IPTPB2/415-756/13-4/KKu - Zasady skorzystania przez rozwiedzionego małżonka z podatkowej ulgi na dzieci w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2013 r. (data wpływu 16 grudnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 marca 2014 r. (data wpływu 21 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

W dniu 16 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do ulgi prorodzinnej.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.). Pismem z dnia 10 marca 2014 r., Nr IPTPB2/415-756/13-2/KKu, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 11 marca 2014 r. (skutecznie doręczono 14 marca 2014 r.). Natomiast w dniu 21 marca 2014 r. do tutejszego Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 19 marca 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 11 grudnia 2010 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński. Dnia 29 marca 2011 r. urodził się syn Wnioskodawcy, gdzie od chwili urodzenia do dnia 17 września 2011 r. mieszkał z Wnioskodawcą i Jego żoną. W dniu 17 września 2011 r. małżonka Wnioskodawcy wyprowadziła się z dzieckiem do M.............. do swojej matki, gdzie wspólnie z nią i z dzieckiem zamieszkiwała. Po wyprowadzeniu się żony Wnioskodawcy z ich wspólnego miejsca zamieszkania Wnioskodawca jeździł do dziecka, kiedy chciał. Ponadto święta Bożego Narodzenia w 2011 r. Wnioskodawca spędził wraz z dzieckiem i żoną w M............... (miejsce zamieszkania żony Wnioskodawcy i dziecka). W 2012 r. w miesiącu luty Wnioskodawca spędził tydzień urlopu ojcowskiego także w M............. Po wyjeździe Wnioskodawcy z urlopu ojcowskiego Jego żona wniosła do Sądu pozew o rozwód. W miesiącu czerwcu 2012 r. odbyła się I Rozprawa, gdzie zostały zabezpieczone sądownie kontakty z dzieckiem. W późniejszym terminie została podpisana ugoda mediacyjna, która także zawierała kontakty z dzieckiem. Sprawa rozwodowa zakończyła się w dniu 24 października 2012 r. w Sądzie Okręgowym. Po czym Wnioskodawca złożył apelację. Sprawa zakończyła się w dniu 21 marca 2013 r. w Sądzie Apelacyjnym. Władza rodzicielska nad małoletnim powierzona została obojgu rodzicom, zaś miejsce zamieszkania ustalono przy matce. Wnioskodawca nadmienia, że od dnia 17 września 2011 r. do chwili obecnej łoży na dziecko. Pierwsze bez wyroku Sądu - dobrowolnie, później zaś zgodnie z wyrokiem Sądu. Wnioskodawca dodaje, że matka dziecka w 2011 r. i 2012 r. nie rozliczała się z Urzędem Skarbowym. Wnioskodawca nadmienia, że kontakty z dzieckiem w 2011 r., 2012 r. i 2013 r. ma bardzo dobre przez ustanowienie przez Sąd. Niejednokrotnie oprócz partycypowania w postaci alimentów Wnioskodawca kupuje dodatkowo prezenty dla dziecka. Wnioskodawca dodaje, że w chwili obecnej nie posiada dobrego kontaktu z matką dziecka. Kontakty te ograniczają się tylko do informowania o dziecku.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że wykonywał władzę rodzicielską w 2011 r. i 2012 r. wobec syna. Do dnia 17 września 2011 r. Wnioskodawca zamieszkiwał razem z synem. Po wyprowadzeniu się wraz z matką, Wnioskodawca kontaktował się z synem poprzez spotkania. Ponadto od dnia wyprowadzenia się do dnia dzisiejszego Wnioskodawca płaci alimenty. Wnioskodawca nadmienił, że wyrokiem Sądu Okręgowego władza rodzicielska powierzona jest obojgu rodzicom. Wnioskodawca pozostawał w związku małżeńskim w 2011 r. i 2012 r. Rozwód otrzymał 21 marca 2013 r. Wnioskodawca stwierdził, że z posiadanych przez Niego informacji wie, że Jego była żona nie korzystała z odliczeń z tytułu wychowywania dziecka od podatku dochodowego za 2011 r. i 2012 r., bo nie osiągnęła żadnego dochodu. Wnioskodawca nie zawierał porozumienia z byłą żoną w sprawie podziału kwoty odliczeń. Wnioskodawca w 2011 r. i 2012 r. nie prowadził działalności gospodarczej i nie był opodatkowany na zasadzie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. Wnioskodawca dodał, że złożył PIT-36 w 2011 r. i 2012 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo i w jakiej wysokości do skorzystania z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2011 i 2012.

Zdaniem Wnioskodawcy powinno przysługiwać Mu odliczenie w wysokości 100%, z uwagi na to, że matka dziecka w 2011 r. i 2012 r. nie rozliczała się z Urzędem Skarbowym, ponieważ nie posiadała dochodów. W ocenie Wnioskodawcy należy zastosować art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to mówi, że kwotę można odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Wnioskodawca podkreśla, że matka dziecka w latach 2011-2012 nie wykazywała dochodów, dlatego uważa On, że należy Mu się 100% ulgi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. cytowanej ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi za lata 2011 - 2012 są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki tj.:

* osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,

* w stosunku do małoletniego dziecka wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało) lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Oznacza to, że z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy osiągają dochody opodatkowane według skali podatkowej. Do ulgi mają prawo również podatnicy opodatkowani zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych 19% podatkiem liniowym pod warunkiem, że uzyskają w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali.

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

* art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,

* ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 11 grudnia 2010 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński. Dnia 29 marca 2011 r. urodził się syn Wnioskodawcy, gdzie od chwili urodzenia do dnia 17 września 2011 r. mieszkał z Wnioskodawcą i Jego żoną. W dniu 17 września 2011 r. małżonka Wnioskodawcy wyprowadziła się z dzieckiem do swojej matki, gdzie wspólnie z nią i z dzieckiem zamieszkiwała. Żona Wnioskodawcy wniosła do Sądu pozew o rozwód. Sprawa rozwodowa zakończyła się w dniu 24 października 2012 r. w Sądzie Okręgowym. Po czym Wnioskodawca złożył apelację. Sprawa zakończyła się w dniu 21 marca 2013 r. w Sądzie Apelacyjnym.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że wykonywał władzę rodzicielską w 2011 r. i 2012 r. wobec syna. Po wyprowadzeniu się wraz z matką, Wnioskodawca kontaktował się z synem poprzez spotkania. Ponadto od dnia wyprowadzenia się do dnia dzisiejszego Wnioskodawca płaci alimenty. Wnioskodawca nadmienił, że wyrokiem Sądu Okręgowego władza rodzicielska powierzona jest obojgu rodzicom. Wnioskodawca pozostawał w związku małżeńskim w 2011 r. i 2012 r. Rozwód otrzymał 21 marca 2013 r. Wnioskodawca stwierdził, że z posiadanych przez Niego informacji wie, że Jego była żona nie korzystała z odliczeń z tytułu wychowywania dziecka od podatku dochodowego za 2011 r. i 2012 r., bo nie osiągnęła żadnego dochodu. Wnioskodawca nie zawierał porozumienia z byłą żoną w sprawie podziału kwoty odliczeń. Wnioskodawca w 2011 r. i 2012 r. nie prowadził działalności gospodarczej i nie był opodatkowany na zasadzie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. Wnioskodawca dodał, że złożył PIT-36 w 2011 r. i 2012 r.

Zgodnie z ogólna zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dziecko. Władza rodzicielska zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeksem rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.) przysługuje obojgu rodzicom, zaś - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej, nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona do decydowania tylko w najważniejszych sprawach dotyczących dziecka. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

Rodzice po rozwodzie lub separacji, jeśli obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Odliczenie ulgi będzie wymagało uzgodnienia przez małżonków proporcji, w jakiej dokonają odliczenia za okresy, w których wspólnie wykonywali władzę rodzicielską nad synem. Wynika to z faktu, że brak takiego uzgodnienia może spowodować, że suma odliczeń dokonanych przez rodziców - w ich zeznaniach podatkowych - przekroczy kwotę 1 112 zł 04 gr rocznie na dziecko. Ustawodawca natomiast jednoznacznie określił limit odliczenia tytułem omawianej ulgi i wskazał, w jakich przypadkach ulga winna być dzielona wg klucza 1/30 kwoty miesięcznej za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. W przypadku, gdy władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, tejże proporcji nie można ściśle zastosować. Ulga bowiem przysługuje im wspólnie i podlega wykazaniu w zeznaniu w częściach równych lub wg proporcji przez Nich przyjętej.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jeżeli oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, wówczas ulga prorodzinna przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, przez nich dokonana nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka, a jeżeli takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych. Istotne jest, aby nie dochodziło do dublowania ulgi.

Decyzję o sposobie podziału tej kwoty ustawodawca pozostawił rodzicom dziecka, zaznaczając jedynie, że kwota ulgi na dziecko dotyczy łącznie obojga rodziców. Natomiast, jeżeli rodzice takich proporcji nie ustalili, bądź nie są w stanie dojść do porozumienia w tej kwestii, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z nich w częściach równych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że jeżeli faktycznie była żona Wnioskodawcy nie osiągnęła żadnych dochodów za 2011 r. i 2012 r., Wnioskodawca może dokonać odliczenia ulgi na dziecko za 2011 i 2012 r., w wysokości 100%, po spełnieniu wszystkich ustawowych przesłanek określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli kwota dokonanego odliczenia w danym roku podatkowym nie przekroczy kwoty odliczenia przysługującego względem danego dziecka. Podkreślenia wymaga fakt, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Jednocześnie tutejszy Organ zastrzega, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy dziecko było faktycznie wychowywane przez rodzica, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Ponadto należy zauważyć, że organ interpretacyjny jest jedynie uprawniony do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego, nie ma natomiast uprawnień do rozstrzygania sporów pomiędzy osobami uprawnionymi do ulgi w zakresie wielkości, w jakiej ulgę tę winna każda z nich zastosować.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, został złożony przez jednego z rodziców małoletniego dziecka, zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców. Drugi z rodziców małoletniego dziecka, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.