IPTPB2/415-676/11-4/AK - Możliwość odliczenia od podatku tzw. ulgi prorodzinnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku (data wpływu 31 października 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 27 listopada 2011 r. (data wpływu 30 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia od podatku tzw. "ulgi prorodzinnej" - jest prawidłowe.

W dniu 31 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia od podatku tzw. "ulgi prorodzinnej".

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Pismem z dnia 15 listopada 2011 r. znak IPTPB2/415-676/11-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 ww. ustawy wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie wysłano w dniu 17 listopada 2011 r. (skutecznie doręczono 21 listopada 2011 r.), natomiast w dniu 30 listopada 2011 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie złożona na druku ORD-IN z dnia 27 listopada 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca od 2008 r. jest opiekunem prawnym niepełnosprawnego od urodzenia brata. Brat ma teraz 49 lat i jest ubezwłasnowolniony całkowicie, nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji. Otrzymuje rentę rodzinną i socjalną oraz dodatek pielęgnacyjny jako osoba niepełnosprawna. Brat mieszka z Wnioskodawcą i Jego rodziną i jest na utrzymaniu Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy jako opiekun prawny osoby dorosłej, niepełnosprawnej, ubezwłasnowolnionej całkowicie Wnioskodawca może skorzystać z ulgi prorodzinnej doliczając Jej dochody do swojego dochodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawodawca zezwala na stosowanie ulgi prorodzinnej w przypadku dorosłych dzieci. Chodzi tu o dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek, otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną. W przypadku brata Wnioskodawcy jest to dodatek pielęgnacyjny i renta socjalna (art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy o PIT). Z odliczenia na dorosłe dzieci ulgi prorodzinnej mogą korzystać podatnicy (nie tylko rodzice) utrzymujący pełnoletnie dzieci w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo (tak jest w przypadku Wnioskodawcy). Oboje rodzice nie żyją i na mocy prawomocnego postanowienia sądu Wnioskodawca jest opiekunem prawnym ubezwłasnowolnionego całkowicie brata. Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania a także wychowania. Brat mieszka z Wnioskodawcą, jest pod Jego opieką i na Jego utrzymaniu. W ocenie Wnioskodawcy oznacza to, że spełnia warunki do skorzystania z ulgi prorodzinnej na niepełnosprawnego brata, należy też pamiętać, że ulga na niepełnosprawną osobę przysługuje bez względu na wiek, co oznacza, że może dotyczyć osoby w podeszłym wieku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

W myśl art. 27f ust. 2 tejże ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek (tj. w 2010 r. 92,67 zł miesięcznie, co daje kwotę 1.112,04 zł za cały rok), określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1.

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 powołanej ustawy w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 wyżej cyt. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 powołanej ustawy).

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki tj.:

* osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,

* wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Oznacza to, że z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy osiągają dochody opodatkowane według skali podatkowej. Do ulgi mają prawo również podatnicy opodatkowani zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy też z działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych 19% podatkiem liniowym pod warunkiem, iż uzyskają w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali np. zasiłek chorobowy, dochody z najmu.

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

* art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,

* ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Mając na uwadze treść art. 6 ust. 4 ww. ustawy oraz treść art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, iż uprawnienie do ulgi związane jest z wychowywaniem przez podatnika - oprócz dzieci małoletnich, o których mowa w art. 27f ust. 1 ww. ustawy - również dzieci:

* bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

* do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem stwierdzić, że jak wynika z art. 27f ust. 1 ww. ustawy podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało. Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 powołanego powyżej przepisu stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa m.in. w art. 6 ust. 4 pkt 2 (dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie natomiast z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2008 r. na mocy orzeczenia sądowego Wnioskodawca został ustanowiony opiekunem prawnym swojego pełnoletniego brata, który jest całkowicie ubezwłasnowolniony. Brat Wnioskodawcy otrzymuje rentę socjalną z ZUS oraz zasiłek pielęgnacyjny z Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie i mieszka wspólnie z rodziną Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał także, iż ciąży na Nim jako na jedynym bracie osoby niepełnosprawnej obowiązek alimentacyjny.

Wobec powyższego, jeżeli Wnioskodawca utrzymywał i utrzymuje całkowicie ubezwłasnowolnionego brata w związku z ciążącym na Nim obowiązkiem alimentacyjnym, przysługuje mu możliwość skorzystania z tzw. "ulgi prorodzinnej", o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wszystkie ulgi i zwolnienia podatkowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawie.

Zatem oceniając, czy w danej sytuacji przysługuje do niej prawo, należy przepisy stosować w sposób ścisły tj. nie należy dokonywać ich wykładni rozszerzającej, ani też zawężającej.

Do wniosku (data wpływu 31października 2011 r.) Wnioskodawca dołączył dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Organ upoważniony nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.