

W dniu 30 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym otrzymanego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzew owocowych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 3,87 ha w rozumieniu ustawy o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1381, z późn. zm.). W skład tego gospodarstwa wchodzą działki położone w gm....... Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.... w ramach realizacji zadań inwestycyjnych ".....", nabył odpłatnie część działek Wnioskodawcy nr 744/4 oraz nr 743/2, położonych..... gm....., na podstawie decyzji Wojewody.... nr.... o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych z dnia 21 maja 2013 r. (znak.....) z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczna, tj. z dniem 24 czerwca 2013 r. Powyższa decyzja wydana została w oparciu o ustawę z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowywania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963). W dniu 26 listopada 2014 r. Wnioskodawca zawarł z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych..... umowę (ugodę) na jednorazowe odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew owocowych. Wartość odszkodowania za grunt jak i za jego części składowe (drzewa owocowe) została określona przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym dla zadania inwestycyjnego pod nazwą "......". Świadczenia z tytułu odszkodowania przekazane zostały na konto Wnioskodawcy przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych..... - za grunt w wysokości 17 384 zł w dniu 24 października 2013 r., za przedwczesny wyrąb drzew owocowych w wysokości 34 676 zł w dniu 19 grudnia 2014 r.

Kwestie dotyczące ww. odszkodowań oparte zostały na przepisach zawartych w aktach prawnych:

Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych..... w ramach ww. inwestycji rozbudował wał przeciwpowodziowy, obok którego zbudował dwie drogi połączone z siecią dróg gminnych.

Zrealizowana przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych..... inwestycja zawiera więc m.in. urządzenia infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 102, poz. 651). Stosownie do powołanego wyżej art. 143 ust. 2, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi, przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych.elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych..... wystawił Wnioskodawcy informację PIT-8C za 2014 r., w którym wskazał art. 20 ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych i zobligował Wnioskodawcę do wykazania w rozliczeniu za 2014 r. przedmiotowego odszkodowania i zapłacenia podatku.

Wnioskodawca podkreśla, że grunt, z którego usunięto 542 sztuk jabłoni i 20 sztuk wiśni był częścią Jego gospodarstwa rolnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie, w sytuacji opisanego wyżej stanu faktycznego, podlega zwolnieniu z podatku dochodowego, gdyż zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy wolne od podatku są odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew owocowych z gruntu będącego częścią gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy może być wolne od podatku dochodowego zgodnie z dyspozycją art. 121 ust. 1 pkt 120 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przesłanki zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są jasne i jednoznaczne.

Z przepisu ww. artykułu wynika, że wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, gdy spełnione są następujące warunki:

* otrzymuje je posiadacz gospodarstwa rolnego,

* odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,

* podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach inwestycję związaną z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

* źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.

Wnioskodawca podkreśla, że powyższe warunki spełnione zostały w pełni, o czym informuje opisany wyżej stan faktyczny.

W przypadku osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych przez ustawodawcę, jako zwolnione od podatku oraz dochody, od których Minister Finansów w drodze rozporządzenia zaniechał poboru podatku. Wyjątkiem wskazanym w omawianym artykule są dochody wymienione w art. 21, 52, 52a, 52c.

W myśl art. 11 ust. 1 przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1, pkt 6, 9, 10 w zakresie praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych art. 19 i art. 20 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze, wartości pieniężne oraz wartość świadczeń otrzymanych w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 20 ww. ustawy wylicza przychody z innych źródeł, o których mowa w art. I0 ust. 1 pkt 9. Użyty we wskazanym zapisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nic nie stoi na przeszkodzie, aby do tej kategorii zaliczyć również inne niż wymienione w omawianym artykule.

W niniejszej sprawie istotnym jest to, że art. 20 ust. 1 podany jako podstawa opodatkowania w PIT-8C nie wymienia przedmiotowego odszkodowania jako przychód z innych źródeł i nie wydaje dyspozycji, by je opodatkować. O przychodzie z innych źródeł należy mówić, gdy u podatnika występują realne korzyści majątkowe, a nie w przypadku rekompensaty za straty rzeczywiste, jak w przedmiotowej sprawie.

Przepis art. 42a ww. ustawy wydaje dyspozycję, kto i od jakich wypłaconych należności i świadczeń jest zobowiązany wystawić PIT-8C, również jako wyjątek wskazuje on art. 21, w przypadku którego nie ma obowiązku sporządzania informacji o przychodach na wspomnianym druku.

W przedmiotowej sprawie istotnym jest to, że przepisy podatkowe wprowadzają generalną zasadę, że odszkodowania są zwolnione od podatku dochodowego. Należy podkreślić również, że zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień powinny być interpretowane zgodnie z wykładnią językową. Wykluczone jest więc stosowanie wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej.

Dokonując analizy omawianych wyżej przepisów prawa podatkowego, w zestawieniu z zaistniałym stanem faktycznym Wnioskodawca jest przekonany, że wypłacone Jemu odszkodowanie na skutek strat poniesionych na gruntach będących częścią gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy jest wolne od podatku dochodowego zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym w 2014 r.), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).

Natomiast, przepis art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 782) stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika więc, że wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdy są spełnione następujące warunki:

* otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

* odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,

* podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycję związaną z budową infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej lub budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których jest mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

* źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1381, z późn. zm.).

Stosownie do art. 1 ustawy o podatku rolnym, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast, art. 2 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym o łącznej powierzchni 3,87 ha, w skład którego wchodzą działki położone w gminie....

Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.... w ramach realizacji zadań inwestycyjnych ".....", nabył odpłatnie część działek Wnioskodawcy nr 744/4 oraz nr 743/2, na podstawie decyzji Wojewody nr 3/13 o pozwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych z dnia 21 maja 2013 r., z dniem, w którym decyzja ta stała się ostateczna tj. z dniem 24 czerwca 2013 r. Powyższa decyzja wydana została w oparciu o ustawę z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowywania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych. W dniu 26 listopada 2014 r. Wnioskodawca zawarł z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych umowę (ugodę) na jednorazowe odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew owocowych. Wartość odszkodowania za grunt jak i za jego części składowe (drzewa owocowe) została określona przez rzeczoznawcę majątkowego w operacie szacunkowym dla zadania inwestycyjnego pod nazwą ".....". Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w ramach ww. inwestycji rozbudował wał przeciwpowodziowy, obok którego zbudował dwie drogi połączone z siecią dróg gminnych. Zrealizowana inwestycja zawiera m.in. urządzenia infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew owocowych zostało Wnioskodawcy przekazane przez Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w dniu 19 grudnia 2014 r., w wysokości 34 676 zł. Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych wystawił Wnioskodawcy informację PIT-8C za 2014 r., w którym wskazał art. 20 ust. 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że otrzymane w 2014 r. przez Wnioskodawcę na mocy ugody z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych...... - odszkodowanie za przedwczesny wyrąb drzew owocowych z gruntu będącego własnością Wnioskodawcy, wchodzącego w skład Jego gospodarstwa rolnego - jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie tutejszy Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania dowodowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.