IPTPB2/415-427/12-4/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2012 r. (data wpływu do Organu 19 czerwca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 września 2012 r. (data wpływu do Organu 10 września 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania emerytury otrzymywanej z Niemiec - jest prawidłowe.

W dniu 19 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania emerytury otrzymywanej z Niemiec.

W związku ze stwierdzeniem braków, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749), pismem z dnia 29 sierpnia 2012 r., Nr IPTPB2/415-427/12-2/MP, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków.

Wezwanie wysłano w dniu 29 sierpnia 2012 r., skutecznie doręczono w dniu 3 września 2012 r., natomiast w dniu 10 września 2012 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na wezwanie, złożona na piśmie z dnia 6 września 2012 r. (data nadania 7 września 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony zaistniały stan faktyczny.

Wnioskodawca od 2005 r. otrzymuje rentę (emerytury) z Niemiec z obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, a zamieszkuje w Polsce. Od początku, czyli od 2005 r. podatek od renty zagranicznej Wnioskodawca miał i nadal ma pobierany w Polsce - Urząd Skarbowy w x (Bank). W roku 2011 Urząd Skarbowy w Niemczach przysłał Wnioskodawcy dokumenty w celu rozliczenia się z podatku w Niemczech. Do tego momentu Wnioskodawca uważał, że uiszczenie podatku w Polsce jest usankcjonowane prawem, skoro Bank pobiera podatek automatycznie. Z dokumentów niemieckich wynika, że za lata 2005 - 2010 Wnioskodawca został rozliczony z podatku również w Niemczech. Dlatego, według Wnioskodawcy powstała nadpłata podatku za lata 2005 - 2010, również za rok 2011 i połowę 2012 r.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 6 września 2012 r., Wnioskodawca podał:

W latach 1990 - 1994 Wnioskodawca mieszkał i pracował na podstawie umowy o pracę u niemieckiego pracodawcy. W tym czasie pracodawca pobierał Mu z wynagrodzenia składki na ubezpieczenie emerytalno - rentowe Deutsche Rentenversicherung. Wnioskodawca otrzymał Ausweis über die Versicherungsnummer in der Sozialversicherung nr x. Posiada również Sozialversicherungsausweis na nazwisko Wnioskodawcy wydany przez Landesversicherungs-anstalt w x. Również na dokumencie o nazwie "Oświadczenie o płatności" na którym bank potwierdza, czy ubezpieczony żyje, jest numer niemieckiego ubezpieczenia x. Powyższe według Wnioskodawcy oznacza, że otrzymuje On świadczenia z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych w Niemczech - Sozialversicherung. Świadczenia emerytalno - rentowe z Niemiec Wnioskodawca, otrzymuje od roku 2005, świadczenia wypłaca Mu Deutsche Rentenversicherung Berlin-Brandenburg. Wnioskodawca podaje cyt. "Finanzamt Neubrandenburg (RiA) wezwał mnie do złożenia deklaracji podatkowych z tytułu wypłacanej mi renty przez niemieckie organy emerytalno - rentowe. Na moją odpowiedź, że podatek dochodowy potrąca mi Bank Polski i przelewa zaliczki na konto Urzędu Skarbowego oraz, że kwoty świadczenia emerytalno - rentowego wykazuję w polskim zeznaniu podatkowym PIT, Urząd Niemiecki stwierdził, że taka praktyka nie znajduje podstawy prawnej. Urząd Niemiecki uznał, że jestem w błędzie zakładając, że Rzeczpospolita Polska ma prawo do opodatkowania odnośnie emerytury z ustawowego ubezpieczenia emerytalnego. Wskazał na art. 18 ust. 2 Niemieckiego Urzędu Federalnego, zgodnie z którym Niemcy mają prawo do emerytury wypłacanej przez Deutschen Rentenversicherung (DRV). Rzeczpospolita musi w tym względzie unikać podwójnego opodatkowania. Ponieważ, nie znam języka niemieckiego na tyle, by poradzić sobie z wypełnieniem niemieckich zeznań podatkowych, Niemiecki Urząd Finansowy wypełnił je za mnie, za poprzednie lata podatkowe i przysłał na mój adres zamieszkania".

Wnioskodawca podał, że od września 1994 r., Jego miejscem zamieszkania jest x w Polsce. Jest to stałe miejsce zamieszkania i ośrodek interesów życiowych Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z unijnym prawem Bank ma prawo do pobierania zaliczki na podatek od emerytury niemieckiej. Jaka jest procedura zwrotu nadpłacanego podatku.

W uzupełnieniu wniosku pismem z dnia 6 września 2012 r., Wnioskodawca przedstawił następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca musi opodatkowywać w Polsce dochody w postaci świadczenia emerytalno - rentowego uzyskiwanego z niemieckiego systemu ubezpieczeń socjalnych podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy musi te dochody wykazywać w zeznaniu podatkowym rocznym dla celów obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych PIT w aktualnym stanie prawnym.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z niemieckim prawem dochody rencisty, które nie przekraczają xx euro rocznie są zwolnione z opodatkowania. W warunkach polskich dochody w wysokości około xx zł rocznie są marzeniami tej grupy ludzi. W związku z tym opodatkowanie w Niemczech wyniosło 0 euro. Tym samym, nadpłata jest udokumentowana, a pobieranie podatku od emerytury niemieckiej było i jest bezprawne.

Według stanowiska Wnioskodawcy odnośnie pytania przedstawionego w uzupełnieniu wniosku pismem z dnia 6 września 2012 r., zgodnie z art. 18 ust. 1 umowy międzynarodowej zawartej 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec emerytury, renty i podobne świadczenia powinny być opodatkowane w kraju, w którym mieszka osoba otrzymująca świadczenie. Jednak zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. Umowy, świadczenia otrzymywane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych powinny być opodatkowane tylko w kraju wypłacającym świadczenie. Świadczenia, których dotyczą opisane w art. 18 ust. 2 ww. Umowy zasady, były przyznawane do 30 września 2005 r. przez Krajowe Zakłady Ubezpieczeń (Landesversicherungsanstalten), natomiast od 1 października 2005 r., przyznawane są przez Niemiecką Federalną Instytucję Ubezpieczeń Rentowych (Deutsche Rentenversicherung). Stąd też, Wnioskodawca uważa, że otrzymywane przez Niego świadczenie emerytalno - rentowe z Niemiec, powinno być opodatkowane tylko w kraju wypłacającym to świadczenie, czyli w Niemczech. Konsekwencją tego jest uznanie, że Bank Polski bezpodstawnie pobiera ze świadczenia emerytalno - rentowego Wnioskodawcy zaliczkę na podatek dochodowy, którą przekazuje na rachunek właściwego Urzędu Skarbowego. Ponadto Wnioskodawca jest zdania, że nie ma obowiązku wykazywania w polskim zeznaniu podatkowym PIT, kwot uzyskiwanych z Niemiec jako świadczeń z systemu ubezpieczeń socjalnych. Należy bowiem zauważyć, iż regulacje obowiązujące w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, takiego obowiązku nie przewidują. Kwestia opodatkowania otrzymywanych świadczeń jest bowiem jednoznacznie uregulowana w samej treści Umowy i nie zachodzi tutaj sytuacja podwójnego opodatkowania, która wymagałaby zastosowania odpowiedniej (wynikającej z polsko - niemieckiej Umowy), metody jego unikania. Dzieje się tak dlatego, że emerytura otrzymywana z niemieckiego, obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych podlega opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech, więc nie powstaje w tym zakresie przypadek jednoczesnego obowiązywania reżimów podatkowych obu państw a zatem, nie istnieje konieczność stosowania metody unikania podwójnego opodatkowania, z której stosowaniem przepisy polskiej ustawy wiążą określone skutki prawne. Podatek dochodowy oraz zeznanie podatkowe dotyczące tego świadczenia Wnioskodawca, powinien rozliczać tylko z Niemieckim Urzędem Finansowym, mając na uwadze aktualny stan prawny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

W myśl art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że od września 1994 r., stałym miejscem zamieszkania i ośrodkiem interesów życiowych Wnioskodawcy jest x. Wnioskodawca od 2005 r., otrzymuje świadczenia emerytalno - rentowe z Niemiec, wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych w Niemczech.

Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie, zastosowanie będzie miała umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarta między Polską a Republiką Federalną Niemiec.

Stosownie do art. 18 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) obowiązującej od 1 stycznia 2005 r., emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (Polska) z drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie (Polska).

Natomiast, zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. Umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie (Polsce) z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie (Niemcy).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż emerytury i renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji gdy świadczenia (płatności) są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec, bowiem wówczas stosownie do powołanego art. 18 ust. 2 ww. Umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła tj. w Niemczech.

Jak wynika z informacji niemieckiego Federalnego Ministerstwa Finansów niemieckie ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu działów:

* ustawowe ubezpieczenie na wypadek bezrobocia,

* ustawowe ubezpieczenie emerytalne,

* ustawowe ubezpieczenie zdrowotne,

* ustawowe ubezpieczenie od następstw wypadków oraz

* ustawowe ubezpieczenie pielęgnacyjne.

Świadczenia pochodzące z wszystkich pięciu działów niemieckiego ustawowego ubezpieczenia społecznego, które wypłaca się osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce, zgodnie z art. 18 ust. 2 Umowy, podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech. Wszelkie inne świadczenia emerytalno - rentowe przekazywane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Zatem mając na uwadze przedstawiony powyżej stan prawny oraz faktyczny, należy stwierdzić, że skoro, jak twierdzi Wnioskodawca, emerytura jest wypłacana wnioskodawcy z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, to w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 18 ust. 2 ww. Umowy a tym samym emerytura podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech. To oznacza, że niemieckie świadczenie emerytalne wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec osobie fizycznej, mającej miejsce zamieszkania w Polsce zgodnie z postanowieniami ww. Umowy polsko - niemieckiej nie podlegają opodatkowaniu w Polsce; podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech, a zatem do dochodu tego nie będzie miała zastosowania metoda o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. a Umowy, w przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, podwójnego opodatkowania unikać się będzie w następujący sposób, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Federalnej Niemiec, wówczas Rzeczpospolita Polska zwolni z uwzględnieniem postanowień litery b), taki dochód lub majątek od opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania nie podlegał takiemu zwolnieniu. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiągnie dochód, który może być opodatkowany w Niemczech to Polska ma obowiązek zwolnienia tego dochodu od opodatkowania.

Zgodnie natomiast z drugim zdaniem tego przepisu, Polska może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania (dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, a więc dochód, który może być opodatkowany w Niemczech) nie podlegał takiemu zwolnieniu.

Tak sformułowana zasada progresji znajduje zatem zastosowanie wyłącznie w stosunku do dochodów, o których mowa w art. 24 ust. 2 lit. a umowy, czyli dochodów podlegających opodatkowaniu w obydwu państwach. Natomiast, w przypadku dochodów podlegających opodatkowaniu tylko w jednym państwie, jak np. dochód uzyskiwany w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, nie znajduje zastosowania art. 24 ust. 2 lit. a) umowy, a zatem nie ma podstaw do uwzględnienia ich dla celów progresji w Polsce.

W związku z powyższym Wnioskodawca nie ma obowiązku wykazywać niemieckiej emerytury w rocznym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w Polsce, gdyż w zeznaniu tym - mając na uwadze postanowienia art. 27 ust. 8-9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wykazuje się m.in. te dochody zagraniczne, które podlegają opodatkowaniu w państwie ich uzyskania, jak również w Polsce, ale ma do nich zastosowanie jedna z metod unikania podwójnego opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją lub metoda odliczenia proporcjonalnego).

Natomiast, emerytura wypłacana z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku na podstawie Umowy, co zostało wykazane powyżej.

Reasumując, emerytura wypłacana Wnioskodawcy z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych, podlega opodatkowaniu zgodnie z powołanym art. 18 ust. 2 Umowy międzynarodowej, tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu w Polsce. W takiej sytuacji, Wnioskodawca nie wykazuje dochodów z emerytury wypłacanej z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych w rocznym zeznaniu podatkowym dla celów obliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych PIT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.