IPTPB2/436-83/13-2/KK - Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki zawartej przez spółkę z o.o. ze swoim wspólnikiem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2013 r. (data wpływu 28 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 28 czerwca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT) w Polsce. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja i sprzedaż wyrobów spirytusowych.

Wnioskodawca jest wspólnikiem (komandytariuszem) spółki osobowej działającej w formie spółki komandytowej (dalej: Spółka Komandytowa, SK).

W związku z rozważanymi działaniami restrukturyzacyjnymi w ramach Grupy, planowane jest przekształcenie Spółki Komandytowej w spółkę komandytowo-akcyjną (dalej: Spółka Komandytowo-Akcyjna, SKA). Przekształcenie zostanie dokonane w trybie określonym w Kodeksie Spółek Handlowych (dalej: k.s.h.).

Planowane jest, że po przekształceniu (zmianie formy prawnej), Wnioskodawca zaciągnie pożyczkę od Spółki Komandytowo-Akcyjnej.

Obie strony umowy pożyczki będą zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT w Polsce. SKA będzie udzielała w przyszłości pożyczek innym podmiotom z Grupy. Wobec tego planowane jest uwzględnienie w statucie spółki oraz zakres działalności zarejestrowany w KRS tak, aby działalność SKA uwzględniała m.in. działalność holdingów finansowych (64.20.Z) oraz pozostałe formy udzielania kredytów (64.92.Z).

Pożyczka zostanie udzielona odpłatnie, zgodnie z umową pożyczki SKA będzie uprawniona do wynagrodzenia w formie odsetek. SKA będzie traktowała usługę udzielenia pożyczki jako świadczenie usługi finansowej zwolnionej z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT). Za podstawę opodatkowania dla celów VAT SKA przyjmie odsetki stanowiące wynagrodzenie z tytułu udzielonej pożyczki. W związku z powyższym, na dzień płatności odsetek, SKA będzie wystawiać na Wnioskodawcę faktury z tytułu odsetek ze wskazaniem, że jest to usługa zwolniona z VAT.

Dla pełnego obrazu Wnioskodawca informuje, że SKA wystąpi o interpretację indywidualną w celu potwierdzenia prawidłowości takiego traktowania transakcji na gruncie VAT.

Jednocześnie, Wnioskodawca wskazuje, że w ramach udzielenia pożyczki, między stronami może nie dojść do faktycznego przekazania środków pieniężnych. W to miejsce strony mogą dokonać umownego potrącenia prawa Wnioskodawcy do otrzymania środków pieniężnych ze wzajemnym roszczeniem SKA o zapłatę ceny sprzedaży, związanym z wcześniejszą transakcją (kupna/sprzedaży) między stronami (oznacza to m.in., że w momencie udzielenia pożyczki SKA nie musi posiadać środków pieniężnych do udzielenia pożyczki oraz że środki pieniężne nie muszą być fizycznie wypłacone Wnioskodawcy).

Na marginesie Wnioskodawca nadmienia, że w zależności od uwarunkowań biznesowych możliwe jest prowadzenie również dodatkowych czynności restrukturyzacyjnych wobec SKA w tym:

Wnioskodawca wyjaśnia, że powyższe działania restrukturyzacyjne (o ile wystąpią) nie będą miały wpływu na czynność zaciągnięcia pożyczki (tekst jedn.: ich skutki prawne będą miały miejsce już po jej udzieleniu). Wnioskodawca wspomina o nich jedynie w celu kompletności opisu zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym, we wniosku zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, pożyczka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w związku z tym na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca uzasadnienia swoje stanowisko na gruncie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają m.in umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Z kolei na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki, jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ww. ustawy, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest: (a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług, (b) zwolniona z podatku od towarów i usług (z wyjątkami, które nie mają zastosowania w opisanym zdarzeniu przyszłym).

Wnioskodawca wskazuje, że czynność udzielenia pożyczki jest świadczeniem usług na gruncie podatku od towarów i usług (dalej VAT).

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT, dana czynność jest opodatkowana VAT jeśli:

* jest wykonana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze,

* spełnia definicję czynności opodatkowanej VAT.

Spółka wyjaśnia, iż oba powyższe warunki są spełnione w przypadku działalności polegającej na udzieleniu pożyczki na rzecz innego podmiotu z Grupy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowej sytuacji, nie ulega wątpliwości, iż działalność SKA, jako pożyczkodawcy, będzie stanowić element prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Przedmiot działalności Spółki określony w KRS będzie uwzględniał m.in. działalność holdingów finansowych (64.20.Z) oraz pozostałe formy udzielania kredytów (64.92.Z).

W konsekwencji należy uznać, w opinii Wnioskodawcy, że w przypadku SKA wymogi zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT będą spełnione i w rezultacie, w związku z działalnością polegającą na udzielaniu pożyczek na rzecz innych podmiotów z Grupy SKA powinna być traktowana jako podatnik VAT.

Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W opinii Wnioskodawcy, ze wskazanych przepisów wynika, iż właściwie każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowej sytuacji, nie powinno budzić wątpliwości, iż działalność SKA polegająca na udzieleniu Jemu oprocentowanej pożyczki stanowi odpłatne świadczenie usług (zgodnie z przepisami ustawy o VAT).

W tym przypadku bowiem:

* przedmiotem świadczenia nie są towary, lecz świadczenie polega na czasowym udostępnieniu środków pieniężnych przez SKA;

* istnieje bezpośredni beneficjent świadczenia SKA czyli pożyczkobiorca (Wnioskodawca),

* w zamian za czasowe udostępnienie środków pieniężnych, umowa pożyczki przewiduje wynagrodzenie w postaci odsetek na rzecz SKA.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, że działalność SKA polegająca na udzieleniu pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w świetle przepisów w zakresie VAT (czynność opodatkowana VAT).

Wnioskodawca wskazuje, że usługa udzielenia pożyczki jest usługą zwolnioną z opodatkowania VAT

Co do zasady, stosownie do art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, stawka podatku VAT wynosi 23%. Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi podatku VAT lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się z podatku od towarów i usług usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, planowane udzielenie pożyczki przez SKA będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, lecz zwolnioną z opodatkowania, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jako usługa udzielania pożyczek pieniężnych.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym SKA, powstała z przekształcenia SK, udzieli przedmiotowej pożyczki w ramach działalności gospodarczej. W związku z tym, będzie ona działała jako podatnik VAT. Zatem czynność udzielenia pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu VAT (z zastosowaniem zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT).

W konsekwencji, w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczka udzielona Wnioskodawcy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a w efekcie na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty tego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Elementami przedmiotowo istotnymi, określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy zwolnienia z opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa transakcja będzie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług. Ocena ta ma bowiem zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce. Wnioskodawca jest wspólnikiem (komandytariuszem) spółki osobowej działającej w formie spółki komandytowej (dalej: Spółka Komandytowa, SK).

W związku z rozważanymi działaniami restrukturyzacyjnymi w ramach Grupy, planowane jest przekształcenie Spółki Komandytowej w spółkę komandytowo-akcyjną (dalej: Spółka Komandytowo-Akcyjna, SKA). Planowane jest, że po przekształceniu (zmianie formy prawnej), Wnioskodawca zaciągnie pożyczkę od Spółki Komandytowo-Akcyjnej. Obie strony umowy pożyczki będą zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT w Polsce.

Pożyczka zostanie udzielona odpłatnie, zgodnie z umową pożyczki SKA będzie uprawniona do wynagrodzenia w formie odsetek. SKA będzie traktowała usługę udzielenia pożyczki jako świadczenie usługi finansowej zwolnionej z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT). Za podstawę opodatkowania dla celów VAT SKA przyjmie odsetki stanowiące wynagrodzenie z tytułu udzielonej pożyczki. W związku z powyższym, na dzień płatności odsetek, SKA będzie wystawiać na Wnioskodawcę faktury z tytułu odsetek ze wskazaniem, że jest to usługa zwolniona z VAT.

W stanowisku zawartym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca stwierdził, że działalność SKA polegająca na udzieleniu pożyczki na Jego rzecz stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w świetle przepisów w zakresie VAT (czynność opodatkowana VAT).

Przyjmując za Wnioskodawcą, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od towarowi usług, przy czym będzie z tego podatku zwolniona na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), przedmiotowa umowa będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto, tut. Organ zauważa że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Podkreślić należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest opodatkowanie opisanej we wniosku pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przy wydawaniu interpretacji indywidualnej tut. Organ nie bierze pod uwagę okoliczności, które mogą mieć miejsce po zawarciu tej pożyczki, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca we wniosku, okoliczności te nie będą miały wpływu na czynność zaciągnięcia pożyczki

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś pożyczkodawcy. Uwzględniając powyższe należy wskazać, że interpretacja nie wywołuje skutków prawnych pożyczkodawcy

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.