IPTPB2/436-163/14-2/KK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2014 r. (data wpływu 10 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów w spółce w celu ich dobrowolnego umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 10 listopada 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów w spółce w celu ich dobrowolnego umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Polski, posiada obecnie dwóch udziałowców będących osobami fizycznymi. W przyszłości udziałowcem Wnioskodawcy zostanie także spółka kapitałowa (dalej: Spółka Kapitałowa) z siedzibą w Polsce.

Jednocześnie w przyszłości rozważane jest dokonanie umorzenia całości lub części udziałów, które będą posiadane przez Spółkę Kapitałową w kapitale zakładowym Wnioskodawcy. Umorzenie udziałów, które będzie przysługiwać Spółce kapitałowej w kapitale zakładowym Wnioskodawcy, może nastąpić za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia, na co Spółka Kapitałowa wyrazi zgodę. Omawiane umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm., dalej: k.s.h.). W szczególności, wskazane umorzenie dokonane zostanie za zgodą Spółki Kapitałowej, w drodze nabycia udziałów przez Wnioskodawcę (umorzenie dobrowolne).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy nabycie przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia (tzw. umorzenie dobrowolne) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie udziałów własnych w celu umorzenia za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia, za zgodą Spółki Kapitałowej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tzn. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Zasady umarzania udziałów zawarte są w art. 199 § 1-7 k.s.h. Umorzenie może być przeprowadzone za zgodą wspólnika, w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Jednocześnie, zgodnie z art. 199 § 3 k.s.h., za zgodą wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. W takim wypadku, następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia. Dodatkowo, zgodnie z art. 199 § 6 k.s.h., umorzenie udziału z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego.

W ramach transakcji umorzenia udziałów, Wnioskodawca nabędzie od Spółki Kapitałowej udziały własne w celu ich umorzenia. W zamian za otrzymane udziały, Wnioskodawca będzie lub nie będzie zobowiązany do wypłaty na rzecz Spółki Kapitałowej wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm., dalej: ustawa o p.c.c.), opodatkowaniu podatkiem podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Powyższy katalog czynności opodatkowanych jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych mogą podlegać jedynie czynności cywilnoprawne w nim wymienione. Katalog ten nie obejmuje ani czynności umorzenia udziałów ani nabycia/zbycia udziałów w celu umorzenia. Jednocześnie, w opinii Wnioskodawcy, czynności nabycia przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia nie można uznać za umowę sprzedaży albo zamiany rzeczy lub praw.

Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym, stosownie do art. 555 Kodeksu cywilnego, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych. Tymczasem, w przypadku transakcji nabycia udziałów własnych w celu umorzenia, nie mamy do czynienia z przeniesieniem praw majątkowych w zamian za zapłatę ceny. Po pierwsze, transakcji tej nie będzie towarzyszyć zapłata ceny na rzecz Spółki kapitałowej (jedynie ewentualnie "wynagrodzenie", które to pojęcie nie stanowi pojęcia tożsamego z "ceną"), po drugie, celem tej transakcji nie będzie samo zbycie praw majątkowych lecz zmiana struktury właścicielskiej w kapitale zakładowym spółki nabywającej udziały w celu umorzenia, poprzez unicestwienie udziałów przysługujących dotychczasowemu udziałowcowi. Nabycie udziałów w celu umorzenia nie stanowi zatem umowy sprzedaży, o której mowa w Kodeksie cywilnym, ale całkowicie odrębną od umów sprzedaży/zamiany instytucję wynikającą z uregulowań k.s.h.

Wnioskodawca wskazuje, że w przypadku, gdy dla dobrowolnego umorzenia udziałów niezbędna jest uchwała zgromadzenia wspólników oraz zgoda wspólnika spółki, które nie mogą być uznane za umowę sprzedaży pomiędzy zbywcą (wspólnikiem) a nabywcą (spółką).

Z tego też względu, w opinii Wnioskodawcy, nabycie przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością udziałów własnych od wspólnika w celu ich umorzenia nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie Wnioskodawca zwraca uwagę, że powyższy pogląd znajduje również odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w imieniu Ministra Finansów. Stanowisko takie zajął przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 sierpnia 2014 r., znak: IPPB2/436-409/14-2/AF, który wskazał, że "zawarcie przez Wnioskodawcę umowy nabycia udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu zawartym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie jest opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w powyższym podatku".

Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lipca 2010 r., znak: IBPBII/1/436-83/10/MZ, wskazał, że "nabycie przez wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia należy traktować jako szczególny rodzaj umowy, który nie został wymieniony w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowy tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy sprzedaży wymienionej w tym katalogu. Tym samym - z powyższych przyczyn - transakcja nabycia przez wnioskodawcę własnych udziałów celem ich umorzenia nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Reasumując, w opinii Wnioskodawcy, nabycie przez Niego własnych udziałów w celu ich umorzenia, jako szczególny rodzaj umowy niewymienionej w katalogu czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy o p.c.c., nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkowi od czynności cywilnoprawych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego - jest prawidłowe.

Biorąc pod uwagę powyższe, zgodnie z przepisem art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś pozostałych stron umowy umorzenia udziałów.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.