IPTPB2/436-15/14-4/KK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2014 r. (data wpływu 7 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 kwietnia 2014 r. (data wpływu 22 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności #61485; jest prawidłowe.

W dniu 7 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 11 kwietnia 2014 r., Nr IPTPP1/443-88/14-2/AK IPTPB2/436-15/14-2/k.k., Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 11 kwietnia 2014 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 14 kwietnia 2014 r.), zaś w dniu 22 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 17 kwietnia 2014 r. (data nadania 18 kwietnia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca rozpoczął działalność polegającą na nabywaniu od osób fizycznych lub prawnych praw do odszkodowań majątkowych, powstałych na skutek zdarzeń objętych ubezpieczeniem z tytułu posiadanej polisy, należnych od towarzystw ubezpieczeniowych.

W wyniku nabycia, potwierdzonego umową, dotychczasowy ubezpieczony, zwany w umowie cedentem, przenosi prawo do odszkodowania na Spółkę zwaną w umowie cesjonariuszem, która następnie, już na własne ryzyko i we własnym imieniu, dochodzi roszczeń odszkodowawczych od towarzystw ubezpieczeniowych. Za przeniesienie prawa do odszkodowania, cedent otrzymuje zapłatę w wysokości wycenianej każdorazowo przez Spółkę, uwzględniającą koszty, które Spółka będzie musiała ponieść w celu wyegzekwowania odszkodowania oraz uwzględniającą ryzyko, że w wyniku ewentualnego postępowania sądowego, odszkodowanie zostanie uznane za nienależne. W wyniku pozytywnego zakończenia sprawy związanej z likwidacją szkody, odszkodowanie wypłacane jest Spółce przez towarzystwo ubezpieczeniowe.

W piśmie z dnia 17 kwietnia 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano że nabycie wierzytelności następuje na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego (przelew wierzytelności).

Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, gdyż korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest nabywanie od osób fizycznych lub prawnych wierzytelności wynikających z praw do odszkodowań majątkowych, powstałych na skutek zdarzeń objętych ubezpieczeniem z tytułu posiadanej polisy, należnych od towarzystw ubezpieczeniowych. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami. Wnioskodawca nie otrzymuje od cedentów żadnego przysporzenia majątkowego (wynagrodzenia, premii, prowizji). Cena nabywanych praw nie zawiera wynagrodzenia, gdyż to nabywca płaci zbywcy określoną cenę. Pomiędzy cedentami, a Wnioskodawcą nie będzie istniał odrębny stosunek prawny, rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy. Przelew wierzytelności i cena zapłacona w związku z tym przelewem zbywcy, kończy wszelkie zobowiązania stron.

Wnioskodawca nie będzie zbywał nabytych wierzytelności. Pomiędzy Wnioskodawcą, a cedentami nie będą zawierane żadne umowy pozwalające na zamianę umówionej zapłaty w zależności od powodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania odszkodowania.

Wnioskodawca nabywa ww. prawa do roszczeń odszkodowawczych w imieniu własnym, na własny rachunek i na własne ryzyko. Wnioskodawca nie ma możliwości powrotnego przeniesienia nabytych wierzytelności na rzecz zbywców.

Nabywane wierzytelności stanowią w dacie ich nabycia wierzytelności wymagalne. Cedent składa Wnioskodawcy oświadczenie, że z tytułu czynności zbycia wierzytelności nie jest opodatkowany podatkiem VAT, ani nie jest zwolniony z tego podatku.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że opisane we wniosku czynności nie podlegają działaniu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie stanowią dostawy ani świadczenia usługi, nie ustala się więc podstawy opodatkowania, ani stawki na potrzeb VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy czynności Spółki polegające na nabywaniu praw do roszczeń odszkodowawczych w stosunku do towarzystw ubezpieczeniowych, od uprawnionego do otrzymania odszkodowania na podstawie posiadanej polisy, są usługami, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

2. Jeśli tak, to czy podlegają opodatkowaniu według stawki podstawowej, czy są z tego podatku zwolnione jako usługi finansowe.

3. Jeśli podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie korzystają ze zwolnienia od podatku, to co stanowi podstawę opodatkowania.

4. Czy czynności podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jako nabycie praw majątkowych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 4 dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w zakresie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności te polegają na nabywaniu praw majątkowych, podlegających opodatkowaniu podatkiem p.c.c., w związku z tym należy w terminie 14 dni od dnia nabycia złożyć deklarację p.c.c.-3 oraz wpłacić podatek w wysokości 1% od wartości tych praw.

W opinii Wnioskodawcy, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega sprzedaż praw majątkowych, jeżeli z tytułu tej czynności żadna ze stron nie jest opodatkowana podatkiem VAT, ani nie jest zwolniona od tego podatku. Z taką właśnie sytuacją ma On do czynienia.

Podstawą prawną twierdzenia Wnioskodawcy jest art. 1 ust. 1 pkt 1 a), art. 2 pkt 4 lit. a) i b), art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 pkt 1b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca rozpoczął działalność polegającą na nabywaniu od osób fizycznych lub prawnych wierzytelności wynikających z praw do odszkodowań majątkowych, powstałych na skutek zdarzeń objętych ubezpieczeniem z tytułu posiadanej polisy, należnych od towarzystw ubezpieczeniowych. Nabycie wierzytelności następuje na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego (przelew wierzytelności). W wyniku nabycia, potwierdzonego umową, dotychczasowy ubezpieczony, zwany w umowie cedentem, przenosi prawo do odszkodowania na Spółkę zwaną w umowie cesjonariuszem, która następnie, już na własne ryzyko i we własnym imieniu, dochodzi roszczeń odszkodowawczych od towarzystw ubezpieczeniowych. Za przeniesienie prawa do odszkodowania, cedent otrzymuje zapłatę w wysokości wycenianej każdorazowo przez Spółkę, uwzględniającą koszty, które Spółka będzie musiała ponieść w celu wyegzekwowania odszkodowania oraz uwzględniającą ryzyko, że w wyniku ewentualnego postępowania sądowego, odszkodowanie zostanie uznane za nienależne.

Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, gdyż korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami.

Cedent składa Wnioskodawcy oświadczenie, że z tytułu czynności zbycia wierzytelności nie jest opodatkowany podatkiem VAT, ani nie jest zwolniony z tego podatku.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że opisane we wniosku czynności nie podlegają działaniu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie stanowią dostawy ani świadczenia usługi, nie ustala się więc podstawy opodatkowania ani stawki na potrzeb VAT.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z treścią tego przepisu, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Zatem mając na uwadze dotychczas przytoczone przepisy (w tym dopuszczalne formy jakie może przyjąć czynność cesji wierzytelności), stwierdzić należy, że cesja wierzytelności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jak stanowi art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku. Stawka podatku od umowy sprzedaży innych praw majątkowych wynosi 1%.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym, należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W uzasadnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że w opisanym we wniosku stanie faktycznym mamy do czynienia z sytuacją, gdy z tytułu dokonania czynności żadna ze stron nie jest opodatkowana podatkiem VAT, ani nie jest z tego podatku zwolniona.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że powyższa czynność nie jest objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, zastosowania nie znajdzie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, opisana we wniosku sprzedaż wierzytelności podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto, tutejszy Organ zauważa że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku w przedstawionym stanie faktycznym

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś zbywcy wierzytelności.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.