IPTPB2/4511-43/15-6/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2015 r. (data wpływu 27 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 lutego 2015 r. (data wpływu 23 lutego 2015 r.) i pismem z dnia 20 lutego 2015 r. (data wpływu 27 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia podatku za 2014 r. na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowującej dziecko - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 stycznia 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia podatku za 2014 r. na zasadach przewidzianych dla osoby samotnie wychowującej dziecko. W związku z tym, że wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 5 lutego 2015 r. Nr IPTPB2/4511-43/15-2/MP, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów wystąpił do Wnioskodawcy o uzupełnienie wniosku, w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 16 lutego 2015 r., w dniu 23 lutego 2015 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku pismem z dnia 20 lutego 2015 r. (data nadania 20 lutego 2015 r.). W związku z tym, że wniosek w dalszym ciągu nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 20 marca 2015 r., Nr IPTPB2/ 4511-43/15-4/MP, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, ponownie wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 23 marca 2015 r., natomiast w dniu 27 marca 2015 r. uzupełniono ww. wniosek pismem z dnia 20 lutego 2015 r. (data nadania 25 marca 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (stan faktyczny).

Wyrokiem Sądu Okręgowego sygn. akt 1C x/11 z dnia 16 grudnia 2011 r., ustał związek małżeński Wnioskodawcy z JK, a wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi powierzone zostało obojgu rodzicom. Od czasu rozwodu Wnioskodawca mieszka w X przy ul. x gdzie jest zameldowany na stałe wraz z dziećmi oraz w MD. Matka dzieci - J.K. mieszka osobno w MD. Wnioskodawca z matką dzieci nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego.

W okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. Wnioskodawca samotnie wychowywał swoje małoletnie dzieci, tj.k.k. urodzoną x lipca 1999 r. i JK. urodzonego x czerwca 2002 r. Dzieci faktycznie mieszkały z Wnioskodawcą zarówno w X., jak i w MD. Wnioskodawca troszczył się o ich byt codzienny, dbał o stan zdrowia, rozwój fizyczny i emocjonalny. Wnioskodawca osobiście woził dzieci do szkoły i na inne dodatkowe zajęcia. Od 1 czerwca 2013 r. Wnioskodawca jest na emeryturze, a charakter obecnie wykonywanej pracy pozwala Mu na zajmowanie się dziećmi. Nadmienia, że dzieci uczęszczają do szkół w gm.X.

W omawianym okresie czasu ich matka JK. poświęciła się rozwojowi pracy zawodowej i nie uczestniczyła w procesie wychowawczym dzieci.

W uzupełnieniu z dnia 20 lutego 2015 r. (data wpływu 23 lutego 2015 r.), Wnioskodawca wskazał, że od czasu rozwodu mieszka, z zamiarem stałego pobytu i zgodnie ze swoją wolą, w MD. Wnioskodawca zameldowany jest wraz z dziećmi w X przy ul.x, gdzie czasami przebywają. Matka dzieci -JK mieszka osobno i jest zameldowana w MD.

W okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. Wnioskodawca samotnie wychowywał swoje małoletnie dzieci, tj.k.k. urodzoną x lipca 1999 r. i JK urodzonego x czerwca 2002 r. Dzieci faktycznie mieszkały z Wnioskodawcą w MD, a w okresie wakacyjnym w X i innych miejscach Polski.

W uzupełnieniu z dnia 20 lutego 2015 r. (data wpływu 27 marca 2015 r.), Wnioskodawca podał, że w stosunku do Niego i do Jego dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym i ustawy o podatku tonażowym.

W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 maja 2014 r., i w okresie od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r., wychowywaniem dzieci zajmowała się matka dzieci. Wychowywanie obejmowało pełny zakres wychowawczy.

W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 maja 2014 r., i w okresie od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. dzieci mieszkały z matką w MD.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania w rozliczeniu podatkowym za 2014 r., zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wymaga, aby fakt samodzielnego wychowywania dziecka miał miejsce przez cały rok podatkowy. Ustawa nie wskazuje również, aby osoba korzystająca z takiej formy preferencyjnego opodatkowania musiała pozostawać osobą samotnie wychowującą dziecko na koniec roku podatkowego, czy też w momencie składania zeznania podatkowego. W ustawie, przy tej formie preferencyjnego opodatkowania użyto sformułowania: "w roku podatkowym", a nie jak w przypadku preferencyjnego opodatkowania małżonków: "przez cały rok podatkowy".

Wnioskodawca nadmienia, że spełnia pozostałe wymogi, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym, oraz że była żona Wnioskodawcy, nie będzie korzystała z wyżej wymienionego preferencyjnego sposobu rozliczenia podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

- podatek może być określony z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z kolei stosownie do art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 10 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1, tj. po dniu 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Z treści powyższych przepisów wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od łącznego spełnienia następujących przesłanek:

* posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,

* wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),

* brak zastosowania zarówno w stosunku do podatnika jak i jego dziecka przepisów art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, a także ustawy o podatku tonażowym,

* wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Zaznaczyć należy, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie (np. rozwiedziona), jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia "osoby samotnie wychowującej dziecko" wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka.

Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta - w roku podatkowym - musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi zaś, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia "wychowywać", należy odwołać się do jego definicji słownikowych. "Wychowywać" w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) wynika, że wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 16 grudnia 2011 r., ustał związek małżeński Wnioskodawcy z żoną, a wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi powierzone zostało obojgu rodzicom. Od czasu rozwodu Wnioskodawca mieszka w MD., gm. x, natomiast Wnioskodawca zameldowany jest wraz z dziećmi w X., gdzie czasami przebywają. Wnioskodawca nie prowadzi z byłą żoną wspólnego gospodarstwa domowego.

W okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. Wnioskodawca wychowywał swoje małoletnie dzieci, tj.k.k. urodzoną x lipca 1999 r. i JK urodzonego x czerwca 2002 r. W okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. dzieci mieszkały z Wnioskodawcą zarówno w X. jak i w MD., a w okresie wakacyjnym w X. i innych miejscach Polski. Wnioskodawca w tym okresie troszczył się o ich byt codzienny, dbał o stan zdrowia, rozwój fizyczny i emocjonalny. Wnioskodawca osobiście woził dzieci do szkoły i na inne dodatkowe zajęcia. Dzieci uczęszczają do szkół w gminie x. Od 1 czerwca 2013 r. Wnioskodawca jest na emeryturze, a charakter obecnie wykonywanej pracy pozwala Mu na zajmowanie się dziećmi.

Matka dzieci mieszka osobno i jest zameldowana w MD. W okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r., matka dzieci poświęciła się rozwojowi pracy zawodowej i nie uczestniczyła w procesie wychowawczym dzieci.

W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 maja 2014 r. oraz w okresie od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. wychowywaniem dzieci zajmowała się matka dzieci (wychowywanie dzieci obejmowało pełny zakres wychowawczy). W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 maja 2014 r. oraz w okresie od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. dzieci mieszkały z matką w MD.

W stosunku do Wnioskodawcy i do Jego dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym i ustawy o podatku tonażowym.

Podkreślić należy, że zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa, wszelkie preferencje podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania. Muszą one być zatem, interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto, przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i stosowaniu zawartych w nich regulacji prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Ponadto podkreślenia wymaga fakt, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Z istoty pojęcia "osoba samotnie wychowująca dzieci" należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób. Używając określeń "rodzic albo opiekun prawny" ustawodawca przesądził bowiem, że możliwość preferencyjnego rozliczenia dochodów rodzica w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko przysługuje tylko temu z rodzicowi, który faktycznie wychowuje dziecko.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że może być uznany jako osoba samotnie wychowująca dziecko w rozumieniu powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego.

Z literalnego brzmienia przepisu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika bowiem jednoznacznie, że omawiany sposób opodatkowania przysługuje temu rodzicowi, który w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci. Zatem, ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z ww. preferencji podatkowej od tego, czy rodzic będący stanu wolnego w roku podatkowym samotnie wychowuje dziecko.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego), oboje rodzice (tekst jedn.: Wnioskodawca i matka dzieci) wnoszą wkład własny w opiekę i wychowanie dzieci. W trakcie roku podatkowego 2014, w różnych jego okresach, rodzice dzielili się obowiązkami w wychowywaniu dzieci, jak również wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi przez sąd powierzone zostało obojgu rodzicom.

Zatem, nie kwestionując faktu, że Wnioskodawca - jako osoba rozwiedziona - bierze udział w wychowywaniu swoich dzieci, które z Nim zamieszkiwały w okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. - nie można stwierdzić, że Wnioskodawca spełnił wszystkie warunki uprawniające do opodatkowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko.

Wnioskodawca w roku podatkowym 2014, nie wychowywał bowiem dzieci samotnie, tzn. bez udziału drugiego z rodziców (jego matki). Bezsprzecznym bowiem pozostaje fakt że znaczną część 2014 r., dzieci przebywały pod opieką matki i to ona wówczas je wychowywała.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić należy, że okoliczność, że dwie osoby wychowują dzieci wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Zgodnie z opisem stanu faktycznego dziecko jest wychowywane przez obojga rodziców. Nie można zatem uznać, Wnioskodawcy za osobę samotnie wychowującą dzieci, ponieważ ich wychowaniem Wnioskodawca zajmuje się wspólnie z matką dziecka.

Reasumując należy więc stwierdzić, że Wnioskodawcy w rozliczeniu podatkowym za 2014 r., nie przysługuje prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: jako osobie samotnie wychowujący dziecko).

Z powyższego względu należało uznać stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym zdarzeniu przyszłym (stanie faktycznym).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.