IPTPB2/415-463/13-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2013 r. (data wpływu 8 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2013 r. (data wpływu 7 sierpnia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 lipca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego ustanowienia służebności przesyłu.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Pismem z dnia 26 lipca 2013 r., znak IPTPB2/415-463/13-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie wysłano w dniu 26 lipca 2013 r. (skutecznie doręczono 30 lipca 2013 r.). W dniu 7 sierpnia 2013 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie (data nadania 5 sierpnia 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sąd Rejonowy ustanowił w 2012 r. na rzecz S.A Oddział w S za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie XXX zł oraz w kwocie XXX zł, płatnym na rzecz Wnioskodawcy, służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania z nieruchomości położonych w S. Sąd Okręgowy II Wydział Cywilny Odwoławczy oddalił S.A O/S od postanowienia Sądu Rejonowego w St.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że Sąd Rejonowy w St. po rozpoznaniu w 2012 r. postanowił:

I. Ustanowić na rzecz Oddział w S za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie XXX zł płatnym na rzecz Wnioskodawcy służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania z:

a. nieruchomości położonej w S., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr z, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, w zakresie pasa gruntu o powierzchni 0,0022 ha,

nieruchomości położonej w S., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr z, w zakresie pasa gruntu o powierzchni 0,0252 ha, działka nr z, w zakresie pasa gruntu o powierzchni 0,0003 ha i działka nr z, w zakresie pasa gruntu o powierzchni 0,0003 ha, dla której Sad Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą,

b. nieruchomości położonej w S., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr z, dla której Sąd Rejonowy w S. prowadzi księgę wieczystą, w zakresie pasa gruntu o powierzchni 0,0005 ha, w zakresie eksploatacji przebiegającej przez te działki linii elektroenergetycznej podziemnej 15kV w tym przesyłania nimi energii, dokonywania ich kontroli, przeglądów konserwacji modernizacji, remontów i usuwania awarii.

II. Ustanowić na rzecz S.A. Oddział w S za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie XXX zł płatnym na rzecz Wnioskodawcy służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania z:

Przedmiotowe nieruchomości na których ustanowiono odpłatną służebność przesyłu nie wchodzą w skład gospodarstwa rolnego ale są zaewidencjonowane jako środki trwałe w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odpłatne ustanowienie przesyłu jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, stosownie do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca ostatecznie sformułował pytanie.

Czy wynagrodzenie za ustanowienie przesyłu jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód za ustanowienie służebności przesyłu korzysta ze zwolnienia wskazanego w pytaniu. Tak też uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku III SA/Wa 1493/10 z 24 maja 2011 r. oraz Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 25 maja 2013 r., sygn. II FSK 2131/11 oddalając skargę kasacyjną Izby.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca sprecyzował własne stanowisko, że Jego zdaniem wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl regulacji art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 przytoczonej ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami pod pojęciem budowy urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Służebność gruntowa, o której mowa w analizowanym art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Z kolei, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 k.c.).

Powyższe przepisy Kodeksu cywilnego wyraźnie wskazują, że co do zasady służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej.

Zauważyć więc należy, iż służebność przesyłu nie jest służebnością gruntową, lecz stanowi odrębny od niej rodzaj służebności. Do wniosku takiego w sposób jednoznaczny prowadzi zarówno literalna jak i systemowa interpretacja zacytowanych przepisów Kodeksu cywilnego. Wyraźną intencją ustawodawcy wprowadzającego do Kodeksu cywilnego regulacje dotyczące służebność przesyłu było oddzielenie tej konstrukcji od pozostałych istniejących w polskim systemie prawnym służebności. Wskazuje na to m.in. układ przestrzenny Kodeksu, tj. dział III księgi drugiej k.c. który podzielony został na trzy rozdziały: rozdział I. Służebności gruntowe, rozdział II. Służebności osobiste, Rozdział III. Służebność przesyłu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Sąd Rejonowy w S. ustanowił na rzecz S.A Oddział w S. za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie XXX zł oraz w kwocie XXX zł, płatnym na rzecz Wnioskodawcy, służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania z nieruchomości położonych w St. Sąd Okręgowy II Wydział Cywilny Odwoławczy oddalił apelacje S.A O/S od postanowienia Sądu Rejonowego w S.

Mając na uwadze powyższe, po analizie zacytowanego oraz powołanego przez Wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód poniesionych w uprawach rolnych i drzewostanie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Z opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika, że odpłatna służebność przesyłu została ustanowiona na nieruchomościach (działkach) nie wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

Ponadto należy wskazać, że ustanowienie służebności przesyłu w drodze umowy zawieranej między przedsiębiorcą a właścicielem nieruchomości jest podstawowym sposobem jej powstania. W przypadku gdy właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy, a służebność jest konieczna do właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 k.c. przedsiębiorca może żądać ustanowienia przez sąd służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 305² § 1 k.c.).

Ustanowienie służebności przesyłu w drodze orzeczenia sądowego (art. 305² k.c.) następuje więc za odpowiednim wynagrodzeniem. Natomiast nie można wykluczyć tego, że w przypadku kreacji przedmiotowego prawa rzeczowego w drodze umowy, strony ustalą, że wynagrodzenie nie będzie przysługiwało. Z uwagi na powyższe przyjąć trzeba, że wynagrodzenie to pełni taką samą funkcję jak wynagrodzenie za ustanowienie służebności drogi koniecznej. Nie jest więc ono odszkodowaniem.

Wskazać przy tym należy, że stosując wszelkiego rodzaju ulgi podatkowe trzeba mieć na uwadze przepis art. 84 Konstytucji RP, dotyczący zasady powszechności opodatkowania. Z zasady tej wywieść można regułę, iż wszelkie przepisy dotyczące zwolnień i ulg podatkowych, stanowiące odstępstwo od tej zasady, wymagają ścisłej ich interpretacji, wykluczając jednocześnie jakąkolwiek interpretację rozszerzającą. Dlatego też niedopuszczalne jest uzupełnianie przepisu prawa w drodze interpretacji o treść, której ten przepis nie zawiera. Co więcej, nie jest dopuszczalnym stosowanie innych sposobów wykładni przepisu prawa w sytuacji, w której wykładnia literalna prowadzi do niepozostawiających wątpliwości, jednoznacznych wniosków.

Otrzymanie wynagrodzenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu nie stanowi zatem tytułu uprawniającego do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. W związku z powyższym uznać należy, że omawiane zwolnienie nie będzie mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Otrzymane wynagrodzenie stanowi dla Wnioskodawcy przysporzenie majątkowe i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Powyższe oznacza, że wypłacone wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Definicję przychodów z innych źródeł zawiera art. 20 ust. 1 ww. ustawy, który wskazuje, że stanowią je w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty w tym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i należy do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Powyższe oznacza, że kwota wynagrodzenia za służebność przesyłu - jako przychód z innych źródeł - podlega opodatkowaniu według skali podatkowej i powinna zostać wykazana w zeznaniu podatkowym, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku podatkowego, w którym otrzymano ww. świadczenie.

Do wniosku z dnia 4 lipca 2013 r. Wnioskodawca dołączył dokument (postanowienie Sądu Rejonowego w St.). Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Organ upoważniony nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.