IPTPB2/415-578/13-4/KKu - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej uprzednio w wyniku darowizny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2013 r. (data wpływu 2 września 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2013 r. (data wpływu 24 października 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2013 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wpłynął wniosek z dnia 30 sierpnia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu pismem z dnia 10 września 2013 r., Nr ILPB2/415-847/13-2/ES, na podstawie art. 15 § 1 oraz art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) w związku z § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) ww. wniosek przekazał do załatwienia zgodnie z właściwością Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim (data wpływu 13 września 2013 r.).

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Pismem z dnia 14 października 2013 r., znak IPTPB2/415-578/13-2/KKu, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 14 października 2013 r. (skutecznie doręczono 16 października 2013 r.), natomiast w dniu 24 października 2013 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 5 kwietnia 1991 r. rodzice Wnioskodawczyni dokonali darowizny na rzecz Wnioskodawczyni i Jej rodzeństwa (dwóch sióstr). Przedmiotem umowy była nieruchomość, (działka o obszarze) położona, którą Wnioskodawczyni nabyła wraz z rodzeństwem na zasadach współwłasności po 1/3 na każdą z sióstr. Potwierdzeniem tego faktu jest kserokopia aktu notarialnego z 5 kwietnia 1991 r. - Repertorium. W 2004 r. dokonany został podział geodezyjny wspólnej nieruchomości na działki i drogę dojazdową. Jako współwłaściciele, część wspólnej nieruchomości Wnioskodawczyni wraz z siostrami sprzedała. We współwłasności do czerwca 2013 r. pozostały 3 działki. Wnioskodawczyni wraz z siostrami wystąpiły do Sądu Rejonowego o zniesienie współwłasności. 5 czerwca 2013 r. postanowieniem Sądu Rejonowego współwłasność nieruchomości została zniesiona bez spłat i dopłat (w załączeniu do wniosku kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego). Z 1/3 części darowizny pozostało Wnioskodawczyni, na co składają się 2 działki o numerach ewidencyjnych. Po rozpatrzeniu wniosku Wnioskodawczyni, Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych dokonał wpisu - (w załączeniu kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego). Wnioskodawczyni zamierza sprzedać w najbliższym czasie działkę, która na mocy postanowienia Sądu jest Jej wyłączną własnością. Jednocześnie Wnioskodawczyni dodała, że nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), przedmiotowej nieruchomości nie nabyła, ani nie sprzeda w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1. Czy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) nabycie przez Wnioskodawczynię nieruchomości (na współwłasność) nastąpiło w chwili otrzymania darowizny czy po uprawomocnieniu się postanowienia Sądu Rejonowego o zniesieniu współwłasności nieruchomości bez spłat i dopłat.

2. Czy dochód ze sprzedaży opisanej nieruchomości - niedokonywanej w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - powinien być opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach art. 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawczyni, nabycie nieruchomości nastąpiło w chwili otrzymania darowizny, w konsekwencji sprzedaż opisanej wyżej nieruchomości - niedokonywanej w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - nie stanowi źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ze sprzedaży opisanej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach art. 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2 odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8, dla określenia jego skutków podatkowych ważne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni nabyła na podstawie aktu darowizny w dniu 5 kwietnia 1991 r. wraz z siostrami nieruchomość (działkę o obszarze) na zasadach współwłasności po 1/3 na każdą z sióstr. Wnioskodawczyni wraz z siostrami wystąpiły do Sądu Rejonowego o zniesienie współwłasności. 5 czerwca 2013 r. postanowieniem Sądu Rejonowego współwłasność nieruchomości została zniesiona bez spłat i dopłat. Z 1/3 części darowizny pozostało Wnioskodawczyni, na co składają się 2 działki o numerach ewidencyjnych. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać w najbliższym czasie działkę, która na mocy postanowienia Sądu jest Jej wyłączną własnością.

Przez pojęcie darowizny rozumieć należy typ umowy nazwanej, opisanej w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Odnosząc się natomiast do instytucji zniesienia współwłasności, zauważyć należy, że współwłasność jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w ww. ustawie.

Zgodnie z art. 195 ww. Kodeksu współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu każdy ze współwłaścicieli może domagać się zniesienia współwłasności. Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnych między współwłaścicielami. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionych (podzielonych) rzeczy wspólnych. Celem postępowania o zniesienie współwłasności jest zatem nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, które stanowią przedmiot współwłasności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Zatem jeżeli zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat, a wielkość (wartość) przyznanych w wyniku zniesienia współwłasności rzeczy (nieruchomości) odpowiada wielkości (wartości) udziału we współwłasności, to zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Analogicznie, okoliczność, że udział innego współwłaściciela ulega pomniejszeniu, traktowana być musi w kategorii zbycia, gdyż w ten sposób ulega pomniejszeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (tu nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Jeżeli więc, spełnione są wymienione wyżej warunki, podział nieruchomości nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty, wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Tym samym, data zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu zniesienia współwłasności.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, że nabycie przedmiotowej działki nastąpiło w 1991 r., czyli w dacie otrzymania darowizny. Zniesienie współwłasności nieruchomości, dokonane w 2013 r., nie stanowiło dla Wnioskodawczyni daty nabycia, ponieważ zgodnie z informacją podaną w opisie zdarzenia przyszłego zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Oznacza to, że pięcioletni termin określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z końcem 1996 r.

Tak więc, dokonanie odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w 1991 r. na podstawie umowy darowizny nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, a tym samym nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile w rzeczywistości w wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawczyni otrzymała nieruchomość o wartości nieprzekraczającej wartości udziału nabytego w darowiźnie w 1991 r. W tej sytuacji na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia przedmiotowej działki, jaką nabyła w darowiźnie i w wyniku zniesienia współwłasności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Do uzupełnienia wniosku z dnia 21 października 2013 r. Wnioskodawczyni dołączyła dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Organ upoważniony, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i Jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.