IPTPB2/415-90/11-5/KSU - Zwolnienie z podatku od osób fizycznych przychodu w formie świadczeń przekazanych pracownikom, sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2011 r. (data wpływu 7 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 czerwca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla pracowników:

* w części dotyczącej świadczeń w postaci paczek mikołajkowych, imprez integracyjnych (ogniska, zabawy, kuligi), wycieczek sportowo-krajoznawczych z noclegiem, imprez kulturalno-rozrywkowych - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej świadczeń w postaci zapomóg, bonów towarowych (świątecznych) - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2011 r. do Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń dla pracowników finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. Nr IBPB II/1/415-389/11/AA, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach przekazał ww. wniosek, celem załatwienia zgodnie z właściwością przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 1, § 3 i § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 10 czerwca 2011 r., Nr IPTPB2/415-90/11-2/KSU, wezwano do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 13 czerwca 2011 r., natomiast w dniu 22 czerwca 2011 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 20 czerwca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, jako powołana przez gminę, samorządowa jednostka organizacyjna, finansuje działalność socjalną z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W ramach tej działalności zajmuje się m.in.:

* przekazywaniem nieodpłatnie pracownikom paczek "mikołajkowych", gdzie kryterium przyznania paczki jest wiek posiadanego dziecka,

* organizowaniem imprez integracyjnych typu ogniska, zabawy, kuligi częściowo odpłatnie),

* organizowanie wycieczek sportowo-krajoznawczych z noclegiem (częściowo odpłatnie),

* zakupem biletów wstępu na imprezy kulturalno-rozrywkowe (częściowo odpłatne),

* przyznawaniem zapomóg finansowych dla pracowników znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej,

* przekazywaniem bonów towarowych (świątecznych).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien On w każdym przypadku odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych, na podstawie karty ewidencji korzystania z funduszu świadczeń socjalnych, jeśli kwota przyznanych świadczeń przekroczy 380 zł rocznie na danego pracownika.

Przyznana zapomoga jest wolna od podatku dochodowego do kwoty 2.380 zł.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cyt. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W brzmieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń części

owo odpłatnych.

Biorąc powyższe pod uwagę do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się więc zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 sierpnia 2009 r., wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r. - zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Podkreślić należy, iż istotną zmianą wprowadzoną na skutek nowelizacji art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnienie z opodatkowania - przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż skorzystanie ze zwolnienia możliwe jest, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:

* świadczenia mają charakter świadczenia rzeczowego bądź pieniężnego,

* są w całości sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych,

* otrzymywane są w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych,

* ich wysokość nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca udziela swoim pracownikom świadczeń polegających na finansowaniu lub dofinansowywaniu, ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, paczek mikołajkowych, imprez integracyjnych (ogniska, zabawy, kuligi), wycieczek sportowo-krajoznawczych z noclegiem, biletów wstępu na imprezy kulturalno-rozrywkowe, przyznawaniu zapomóg dla pracowników znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.

Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zasady przeznaczenia środków tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (art. 8 ust. ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.).

W myśl postanowień art. 2 pkt 1 ww. ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym nie określa definicji rzeczy ani świadczenia rzeczowego, należy odwołać się do znaczenia tych pojęć w języku potocznym lub definicji stosowanych w innych dziedzinach prawa. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne. Zatem z ww. zwolnienia w limitowanej części korzystają świadczenia o charakterze rzeczowym. Podkreślić należy przy tym, iż świadczenie rzeczowe nie jest przeciwieństwem świadczenia pieniężnego w takim sensie, że każde świadczenie, które nie jest pieniężne jest świadczeniem rzeczowym.

Uwzględniając powyższą definicję, materialny charakter dający podstawę do zakwalifikowania jako świadczenie rzeczowe mają np. paczki świąteczne, różnego rodzaju bilety wstępu na imprezy kulturalno-rozrywkowe t. j. bilety do kina, teatru. Wobec powyższego należy uznać, iż wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są określone w regulaminie świadczeń socjalnych i sfinansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych rzeczowe i pieniężne świadczenia pracodawcy związane z finansowaniem działalności socjalnej, w tym również dotyczące wypoczynku (także wycieczki) - o łącznej wartości nieprzekraczającej 380 zł w skali roku podatkowego.

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 (dotyczącego świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia) i pkt 79 (dotyczącego świadczeń z pomocy społecznej). Zarówno powołany wyżej przepis jak również inne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "zdarzenie losowe". w orzecznictwie podatkowym zasadą jest, że w sytuacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty w przepisach nie jest bliżej określony to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać przy zastosowaniu wykładni językowej lub zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku potocznym.

Mając powyższe na uwadze, pod pojęciem "indywidualnego zdarzenia losowego" można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu, śmierć itp. Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, iż jest to świadczenie jednorazowe mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą w przypadkach wymienionych w tym przepisie oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu. w przypadku braku należytego udokumentowania zdarzenia, zapomoga stanowi przychód ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu wraz z innymi dochodami ze stosunku pracy na zasadach określonych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że tylko zapomogi pieniężne wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy. Natomiast jeżeli zapomoga zostanie przekazana na skutek innych zdarzeń (np. trudnej sytuacji materialnej), ww. zwolnienie nie znajdzie zastosowania.

W takiej sytuacji jeżeli zapomoga pieniężna została wypłacona ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla pracowników znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, co ma miejsce w przedmiotowej sprawie - korzysta ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż świadczenie przekazane pracownikom w postaci paczek mikołajkowych, imprez integracyjnych (ogniska, zabawy, kuligi), wycieczek sportowo-krajoznawczych z noclegiem, biletów wstępu na imprezy kulturalno-rozrywkowe, zapomóg z tytułu trudnej sytuacji życiowej, sfinansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, będzie przychodem pracownika ze stosunku pracy, w związku z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia, przy czym przychód ten będzie korzystać ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kwoty 380,00 zł (kwota ta obejmuje wartość rzeczowych i pieniężnych świadczeń otrzymanych w skali całego roku podatkowego). Od nadwyżki kwoty 380 zł powinien zostać naliczony podatek.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie:

* opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przyznanych pracownikom świadczeń w postaci paczek mikołajkowych, imprez integracyjnych (ogniska, zabawy, kuligi), wycieczek sportowo-krajoznawczych z noclegiem, biletów wstępu na imprezy kulturalno-rozrywkowe, w przypadku, gdy kwota przyznanych świadczeń przekroczy w roku podatkowym 380 zł należy uznać za prawidłowe,

* opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przyznanych zapomóg dla pracowników znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, w przypadku, gdy kwota przyznanych świadczeń przekroczy w roku podatkowym 2.380 zł

W treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wyraźnie wyłączył ze zwolnienia bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi stwierdzając, iż nie są one świadczeniami rzeczowymi. Należy zauważyć, iż bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi nie są również świadczeniami pieniężnymi, gdyż pieniądz jest prawnie określonym, powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym, który może wyrażać, przechowywać, przekazywać wartość dóbr i usług i którego wartość powinna być ściśle związana z wartością produkcji wytworzonej na obszarze danego kraju (definicja pieniądza wg Gustawa Schmöllera). Pieniądz jest to ustalony po przez władze państwowe prawny środek płatniczy, zależny w swej sile nabywczej od społecznego wkładu pracy wnoszonego przez posiadacza pieniądza do gospodarstwa społecznego, będący anonimowym i generalnym tytułem do udziału w podziale produktu społecznego i dochodu narodowego na warunkach określonych przez poziom i strukturę cen dóbr i usług będących w sprzedaży. W Polsce prawnie określonym, powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym jest "złoty polski".

Zasadnym jest zatem stwierdzenie, iż świadczeniami pieniężnymi, do których odwołuje ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są świadczenia w postaci gotówki lub bezgotówkowe (w formie przelewu bankowego lub odpowiedniej karty płatniczej - bankowej).

Bony, co prawda, zastępują środki pieniężne, jednakże nie są powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym (w odróżnieniu od pieniądza). Zatem, wartość bonów stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy. Świadczenia te nie są bowiem ani świadczeniami pieniężnymi ani świadczeniami o charakterze rzeczowym. Od tych świadczeń pracodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych - zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 i następnych ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaznaczyć bowiem należy, że jeżeli bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi byłyby świadczeniami pieniężnymi (podlegającymi zwolnieniu), to ustawodawca wskazując w treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zakres zwolnień (pieniężne i rzeczowe) nie wymieniłby tych świadczeń (bonów, talonów i innych ww. znaków) jako wyłączonych ze zwolnienia. Reasumując, zwolnienie, o którym mowa powyżej nie obejmuje bonów towarowych dla pracowników.

Powyższe oznacza, że stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej świadczeń w postaci bonów towarowych należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.