IPTPB2/415-565/11-2/KK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2011 r. (data wpływu 20 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania "ulgi prorodzinnej"- jest nieprawidłowe.

W dniu 20 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania "ulgi prorodzinnej"

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Małżeństwo Wnioskodawcy zostało rozwiązane w dniu 9 kwietnia 2008 r. Winę za rozkład pożycia małżeńskiego w całości ponosi Żona Wnioskodawcy. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi: synem urodzonym w 1992 r. oraz córką urodzoną w 1999 r. powierzono Wnioskodawcy oraz matce dzieci. Podtrzymano również orzeczenie o ograniczeniu Wnioskodawcy i jego Żonie praw rodzicielskich, które miało miejsce jeszcze przed uzyskaniem rozwodu. Miejscem zamieszkania małoletnich dzieci było miejsce zamieszkania matki. Kosztami utrzymania i wychowania dzieci obciążono rodziców. Od Wnioskodawcy zasądzono alimenty na syna - XXX zł, na córkę - XXX zł, płatne do rąk matki. W dniu 22 lipca 2008 r. babka dzieci, a teściowa Wnioskodawcy, stała się zgodnie z wyrokiem sądu rodziną zastępczą dla Jego dzieci, z uwagi na to, że matka dzieci pracowała w agencji towarzyskiej i stała się nałogową alkoholiczką. Wnioskodawca w tym czasie pozostawał bez mieszkania i nie mógł zabrać dzieci do siebie.

Mimo zaistniałej sytuacji, Wnioskodawca miał dobry i częsty kontakt z dziećmi, szczególnie z małoletnią córką. Wnioskodawca zabiera córkę na weekendy, razem spędzają wakacje, które On finansuje, pomaga jej w lekcjach, zabiera na basen, lodowisko, czy do kina. Wnioskodawca kupuje córce ubrania i wszystko to co jest niezbędne do życia i nauki.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca jest kierowcą, Jego dzieci jeżdżą za darmo środkami komunikacji miejskiej, co też daje duże oszczędności w budżecie rodziny zastępczej.

Syn urodzony w 1992 r., od dnia 7 kwietnia 2010 r. jest już pełnoletni i nie podlega rodzinie zastępczej, uczy się i ma status ucznia. W dalszym ciągu pobiera z MOPR nieopodatkowany zasiłek na usamodzielnienie się. Mieszka z matką. Od momentu ustanowienia rodziny zastępczej tj. od dnia 27 lipca 2008 r., tak naprawdę syn nie spędził ani jednego dnia u babki (rodzina zastępcza). Cały czas mieszkał i mieszka z matką. Do miejsca pobytu rodziny zastępczej przyjeżdżał wówczas, gdy miała przyjść pani z MOPR w celu kontroli prawidłowości funkcjonowania rodziny. Zaraz po wyjściu syn, a często córka, wyjeżdżały do miejsca zamieszkania matki. Od czasu ustanowienia rodziny zastępczej, Wnioskodawca alimenty na dzieci płaci babce, czyli rodzinie zastępczej. Poza tym, od lipca 2010 r. Wnioskodawca płaci do MOPR XXX zł miesięcznie na córkę, zgodnie z obowiązującym brzmieniem art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, nadanym ustawą z dnia 8 marca 2010 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej. Wnioskodawca podkreśla, że syn nigdy nie mieszkał w rodzinie zastępczej, natomiast córka, z racji, że chodzi do szkoły podstawowej od poniedziałku do piątku przebywa u babki (rodzina zastępcza) i wtedy też przychodzi do Wnioskodawcy, by pomógł jej w lekcjach, bądź razem gdzieś wychodzą. Natomiast, weekendy spędza u matki lub u Wnioskodawcy. Wakacje córka spędza tylko u Wnioskodawcy lub matki.

Wnioskodawca uważa, że jest dobrym ojcem, mimo ograniczonych praw, utrzymuje dzieci i ma z nimi dobry kontakt, bierze czynny udział w ich wychowaniu, ma stały kontakt z babką dzieci, która stanowi dla córki, a stanowiła do uzyskania pełnoletności przez syna, rodzinę zastępczą.

Od października 2007 r. Wnioskodawca jest zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy. Osiąga dochody opodatkowane według skali podatkowej. Jest to jedyne źródło utrzymania Wnioskodawcy. Dzieci Wnioskodawcy nie osiągają żadnych opodatkowanych dochodów. Matka dzieci, z uwagi na to, że trudni się prostytucją, w świetle prawa, nie osiąga żadnych opodatkowanych dochodów, ma status osoby bezrobotnej, bez prawa do zasiłku. Babka dzieci jest wdową (rodzina zastępcza), ma emeryturę, a poza tym pobiera od Wnioskodawcy alimenty na córkę w kwocie XXX zł i z MOPR nieopodatkowany zasiłek przysługujący rodzinie zastępczej. Z uwagi na to, że syn nigdy u niej nie mieszkał, alimenty od Wnioskodawcy w kwocie XXX zł plus zasiłek z MOPR oddawała synowi do rąk własnych, gdyż nie utrzymywała go.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Pytania Wnioskodawcy dotyczą ulgi prorodzinnej, w związku z tym, że od 2009 r. umożliwiono rodzinom zastępczym odliczeń z tytułu tejże ulgi.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustanowienie rodziny zastępczej nie pozbawia Wnioskodawcy, jako ojca utrzymującego i mającego kontakt z dziećmi, skorzystania z odliczenia tejże ulgi.

Wnioskodawca pracuje i płaci podatek dochodowy od osób fizycznych co daje możliwość dokonania takiego odliczenia. Wnioskodawca uważa, że ma pierwszeństwo w dokonaniu takiego odliczenia, ponieważ utrzymuje dzieci z opodatkowanych pieniędzy, natomiast rodzina zastępcza utrzymuje Jego córkę, a wcześniej i syna z nieopodatkowanych pieniędzy tj. alimentów i zasiłku MOPR, przysługujących rodzinie zastępczej. Są to dochody nieopodatkowane.

Wnioskodawca stwierdza, że w żadnym z przepisów nie znalazł informacji, iż ustanowienie rodziny zastępczej wyklucza Go, jako ojca biologicznego, mającego ograniczone prawa, utrzymującego dzieci, z możliwości takiego odliczenia.

W dzienniku "Gazeta Prawna" z dnia 13 lipca 2011 r. Wnioskodawca przeczytał artykuł autorstwa Magdaleny Majkowskiej takiej treści: " do odliczenia od podatku ulgi na dziecko przez rodzica wystarczające jest spełnienie kryterium formalno-prawnego, jakim jest posiadanie władzy rodzicielskiej (również ograniczonej). W praktyce zatem prawo do ulgi mają także podatnicy, którzy w ogóle nie zajmują się dziećmi, nie płacą alimentów o ile tylko mają zachowane prawa rodzicielskie. Informowaliśmy o tym m.in. w wydaniu z 10 marca ("DGP" Nr 48/2011). Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (Nr 22547/11) poinformowało, że nie wprowadzi zmian w przepisach, które wiązałyby prawo do ulgi z faktycznym wychowaniem dziecka".

Wnioskodawca uważa także, że od momentu osiągnięcia przez syna pełnoletności przysługuje Mu możliwość dokonania takiego odliczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

W myśl art. 27f ust. 2 cytowanej ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1.

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 powołanej ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 cytowanej ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili m.in. poniższe przesłanki tj.:

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem stwierdzić, że jak wynika z art. 27f ust. 1 cytowanej ustawy, podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) uregulowane zostały m.in. zasady opieki nad rodziną i dzieckiem, w tym dotyczące rodziny zastępczej. Zgodnie z art. 72 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej zapewnia się opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Z treści art. 72 ust. 6 cytowanej ustawy wynika, iż umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu (zdanie pierwsze).

Natomiast art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 powołanej ustawy).

Zgodnie z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są to dzieci:

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi na pełnoletnie dzieci są podatnicy, którzy spełnili poniższe przesłanki, tj.:

* osiągali dochody opodatkowane według skali podatkowej,

* wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* utrzymywali pełnoletnie dziecko w związku z wykonywaniem przez siebie ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

* art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,

* ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż na mocy wyroku sądu, opiekę nad niepełnoletnią córką Wnioskodawcy sprawuje jej babcia, jako rodzina zastępcza. Natomiast syn Wnioskodawcy mieszka aktualnie z matką, posiada status ucznia, pobiera z MOPR nieopodatkowany zasiłek na usamodzielnienie się plus alimenty od Wnioskodawcy i nie osiąga żadnych opodatkowanych dochodów. Ponadto, do czasu uzyskania pełnoletności syn Wnioskodawcy był umieszczony w rodzinie zastępczej.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy prawa do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż Wnioskodawca nie spełnia warunków, które określił ustawodawca w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie może skorzystać z ulgi podatkowej z tytułu wychowania dzieci.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Końcowo należy wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Nie dotyczy jednak innych osób, w tym rodziny zastępczej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M. C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.