IPTPB2/415-538/11-3/ASZ - Opodatkowania alimentów przyznanych na podstawie ugody sądowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2011 r. (data wpływu 7 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania alimentów przyznanych na podstawie ugody sądowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ustanowienia nieodpłatnej renty oraz otrzymywania alimentów przyznanych na podstawie ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem w dniu 18 sierpnia 2006 r. podpisała umowę renty w formie aktu notarialnego. Między małżonkami istnieje rozdzielczość majątkowa. W umowie tej mąż Wnioskodawczyni zobowiązał się do nieodpłatnego wypłacania, począwszy od dnia 1 września 2006 r., żonie comiesięcznej renty pod warunkiem nieotrzymywania przez Nią należnych od męża alimentów bądź innych świadczeń mających na celu zaspokojenie potrzeb rodziny.

Dnia 13 września 2006 r. w Sądzie Rejonowym, między małżonkami została zawarta ugoda. W ugodzie tej, mąż Wnioskodawczyni zobowiązuje się do łożenia alimentów na potrzeby swojej rodziny począwszy od dnia 1 września 2006 r.

W dniu 14 listopada 2007 r., aktem notarialnym dokonano zmiany aktu notarialnego z dnia 18 sierpnia 2006 r., w którym strony ustalają, że renta wypłacana będzie także po ustaniu ich małżeństwa i wygaśnięciu wszystkich obowiązków alimentacyjnych wykonywanych przez męża wobec małżonki i zstępnych.

W dniu 15 listopada 2007 r. małżonkowie rozwiedli się.

Mąż Wnioskodawczyni w latach 2006-2010 wywiązywał się z zawartych umów wypłacając do dnia rozwodu alimenty na podstawie ugody, a po rozwodzie rentę na podstawie ww. aktów notarialnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy mimo rozdzielności majątkowej alimenty otrzymane od męża do dnia rozwodu oraz nieodpłatna renta otrzymana po rozwodzie stanowi dochód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych, czy też stanowi darowiznę o której mowa w ustawie o podatku od spadków i darowizn i na podstawie art. 4a ust. 1 korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest rozstrzygnięcie w zakresie skutków podatkowych otrzymywania alimentów przyznanych na podstawie ugody sądowej

Odnośnie kwestii opodatkowania nieodpłatnej renty zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane środki pieniężne, zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn stanowią darowiznę. Na podstawie art. 4a ust. 1 oraz spełnieniu warunku określonego w art. 4a ust. 4 pkt 2, darowizna ta korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Ponieważ otrzymane przez Wnioskodawczynię w latach 2006-2010 środki pieniężne, podlegają pod ustawę o podatku od spadków i darowizn, to nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 cyt. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.), za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie art. 27 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) obowiązek przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny powstaje poprzez zawarcie małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania lub unieważnienia. Wywiązywanie się z tego obowiązku poprzez przekazywanie części dochodów jednego z małżonków drugiemu (który np. nie ma możliwości zarobkowania) nie powoduje po stronie tego drugiego małżonka przysporzenia majątkowego, nie skutkuje zatem powstaniem przychodu podatkowego. Zabezpieczenie potrzeb rodziny w trakcie trwania związku małżeńskiego stanowi realizację obowiązku wobec rodziny i polega na przesunięciu środków majątkowych w ramach tej samej jednostki (rodziny).

Jednakże powyższe nie dotyczy małżonków między którymi istnieje rozdzielność majątkowa czy też małżonków rozwiedzionych. Należy podkreślić, że w przypadku alimentów otrzymywanych od byłego małżonka, czy też od małżonka, z którym Wnioskodawczyni ma ustanowioną rozdzielność majątkową nie ma zastosowania art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem na podstawie tego przepisu opodatkowaniu nie podlegają jedynie świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również przepisy wydane na podstawie Ordynacji podatkowej, nie wyłączały do 31 grudnia 2006 r. z opodatkowania alimentów (z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci), a ponieważ nie kwalifikowały ich też do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zaliczyć je do przychodów z "innych źródeł".

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 13 września 2006 r. w Sądzie Rejonowym, między małżonkami została zawarta ugoda. W ugodzie tej, mąż Wnioskodawczyni zobowiązuje się do łożenia alimentów na potrzeby swojej rodziny począwszy od dnia 1 września 2006 r. Mąż Wnioskodawczyni na podstawie zawartej ugody sądowej wypłacał alimenty do dnia rozwodu, tj. do dnia 15 listopada 2007 r.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz ww. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane w 2006 r. przez Wnioskodawczynię alimenty stanowiły źródło przychodów zakwalifikowane przez ustawodawcę do innych źródeł i podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wolą ustawodawcy (do końca 2006 r.) było bowiem opodatkowanie wszelkiego rodzaju alimentów (z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci), niezależnie od tego kto jest nimi obciążony, jaki zachodzi stosunek rodzinny między zobowiązanym, a uprawnionym, wreszcie z jakiego rodzaju przychodów są one wypłacane. Zatem alimenty wypłacane na rzecz Wnioskodawczyni w 2006 r. nie korzystały ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiły natomiast przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji powinny być opodatkowane wraz z pozostałymi dochodami w zeznaniu rocznym za ten rok.

W dniu 1 stycznia 2007 r. weszła w życie nowelizacja ustawy, mocą której zmieniono m.in. art. 20 ustawy, który stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jednocześnie wprowadzono art. 21 ust. 1 pkt 127 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są alimenty:

Powyższe zwolnienie zostało wprowadzone przez art. 1 pkt 14 lit. a) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588), która weszła w życie od 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z uregulowaniem zawartym w art. 21 powołanej ustawy zmieniającej, zmienione przepisy mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2007 r.

W związku z powyższym, zwolnieniem o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym objęte są uzyskane po 1 stycznia 2007 r. alimenty, zasądzone przez sąd, do kwoty 700 zł miesięcznie.

Należy stwierdzić, że wyrok sądowy w postępowaniu cywilnym, w procesie, rozstrzyga o zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia lub innej kwestii będącej przedmiotem postępowania. Natomiast ugodę sądową spisuje się w protokole rozprawy bądź posiedzenia, po czym podpisują ją strony bądź pełnomocnicy stron. Zawarcie ugody przed sądem kończy spór między stronami, w związku z czym wydanie wyroku staje się zbędne.

W omawianym art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ww. ustawy, ustawodawca wskazał na dwa warunki zwolnienia, które muszą być spełnione łącznie:

Zgodnie z literalnym brzmieniem tego przepisu zwolnienie to odnosi się jedynie do alimentów zasądzonych przez sąd, natomiast alimenty wypłacane na podstawie ugody sądowej nie korzystają ze zwolnienia podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni wypłacono alimenty na podstawie zawartej ugody sądowej. Nie został zatem spełniony warunek wymieniony w pkt 1.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów alimenty otrzymywane w 2007 r. na podstawie ugody sądowej stanowią przychód z innych źródeł, który powinien być wykazany w zeznaniu rocznym.

Reasumując, biorąc pod uwagę powyższy stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy, stwierdzić należy, że otrzymywane w latach 2006 - 2007 na podstawie ugody sądowej alimenty nie korzystały ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji stanowiły źródło przychodów zakwalifikowane do innych źródeł i podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto nadmienia się, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku ORD-IN dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i Jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.