IPTPB2/415-662/13-7/KR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2013 r. (data wpływu 28 października 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 stycznia 2014 r. (data wpływu 20 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania nadpłaty w związku z zapłatą podatku od dochodu osiągniętego z tytułu odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania nadpłaty w związku z zapłatą podatku od dochodu osiągniętego z tytułu odszkodowania.

W związku z tym, że złożony wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 i § 4 oraz art. 14f ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 8 stycznia 2014 r., Nr IPTPB2/415-662/13-4/Kr, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 8 stycznia 2014 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 13 stycznia 2014 r.), zaś w dniu 20 stycznia 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania 17 stycznia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w latach podatkowych 2011 oraz 2012 podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i za te lata podatkowe złożył zeznanie PIT-36L. Wnioskodawca w latach podatkowych 2011 oraz 2012 był wspólnikiem spółki osobowej pod firmą A, nr KRS..... Wnioskodawca w latach podatkowych 2011 oraz 2012 ustalał dochód na podstawie ksiąg rachunkowych prowadzonych dla tej spółki.

Wnioskodawca wraz ze swoją małżonką - w dniu 6 grudnia 2011 r. przed notariuszem - zawarli z syndykiem umowę kupna-sprzedaży. Tytułem tej umowy małżonkowie nabyli, jako współwłaściciele łączni na prawie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, przedsiębiorstwo upadłego w rozumieniu art. 55¹ k.c., wchodzące w skład masy upadłości.

Wnioskodawca nie był zarejestrowany w CEIDG.

W skład tego przedsiębiorstwa wchodziły:

Ww. podział działki nr 200/11 został zatwierdzony ostateczną Decyzją Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej z dnia 2 grudnia 2010 r., na mocy której prawo własności działek nr 200/16 oraz 200/17 przeszło z mienia upadłego na własność Skarbu Państwa. Podstawę prawną wskazanej Decyzji stanowiły przepisy art. 11a ust. 1, art. 11f ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.). Prawo własności działki nr 200/11 (w tym działek nr 200/16 oraz nr 200/17 powstałych po podziale działki nr 200/11) upadły nabył w dniu 8 lipca 1999 r.

Ww. podział działki nr 727 został zatwierdzony ostateczną Decyzją Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej z dnia 2 grudnia 2010 r., na mocy której prawo własności działki nr 727/4 przeszło z mienia upadłego na własność Skarbu Państwa. Podstawę prawną wskazanej Decyzji stanowiły przepisy art. 11a ust. 1, art. 11f ust. 1, art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.). Prawo własności działki nr 727 (w tym działki nr 727/4 powstałej po podziale działki nr 727) upadły nabył w dniu 31 lipca 1996 r.

3. roszczenia wobec Skarbu Państwa o odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości:

o oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działki nr 200/16 o pow. 0,0549 ha oraz nr 200/17 o pow. 0,3555 ha,

o oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działka nr 727/4 o pow. 0,0172 ha.

Na moment stawania do aktu notarialnego Stronom nie była znana wartość rynkowa tych roszczeń wobec Skarbu Państwa o odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Strony oszacowały tą wartość dla potrzeb podatku od czynności cywilnoprawnych na minimum 284.000,00 PLN.

Z tytułu nabycia tego przedsiębiorstwa małżonkowie ponieśli wydatki z funduszy pochodzących z ich majątku wspólnego w kwocie:

Małżonkowie w dniu 12 grudnia 2011 r. sprzedali samochód Mercedes Atego 814, rok produkcji 2001 za cenę 2.500 PLN brutto, której zapłatę w tym dniu otrzymali.

Małżonkowie w dniu 12 grudnia 2011 r. sprzedali samochód Fiat Cinquecento, rok produkcji 1998 za cenę 150 PLN brutto, której zapłatę w tym dniu otrzymali.

Małżonkowie w dniu 14 grudnia 2011 r. sprzedali elementy składowe mebli w 1000 opakowaniach, meble i sprzęt biurowo-magazynowy, formę do produkcji styropianu za cenę 6.000 PLN brutto, której zapłatę w tym dniu otrzymali.

W dniu 23 stycznia 2012 r., na rachunek bankowy małżonków wpłynęły przelewy kwot 660.700,00 PLN oraz 33.035,00 PLN tytułem odszkodowania - w kwocie 693.735,00 PLN, ustalonego Decyzją Wojewody z dnia 20 grudnia 2011 r., z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działki nr 200/16 o pow. 0,0549 ha oraz nr 200/17 o pow. 0,3555 ha. Podstawę prawną wskazanej Decyzji stanowiły przepisy art. 12 ust. 4a, ust. 4f, ust. 5, art. 18 ust. 1, ust. 1e pkt 1 i art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.), art. 128 ust. 1, art. 130 ust. 2 i art. 134 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 1997 r. Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) oraz § 36 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2109 z późn. zm.).

Ponadto w dniu 15 lutego 2012 r. na rachunek bankowy małżonków wpłynęły przelewy kwot 899,00 PLN oraz 17.974,00 PLN tytułem odszkodowania - w wysokości 18.873,00 PLN, ustalonego Decyzją Wojewody z dnia 3 stycznia 2012 r., z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działka nr 727/4 o pow. 0,0172 ha. Podstawę prawną wskazanej Decyzji stanowiły przepisy art. 12 ust. 4a, ust. 4f, ust. 5, art. 18 ust. 1, ust. 1e, ust. 3 i art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.), art. 128 ust. 1, art. 130 ust. 2 i art. 134 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 1997 r. Nr 115, poz. 741 z późn. zm.) oraz § 36 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2109 z późn. zm.).

Wnioskodawca w dniu 9 października 2013 r. dokonał zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za rok podatkowy 2012 w wysokości 2.594 PLN, obliczonego (zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) od dochodu w wysokości 17.502 PLN <1/2 x (693.735,00 PLN + 18.873,00 PLN) - 1/2 x (670.000 PLN + 7.603,50 PLN>, osiągniętego tytułem ww. odszkodowań, wraz z odsetkami od zaległości podatkowej, obliczonymi zgodnie z art. 56 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Wnioskodawca następnie - na skutek korekty zeznania PIT-36 (18) złożonego za rok podatkowy 2012 - w dniu 21 października 2013 r., dokonał zapłaty zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok podatkowy 2012 w wysokości 98.893 PLN, obliczonej (zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) od dochodu w wysokości 356.304 PLN < (1/2 x (693.735,00 PLN + 18.873,00 PLN)>, osiągniętego tytułem ww. odszkodowań, wraz z odsetkami od zaległości podatkowej, obliczonymi zgodnie z art. 56 § 1a ustawy - Ordynacja podatkowa.

Wnioskodawca wskazuje, że wniosek nie dotyczy dochodów osiągniętych przez Wnioskodawcę w latach podatkowych 2011 oraz 2012 z pozostałych źródeł przychodów, o których mowa w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

* Zakupu w dniu 6 grudnia 2011 r. "przedsiębiorstwa upadłego", w skład którego wchodziły m.in. roszczenia wobec Skarbu Państwa o odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości i ruchomości (określone w pkt 3-5 opisu stanu faktycznego), Wnioskodawca nie dokonał, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym jako wspólnik Spółki jawnej.

* Zakupione w dniu 6 grudnia 2011 r. "przedsiębiorstwo upadłego", w skład którego wchodziły ww. składniki majątku, nie zostało wniesione jako aport do Spółki jawnej, której Wnioskodawca był w latach 2011-2012 wspólnikiem.

* Przychodów z tytułu zbycia przedmiotowych ruchomości Wnioskodawca nie wykazał w zeznaniach podatkowych za 2011-2012 i nie zaliczył do żadnego źródła przychodów.

* Przychody z tytułu otrzymania w dniach 23 stycznia 2012 r. i 15 lutego 2012 r. kwot ustalonych decyzjami Wojewody z dnia 20 grudnia 2011 r. i z dnia 3 stycznia 2012 r., Wnioskodawca zaliczył do "innych źródeł", o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

* W umowie kupna-sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego ustalono łączną cenę sprzedaży przedsiębiorstwa, przy czym cena ta nie została określona w rozbiciu na cenę jednostkową poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa upadłego.

* Na uboczne koszty zakupu naliczone przez notariusza w akcie notarialnym składały się:

- Zobowiązanie Wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok podatkowy 2012 - jakie powstało z tytułu pozostałych dochodów, osiągniętych przez Wnioskodawcę w roku podatkowym 2012 z pozostałych źródeł przychodów Wnioskodawcy, innych niż wskazane w niniejszym stanie faktycznym - zostało w pełni i terminowo przez Wnioskodawcę wykonane. Jedynym dochodem - stanowiącym po stronie Wnioskodawcy źródło potencjalnej zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok podatkowy 2012 - był dochód osiągnięty przez Wnioskodawcę tytułem ww. odszkodowań.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy w okolicznościach stanu faktycznego - dokonanie zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu osiągniętego przez Wnioskodawcę w roku podatkowym 2012 tytułem przedmiotowych odszkodowań wraz z odsetkami od zaległości podatkowej mogło spowodować powstanie po stronie Wnioskodawcy nadpłaty, w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 w zw. z § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Zdaniem Wnioskodawcy, ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, cyt.: "Wolne od podatku dochodowego są: przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu;"

Ponieważ podstawę prawną odszkodowań otrzymanych przez Wnioskodawcę stanowiły przepisy art. 12 ust. 4a i nast. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.), wobec powyższego - na podstawie art. 2 pkt 11 ustawy o gospodarce nieruchomościami - odszkodowania te zostały "wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami" tak, jak to stanowi przepis art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, w okolicznościach stanu faktycznego nie zachodzi wyłączenie, o którym mowa w dalszej treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem działki nr 200/16, 200/17, oraz nr 727/4 zostały nabyte odpowiednio 8 lipca 1999 r. oraz 31 lipca 1996 r., tj. dawniej niż w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, co nastąpiło z wniosku, właściwego zarządcy drogi, doręczonego Wojewodzie w 2010 r. (por. art. 11a ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

W związku z powyższym - w ocenie Wnioskodawcy - dochód osiągnięty w roku podatkowym 2012 przez Wnioskodawcę z tytułu przedmiotowych odszkodowań był wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 oraz § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, cyt.: "Za nadpłatę uważa się kwotę: nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;"; "Jeżeli wpłata dotyczyła zaległości podatkowej, na równi z nadpłatą traktuje się także część wpłaty, która została zaliczona na poczet odsetek za zwłokę."

Ponieważ - w przypadku zwolnienia dochodu od podatku dochodowego od osób fizycznych - obowiązek podatkowy, jaki powstał w tym podatku (zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nie przekształca się w zobowiązanie do zapłaty tego podatku (tak jak tego wymaga art. 45 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 21 § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa), dlatego też podatek dochodowy od osób fizycznych zapłacony od takiego dochodu stanowi "podatek nienależny", w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, a tym samym nadpłatę.

W okolicznościach stanu faktycznego Wnioskodawca dokonał zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu wolnego od tego podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku, gdy od podatku dochodowego od osób fizycznych zapłaconego nienależnie podatnik naliczył odsetki od zaległości podatkowej oraz dokonał ich zapłaty - na podstawie art. 72 § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa - odsetki takie również stanowią nadpłatę.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, dokonanie - w okolicznościach stanu faktycznego - zapłaty podatku PIT od dochodu osiągniętego przez Wnioskodawcę w roku podatkowym 2012 tytułem przedmiotowych odszkodowań wraz z odsetkami od zaległości podatkowej mogło spowodować powstanie po stronie Wnioskodawcy nadpłaty, w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 w zw. z § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z punktem 9 tego artykułu źródłem przychodów są "inne źródła".

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zauważyć należy, że powołany wyżej przepis wymienia określone rodzaje przychodów stanowiące pewien katalog o charakterze otwartym, a tym samym nie rozstrzyga w sposób ostateczny co jest przychodem z "innych źródeł". Użycie przez ustawodawcę zwrotu "w szczególności" przesądza, że przedmiotowy katalog nie ma charakteru zamkniętego, wyczerpującego. Innymi słowy, przychody niemieszczące się w źródłach przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy i niewymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych przewidzianych w tej ustawie stanowią przychody z innych źródeł.

Z kolei, w myśl art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Powołana ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia w art. 21 ust. 1 ścisły katalog zwolnień podatkowych, m.in. w zakresie odszkodowań.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.).

W myśl art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to tym współwłasności łącznej.

Natomiast w myśl art. 31 § 2 pkt 2 ww. Kodeksu, do majątku wspólnego należą w szczególności dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 43 § 1 Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stosownie do art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Wspólność małżeńską, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter. Jednakże w chwili ustania wspólności majątkowej, wspólność bezudziałowa ulega przekształceniu i każdy z małżonków otrzymuje udział w majątku wspólnym.

Z chwilą zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej powodującej powstanie rozdzielności majątkowej, wszelkie rzeczy jakie każdy z małżonków nabędzie po zawarciu takiej umowy, wchodzi w skład jego majątku odrębnego. Natomiast, jeżeli nie nastąpił podział majątku dorobkowego, przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa do czasu ustania wspólności majątkowej, stanowią nadal ich majątek wspólny.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Zasadą ustawową jest zatem, że małżonkowie są podatnikami każdy z osobna, a w szczególnych przypadkach ustawa zezwala na łączne opodatkowanie małżonków, nie powoduje to jednak, że małżonkowie stają się jednym podatnikiem, gdyż podatnikiem nadal pozostaje osoba fizyczna.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, wynika że Wnioskodawca wraz ze swoją małżonką w dniu 6 grudnia 2011 r. umową kupna-sprzedaży nabyli jako współwłaściciele łączni na prawie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej "przedsiębiorstwo upadłe", w skład którego wchodziły m.in. roszczenia wobec Skarbu Państwa o odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości oznaczonych w ewidencji gruntów, jako działki nr 200/16, 200/17 oraz 727/4). Na mocy Decyzji Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej z dnia 2 grudnia 2010 r. prawo własności działki nr 200/16, 200/17 oraz 727/4 przeszło z mienia upadłego na własność Skarbu Państwa. W dniu 23 stycznia 2012 r. na rachunek bankowy Wnioskodawcy i Jego małżonki wpłynęły przelewy kwot tytułem odszkodowania, ustalonego Decyzją Wojewody z dnia 20 grudnia 2011 r. z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działki nr 200/16 oraz 200/17. Ponadto w dniu 15 lutego 2012 r. na rachunek bankowy Wnioskodawcy i Jego żony wpłynęły przelewy kwot tytułem odszkodowania, ustalonego Decyzją Wojewody z dnia 3 stycznia 2012 r. z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działka nr 727/4.

W świetle powyższych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stwierdzić należy, że otrzymane przedmiotowe odszkodowania stanowią majątek wspólny Wnioskodawcy i Jego żony.

Należy podkreślić, że odszkodowanie to świadczenie, jakie należy się poszkodowanemu za wyrządzenie szkody od podmiotu prawa cywilnego (np. osoby fizycznej, osoby prawnej, Skarbu Państwa), który tę szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność; świadczenie mające na celu wyrównanie uszczerbku, jakiego doznała osoba na skutek tego, że jej prawnie chronione dobra i interesy zostały naruszone.

W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

W polskim ustawodawstwie i orzecznictwie pojęcie "odszkodowania" zwykło się łączyć z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

Co prawda ustawa podatkowa nie zawiera definicji szkody czy odszkodowania, tym niemniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

I tak, z postanowień art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego).

W niniejszej sprawie Wnioskodawca nie był osobą poszkodowaną, o której mowa powyżej, nie był On właścicielem (współwłaścicielem) wywłaszczonych nieruchomości. Nabył jedynie roszczenie do odszkodowania za przejęcie na rzecz Skarbu Państwa prawa własności nieruchomości "przedsiębiorstwa upadłego". Wypłacone świadczenie w części na Niego przypadającej nie miało związku z rzeczywistą szkodą (stratą) po stronie Wnioskodawcy, bowiem szkoda taka u Wnioskodawcy nie powstała. Wypłacone świadczenie zostało wypłacone w związku z roszczeniem o odszkodowanie, które Wnioskodawca nabył od osoby poszkodowanej.

Tym samym przyznane świadczenia pieniężne na mocy Decyzji Wojewody z dnia 20 grudnia 2011 r. oraz z dnia 3 stycznia 2012 r. z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności przedmiotowych nieruchomości nie wiążą się z naprawieniem wyrządzonej szkody po stronie Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie był osobą poszkodowaną.

Zatem, analiza art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stała się bezprzedmiotowa.

Stosownie do art. 72 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku. Jeżeli wpłata dotyczyła zaległości podatkowej, na równi z nadpłatą traktuje się także część wpłaty, która została zaliczona na poczet odsetek za zwłokę (art. 72 § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Zgodnie z art. 73 § 1 pkt 1 powołanej ustawy, nadpłata powstaje, z zastrzeżeniem § 2, z dniem zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej.

W myśl art. 73 § 2 pkt 1 ww. ustawy, nadpłata powstaje z dniem złożenia zeznania rocznego - dla podatników podatku dochodowego.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie Decyzji Wojewody świadczenia pieniężne (odszkodowania) z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa prawa własności przedmiotowych nieruchomości, w części na Niego przypadającej - mimo, że zostały nazwane odszkodowaniem - nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Otrzymane kwoty z tego tytułu stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, dokonanie zapłaty podatku należnego od dochodu osiągniętego przez Wnioskodawcę w roku podatkowym 2012 tytułem przedmiotowych odszkodowań wraz z odsetkami od zaległości podatkowej nie powoduje po stronie Wnioskodawcy nadpłaty w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 w zw. z art. 72 § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.